بخشی از مقاله
چکیده
ارتباط همیشه به خودی خود هدف نیست ولی به عنوان مهمترین ابزار مدیریت در همه اقدامات مدیریت دخالت دارد و باز خورد حاصل از ارتباط سازمانی به مدیریت سازمان کمک میکند که نقش صحیح مدیریت را در سازمان به اجرا درآورد. بنابراین هدف از این پژوهش کمک به مدیریت سازمان بمنظور ایجاد ارتباطات مفید و اثربخش در سازمان و آگاهی از عناصر موثر بر بهبود آن بمنظور ایجاد همدلی در سازمان و رفع تنش و عوامل ایجاد تعارض در سازمان میباشد.
شناخت مولفه های مختلف ارتباط سازمانی و عناصر و عوامل موثر در بهبود آن مقوله ای است که از اهمیت ویژه ای در سازمان و مدیریت برخوردار است بطوریکه کسب علم و دانش در خصوص انواع ارتباط سازمانی واجزا و عناصر تشکیل دهنده آن و کسب آگاهی در زمینه عوامل تاثیر گذار بر تقویت و بهبود ارتباطات و همچنین موانع آن در سازمان میتواند به مدیریت سازمان در جهت ایجاد محیطی بانشاط و سرشار از روحیه همدلی و همکاری کمک کند و در نتیجه نیل به اهداف سازمان را آسان نماید .
روش پژوهش توصیفی تحلیلی می باشد.در این پژوهش علاوه بر شناسایی عوامل موثر بر بهبود ارتباطات و همدلی سازمان که شامل عوامل انسانی،سازمانی،ارتباطی می باشد به روش های بهبود ارتباطات و موانع موجود بر ارتباطات اثر بخش نیز اشاره شده است. همچنین در پایان پیشنهادات و راهکارهایی جهت بهبود ارتباطات و همدلی سازمان ارائه شده است.
-1 مقدمه
ارتباطات طیف وسیعی از مباحث را در برمی گیرد.هرگونه تعریفی از این مبحث به همان گستره ارتباطات می تواند خیلی عادی و دم دستی و یا خیلی پیچیده وغامض باشد .ما می توانیم جنبه های متمایز ارتباطات رابراساس این گونه تعاریف متفاوت تشریح و توصیف کنیم اما یک تعریف واحد و یکسان یافت نمی شود انسان چه در درون خانواده خانواده و چه در اجتماع، درگیر شبکه ی پیچیده ای ازارتباطات مختلف است که بخش عمده ای از ذهن، فکر وانرژی او را مصروف خود می دارد.با این توصیف وقتی وارد سازمان ها می شویم این کیفیت ارتباطات و بهره وری آن نقشی بی بدیل می یابد .
زمانی که سازمان ها به عنوان یکی از واحدهای اساسی اجتماع بوجود آمدند بالتبع،بحث ارتباطات یکی از مباحث مهم در سازمان ها گردید.اهمیت سازمان ها نیز بر هیچکس پوشیده نیست .انسان ها در جامعه ی امروز در یک سازمان به دنیا می آیند در سازمان های مختلف زندگی می کنند و در سازمانی می میرند و در سازمانی دیگر به خاک سپرده می شوند .لذا ما در همه ی مراحل زندگی خود به نحوی با سازمان ها و ارتباطات سازمانی سر و کار داریم - فرهنگی، 1382 ، ص.109 - به هر حال بحث ارتباط سازمانی مسأله ای نیست که بتوانیم به راحتی از کنار آن بگذریم .چون اثر مستقیم در کامیابی ها و ناکامی های ما خواهد داشت.ارتباطات در بالندگی سازمان ها نقش اساسی دارد.
سطح مطلوبی از ارتباطات سازمانی میان افراد می تواند بستر تعامل سالم و سازنده را برای تعالی انسان و سازمان فراهم نماید .یکی از مباحثی که در تمام سیستم های مدیریت مورد توجه قرار گرفته و حتی از اصول اولیه مدیریت بشمار می رود »ارتباط سازمانی« است ارتباط در سازمان ها بدلیل گستردگی حوزه فعالیت آنها چه در درون سازمان ، بیرون سازمان و حتی در بعد بین الملل از مباحث اساسی، ضروری و در عین حال حساس و غیر قابل اغماض می باشد .نیاز به شناخت و درک متقابل به منظور تسریع در دستیابی به مقاصد و اهداف و برقراری ارتباطی اصولی و کارآمد امروزه به عنوان یک اصل اساسی در مدیریت پذیرفته شده است .
اگر چه ارتباط همیشه به خودی خود هدف نیست ولی به عنوان مهمترین ابزار مدیریت در همه کارکردهای مدیریت دخالت دارد و باز خورد حاصل از ارتباط سازمانی در ایفای نقش صحیح مدیریت به مدیریت سازمان کمک می کند. بنابراین شناخت مولفه های مختلف ارتباط سازمانی و عناصر و عوامل موثر در بهبود آن مقوله ای است که از اهمیت ویژه ای در سازمان و مدیریت برخوردار است بطوریکه کسب علم و دانش در خصوص انواع ارتباط سازمانی واجزا و عناصر تشکیل دهنده آن و کسب آگاهی در زمینه عوامل تاثیر گذار بر تقویت و بهبود ارتباطات و همچنین موانع آن در سازمان میتواند به مدیریت سازمان کمک کند تا تعارض و اختلاف در سازمان را به حداقل ممکن برساند و همدلی و همفکری را در همه سطوح فعال و تقویت نماید. این پژوهش بدنبال شناسایی عوامل موثر بر بهبود ارتباطات و همدلی سازمان و ارائه پیشنهادات موثر در این زمینه می باشد.
-2اهمیت پژوهش
هنری مینتزبرگ - - Henry Mintzbergعامل ارتباطات را به عنوان یکی از مهم ترین عوامل در ایفای نقش مدیران بیان میکند. با استقرار کانال ارتباطی صحیح بین مدیر و کارکنان پنج هدف زیر تحقق مییابد:
-1 رهنمودهای مشخصی برای انجام موفقیت آمیز وظایف به کارکنان ارائه می شود.
-2 کارکنان از عملیات و رویه های سازمان مطلع می شوند.
-3 به کارکنان آموزش داده می شود که چرا شغل آنها در مجموعه سازمان از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
-4 کارکنان در مورد عملکرد و اینکه کارشان را چگونه انجام دهند و چگونه پیشرفت حاصل کنند بازخود لازم را به دست میآورند.
-5 اطلاعات لازم به منظور وقوف بر هدفهای سازمانی در اختیار کارکنان قرار میگیرد.
از آنچه گذشت چنین استنباط می شود که تمامی وظایفی که مدیر انجام میدهد به ارتباطات موثر بستگی دارد. وجود سازمان وابسته به ارتباطات است و هر مدیری معمولا بیشتر وقت خود را صرف برقرار کردن ارتباط میکند. برای ایجاد هماهنگی بین عناصر مادی و انسانی سازمان به صورت یک شبکه کارامد و موثر، برقراری ارتباطات مطلوب ضروری است، زیرا وقتی ارتباطات برقرار نشود، فعالیت سازمان متوقف میشود و در واقع میتوان گفت که مدیریت کارساز به برقراری ارتباطات موثر بستگی دارد اکثر مواردی که مدیران و سازمان ها برای حفظ یکپارچگی سازمان، مدیریت، ایجاد خلاقیت، برآورده کردن انتظارات و انجام تعهدات نیاز دارند وابسته به ایجاد یک ارتباط موثر و مناسب در سازمان است.
-3متغیرهای تحقیق
در تحقیق حاضر ،بهبود ارتباطات و ایجاد همدلی در سازمان به عنوان متغیر وابسته ی تحقیق قلمداد شده است و ابعاد انسانی و سازمانی و ارتباطی، به عنوان متغیرهای مستقل منظور شده اند . می توان رابطه ای میان بهبود ارتباطات و ایجاد همدلی سازمانی با عوامل - انسانی و سازمانی و ارتباطی - موثر بر آن را ، همراه با مولفه های آن ها در » مدل مفهومی ارتباطات سازمانی « - شکل - 1 ملاحظه نمود - عبدی و همکاران،. - 1392
الف- متغیرهای مستقل: شامل عوامل انسانی ، عوامل سازمانی و عوامل ارتباطی ارتباطات سازمانی میگردد که این عوامل هر کدام دارای مولفه هایی به شرح ذیل میباشد.
ب- متغیر وابسته: شامل بهبود ارتباطات و ایجاد همدلی سازمانی
عوامل انسانی شامل:
-1 ویژگی های فردی افراد
-2 ویژگی های اجتماعی
-3 مهارت های ارتباطی
عوامل سازمانی شامل:
-1 ساختار سازمانی
-2 فرهنگ سازمانی
عوامل ارتباطی شامل:
-1 مجاری ارتباطی
-2 سبک های ارتباطی
-3 مسیرهای ارتباطی
-4محتوای ارتباطی
شکل . 1 مدل مفهومی ارتباطات سازمانی
-4مهارت ارتباطی در مؤلفه همدلی
بهبود ارتباطات و همدلی سازمان
همدلی در نگاه نخست به معنای توانایی درک احساسات وعواطف دیگران تعریف می شود و از طرف دیگر می توان همدلی را وسیله ای جهت تشریک احساسات مثبت و منفی با دیگران و ارتقاء پیوند بین افراد تعریف کرد
اهمیت همدلی روانشناختی و به خصوص فرایند روان درمانی، امری واضح و مورد تأکید همه صاحب نظران است .تحقیقات انجام شده نشان دهنده این است که بطور کلی کیفیت و چگونگی برقراری روابط و همچنین کلمات مرتبطی همچون قرابت، پیوند و پیوستگی ابزارهای اصلی، پیش بینی میزان موفقیت فرایند درمانی است
به نظر می رسد که عمومی ترین تعریف همدلی واکنش مؤثری است که بیشتر متناسب با موقعیت افراد دیگر باشد، تا موقعیت خودمان .به بیان دیگر همدلی یک واکنش عاطفی ناظر بر تناسب با موقعیت دیگران است. طبق نظر بعضی از افراد، همدلی یک فرایند وحدت گرایانه است شاید یکی از از دشوارترین جنبه های کیفی ارتباطات توانایی به کارگیری همدلی در یک رابطه متقابل است
