بخشی از مقاله
چکیده
اهداف: آموزش و پرورش به منظورارتقای عملکرد خود به کارکنان توانا و کارا نیاز دارد. دراین راستا ، پژوهش حاضر با هدف تعیین شناسائی و اولویت بندی عوامل موثر بر بهبود کارآیی نیروی انسانی در آموزش و پرورش شهرستان رزن استان همدان صورت گرفته است. این مطالعه توصیفی - تحلیلی در بهار سال 1391 روی کارمندان آموزش و پرورش شهرستان رزن استان همدان صورت گرفته ، ابزار مورد استفاده پرسشنامه استاندارد بوده است.
برای اطمینان بیشتر از روایی پرسشنامه از نظرات اساتید و متخصصان وپایایی آن نیز با انجام پیش آزمون -پس آزمون در20 نفر از افراد جامعه مورد پژوهش انجام گرفت که با ضریب همبستگی بالایی مورد تایید قرار گرفتند. لازم به ذکر است که تجزیه و تحلیل داده های آماری این پژوهش با استفاده از نرم افزارهای SPSS و Topsis صورت گرفته است. تمامی فرض های تحقیق مورد تایید قرار گرفتند،و اینکه تمام مول فه ها از بار عاملی مناسب برخوردار بودند. مولفه های تحقیق در کنار یکدیگر همبستگی لازم برخوردار بودند.در این تحقیق هم جهت بودن اهداف سازمان و کارکنان رتبه اول و بازخورد سریع در رتبه آخر قرار گرفته است.
مقدمه
نگاهی اجمالی به سیرتحول مدیریت برمنابع انسانی نشان میدهد که به تدریج ماهیت ومحتوای آن دگرگون شده است . درشرایط رقابتی دنیای کنونی،مهمترین وجه تمایز بین سازمانها بهره مندی ازوجود متخصصانی است که بتوانند به صورت همکاروشریک استراتژیک هم باشند. با توجه به اینکه مدیریت منابع انسانی به استفاده صحیح ازمنابع انسانی جهت دست یافتن به اهداف سازمان توجه بسیاری دارد.
مهمترین واصلی ترین چالش مدیریت نیروی انسانی همانا عبارت ازاتخاذ شیوه مناسب برای بهبود عملکرد وکارآیی یکایک افراد درسطوح گوناگون است.
مدیران در قبال ترکیب وهماهنگی منابع متنوع خود ودر جهت نیل به اهداف سازمانی خود پاسخگو هستند. 1996. p5 - ،. - Griffin مدیریت منابع انسانی برای سازمانها به عنوان کارکردی حیاتی تلقی میشود - . p240 - Schuler,2000 زیرا انسان به عنوان مولفه اصلی تشکیل دهنده سازمانها به شمارآمده ومدیریت اثربخش و کارای نیروی انسانی ، وظیفه اصلی مدیریت منابع انسانی است ، مدیران و دولت باید برنامه های معینی چه کوتاه مدت و چه بلند مدتی برای افزایش بهره وری و کارایی گروه های کاری در نظر داشته باشند ترکیبی از بهترین فعالیت های مدیران میتواند تاثیر شگرفی بر عملکرد فرد و به طبع آن سازمان بگذارد که این تحقیق به دنبال بررسی و شناسای مجموعه عوامل تاثیر گذار برکارایی نیروی انسانی در شهرستان رزن می باشد این مجموعه عوامل پس از بررسی های متعدد به صورت خلاصه، شامل چهار گویه»ارزیابی عملکرد ، مشارکت در تصمیم گیری،آموزش ، حقوق و دستمزد« شناسایی شده است.
مبانی نظری و پیشینه تحقیق
در این مرحله از نگارش مقاله، در حد ضرورت و بنا به اقتضای بحث، مبانی نظری و پیشینه موضوع تحقیق، شامل مقوله های " ارزیابی عملکرد مناسب کارکنان، اجرای دوره های آموزشی، میزان حقوق و دستمزد دریافتی، مشارکت دادن کارکنان درتصمیم گیریها "می پردازد و سپس به تحقیقاتی که به نوعی مرتبط با موضوع است، به اجمال و اختصار اشاره خواهد شد.
ارزیابی عملکرد
موضوع اندازه گیری عملکرد در سازمان تا آن حد اهمیت یافته است که صاحبنظران دانش مدیریت معتقدند آنچه را نتوان اندازه گیری نمود ، نمیتوان مدیریت کرد برهمین اساس روشها و تکنیکهای بسیاری در سنجش عملکرد ارائه شده ، اماآنچه بیش ازهمه مهم است داشتن نگاه نظام مند به موضوع عملکرد در سازمان است هرسازمان به منظورآگاهی ازمیزان مطلوبیت ومرغوبیت فعالیتهای خود بخصوص در محیطهای پیچیده و پویا نیاز مبرم به نظام ارزیابی دارند ازسوی دیگر فقدان وجود نظام ارزیابی وکنترل دریک سیستم به معنای عدم برقراری ارتباط با محیط درون وبرون سازمانی تلقی میشود که پیامد آن کهولت و درنهایت مرگ سازمان را در پی دارد.
آموزش کارکنان
آموزش به فرایند انتقال معلومات، نگرش ها و مهارت ها از فرد یا گروهی به فرد یا گروه دیگر برای ایجاد تغییرات در ساختارهای شناختی، نگرشی و مهارتی آنها گفته می شود - صدری،1383 ص - 14آموزشی می تواند از یک دوره آموزشی کوتا مدت مانند یک گردش صحرایی یک روزه تا یک دوره بهسازی حرفه ای با شاگردان و فراگیران متفاوت را در بر گیرد.
مشارکت در تصمیم گیری
درمحیطهای پیچیده و رقابتی همواره تلاش مدیران برای آنست که افراد درقدرت سهیم شوند. هدف از تشویق کارکنان به مشارکت فعال وکامل این است که مدیران صاحب قدرت میتوانند دست به کاری بزنند که آن را توانمندسازی می نامند ، یعنی واگذاری اختیارات وسهیم کردن اعضای سازمان دراختیارات ، توزیع قدرت در سطوح عمودی و افقی ، به کارکنان آزادی عمل بیشتری می دهد تا کارها را به شایسته ترین شکل ممکن انجام دهند
بی شک مشارکت دادن کارکنان در تصمیمات سازمانی ، یکی از ابزارهای مهم در توانمند سازی کارکنان برای رسیدن به اهداف سازمانی می باشد - قاسمی،1382،ص. - 17 مشارکت نوعی اکسیر قدرتمندی است که مورد علاقه افراد می باشد وبه طور قابل ملاحظه ای عملکرد فردی و سازمانی را بهبود می بخشد
حقوق و دستمزد
تمام نظریه های دستمزد و کارایی با این فرض شروع می شود که بهره وری متاثر از دستمزدی است که پرداخت می شود و وقتی کارایی نیروی کار تحت تاثیر دستمزد و حقوق باشد کاهش در دستمزدو حقوق به جای کاهش در هزینه ها در نهایت منجر به افزایش هزینه ها می شود - کازرونی،1386 ص . - 131این در تمام جوامعه به عنوان یک اصل پذیرفته شده است که بی توجه بین ارتباط بین بهره وری و دستمزد نتایج وخیمی به دنبال داشته و میتواند منشاء بسیاری از عدم تعادل ها در بازار کار و کل اقتصاد گردد - طائی و دیگران،1389 ص. - 142
پیشینه داخلی تحقیق
در تحقیقی هم مشخص گردید که ارزیابی عملکرد منجر به افزایش کارایی و بهره وری میشود
در تحقیقی دیگر رابطه مثبت و معنا داری بین آموزش کارکنان و عملکرد مشخص گردیده
در تحقیقی دیگر نیز مشخص گردید که بین مشارکت در تصمیم گیری و عملکرد مدیران مدارس رابطه معنا دار و مثبتی وجود دارد
در تحقیقی دیگر رابطه مثبت و معنا داری بین آموزش کارکنان و عملکرد مشخص گردیده
پیشینه خارجی تحقیق
در یک تحقیق نیز مشخص گردید که توجه و نگرش مدیر به فرایند تصمیم گیری و مشارکت کارکنان در تصمیم گیری ها بالاتر از محدودیت های مالی می تواند به شرکت و سازمان های کوچک در جهت افزایش عملکرد افراد و سازمان کمک کند
پژوهش های انجام شده توسط - - Huselid et al.1997 نشان می دهدکه بین توسعه مدیریت منابع انسانی و عملکرد سازمان رابطه معناداری وجود دارد. در تحقیقی نیز که بین سالهای 1995 تا سال 2005 در آمریکا بر روی کارایی کارگران ماهر و غیر ماهر انجام شد مشخص گردید با توجه به میزان پرداختی به کارکنان، کارایی در کار افراد ماهر بیشتر بوده و تمایل به پیشرفت بیشتری دارند
در تحقیقی دیگر نیز رابطه بین رشد بهره وری و دستمزد واقعی را در ژاپن و اروپا و آمریکا آزمون کرده اند. بر اساس مطالعات گوردون، مازاد سود ناشی از رشد دستمزد واقعی را نمی توان نادیده گرفت به طوری که افزایش دستمزد واقعی به افزایش بهره وری منجر می شود .رابطه بلند مدت مثبت بین دستمزد واقعی و بهره وری وجود دارد