بخشی از مقاله
چکیده:
مدیریت دانش فرآیندی است که به سازمان کمک می کند با نیروی اندک، قدرت عظیمی بسازد و شیوه جدیدی برای اداره سازمان و تسهیم منابع فکری و علمی است. هدف از پژوهش حاضر شناسائی کارکردهای مدیریت دانش در دانشگاه آزاد جامع شوشتر و تاثیر آنها بر عملکرد سازمانی میباشد. روش تحقیق توصیفی - تحلیلی از نوع پیمایشی است. پس ازشناسایی مولفه ها و متغیر های پژوهش از روش پرسش نامه جهت گرد آوری داده های قابل تحلیل استفاده شده است.
برای بررسی پایداری درونی سئوال های پرسشنامه از تکنیک سنجش پایایی ضریب آلفای کرونباخ استفاده شده که مقدار آن ./902 بدست آمد. جامعه آماری پژوهش حاضر را کلیه کارکنان و سرپرستان دانشگاه آزاد جامع شوشتر تشکیل می دادند که 320 نفربوده که به دلیل گستردگی جامعه بر اساس فرمول حداقل نمونه مورد نیاز 92 نفر برآورد شده است. برای بیشتر کردن شباهت نمونه و جامعه، تعداد 140 پرسشنامه توزیع گردید که تجزیه و تحلیل روی 121 پرسشنامه کامل صورت گرفت و بااستفاده از نرم افزارهای spss و lisrel محاسبات و ترسیم مدل ها و نمودارهای آمار توصیفی و تحلیلی انجام گردید.
در این پژوهش ضمن مرور مبانی نظری و طراحی مدل مفهومی ، کارکردهای مدیریت دانش شامل مدیریت ارتباط با مشتری، یادگیری سازمانی، اعتلای فرهنگ سازمانی، رهبری و تصمیم گیری هوشمندانه، بازطراحی فرایندهای سازمانی، خلاقیت، تولید دانش جدید، تبدیل دانش ضمنی به دانش صریح و توجه به دانش افراد و نخبگان شناسائی و از طریق پیمایش مورد آزمون قرار گرفتند. نتایج نشان میدهد که مولفه های مزبور به عنوان کارکردهای مدیریت دانش دراین دانشگاه محسوب می شوند و عملکرد را نیز تحت تاثیر قرار میدهند. در این بین مولفه های راهبرد بازطراحی فرایندهای سازمانی، اعتلای فرهنگ سازمانی و تولید دانش جدید به ترتیب دارای بالاترین رتبه و توجه به دانش افراد و نخبگان، خلاقیت و تبدیل دانش ضمنی به دانش صریح به ترتیب دارای پایین ترین رتبه می باشند.
مقدمه
دانشگاهها عمده ترین مراکز تولید و اشاعه دانش هستند، از دیر باز، ایجاد نوآوری ها و در نتیجه خلق دانش جدید از مهمترین کارکردهای موسسات آموزش عالی به شمار می آمده و در این راستا، بیشترین اهتمام جامعه دانشگاهی در جهت ارتقای دانش و تقویت سرمایه فکری با بهره مندی از منابع موجود بوده است. این منابع نه تنها منابع اطلاعاتی، بلکه نیروهای فکری و منابع انسانی را نیز در بر می گیرد که لازم است با کاربرد شیوه های صحیح مدیریت، شناسایی شوند و به گونه ای سازمان یافته، مورد بهره برداری قرار گیرند - حمیدی زاده،. - 1383
امروزه موسسات اموزش عالی با چالش های فراوانی ازجمله تغییرات سریع فناوری، گسترش سیستم ها، تقاضای متنوع جامعه، افزایش هزینه ها آموزشی و نیاز به تطبیق با عصر دانش و اطلاعات مواجه اند. یکی از ابزارهایی که برای مقابله با این شرای به کار گرفته می شود مدیریت دانش است. مدیریت دانش در آموزش عالی در مجموعه ای از فرآیند های سازمانی است که از ایجاد و انتقال دانش در این موسسات حمایت می کرده و دستیابی به اهداف سازمانی و دانشگاهی را ممکن می سازد - . - townly,2003
دنیای امروز، دنیای تغییر و تحولات سریع محیطی است که به شدت سازمان ها را تحت تاثیر قرار می دهد. سازمان ها برای برخورد مناسب با این تغییر و تحولات از ابزارها و تکنیک های مختلف استفاده می کنند که مدیریت دانش یکی از این ابزارها است . برای شکل گیری و اجرای مدیریت دانش در سازمان ها، شناخت ویژگی ها و کارکرد های آن و ارتباط آن با مولفه های سازمانی دیگر از اهمیت خاصی برخوردار است. با توجه به اهمیت این شناخت کارکرد های مدیریت دانش هدف اصلی این تحقیق شناسایی و تبیین کارکردهای مدیریت دانش در دانشگاه آزاد جامع است. این تحقیق در صدد پاسخگویی به این سئوالات است که کارکرد های مدیریت دانش در دانشگاه آزاد جامع کدامند؟ و آثار هریک از این کارکردها بر روی عملکرد این دانشگاه چگونه است؟
مبانی نظری پژوهش
بدون تردید دانش، سنگ بنای نو آوری است و مدیریت صحیح بر منابع دانش، با خود ، موهبت نو آوری را به ارمغان می آورد. به گفته لمون و دیگران "نو آوری موثری که موجب می شود تا یک سازمان در شرای محیطی نامطمئن، رقابتی باقی بماند، اقتضاء دارد تا سازمان نسبت به ایجاد، اخذ، بهره گیری، اشتراک گذاری و کاربرد دانش و نخبگی اهتمام ورزد - . - lemon&sahot,2003 مدیریت دانش فرآیند کشف، کسب، توسعه وایجاد، تسهیم، نگهداری، ارزیابی و به کارگیری دانش مناسب در زمان مناسب توس فرد مناسب در سازمان است که از طریق ایجاد پیوند بین منابع انسانی، فن آوری اطلاعات و ارتباطات وایجاد ساختاری مناسب برای تحقق اهداف استراتژیک راممکن می سازد - افرازه، . - 1387 از مهمترین عللی که موجب شده تا سازمان ها به موضوع مدیریت دانش تمایل نشان دهند آن است که مدیریت دانش:
-1 موجب افزایش بهره وری وسود دهی می شود
-2 همکاری را تقویت می کند
-3 موجب بروز و رشد خلاقیت می شود
-4 به برقراری و تسریع چریان انتقال دانش از تولید کنند ه به دریافت کننده کمک می کند
-5 موجب تشویق ونوآوری می شود -6 موجب تسهیل اشتراک اطلاعات بین کارکنان می شود
-7 از دوباره کاری می کاهد
-8 توان سازمان را برای مقابله با پدیده تورم اطلاعات افزایش می دهد
-9 دانش کارکنان را پیش از ترک احتمالی سازمان ، گرد آوری و ذخیره می نماید
-10 کیفیت ارائه خدمات به مشتری
