بخشی از مقاله
چکیده
هدف اصلی این تحقیق شناسایی مولفه های تاثیرگذار بر کارآفرینی زنان روستایی در منطقه فراهان - استان مرکزی - بود. هدف ثانویه این تحقیق جمعبندی و طبقهبندی مجموع مولفه های تاثیرگذار بر کارآفرینی زنان روستایی از دیدگاه زنان کارآفرین روستاهای منطقه فراهان در قالب محورهای خاص بود. این تحقیق به روش دلفی انجام شده است. روش دلفی یکی از راههای کسب دانش گروهی به منظور رسیدن به اجماع گروهی است. جامعه آماری این تحقیق را 22 نفر از زنان کارآفرین روستاهای منطقه فراهان تشکیل دادند.
در روش دلفی از نمونهگیری استفاده نمیشود بلکه پانل کارشناسان بر اساس تخصص موضوعی و تجربه حرفهای به طور هدفمند انتخاب میشوند. این تحقیق در سه مرحله انجام شد که در نهایت 24 عامل توس کارآفرینان عنوان شدند. پس از حذف گویههایی که کمتر از 90درصد نسبت به آنها توافق جامع وجود داشت، 15گویه به دست آمد که در سه عامل محیطی، عامل روان شناختی وعامل ارتباط با کانالهای ارتباطی تقسیمبندی گردید. نتایج این تحقیق نشان داد که بیشتر عوامل شناسایی شده توس پانل کارشناسان در طبقه محیطی و روان شناختی قرار داشتند که میتوان از آن به عنوان شرط لازم جهت کارآفرینی روستایی نام برد.
.1 مقدمه
مداخله برنامه ریزی شده می تواند تاثیر بسزایی بر توسعه اقتصادی کشورها و حل مسئله بیکاری جامعه داشته باشد، به نحوی که امروزه صحبت از الگوی توسعه مبتنی بر کارافرینی است
در شرایط کنونی توسعه اقتصادی و اجتماعی کشور که دولت با سیاست کوچک سازی ساختار دولت و افزایش مشارکت بخش خصوصی در توسعه اقتصادی روبرو است، اموزش کارافرینان از اهمیت مضاعفی برخوردار است
بسیاری از صاحب نظران بر این باورند که توسعه واحدهای کوچک اقتصادی بویژه صنایع کوچک، بهترین و بارزترین حالت ممکن برای ایجاد اشتغال در کشور است. اما صنایع کوچک، اعم از صنعتی، تجاری و خدماتی، زمانی می توانند رشد و توسعه یابند و درنتیجه ایجاد اشتغال کنند که از افرادی توانمند، خلاق، مبتکر، فرصت جو، خطرپذیر واهل عمل بهره گیرند که آنها را کارافرین می نامند - . - 6 نگاهی به سهم کارافرینی زنان در اقتصاد برخی از کشورها نشان می دهد که انها توانسته اند مسیر توسعه کارافرینی را به خوبی طی کنند
نیمی از منابع انسانی موثر در توسعه جوامع بشری را زنان تشکیل می دهند - - 17 زنان روستایی بویژه در کشورهای جهان سوم بخش عمده ای از فعالیتهای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی را برع هده دارند. بررسی وضعیت مشارکت زنان در 52کشور در حال توسعه نشان دهنده این واقعیت است که زنان بیش از40درصد فعالیتهای کشاورزی را انجام می دهند
در ایران زنان روستایی نقش تعیین کننده ای در توسعه بخش کشاورزی برعهده دارند. اطلاعات موجود حاکی از وضعیت نامناسب اشتغال زنان در مناطق روستایی است. براساس سرشماری سال1375 سهم اشتغال زنان 90/9درصد بوده است،همچنین با وجود اهمیت جایگاه زنان روستایی در توسعه پایدار جوامع روستایی تنها13/4درصد ازشاغلان روستایی را زنان تشکیل می دهند . - 7 - این درحالی است که میزان متعارف اشتغال زنان درحدود 30درصد است
این مساله زمانی تامل برانگیز است می شود که رشد بالای جمعیت مناطق روستایی و افزایش تعداد فارغ التحصیلان دختر در این مناطق را نیز درنظر بگیریم . مرکز کشور یکی از مناطقی است که زنان روستایی سهم ویژه ای درفعالیتهای بخش کشاورزی دارند
یکی از مشکلاتی که در سالهای اخیر مسئولان استان های مرکزی کشور با ان مواجه بوده اند، چالش بیکاری زنان روستایی است.باوجود تجارب بین المللی مفید در زمینه بهره گیری از کارافرینی زنان برای افزایش اشتغال متاسفانه در کشور ما در چند برنامه اخیر توسعه توجه خاصی به این موضوع مهم نشده است و به همین دلیل برنامه ریزی و بسترسازی مناسبی در حوزه های اقتصادی، اجتماعی و نظام اموزشی کشور برای توسعه و اموزش کارافرینی صورت نگرفته است. بنابراین با توجه به بیکاری زنان روستایی در شمال کشور و وجود منابع انسانی و طبیعی برای توانمندسازی زنان در مناطق روستایی این تحقیق درصدد است تا به بررسی عوامل موثر بر کارافرینی زنان روستایی در مرکز کشور بپردازد.
کوراتکو و هاجتس ایجاد یک کسب و کار کارافرینانه را نتیجه عوامل سازمانی، ویژگی های فردی و فراهم بودن بعضی تسریع کننده ها دانسته اند - . - 15دیلون و مالوترا در پژوهشی درباره زنان کارافرین به این نتیجه رسیده اند که زنان خواستار ازادی عمل و کسب درامد هستند در دستیابی به خواسته های خود اصرار می ورزند و عموما مخاطره پذیر هستند
ارتوبی1 در سال 1993در پژوهشی درباره زنان کارافرین به این نتیجه رسیده است که زنان کارافرین در فعالیتهای شغلی، میزان مخاطره پذیری خود را درحد متوس ارزیابی می کنند و بیشتر از کسب سود به موفقیت خود اهمیت می دهند - . - 12 انگیزه هایی مانند توفیق طلبی و استقلال طلبی در ایجاد کسب و کار زنان بسیار موثر است
هیسریچ و پیترز1989مهمترین ویژگی های شخصیتی زنان کارافرین را توفیق طلبی استقلال طلبی خلاقیت و انعطاف پذیری برمی شمارند. هیسریچ و براش معتقدند که متغیرهایی همانندتجربه قبلی تحصیلات مشارکت در کسب و کار مهارتهای مدیریتی سن وضعیت تحصیلی وضعیت اقتصادی در دوران زندگی تاثیر قابل توجهی بر موفقیت زنان کارافرین دارند
کوپر و گوبی - 1999 - 2 با تحقیقی توصیفی روی زنان کارافرین با هدف بررسی ویژگی های زنان کارافرین سنگاپور به این نتیجه رسیدند که انگیزه زنان کارافرین برای راه اندازی کسب و کار مستقل عمدتا رئیس بودن خود انها است غالبا انها تحصیل کرده دارای تجربه و خواهان ازادی و انعطاف پذیری برای برخورد با مسئولیت های کاری و خانوادگی و دارای کسب و کارهای کوچک بودند و عمدتا با سرمایه فردی و وام گیری از خانواده و دوستان کسب و کار خود را راه اندازی کرده بودند
دو ریتز و هنرکسون - 2000 - 3 به مطالعه عملکرد و رشد واحدهای کسب و کار زنان در سوئیس پرداختند. شاخص های بررسی عملکرد این واحدها عبارت بودند ازمیزان فروش میزان سود اوری و نرخ اشتغال
لرنر، براش و هیسریچ - 1995 - 4 با هدف مطالعه شبکه اجتماعی زنان به کارافرین به این نتیجه رسیدند که وابستگی به شبکه های اجتماعی و سرمایه انسانی در عملکرد واحد تجاری زنان تاثیر بسزایی دارد. بر این اساس دسترسی به کانالهای اطلاعاتی برای زنان بسیار مهمتر از مردان است
