بخشی از مقاله
چکیده
امروزه تجاریسازی نتایج تحقیقات در راستای توسعه اجتماعی- اقتصادی و موفقیت برنامههای آتی جوامع به ضرورتی انکارناپذیر تبدیل شده است؟ تجاریسازی، بخش مهمی از فرایند نوآوری است و هیچ فناوری و محصولی بدون آن با موفقیت وارد بازار نمی شود.توجه به فراهم نمودن بسترهای لازم برای عرضه دانش و فناوری در جامعه منجر به رشد اقتصادی و فناورانه و فراهم آوردن منافع اقتصادی زیادی برای سازمانهای مجری تجاری سازی خواهد شد
هدف از انجام این پژوهش، شناسایی و رتبه بندی عوامل موثر بر تجاری نتایج تحقیقات دانشگاهی در موسسات آموزش عالی زاهدان و همچنین ارائه راهکارهای مؤثر بر آن است. بر اساس نتایج بدست آمده، در مجموع چهارده عامل شناسایی شد،×پس از رتبه بندی عوامل چهارده گانه، عامل حمایتی و پشتیبانی در بالاترین رتبه از نظر اهمیت و عامل آموزشی؛ پژوهشی، در پایینترین درجه از نظر اهمیت مورد رتبه بندی قرار گرفت.
-1مقدمه
در طی سال های اخیر، مطالعات و تحقیقات متعددی در خصوص مزایا و ضرورت تجاری سازی یافته های پژوهشی دانشگاه ها و مراکز پژوهشی بعمل آمده است. امروزه دانشگاه ها به عنوان موتور محرکه رشد اقتصادی شناخته می شوند، که از طریق انتقال تجارب به صنعت و تجاری سازی یافته های پژوهشی نقش حیاتی در توسعه کشورها ایفا می نمایند. به خاطر نقش مهم دانشگاه ها در پشتیبانی از تجاری سازی نتایج تحقیقات کارآفرینی می بایست به آن ها مشوق هایی برای کمک در ایجاد زیرساخت های تجاری سازی نتایج پژوهش ها داده شود
دانشگاه ها، سیاست های خود را در پشتیبانی از پژوهشگران در جهت سهیم شدن در تجاری سازی نتایج پژوهش شان تغییر داده اند و این تغییرات سیاسی، قانونی و انتظاراتی که روز به روز در دانشگاه ها افزایش می یابد، باید در راستای این مهم باشد تا به عنوان ساز و کار حمایتی، سبب گسترش انتقال فناوری از دانشگاه به به بازار شود
از سویی، دو دهه گذشته، شاهد افزایش چشمگیر سرمایه گذاری کارآفرینی در فناوری ها و ایده های نوین هستیم.در شرکت های جدید، به واسطه اندازه کوچک و جوان بودن آن ها و داشتن تجربه اندک این نوآوران پیشگام در بازارها برای معرفی نوآوری های مناسب بازار، ایجاد اختراعات و فناوری ها به همراه برنامه های بالقوه و قابل توجه تجاری سازی، تبدیل به مشکلی اساسی گشته است و آن ها در حداکثر، دو یا سه فناوری در مرحله معرفی به بازار بالقوه، موفق هستند؟
برای این شرکت ها، یک چالش کلیدی درمدیریت این است که چگونه فناوری های محتمل را به جریانی از بازده اقتصادی برای بنیانگذاران، سرمایه گذاران و کارمندانشان تبدیل کنند.×به عبارت دیگر، مسئله اصلی اختراع نیست بلکه تجاری سازی است
با وجود آنکه یافته های پژوهشی در ارتقای کیفیت زندگی و توسعه سطح رفاه جامعه نقش بسزایی ایفا می کنند، اما این یافته ها تا زمانی که جنبه کاربردی پیدا نکنند و در دسترس متقاضیان قرار نگیرند از اهمیت لازم برخوردار نشده و هزینه های زیادی که صرف پژوهش و تولید علم می شود را جبران نخواهند کرد.همچنین با توجه به اینکه ورود دانشگاه های ایران به تجارت دانش و تحقیقات از یک مزیت به یک ضرورت تبدیل گشته است اما دانشگاه های کنونی ما هنوز نتوانسته اند به نحوی مؤثر یافته های علمی خود را وارد صنعت کنند و تعاملی مؤثر بین صنعت و دانشگاه برقرار سازند از این رو باید با نگرش وسیع-تری مجموعه شرایط و عوامل تأثیر گذار بر تجاری سازی دانش و پیش نیازها و الزامات مختلف آن مورد توجه و فراهم سازی قرار گیرند. با توجه به این موارد، به دنبال این هستیم، که عوامل کلیدی موفقیت در تجاری سازی نتایج تحقیقات دانشگاهی را شناسایی و رتبه بندی کرده و راهبردهای تجاری سازی موفق را بررسی نماییم.
-2تجاری سازی نتایج تحقیقات
در فرهنگ لغت آکسفورد، مفهوم تجاری سازی چنین آمده است: فرایند مدیریت و بهره برداری یک سازمان، فعالیت، اختراع و غیره - آکسفورد،. - 2003 تجاری سازی فرایندی است که از تمام پتانسیل های ممکن استفاده می کند تا کسانی که در نوآوری فناورانه سرمایه گذاری می کنند، بتوانند فواید ایجاد شده به وسیله نوآوری را به دست آورند. به عبارت دیگر، تجاری سازی فناوری بخشی از نوآوری فناورانه است و اگر نوآوری را از پرداختن به ایده تا ورود به بازار در نظر بگیریم، بدون تجاری سازی، نوآوری و در نتیجه فناوری وجود نخواهد داشت
براساس دیدگاه مرکز منطقه ای انتقال تکنولوژی آسیا و اقیانوسیه - 2005 - تجاری سازی شامل مجموعه ای از فعالیت ها می شود که قادر به کسب ایده ها، به مرحله رشد رساندن آنها، توسعه فناوریهای حاصل از تحقیقات، ساخت نمونه اولیه، گسترش فناوری های توسعه یافته، توسعه فرایند جدید یا بهینه سازی فرایندهای موجود، عرضه محصول به بازار، ایجاد موقعیت فروش و ایجاد زیرساخت های جدید است. تجاری سازی موفق فناوری حداقل نیازمند به تقاضای کافی، برتری بالقوه فناوری برای پاسخگویی به آن تقاضا و یک سازمان با فرد کارآفرین با منابع و توانمندی های مدیریتی و بازاریابی مناسب برای تحویل محصول نهایی با بازار می باشد
موسسه پژوهش و برنامه ریزی آموزش عالی - 1387 - × فرایند وارد کردن کالا یا خدمات درچرخه داد و ستد اقتصادی را تجاری سازی می نامند.×تجاری سازی نتایج پژوهشی عبارت است از انتقال یک ایده، روش، شی مهارت، دانش فنی، دارایی فکری، کشف یا اختراع ناشی از پژوهش علمی اجرا شده در بخش دانشگاهی به یک محیط صنعتی، که در آن ممکن است به توسعه یا بهبود محصولات و فرایند ها منجر شود.
-3ادبیات و پیشینه تحقیق
اومام - 2008 - در تحقیق خود به مرور متون و بررسی عوامل اثرگذار بر انتخاب راهبردهای تجاری سازی می-پردازد و درنهایت به ارایه ی مدلی در رابطه با شناسایی عوامل اثرگذار بر انتخاب راهبردهای تجاری سازی بیان شده می پردازد. ×اومام عوامل اثرگذار بر انتخاب راهبردهای تجاری سازی را به چهار دسته ی اصلی عوامل محیطی، نهادی، سازمانی و فردی تقسیم می کند
