بخشی از مقاله
چکیده
پژوهش حاضر با هدف، شناسایی و رتبه بندی عوامل موثر بر اعتماد کارکنان در شهرداری کرج به روش توصیفی انجام گرفته است، یک به دلیل اهمیت موضوع، عوامل موثر بر اعتماد کارکنان که در سازمانها کمتر مورد توجه بوده و این که تا آنجاکه پژوهشگر اطلاع دارد، دیگر پژوهشگران مسئله مورد نظر را مورد بررسی قرار نداده اند و در این زمینه پژوهش اندکی صورت گرفته است. در این پژوهش مطالعه بر روی افرادی که در یک مقیاس جغرافیایی هستند و در یک جا متمرکز شده اند - شهرداری مرکز کرج - ، انجام میشود.
جامعه آماری 1172 نفر از کارکنان شهرداری میباشند و برای تعیین حجم نمونه از جدول مورگان، 279 نفر از کارکنان که با روش نمونهگیری طبقهای نسبی انتخاب شدند. و به طور جداگانه پرسشنامه اعتماد کارکنان را تکمیل کردند. جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات از روش های آماری ؛ و برای رتبه بندی از روش آنتروپی ، و نرم افزارspss استفاده شد. نتایج حاکی از آن بود که بر اساس جدول پیشبینیپذیری دارای بیشترین وزن و وفایبهعهد دارای کمترین وزن میباشد؛ که تأثیر ابعاد چهارگانه بر اعتماد کارکنان به ترتیب الویت وفایبهعهد ،پیشبینیپذیری،خیرخواهی ،صلاحیت تخصصی میباشد.
مقدمه:
گرچه به نظر می آید که اعتماد، دارای مفهومی واضح و آشکار بوده و برای همگان بدیهی به نظر می رسد، اما در واقع چنین نیست . هنگامی که سعی در ارائه تعریفی از این مفهوم داریم، متوجه می شویم که کاری ساده نیست .این پیچیدگی، زمانی بیشتر می شود که متوجه شویم در تحقیقات صورت گرفته در این زمینه، از مفاهیم دیگری نیز به جای اعتماد استفاده شده است .علاوه بر این، در تحقیقات انجام شده، از ابعاد و شاخص هایی یکسان برای سنجش اعتماد، استفاده نشده است .
اعتماد میتواند اثرات درون فردی و بین فردی ایجاد کند، و روابط درون و برون سازمان را تحت تأثیر قرار دهد .در این پژوهش در پی آنیم که ضمن ارائه مفهوم و درک روشنی از شایستگی مدیریتی مدیران، نقش آن را در افزایش اعتماد سازمانی کارکنان سازمانهای دولتی مورد بررسی قرار دهیم .هدف این مقاله شناسایی و رتبه بندی عوامل موثر بر اعتماد کارکنان در شهرداری کرج است .بنابراین بعد از ارائه بیان مسئله، مبانی نظری پژوهش مطرح و بر اساس آن چارچوب مفهومی و عملیاتی پژوهش تعیین و فرضیه پژوهش مورد آزمون قرار گرفته است.
1-1بیان مسئله:
اعتماد یکی از مباحث عمده جامعه شناسی است. اعتماد به عنوان مبنایی برای نظم اجتماعی در رشتهها و در سطوح مختلف قابل تحصیل است. اعتماد کلید اصلی برای توسعه روابط بین فردی به شمار میرود. سطح پایین اعتماد باعث میشود که کارکنان جریان اطلاعات را در سازمان منحرف کنند و سوءظن و بدگمانی در بین کارکنان رواج یابد و ارتباطات باز و صادقانه در سازمان از بین برود و تصمیمات سازمان کیفیت مطلوبی نداشته باشد. - 1995 - 1 اعتماد در روابط بین افراد و گروههای انسانی مؤثراست. برای مثال، اعتماد در روابط بین زوجها و والدین و بچهها، معلمان و دانشآموزان، شهروندان و دولتها، پزشکان و بیماران، مدیران مدرسه و معلمان و مدیران و کارکنان نقش مؤثر دارد.
عوامل متعددی بر اعتماد سازمانی تأثیر میگذارد مطالعات نشان میدهد که یکی از متغیرهای مهم در سازمانها شایستگی مدیریتی مدیران است که تأثیر آن بر اعتماد سازمانی کمتر مورد توجه قرار گرفته است. اما شایستگی مدیریتی مدیران موضوع پژوهش بسیاری از پژوهشها در مطالعات سازمانی است. چنین به نظر میرسد که اگر کارکنان تصور کنند مدیران شایستهای بر سازمان حاکماند اعتماد سازمانی آنها تحت تأثیر قرار خواهد گرفت. منطقی به نظر میرسد که این فرض را نیز مطرح کنیم که ویژگیهای شخصیتی مدیران بر اعتماد کارکنان ارتباط پیدا میکند. بررسیهای انجام گرفته در پیشینه پژوهشی مربوطه، نشان داد که مطالعه مشخصی این نوع رابطه را مورد بررسی قرار نداده و تاکنون این مسأله مورد توجه قرار نگرفته است. به نظر میرسد شناخت هرچه بیشتر نقش ابعاد شخصیتی مدیران و اعتماد کارکنان، ازپیش شرطهای موفقیت سازمانها در دستیابی به اهداف جمعیشان باشد.
شاو، اعتماد را به اعتقاد داشتن به دیگران، تعریف میکند؛ زیرا، برای رسیدن به خواستههای خود وابسته به دیگران هستیم. تعاریف متنوع دراین باب نشان میدهد که اعتماد پدیدهای پویا است که به کنش متقابل وعاملهای مختلفی است که میتوانند در ساخت طرحی ازاعتماد مؤثر باشند.
عناصراعتماد:
براساس تعریف مک نایت و چروانی - - 2002-2001 و عرب صالحی - - 2006، اعتماد به معنای اطمینان از آسیب ناپذیری در مقابل فرد، سازمان یا گروهی از افراد است که قابل اعتمادند؛ در واقع، به نظر این نویسندگان، اعتماد مجموعه اعتقادات فرد به ویژگیهای طرف مقابل - وفایبه عهد، صلاحیت تخصصی، خیرخواهی و پیشبینیپذیری - و تمایل فرد به احساس وابستگی به او است.
-1 وفایبهعهد: وفایبهعهد عنصر تعیین کننده و مهمی، در روابط بین افراد و گروهها و هر دیدگاه جامعی درباب اعتماد، است.
-2 قابلیت یا صلاحیت - قدرت تخصصی، مهارت - : به مجموعهای از مهارتها، تواناییها و ویژگیهایی اطلاق میشود که باعث میشود فرد بتواند در دامنه خاصی اعمال نفوذ کند. نظریه پردازان اعتماد در ادبیات موضوع، صلاحیت کاری را عنصر کلیدی برای ایجاد اعتماد میدانند.
-3خیرخواهی: خیرخواهی به صورتهای مختلفی درک میشود، مانند وفاداری، انگیزه توجه به منافع دیگران و حمایت از حقوق دیگران.
-4پیشبینیپذیری: مکنایت و چروانی - - 2001-2002، پیشبینیپذیر بودن را اینگونه تعریف میکنند: اعتقاد به اینکه رفتار فرد مقابل - بد یا خوب - را میتوان پیشبینی کرد، زیرا رفتارهای فعلی او با رفتارهای قبلیاش سازگاری دارد.
2-1مبانی نظری:
پینگ1و دیگران - - 2012 پژوهشی با عنوان »ویژگیهای شخصیتی رهبر و اعتماد رو به بالا یک مطالعه از کارمند- سرپرست زوج در چین« انجام داد. پژوهشگران اعتماد برای بسیاری از دهها و تقریباً از تحقیقات تجربی در مورد نحوه صفات شخصیتی را تحت تاثیر اعتماد رو به بالا بر مطالعات انجام شده در کشورهای دیگر از چین، تحقیق کردهاند. نتایج نشان میدهد که درجهای که پنج ویژگیهای شخصیتی رهبر را تحت تاثیر اعتماد رو به بالا از آن قرار میدهد از غرب متفاوت است.
سجهرودین2ودیگران - - 2013پژوهشیبا »عنوان اثرشخصیتدررفتار شهروندی سازمانی 3 - OCB - اعتماد در مدیریت و تعهد سازمانی میانجی عدالت سازمانی در بیمارستانهای شهر ماکاسار اندونزی« انجام داد. نتیجهی مطالعات شاخص شخصیت نشان میدهد که، اعتماد در مدیریت و تعهد سازمانی به طور قابل ملاحظه تحت تاثیررفتار شهروندی سازمانی میباشد، اما عدالت سازمانی بر رفتار شهروندی سازمانی تاثیر نمیگذارد. علاوه بر این، عدالت سازمانی به طور قابل ملاحظهای از اعتماد بین مدیرها و تعهد سازمانی تاثیر میگذارد.
در نهایت، این یافتهها میتواند تعهد سازمانی و اعتماد به مدیران را توسعه دهد که به عنوان یک میانجیگری کامل از رابطه بین قضات دیوان عالی سازمانی و رفتار شهروندی سازمانی باشد. مفهوم عملی این مطالعه باعث توسعهء دانش و اطلاعات برای پرستاران و مدیریت بیمارستان به رشد رفتار شهروندی سازمانی با استفاده از مفهوم شخصیت، عدالت سازمانی، تعهد سازمانی و اعتماد به مدیران میشود.
3-1 ادبیات تحقیق:
1. سیدجوادین، - - 1391 پژوهشی با عنوان »بررسی نقش میانجی اعتماد و تعهدسازمانی در رابطه بین عدالت سازمانی و رفتارهای شهروندی سازمانی در بیمارستان ها« انجام داد. روش تحقیق توصیفی و از نوع همبستگی- مدل معادلات ساختاری بوده است. این نتایج به دست آمده است: عدالتسازمانی بر تعهدسازمانی دارای اثر مثبت مستقیم و معناداری است و همچنین خود تعهد سازمانی نیز بر رفتار شهروندی دارای اثر مثبت، مستقیم و معناداری دارد پس میانجی بودن تعهد سازمانی در رابطه بین عدالت و رفتار شهروندی نیز تأئید میشود.
2. بهشتیفر، - - 1391 پژوهشی با عنوان »رابطه هوش اخلاقی با میزان اعتمادآفرینی مدیران« انجام داد. روش تحقیق از لحاظ هدف، کاربردی و از نظر شیوه گردآوری و تحلیل اطلاعات، توصیفی از نوع همبستگی میباشد. جامعهی آماری این پژوهش را کلیه مدیران دستگاههای اجرایی - 228 نفر - تشکیل میدهند که 190 نفر از آنان به سؤالات پرسشنامه پاسخ دادند. ابزار اندازه گیری دوپرسشنامه هوش اخلاقی و اعتمادآفرینی مدیران بود.
