بخشی از مقاله

شناسایی پتانسیل هاي کارآفرینی در بخش دامپروري شهرستان ایذه

 

چکیده

در سه دهه گذشته، بهرغم تلاشهاي صورتگرفته هیچکدام از اقدامات مشکل بیکاري را حل نکرده و نتوانسته گرد فقر را از چهره منطقه بزداید. این در حالی است که شهرستان ایذه مراتع وسیع حاصلخیزي دارد و از نظر آبوهوایی منطقهاي معتدل محسوب میشود. هدف این مقاله شناسایی پتانسیلهاي کارآفرینی در بخش دامپروري شهرستان ایذه براي رفع این مشکلات است. ابزار مورد استفاده در این تحقیق پرسشنامه محققساخته میباشد. روایی پرسشنامه از طریق اساتید و خبرگان و پایایی پرسشنامه با استفاده از ضریب آلفاي کرونباخ../854 محاسبه گردید. براي تجزیهوتحلیل و شناسایی پتانسیلهاي کارآفرینی از آمار استنباطی، مانند آزمون گروههاي مستقلF، استفاده شد. نتایج این پژوهش نشان داد که پرورش ماهی در استخر، پرورش گاو شیري، پرورش و نگهداري گوسفند، پرورش ماهی سرد آبی، احداث و توسعه موسسات مرغداري، پرورش ماهی گرم آبی در مناطق گرمسیري و پرورش و نگهداري مرغ بومی اولویت هاي مهم بخش دامپروري در ایجاد اشتغال می باشند که سرمایه گذاري بخش هاي دولتی، خصوصی و تعاونی می تواند نقش مؤثري در ایجاد اشتغال ایفا نماید.

کلمات کلیدي: کارآفرینی، ایذه، کسب و کار، دامپروري

مقدمه

امروزه، در اکثر کشورها به کارآفرینی و کارآفرینان توجه خاصی می شود و تقویت کارآفرینی و ایجاد زمینه مناسب براي توسعه آن، از ابزارهاي پیشرفت اقتصادي کشورها و به ویژه کشورهاي در حال توسعه به شمار میآید. فعالیت کارآفرینی با اثربخشی بالا به توسعه

اقتصادي (از جمله اشتغال، نوآوري در فعالیتها، رقابتپذیري و ...) منجر میشود .(Verheul, 2001)همچنین کارآفرینی به دلایل گوناگون جزو فاکتورهاي حیاتی پروسه

رشد و توسعه اقتصادي تلقی میگردد .از طریق این مکانیزم، جامعه اطلاعات تکنولوژیکی را به محصولات و خدمات تبدیل میکند(.(Shane, 2000 این نوع ابداع و بدعت، به لحاظ

کارآفرینی در محصولات و خدمات و فرآیندها، یک موتور حیاتی است که پروسه تغییر را در جامعه به حرکت درمیآورد .(Schumpeter,1934) کارآفرینی نه فقط ناکارآمديهاي

تکنولوژیکی بلکه، ناکارآمديهاي زمانی و مکانی در اقتصاد را کشف می کند و تقلیل میدهد(.(Shane, 2000 در دهههاي اخیر، تحقیقات کارآفرینی در آمریکا، اروپا و

آسیاي جنوب شرقی گسترش زیادي یافته است. در ایران نیز طی چند سال اخیر کارآفرینی به عنوان عامل ایجاد اشتغال، نقش آن در توسعه اقتصادي کشور و همچنین بحث خصوصیسازي و مدیریت بهینه منابع کشور مورد توجه قرار گرفته است. تحقیقات
نشان می دهد که کارآفرینی موضوعی وابسته و محدود به فرهنگ است

.(Drucker,1985)

نقش سرمایهگذاري در بخش دامپروري و تأثیر آن بر بازدهی این بخش از اهمیت بسزایی برخوردار است که معیارهاي نظري و شواهد تجربی هم مؤید آن هستند. سرمایهگذاري در بخش دامپروري علاوه بر این که موجب رشد تولید و اشتغال در این بخش میگردد، با توجه به ارتباطات پسین و پیشین این بخش با سایر بخش ها، به رشد تولید و اشتغال در بخشهاي دیگر نیز کمک میکند .از آنجا که بیشتر فعالیت هاي دامپروري در مناطق روستایی به منظور جلوگیري از مهاجرت روستاییان به شهرها انجام میشود شناسایی عوامل مؤثر بر سرمایهگذاري در بخش دامپروري و اتخاذ سیاستهاي مناسب براي گسترش سرمایهگذاري و اشتغالزایی اهمیت زیادي دارد(اخوان و دیگران، .(1389

١- مسئله تحقیق

توسعه اقتصادي، اجتماعی و فرهنگی آرمان همه کشورهاي درحال توسعه است

(بهزادیان نژاد، .(1380 کشورهاي مختلف، براي تحقق این آرمان، ابزارهاي متفاوتی برمی گزینند. از آنجا که عامل "اشتغال" یکی از عوامل اصلی رشد و توسعه کشورها محسوب می


شود سایر متغیرهاي اقتصادي از جمله، تولید ناخالص ملی، عرضه کالا، خدمات و ....مستقیماً از این عامل تأثیر میپذیرند( .(Shane, 2000 کشورهاي مختلف به دنبال طراحی مکانیزم

هایی جهت اشتغال هر چه بیشتر با استفاده از سرمایههاي داخلی و خارجی هستند. یکی از سیاستهاي مؤثر براي رفع محرومیت، فقر و بیکاري "طراحی مکانیزمهاي ایجاد کسبوکار"
میباشد. شهرستان ایذه یکی از شهرستانهاي محروم کشور است که داراي استعداهاي فراوانی در بخش دامپروري میباشد ولی، به دلیل عدم استفاده از مکانیزمهاي لازم ، بخش دامپروري با معضلات فراوانی مواجه است. شناخت پتانسیلهاي کارآفرینی در بخش دامپروري، به منظور ایجاد کسبوکار، میتواند تا حدودي در رفع مشکلات این شهرستان محروم مؤثر واقع شود (داستانبور، .(1387 این تحقیق به دنبال شناسایی پتانسیلهاي کارآفرینی موجود در بخش دامپروري شهرستان ایذه میباشد.

٢- اهمیت و ضرورت انجام تحقیق

در شرایط فعلی با توجه به حجم عظیم بیکاري در کشور باید سرمایهگذاري در بخش دامپروري و فعالیتهاي مولد را مورد توجه قرار داد تا شاهد تحولات عظیم در بخشهاي مذکور باشیم. از آنجا که شهرستان ایذه از معدود شهرهاي توسعه نیافته کشور است و متاسفانه تاکنون، سرمایهگذاري اساسیاي در آن صورت نگرفته شناسایی پتانسیلهاي موجود جهت ایجاد کسبوکار و تلاش براي تحقق آنها بسیار مهم و راهگشاست. از آنجا که تلاش براي کارآفرینی بدون بررسی دقیق و علمی با شکست قرین خواهد بود ضرورت بررسی علمی این موضوع نمایان میشود. به این طریق میتوان با شناسایی پتانسیلها و توانمنديهاي موجود در بخش دامپروري اقدام به تحقق آنها نمود و از اتلاف منابع و سرمایه گذاري بیثمر جلوگیري کرد. شناسایی نظرات سرمایهگذاران و کارشناسان و بکارگیري آنها جهت پیشرفت سریعتر منطقه و به تبع آن، پیشرفت کشور از دیگر مواردي است که اهمیت موضوع مورد بررسی را نشان میدهد (رضوي نعمت اللهی، .(1386

٣- مرور ادبیات تحقیق

۴- کارآفرینی از دیدگاههاي مختلف

ژوزف شومپیتر (1934) فرآیند کارآفرینی را »تخریب خلاق« مینامد. به عبارت دیگر، ویژگی تعیینکننده کارآفرینی همانا کارهاي جدید یا ابداع روشهاي نوین در امور جاري است. روش نوین، همان »تخریب خلاق« میباشد. به نظر وي نوآوري در هر یک از زمینههاي زیر کارآفرینی محسوب میشود:


-1ارائه کالاهاي جدید -2 ارائه روش جدید در فرآیند تولید

-3 گشایش بازاري جدید -4 یافتن منابع جدید

-5 ایجاد هرگونه تشکیلات جدید در صنعت .(Schumpeter,1934)

هسپریج کارآفرینی را »فرآیندخلق چیزي با ارزش ومتفاوت از طریق اختصاص زمان و تلاش کافی همراه با ریسک مالی، روانی و اجتماعی همچنین دریافت پاداش هاي مالی و رضایت شخصی از نتایج آن( فیض بخش .(1383
١- مزایا و منافع کارآفرینی

بهزادیان نژاد (1380) معتقد است کارآفرینی و کارآفرینان منشأ آثار ارزشمندي هستند که در اینجا، به اجمال، به آنها اشاره میشود.

-1 ایجاد "اشتغال" رابطه تنگاتنگ کارآفرین و اشتغال بهگونهاي است که محققان بر این باورند و تجارب کشورهاي مختلف نیز آنرا تأیید میکند که هرگاه فعالیتهاي کارآفرینی در جامعه کند و آهسته شود نرخ بیکاري آن جامعه افزایش خواهد یافت.
-2 کارآفرینی موجب توزیع مناسب درآمدها و کاهش اضطراب اجتماعی میشود.

-3 کارآفرینی موجب بهرهبرداري از منابع و فعال شدن آنها براي توسعه کشور میشود. -4 بهبود کیفیت زندگی، کشف نیازها، ابداع و توسعه کالاها و ایجاد خدمات جدید از

جمله ویژگیهاي کارآفرینان است (بهزادیان نژاد، .(1380

- کارآفرینی عامل ترغیب به سرمایهگذاري، تحریک حس رقابت، عـــامل تغیـــیر و نوآوري و ایجــاد اشتغـــال مـــیشـــــود. کارآفرینی کیفیت زندگی را بهبود می بخشد و موجب توزیع مناسب درآمد میشود (رضوي نعمت اللهی، .(1386

٢- نقش کارآفرینی در اشتغال

زمانی که کارآفرینان یک شغل جدید را شروع میکنند بالطبع حداقل، به یک یا چند نیروي استخدامی نیاز دارند تا کارهاي خود را سامان بخشند. کارآفرینان به علت قابلیت اشتغالزایی به کاهش نرخ بیکاري (که از اهداف کلان اقتصادي و اجتماعی دولتهاست)

کمک میکنند. بنابراین، کارآفرینی میتواند زمینهساز اشتغال نیروي کار باشد و نوآوري که توسط خود فرد در فعالیت اقتصادي ایجاد میشود به ایجاد اشتغال در جامعه منجر میشود.

بر اساس نظرسنجی صورتگرفته تحت عنوان "فرهنگ کار و نگاه ایرانیان" فقط، 42 درصد از جمعیت ایران خواهان شغلثابت اداري یا در چارچوب شغلهاي وظیفهگرایی هستند. در


حالی که در سال 2000، بیش از 62 درصد از جمعیت دنیا اظهار داشتند که میخواهند داراي شغل مستقل (فعالیت خوداشتغالی) باشند و 34 درصد آنان آماده ریسکپذیري به منظور دستیابی به رضایت شغل متکی بر فعالیتهاي فردي بودند. امروزه، روحیه کارآفرینی به شدت در میان جمعیت جوان ایران در حال گسترش است. از طرفی در حال حاضر، با توجه به وضعیت اقتصادي، اجتماعی کشور توجه به کارآفرینی بیش از پیش اهمیت یافته است. با عنایت به اعمال سیاست کاهش تصديگري دولت و محدودیتهاي سرمایهگذاري در بخش خصوصی، سوقدهی جوانان و زنان جویاي کار به سمت مشاغل کارآفرینی و خوداشتغالی ضرورت مییابد (جهانیان، .(1385

کارآفرینی مترادف ایجاد اشتغال نیست بلکه در واقع، فرآیند ایجاد و تأسیس کسبوکار یا سازمان جدید است ولی، یکی از اثرات قابل توجه آن ایجاد اشتغال است.

مطالعاتی که در ایالات متحده آمریکا صورت گرفته است نشان میدهد از 20 میلیون شغل ایجادشده و جدید طی سالهاي 1980-1990 بیش از 3/5 میلیون شغل ناشی از ایجاد و تأمین سبک و کارهاي کارآفرینانه جدید بوده است. اهمیت کارآفرینی از نظر ایجاد شغل باعث شده طی دهههاي 1990 و 1980 میلادي بهتدریج، در کشورهاي توسعهیافته و در حال توسعه وفاق عمومی ایجاد گردد. بحران بیکاري به جز از طریق توسعه کارآفرینی و دمیدن روح نوآوري در کالبد اجتماعی امکانپذیر نمیباشد (همان منبع).

٣- مفهوم کارآفرینی در بخش کشاورزي

تعاریف و مفاهیم کارآفرینی در بخشهاي مختلف (کشاورزي، دامپروري، صنعت و خدمات)، از نظر اصول و مبنا، یکی هستند. اصل و ماهیت کارآفرینی در بخش کشاورزي و دامپروري تفاوتی با کارآفرینی در نواحی شهري و سایر بخشهاي اقتصادي ندارد اما، درون دادهاي لازم جهت توسعه کارآفرینی (نظیر سرمایه، مدیریت، آموزش، تکنولوژي، مؤسسات و نهادها، زیرساختهاي حملونقل، دسترسی به بازار، شبکه توزیع و نیروي کار ماهر) در شهرها و مناطق صنعتی و سایر بخشهاي اقتصادي راحتتر از مناطق روستایی و کشاورزي و دامپروري یافت میشود (داستانبور، .(1387

توسعه هر کشور مستلزم توجه به زیرساختهاي مهم آن مانند صنایع، منابع طبیعی و کشاورزي و دامپروري است. توسعه بخش دامپروري نه تنها باعث گسترش صنایع تبدیلی و جانبی میشود بلکه، نقش مؤثري در اشتغالزایی و زدودن فقر و محرومیت دارد. وجود شرایط توپوگرافی، اقلیمی، پستی و بلنديها، ارتفاعات، دشتهاي هموار و چشمههاي آب شیرین، مراتع متنوع و رودهاي روان این منطقه، نوعی دامپروري و کشاورزي ویژه را ایجاب


میکند. رونق صنعت اکوتوریسم به منظور تفریح گردشگران اشتغالزایی مضاعف را در بر خواهد داشت (همان منبع).

۴- توسعه کشاورزي و دامپروري در ایران، تعامل اهداف و راهبردها

ایران به دلیل بهرهمندي از منابع پایه و مناسب براي کشاورزي و دامپروري از امکانات بالقوه خوبی براي رشد و افزایش سریع محصولات باغی و دامی برخوردار است. در این صورت، تحقق نرخ رشد 4 تا 6درصدي لازم براي کاهش نابرابري درآمدهاي شهري و روستایی امکانپذیر خواهد بود. همچنین به منظور کاهش نابرابريهاي درآمدي، دولت باید به کشاورزي و دامپروري توجه خاص نماید و اقدام به خردهسرمایهگذاريهاي گستردهدر زمینه خدمات عمومی مورد نیاز کشاورزان و دام داران کند.

به رغم آن که منشأ بیش از سهچهارم نرخ رشد کشاورزي و دامپروري به زیربخشهاي باغبانی و دام (صنعتی) مربوط میشود زیربخشهاي غلات و دامداري سنتی نیز میتوانند نقش مؤثري در این باره ایفا کنند. بیشترین تلاش باید در جهت رشد کالاهاي پرارزش صورت گیرد اما، براي رسیدن به رشد کامل باید به سایر زیربخشها هم توجه شود(ملور، .(1383

۵- سهم بخش هاي دامپروري کشاورزي در درآمد ملی

بخش هاي کشاورزي و دامپروري یکی از اجزاي تشکیلدهنده درآمد و تولید ملی در اکثر کشورهاست. به طوري که تا سالهاي 1850، در همه کشورها بالاترین سهم تولید و درآمد ملی کشورها بخش هاي"کشاورزي و دامپروري" بوده است و بهتدریج، با پیشرفتهاي تکنولوژي و گسترش بخشهاي صنعت و خدمات، سهم بخش هاي کشاورزي و دامپروري در تولید ملی رو به کاهش نهاده است. در سال 1950، در اکثر کشورهاي توسعهیافته سهم بخش هاي کشاورزي و دامپروري در تولید ناخالص ملی به 15 تا 20 درصد کاهش یافت. حال آن که بخش هاي کشاورزي و دامپروري در کشورهاي در حال توسعه همچنان از جمله بخشهاي مهم اقتصاد محسوب میشود و سهم کشاورزي و دامپروري بین 25 تا 30 درصد تولید خالص ملی میباشد (قره باغیان، .(1371

در ایران، سهم کشاورزي و دامپروري بیشترین سهم را در GDP داشته و این سهم درسال 1375، به 23/4 درصد کاهش یافته است (همان منبع).

براساس گزارش بانک جهانی در فاصله 2001-1990 کشاورزي ودامپروري ایران، به طور متوسط، 2/15% از تولیدات ناخالص داخلی را به خود اختصاص داده بود. همچنین سهم این بخش از درآمدهاي حاصل از صادرات غیر نفتی معادل 26% بوده است. این در حالی است که


کشاورزي و دامپروري سهم کوچکی از واردات ایران را به خود اختصاص میدهد

.(Bure,1961)


-11 ارتباط با بازار کشاورزي و دامپروري علاوه بر تأمین نیازهاي مواد غذایی مصرفی، نهاده بعضی از بخش

هاي دیگر اقتصادي را هم تأمین میکندمثلاً، تولید چغندر قند و نیشکر نهاده براي صنایع قند یا تولید پشم نهاده براي صنایع فرش و غیره. ارزش این نهادهها با توجه به اهمیت بازار بعضی محصولات، مثل فرش، فوقالعاده زیاد است.

بخش هاي کشاورزي و دامپروري علاوه بر عرضه مواد خام، مصرفکننده مهم بعضی از محصولات صنعتی هم میباشد. گسترش دامپروري و کشاورزي تقاضاي این بخش براي محصولات سایر بخشها و نیز رشد تولید ناخالص داخلی را افزایش داده است. تجربه کشورهاي توسعهیافته نشان میدهد که براي توسعه اقتصادي کشورهاي جهان سوم

"ارتباطات بخشها" ضرورت دارد. محوریت بخش هاي کشاورزي و دامپروري در برنامه پنج ساله دوم نیز بر ارتباطات بخشها و اولویت تأمین نیازهاي این بخش ها تأکید نموده است، تحقیقات مختلف مؤید آن است که بخش کشاورزي، بهخصوص از لحاظ تکنولوژي و خدمات، نارسایی دارد. اگر بخشهاي صنعت و خدمات تأمین این نیازها را در اولویت قرار دهند می توانند موجبات رشد قابل توجه این بخش را فراهم نمایند. تأثیرات برگشتی حاصل آن باعث رشد همین بخشها خواهد شد. این پتانسیلها بهوضوح، در بخش هاي دامپروري وکشاورزي و سایر بخشهاي اقتصادي وجود دارند. با برنامهریزي مناسب میتوان از این پتانسیلها استفاده کرد. از بین همه فعالیتهاي بشري شاید، کشاورزي و دامپروري باشد که محیط جهانی را در وسیعترین حد دگرگون میکند. نیاز به در نظر گرفتن لازمههاي محیطی در سیاست هاي

کشاورزي و دامپروري نخست در »قانون اروپاي منفرد« در سال 1986، به عنوان اولین مرحله رسمی و بین المللی، در محاسبه وارد شد .(Verheul, 2001)
سرمایهگذاري کافی، پیوسته و پایدار در تحقیقات کشاورزي و ترویج کشاورزي از وسایل بسیار مؤثري هستند. براي تحول منابع کشاورزي و دامپروري و رشد اقتصاد (سوانس بور،.(1379

-12 اشتغال بررسی تاریخی نشان میدهد که در همه کشورها بخش کشاورزي و دامپروري بیشترین

جمعیت شاغل را به خود اختصاص داده است. ویژگیهاي منحصربهفرد بخش هاي کشاورزي و دامپروري این قابلیت را دارد که همواره، تعداد قابل ملاحظهاي از جمعیت جویاي کار را جذب نماید. قبل از سالهاي 1850، در همه کشورها بیش از %50 جمعیت شاغل در بخش


کشاورزي و دامپروري فعالیت داشتند. این درصد طی سالهاي 1850 تا 1950 در کشورهاي پیشرفته کاهش یافت و بخش صنعت و خدمات جایگزین بخش کشاورزي و دامپروري شد. به طوري که بعد از سالهاي 1950، در کشورهاي توسعهیافته حدود 10 الی 15 درصد از جمعیت شاغل در بخش هاي کشاورزي و دامپروري مشغول بودند. در حالی که در کشورهاي در حال توسعه بخش هاي کشاورزي و دامپروري یکی از بخشهاي مهم میباشد و جمعیت شاغل آن بسیار زیاد است. در حال حاضر، 23 درصد از جمعیت فعال کشور ایران در کار میکنند.

کشاورزي و دامپروري ایران یکچهارم کل اشتغال را به خود اختصاص میدهد، به عبارت دیگر، %25 کل فرصتهاي شغلی ایران به بخش هاي کشاورزي و دامپروري مربوط میشود.

صنایع غذایی کشور به عنوان بخش مهمی از صنایع بخش هاي کشاورزي و دامپروري، بعد از صنایع پالایش نفت، مهمترین بخش صنعتی کشور از لحاظ تولید ارزش افزوده میباشد.

دامپروري وکشاورزي نقشی مهم و اساسی در ایجاد اشتغال، تولید مواد اولیه براي صنعت، صادرات و ارزآوري ایفا میکند و این امر کمک بزرگی به توسعه و خودکفایی کشور میباشد
(زمانی پور، .(1373


-13 نقش تولید در توسعه کشاورزي ودامپروري امروزه براي بالا بردن تولید در شیوه جدید، بکارگیري تکنولوژي، تغییر شیوه تولید و نوع
تولید کشاورزي و دامپروري امري اجتنابناپذیر میباشد. براي ایجاد این تغییر ابتدا، لازم است نگرش کشاورز، دام دار و فرد روستایی درخصوص تولید تغییر یابد تا زمینه استفاده از شیوه نوین تولید فراهم شود. در این خصوص کیران کراس معتقد است» توسعه، زمانی امکان پذیر است که در فکر و اندیشه بشر جایی براي خود بیابد« (قره باغیان، .(1371

-13 دلایل اهمیت بخش دامپروري و کشاورزي در توسعه اقتصادي

-1 مزیت نسبی اقتصادي

"مزیت نسبی"، یکی از ویژگیهاي تولیدات دامی و کشاورزي و رمز برتري آن نسبت به تولیدات صنعتی میباشد. در بعضی از کشورها محصولات، به لحاظ وضعیت طبیعی و جغرافیایی، داراي برتري نسبی هستند. این موضوع بخصوص در کشورهاي جهان سوم، با سطح تکنولوژي پایین براي ورود محصولات کشاورزي و دامی به بازار بینالمللی، اهمیت حیاتی دارد. قابل ذکر آن که محصولات کشاورزي و دامی داراي مزیت نسبی طبیعی میباشند.

حال آن که محصولات صنعتی در صورتی میتوانند با محصولات مشابه رقابت کنند که داراي مزیت نسبی مصنوعی باشند (حقیقی، .(1386
-2 بینیازي از تکنولوژي پیچیده و تخصصهاي ویژه

بخش دامپروري و کشاورزي، برخلاف صنعت، با سطوح مختلف تکنولوژي و تخصص می تواند کارآمد و حتی، بدون دخالت انسان بازده مناسب داشته باشد. به طوري که منحنی عرضه محصولات صنعتی از مرکز مختصات میگذرد ولی، منحنی عرضه محصولات کشاورزي داراي عرض از مبدأ مثبت است. لذا، بخش کشاورزي و دامپروري کشورهاي جهان سوم، با تکیه بر مزیت نسبی، بهرغم پایین بودن سطوح فنی، مالی و انسانی از ظرفیت و پتانسیلهاي لازم براي تولید و توسعه برخوردار است.

انسان براي بقا و رشد به کالاها و خدماتی نیاز دارد که پیوسته، متناسب با پیشرفت اقتصادي و اجتماعی بر دامنه آن افزوده شود. در این میان، غذا به عنوان فرآورده بخش کشاورزي و دامپروري اهمیت حیاتی دارد و قابل جایگزین نیست.

-3 نیاز به سرمایه ارزي اندك در مراحل اولیه توسعه، بخش دامپروري و کشاورزي نسبت به سایر بخشها به سرمایه

گذاري ارزي کمتري نیاز دارد. عدم وابستگی شدید بخش کشاورزي به درآمدهاي ارزي، بخصوص در کشورهاي جهان سوم کهمعمولاً دچار تنگناهاي ارزي هستند،مبین اهمیت این بخش در روند توسعه اقتصادي جوامع مذکور میباشد.

-4 زمان بازگشت سرمایه معمولاً سرمایهگذاري در بخشهاي اقتصادي مانند صنایع سنگین، معادن، فلزات و

پتروشیمی دیربازده است. به علت وابستگی سرمایهگذاريها به اعتبارات دولتی، درآمدهاي ارزي و بیثباتی در تأمین آنها اجراي این پروژهها و بازگشت سرمایهشان سالها به تأخیر می افتد. در حالی که سرمایهگذاري در بخش دامپروري و کشاورزي به دلایل مختلف سریعتر به
بازده و بهرهبرداري میرسد. لذا، بازگشت سرمایه در بخش کشاورزي زودتر از صنعت می باشد(.(Bure,1961

-5 تأمین نیازهاي ضروري

-14 پیشینه تحقیق سلطانی در سال (1386) با انجام دادن پژوهشی به بررسی وضعیت سرمایهگذاري در بخش
کشاورزي ایران و راههاي افزایش آن پرداخت. وي سرمایهگذاري را یکی از عوامل مهم رشد و توسعه اقتصاد هر کشور میداند و سرمایهگذاري در بخشهاي کشاورزي و دامپروري را به دلیل افزایش مستمر تقاضا براي مواد غذایی، سایر محصولات کشاورزي و رشد جمعیت حائز اهمیت خاصی میداند. از جمله دلایل سرمایهگذاري ناکافی در بخشهاي کشاورزي و

در متن اصلی مقاله به هم ریختگی وجود ندارد. برای مطالعه بیشتر مقاله آن را خریداری کنید