بخشی از مقاله
شیوه های کاهش سریع وزن وعوارض آن از دیدگاه کشتی گیران نخبه مازندران
محمد اصغری رکابدارکلایی1 asghari.moh@gmail.com
سید حسن رسولی seiedhassanrasooli@yahoo.com
-1کارشناس ارشد تربیت بدنی ، آموزش و پرورش مازندران
-2کارشناس ارشد تربیت بدنی ، دانشگاه فرهنگیان - تربیت معلم دکتر شریعتی مازندران -
چکیده :
هدف و سابقه : هدف از انجام پژوهش حاضر بررسی کاهش سریع وزن و عوارض آن رو ی کشتیگیران نخبه رده ها ی مختلف نوجوانان ، جوانان و بزرگسالان نخبه مازندرانی است . روش های مختلف و متداول کاهش سریع وزن سبب نگرانی های زیادی در زمینه عملکرد و سلامتی ورزشکارن شده است . از سال 1970 تاکنون تحقیقات زیادی به بررسی الگوی مدیریت وزن در میان کشتی گیران دبیرستانی و دانشگاهی پرداخته اند . کشتیگیران علی رغم هشدارهای جامعه پزشکی، هنوز هم برای رسیدن به وزن مورد انتظار خود، از طریق محدود کردن آب و غذای دریافتی مبادرت به کاهش وزن می کنند.[8]برای رسیدن به اوج اجرا، روش مطلوب کاهش تدریجی چربی و حفظ توده عضلانی است، اما بسیاری از کشتی گیران مجبورند از روشهایی استفاده کنند که در آن صرفا توده چربی بدن کاهش نمییابد.[10]
روش شناسی : پژوهش از نوع توصیفی و کاربردی و طرح تحقیق از نوع تحقیقات پس از وقوع و گذشته نگر بود . آزمودنی ها بصورت غیر تصادفی انتخاب و کشتی گیران نظر خودرا در مورد ش یوه های گوناگون کاهش سر یع وزن ،عوارض آن وچگونگی تاثیر پذ ریی آنها از افراد مختلف با توجه به سوا ل ها ی مطرح در پرسشنامه استاندارد شده اپلیگر - 2003 - ارائه دادند.
جامعه آماری ، کشتی گیران نخبه رده های مختلف مازندران بودند که ازمیان آنها ، 14 کشتی گیر نوجوان ، 24 کشتی گیر جوان و 20 کشتی گیر بزرگسال به ترتیب با م یانگین سنی - 16 /30 0/55 ، / / ، 24/70 2/28 سال - و میانگین وزنی 13/68 - 54/60 ، / / ،16/85 - 74/32 انتخاب شدند.برای تجزیه و تحلیل آماری داده ها از تحلیل واریانس یک طرفه - F - ،آزمون شفه، آزمون U من ویتنی ومربع کای - - X2 استفاده شد.
یافته ها: نتایج نشان داد که میانگین مقدارکاهش سریع وزن در رده جوانان، بزرگسالان و نوجوانان به ترتیب 4/44 ، 3/41 و2/77 کیلوگرم بود. میانگین تکرار کاهش سر یع وزن در بزرگسالان ، جوانان و نوجوانان به ترتیب7/30 ،4/30 و2/30 دفعه بود.
بیشترین روش های مورد استفاده برای کاهش وزن در بین کشتی گیران شامل : رژیم غذا یی - - %52/1، افزا یش فعالیت ورزشی 54/12 - % - ، حذف یک وعده غذایی - - % 37/13 وسونا - 35/87 % - بود. بیشترین عوارض کاهش سر یع وزن،گرفتگی عضلانی 33/62 - % - ، کج خلقی 45/74 - % - ، سرگیجه - 33/36 % - ، کاهش تمرکز - % 29/35 - و افزایش ضربان قلب - % 27/52 - بود. تاثیر پذیری کاهش سریع وزن نوجوانان و جوانان از مربیان به ترتیب85/68 و% 80/80 واز کشتی گیران با تجربه 71/40 و% 58/68 بود .
نتیجه کاهش وزن از طریق رژیم غذایی، افزایش ورزش و حذف یک وعده غذایی و سونا، با نتایج بررسی های ویسینگر و همکاران[23]، اپلیگر و همکاران 1993 - ، 1998 و 16 ] - 2003، 17 ،[18 ، مارکوات و همکاران[14]، کینگهام و همکاران[9] و برادلی[4] مطابقت داشت اما مغایر با نتایج اعلام شده توسط استین و همکاران[21] و آلدرمان و همکاران [2] بود.مدت زمان گرسنگی شدید در هر سه رده سنی بالاتر از مقداری بود که توسط اپلیگر و همکاران - 19 93و 16] - 1998 و [17 ، کینگهام و همکاران[9] گزارش شد. اما از نتایج مارکوات و همکاران[14] و 50 درصد از نمونه های برادلی [4] پایینتر بود .
در مورد نقش والدین، نتایج تحقیق حاضر با نتایج مارکوات و همکاران [14]، اپلیگر و همکاران - [16] - 1993، ویسینگر و همکاران [23]، لاکین و همکاران [12] و کینگهام و همکاران [9] مغایر می باشد .نتیجه بیشترین میزان پرخوری بعد از وزن کشی با تحقیق اپلیگر و همکاران [18] همسو بود. کمترین میزان پرخوری قبل از مسابقه با نتایج استین و همکاران [22] و اپلیگر و همکاران [18] - 2003 - یکسان بود.
بحث : نتایج نشان داد که شیوه های کاهش وزن کشتی گیران مازندرانی متنوع است ومربیان بیشترین تاثیر را روی کاهش سریع وزن کشتی گیران دارند.و نیز کاهش سریع وزن روی خرده مقیاس های خلق وخوی تاثیر منفی دارد.
مقدمه کاهش سریع وزن روشی خطرناک است که به وسیله کشتی گیران مورد استفاده قرار میگیرد. این روش سبب بروز نگرانی هایی در جامعه پزشکی در اوایل دهه 1930 شد.[6] از سال 1970 تاکنون تحقیقات زیادی به بررسی الگوی مدیریت وزن د ر میان کشتیگیران دبیرستانی و دانشگاهی پرداخته اند. کشتیگیران علی رغم هشدارهای جامعه پزشکی، هنوز هم برای رسیدن به وزن مورد انتظار خود، از طریق محدود کردن آب و غذای دریافتی مبادرت به کاهش وزن می کنند.
کاهش وزن از طریق آب زدایی و محدود کردن انرژی دریافتی همراه با فشار های روانی در مسابقات کشتی به عملکرد و وضعیت فیزیولوژیک بدن کشتیگیران آسیب میرساند. کاهش انرژی و آب دریافتی و عدم تعادل الکترولیت ها می تواند باعث کاهش سرعت استقامت، قدرت، سرعت عکس العمل و تمرکز شود.[1]کشتیگیران برای شرکت در مسابقات باید به یک کلاس وزنی مشخص برسند، بنابراین نوسان وزنی در آنها مسئله ای عادی است
کاهش وزن های مکرر در طول هفته در طی 3 تا 4 ماه سبب کاهش وزن مزمن و تغذیه ناسالم می - شود.[19] گرسنگی شدید به مدت طولانی وپرهیزازنوشیدن مایعات قبل از وزن کشی، سبب می شود که فرد متعا قب آن دچار پرخوریٌ گردد
شیوع اختلالات غذایی در کشتیگیران برای رسیدن به وزن مخصوص، نگرانیهایی را به وجود آورده است . بسیاری از کشتیگیران، از شیوه هایی استفاده میکنند که میتواند به طور برجسته ای روی اجرا و سلامتی آنها اثر گذار باشد
وجود کلاسهای وزنی مختلف در کشتی سبب میشود که ورزشکاران و مربیان به دلایل تاکتیکی تصمیم بگیرند تا تغییراتی را در وزن ایجاد کنند. این موضوع به مربی این اجازه را می دهد تا ورزشکار را در کلاس وزنی شرکت دهد که انتظار می رود موفقیت بیشتری را به دست آورد. متاسفانه در این فرآیند عوامل مهمی مثل ویژگی های ذاتی، جنبه های فیزیولوژیکی و شیوه های تمرینی به اندازه کافی مورد توجه قرار نگرفته و یا حتی نادیده گرفته میشوند.[7]محبوبیت کشتی و دیگر ورزشهای وزنی به خاطر وجود کلاس های وزنی مختلف است که برای تمام افراد با وزن و جثه های گوناگو ن، فرصتی را برای مسابقه به وجود آورده است.
برای رسیدن به اوج اجرا، روش مطلوب کاهش تدریجی چربی و حفظ توده عضلانی است، اما بسیاری از کشتی گیران مجبورند از روشهایی استفاده کنند که در آن صرفا توده چربی بدن کاهش نمی یابد.[10] بسیاری از کشتیگیران تصور میکنند که درصد چربی بدنشان بالاست اما مطالعات نشان داده اند که کشتی گیران دبیرستانی در حدود 8 تا 11 درصد چربی دارند که این پایین تر از حد نرمال 15 - درصد - است. تخمین زده میشود که درصد چربی کشتیگیران در فصل مسابقات به طور متوسط به 6 تا 7 درصد و حتی در مواردی به3 درصد هم برسد. در حالی که نخستین شیوه های کاهش وزن - ورزش، محدود کردن مصرف مواد غذایی، گرسنگی شدید و روشهای آب زدایی - روی ذخایر آب، گلیکوژن و توده عضلانی بدن تاثیر گذار است .
این تکنیک ها به وسیله 25 تا 67 درصد از کشتیگیران استفاده میشوند. تعداد کمی از کشتیگیران نیز از مدرهاٍ و مسهل ها َ برای کاهش وزن کمک میگیرند. این روش ها در طی چندین دهه از یک مربی به یک کشتیگیر و از کشتیگیری به کشتیگیری دیگر منتقل شده است.[17] بنابراین از آنجا که تاکنون شیوه های کاهش وزن در کشتی گیران مازندرانی مورد بررسی قرار نگرفته است، تحقیق حاضر درصدد پاسخ به این سوال است که متداول ترین شیوه های کاهش وزن در میان کشتیگیران مازندرانی کدامند؟ و کاهش سریع وزن چه اثراتی در بین کشتیگیران نخبه مازندرانی دارد؟
روش شناسی تحقیق
روش تحقیق توصیفی و کاربردی است . پس از جمع آوری نظر کشتی گیران در رابطه با شیوه های کاهش سریع وزن وتوصیف آنها پیشنهاد هایی برای بهبود این شیوه ها ارائه می شود
