بخشی از مقاله
چکیده
هدف از این پژوهش طراحی نرم افزار آموزش الکترونیکی مبتنی بر رویکرد ساختن گرایی - مدل - 5e حروف الفبای انگلیسی و تأثیر آن بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دختر و پسر پایه اول راهنمایی ناحیه 1شهر همدان بوده است که از نظر هدف کاربردی و در قالب یک طرح شبه آزمایشی با استفاده از پیش آزمون و پس آزمون انجام شد.
نمونه آماری پژوهش شامل 100دانش آموز پایه اول راهنمایی در سال تحصیلی 90-91 است که در مدت 5 جلسه گروه آزمایش با استفاده از نرم افزار آموزشی و گروه کنترل با استفاده از روشهای سنتی - سخنرانی، پرسش و پاسخ و... - حروف الفبای انگلیسی را آموزش دیدند. در آغاز و پایان دوره هر گروه بوسیله پیش آزمون و پس آزمون در شرایط یکسانی ارزیابی شدند. و از آزمون تحلیل کوواریانس و آزمون t مستقل جهت تجزیه و تحلیل استفاده شد.
نتایج پژوهش بیانگر ارتباط معنی دار بین استفاده از نرم افزار آموزشی طراحی شده و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان میباشد. اما بین دانش آموزان دختر و پسر در گروه آزمایش تفاوتی مشاهده نشد.
مقدمه
امروزه در آموزش کلاسهای درس مثلث طراحی، اجرا، ارزشیابی به عنوان یک الگو مطرح است و معلمین در کلاسهای درس از پارامترهای این الگوی کلی به صورت کاربردی استفاده می کنند، طراحی آمو زشی1 به عنوان اولین رکن که در رأس هرم قرار دارد از اهمیت بسزایی برخوردار است و در واقع سنگ بنای آموزش و مقدمه ای بسیار مهم برای اجرا وارزشیابی محسوب می شود. اما یکی از پدیده های دنیای نوین استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات در عرصه های مختلف زندگی به خصوص در امر آموزش و یادگیری2 می باشد که در حال حاضر در کشور ما نیز مشاهده می شود.
آموزش از طریق رایانه به عنوان یکی از مباحث اصلی برنامه ریزی درسی در بسیاری از کشورهای جهان شناخته شده و سرمایه گذاریهای فراوانی در زمینه ابعاد گوناگون طراحی، اجرا و ارزیابی آن انجام می شود.[1]از نظر بکر رایانه ها نقشهای گوناگونی را در مدارس بازی می کنند، آنها برای تدریس و تسهیل مطالعه مطالب دشوار و همچنین در ایجاد فرصتهایی برای دانش آموزان در زمینه استفاده از فناوری کمک می کنند و ابزارهای سودمندی برای اجرای تکالیف مدرسه ای می باشند
تولید چند رسانه ای3 ها ومهمتراز همه آموزش مبتنی بر وب یا آموزش الکترونیکی 4پا به عرصه آموزش نهاده است لذا طراحی آموزش برای چنین آموزشهایی دارای اهمیت بسزا و درخور توجهی است. روش آموزش مبتنی بر ساختن گرایی5 یکی از مهمترین رویکردهایی است که مدتاًع بر شاگرد محوری وشرکت فعال یادگیرنده در کسب دانش تأکید دارد در این روش بیشترفرایند های یادگیری و تفکر مورد توجه است.
این رویکرد آموزش ازطریق رایانه رانیز مورد توجه قرار داده وتأکید داردکه آموزش از طریق رایانه ضمن اینکه یادگیرنده رافعالانه در آموزش دخیل می سازد فراگیر از آن به عنوان ابزار گردآوری وسازماندهی اطلاعات نیز استفاده می کند و فراینداطلاعات خود رانیز اصلاح و به روز می کند.به طورکلی مهمترین اهداف این رویکرد ایجاد محیط های مشارکتی است که به یادگیرندگان و معلمان اجازه می دهد به جستجو بپردازند و انواع مسأله ها رابررسی کنند.
برهمین اساس بسیاری ازنظام های آموزشی در دهه های اخیر سعی کرده اند با ورود وکاربرد تکنولوژی های نوین، یادگیری را با کمترین زمان، بهبود بخشند.[5]تحقیقات وبررسی های به عمل آمده در این زمینه نیز اکثراً حاکی از مفید بودن این ابزار در ایجاد یادگیری بهتر و صرفه جویی در زمان و وقت معلم ویادگیرنده بوده است. البته نرم افزارهای آموزشی به تنهایی نمی توانند کیفیت تدریس و یادگیری را افزایش دهد بلکه محیط یادگیری و تدریس، عرضه محتوا، فعالیت های یادگیرنده و چگونگی اجرای فعالیتهای یادگیرنده، فرایند بازخورد و سنجش عملکرد یادگیرندگان باید به گونه ای مناسب شکل گیرد در غیر این صورت تضمینی برای تحقق هدفهای آموزشی وجود ندارد.
طراحی نرم افزارهایی جهت اینگونه آموزشها دارای تنوع بسیار بوده و بر تکنولوژیست های آموزشی به عنوان مهندس آموزشی ضرورت دارد تا با ابعاد آن آشنا شده و با ارائه نرم افزارهای آموزشی و نیزبه کمک متخصصان مرتبط به مجموعه آموزشی به خصوص معلمین جهت کیفیت بخشی به آموزش درکلاس درس کمک نمایند چرا که روش آموزش چند رسانه ای به شیوه مؤثرتری از روش های آموزش سنتی می تواند برانگیزه و یادگیرید انشآموز انتأثیرگذارباشد.لازم به ذکراست که پیش از این هم در زمینه به کارگیری نرم افزارهای آموزشی ونشر آن بریادگیری و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان تحقیقاتی صورت گرفته که نتایج آن تحقیقات حاکی از تأثیر مثبت به کارگیری این رسانه است از جمله این تحقیقات می توان به موارد زیر اشاره نمود:
تحقیقی توسط شیخ زاده و مهر محمدیبا عنوان ساخت نرم افزارآموزشی ریاضی ابتدایی براساس رویکرد سازنده گرایی و سنجش میزان اثربخشی آن انجام گرفت که نتایج آن حاکی از تأثیر آموزش های رایانه ای بر ارتقای پیشرفت تحصیلی دانش آموزان نسبت به آموزش های معمول مدارس - آموزش های سنتی - می باشد.
در تحقیق دیگر که توسط المخلافی[ 8]با عنوان تأثیر یادگیری زبان به کمک رایانه بر پیشرفت و انگیزش دانش آموزان دبستانی در درس زبان انگلیسی در امارات متحده عربی انجام شده،83 دانش آموز دردوگروه آزمایش وکنترل قرارگرفتند که گروه کنترل بدون استفاده از رایانه وگروه آزمایش با استفاده ازآن بهیادگیری زبان انگلیسی پرداختند، نتایج تحقیق نشانگر تفاوت معنا دار بین این دو گروه ودر حقیقت به سود گروه آزمایش می باشد ضمن اینکه انگیزه پیشرفت گروه آزمایش برای یادگیری زبان نسبت به گروه کنترل نیز بیشتر بوده است.
