بخشی از مقاله
چکیده:
طبق عبارت آغازین منشور؛ سازمان ملل متحد ایجاد شد تا ایمان به حقوق بنیادین بشر را مورد اعلام مجدد قرار دهد و به ترقی اجتماعی و شرایط محیطی و زندگی بهتر با آزادی بی شتر کمک کند.بر پایه همین اندی شه امنیت ان سانی ا ست که می توان گفت م سائلی همانند : نابودی محیط زیست، فقر و گرسنگی، بی سوادی، مرگ و میر کودکان و بهداشت جهانی بخصوص مادران، شیوع و ترویج بیماریهای واگیر دار از جمله ایدز و مالاریا و.. ، را تهدیدی علیه امنیت بشر دانست، این عناوین در قالب برنامه های توسعه ی هزاره م صداق پیدا کردند. یافته های این تحقیق حاکی از آن ا ست که ت ضمین پایداری محیط زی ست به عنوان یکی از برج سته ترین م صادیق برنامه های توسعه ی هزاره در جهت توسعه جوامع بین المللی، نقش بسزا وانکار ناپذیری دارد.
به نظر نگارنده می توان گفت این رکن از برنامه تو سعه ی هزاره مبنا و رکن ا سا سی و حیاتی و اجتناب ناپذیر برای تحقق سایر برنامه های تو سعه هزاره و مرتبط با دیگر برنامه های معینه است و بدون در نظر گرفتن این هدف، مفهومی به نام توسعه برای جوامع امروزی، مفهومی بی هویت خواهد بود. فلذا با توجه به این نکته که تضمین پایداری محیط زیست هنوز هم با اتمام زمان معینه توسط سازمان ملل - پایان سال - 2015 به عنوان یک چالش ا سا سی در ایران مطرح ا ست، محقق را بر آن دا شته تا به دنبال بیان این چالش، در را ستای تحقق تو سعه قدمی موثر در امتداد برنامه ها و سیاستهای توسعه مدارانه بردارد.در این پژوهش، محقق برای تحصیل و تحلیل داده ها از روش کتابخانه ای بهره جسته است و با مطالعه ی مقالات علمی سعی در مستند سازی یافته های خود نموده است. همچنین با توجه به ماهیت پژوهشی تحقیق، این کار از ماهیت توصیفی تحلیلی برخوردار است.
واژگان کلیدی: محیط زیست- توسعه هزاره -تضمین پایداری- توسعه ی پایدار .
مقدمه
مو ضوع حفاظت و ت ضمین پایداری محیط زی ست یکی از دغدغه های مهم ب شر در ع صر حا ضرجهان بوده ا ست . رو شهای مختلفی در جهت رسیدن به این امر مورد استفاده قرار گرفته است. این هدف می تواند با فرهنگ سازی در جهت دشوار یا سلب نمودن امکان تخریب محیط زیست و کاستن از جاذبه آماج های آن، محقق شود .از طرفی لازم به ذکر ا ست که اهداف تو سعه هزاره، ه شت هدف ه ستندکه در سال2000در سازمان ملل بر سرآنها توافق شد واین اهداف بایدتا سال2015 تامین می شدند .تا آنهابه چال شهای ا صلی تو سعه ی جهان پا سخ دهند.اهداف تو سعه ی هزاره ازاقدامات واهدافی که دربیانیه ی هزاره آمده تصویری ترسیم می کند.بیانیه ی هزاره در ماه سپتامبرسال 2000 توسط 189 کشور پذیرفته شده و147 نفر ازسران سیاسی آن را امضا کرده اند. - غالی، - 1392آنچه در این مقاله مور د تحقیق محقق واقع شده، هفتیمن آرمان از برنامه تو سعه هزاره - ت ضمین پایداری محیط زی ست - می باشد که به طور مختصر در ذیل بدان اشاره می شود:
-گنجاندن اصول توسعه ی پایدار در بین سیاست ها و برنامه های کشورها، و آغاز روند معکوس اتﻻف منابع محیط زیست.
-کم کردن روند کاهش تنوع زیستی، یک کاهش معنی دار در نرخ تلفات تا سال . - 2010 -
-نصف شدن قسمتی از مردم که دسترسی پایدار به آب سالم آشامیدنی و تاسیسات بهداشتی اولیه ندارند.
- دست یافتن به، بهبود معنی دار و قابل توجه در زندگی حداقل 100 میلیون زاغه نشین.
-دست یافتن به سلامت بهداشت جامعه ی انسانی بالاخص مادران و تاثیر در کمبود مرگ و میر کودکان
تضمین پایداری محیط زیست دارای سه مقصد مشخص و متمایز است ، تکمیل اصول توسعه پایدار در سیاست کشورها ،ممانعت از هدر رفتن منابع طبیعی ، توجه به فرسودگی خاک ، تغییرات آب و هوا ، وجود گازهای گلخانه ای ، که همگی ازمهمترین عوامل موثر در توسعه کشورها هستند . در این زمینه تلاش می شود اصول توسعه پایدار در سیاست ها و برنامه های ک شورهای جهان گنجانده شود و از تخریب منابع طبیعی جلوگیری گردد. همچنین کاهش ن سبت افراد فاقد د ستر سی به آب آ شامیدنی سالم ، به نصف رساندن و بهبود زندگی حداقل صد میلیون ذاغه نشین از جمله زیر مجموعه های این هدف است. - موسوی بفرویی، - 1379
-1 محیط زیست سالم بخشی از حقوق اولیه ی بشریت :
محیط زیست سالم در دهه های اخیر به عنوان یک حق، برای زندگی هرچه بهتر وسالم تر بشر شناخته شده است. در پی این شناسایی تا کنون اسناد و معاهدات زیادی جهت قانون مند نمودن وتبیین ابعاد آن به تصویب رسیده است. دراین بین، برخی ازاصول و مواد به بررسی رابطه ی حق بر محیط زیست سالم و حق بر بهداشت پرداخته اند و زیستن در فضایی سالم وبهداشتی که منجر به بهره مندی از سلامت ج سمی وروحی گردد را حق ب شر دان سته اند. به دلیل اهمیت حفظ محیط زی ست از آلاینده ها و بهداشت آن، اصولی نیز در جهت ممنوعیت الودگی آن به تصویب رسیده است.
با وجود اقدامات ارزشمندی که در صحنه های بین المللی برای حفظ و نگهداری محیط زیست انجام شده و نگرانی های دائمی طرفداران محیط زیست و سازمان های دولت وغیر دولتی، هنوز هم آلودگی وافزایش میزان آلاینده ها وگسترش آنها از مرزهای یک کشور به دول همسایه ، مهمترین عامل تهدید کننده ی حیات بشر به شمار می رود.آلودگی های محیط زیست انواع گوناگون دارد که هرکدام تاثیرات مختلف و متعددی برانسان ها و محیط زندگی آن ها وارد می سازد. از جمله مهمترین آلودگی ها ،آلودگی شیمیایی و هسته ای است که به دلیل توانایی در گسترش وشیوع فراوان، قادر است فضای زیادی را تحت تاثیر خود قرار دهد وافراد بیشماری را به امراض و بلایای مختلف مبتلا سازد. آلودگی دیگری که به علت صنعتی شدن وپیشرفت جوامع بوجود آمده، آلودگی صوتی است.
این آلودگی روزبه روز در حال افزایش است و آثارنگران کننده ی آن هر روز بیشتر خود را نمایان می سازد و انواع دیگری از آلودگی مانند آب - رودخانه ها و دریاها - خاک و هوا در ک شورهای کمتر تو سعه یافته به دلیل کمبود آگاهی واطلاع ر سانی بی شتر دیده می شود. به همین علت یکی از تعهداتدولت ها دراسناد بین المللی، افزایش آگاهی و آموزش افراد جهت حفظ محیط زیست است. حق بر محیط زیست سالم و حق بر بهداشت وسلامتی، به دلیل رابطه ی عمیقشان اثرات فراوانی بر یکدیگر می گذرارند و به نوعی رابطه ی هم افزایی باهم دارند. بدین ترتیب که میزان آلودگی محیط زی ست به شدت برمیزان سلامت وبهدا شت افراد تاثیر گذار است .