بخشی از مقاله
چکیده
یکی از مباحث مهم کشور در سال های اخیر، مسئله مدیریت سازمان است که در سخنرانی ها و جلسات خصوصی و عمومی و همایشهای مدیریت، به پیشرفت ها و نقایص آن سازمانهای هزاره سوم اشاره نموده اند و بی تردید، توسعه و پیشرفت هر کشوری نیز به طور عمده، مرهون موفقیت های به دست آمده از ناحیه مدیریت آن می باشد.
اگرچه در مرحله اول، داشتن آرمان ها و ارزش های بلند و اهداف منطبق با آن و در مرحله دوم، داشتن طرح و برنامه مرحله بندی شده مدوّن در پیشرفت و تعالی کشور بسیار مهم است، اما برای اجرای سیاست های تعیین شده، مدیریت مقتدر و کارآمد مهم ترین نقش را ایفا می نماید. این مقاله به بررسی آسیبها و چالشهای اساسی سازمانهای هزاره سوم جهت برخورد هرچه بهتر مدیریت مناسب با چالشها و آسیبهای فرارو، می پردازد.
مقدمه
ممکن است اقتصاد جدید محقق شود یا نشود، ولی شکی نیست که جامعه ی آینده به زودی با ما خواهد بود .اهمیت این جامعه ی جدید در کشورهای توسعه نیافته واحتمالاً به همان نسبت در کشورهای نوظهور، بسیار زیادتر از اقتصاد جدید - در صورت تحقق - خواهد بود .این جامعهکاملاً با جامعه ی پایانی قرن بیستم و نیز آنچه که بیش تر مردم انتظار دارند، متفاوت خواهد بود .قسمت اعظم آن بدیع و جدید و بدون نمونه و سابقه ی قبلی خواهد بود .و بیش تر آن هم اکنون وجود دارد، و یا به سرعت در حال ظاهر شدن است
عامل مسلط در جامعه ی آینده، در کشورهای توسعه یافته رشد سریع جمعیت کهن سال و کاهش سریع نسل جوان خواهد بود، که تنها اخیراً مورد توجه اکثر مردم قرار گرفته است .سیاست مداران در کشورهای مختلف هنوز وعده می دهند که نظام حقوق بازنشستگی موجود را حفظ خواهند کرد .ولی هم آن ها و هم رای دهندگان شان به خوبی می دانند که در بیست و پنج سال آینده مردم مجبورند، به شرطی که سلامتی شان اجازه دهد، تا حدد هفتاد و پنج سالگی کار کنند
دهکده جهانی
مارشال مک لوهان در جمله مشهوری دنیا را پس از ورود تکنولوژی های اطلاعاتی نوین به یک » دهکده جهانی« تشبیه کرد . اما این دهکده چه نوع دهکده ای است؟
در دهکده های سنتی شما در فروشگاه محلی با همسایه های خود گفتگو می کردید و این همان روح ارتباط است .در دهکده جهانی شما با فشردن کلید ارسال، پیامی به شخصی در جای دیگری از دنیا می فرستید کسی که شاید هرگز او را ملاقات نکرده باشید.
این ارتباطات هم مانند عشق های خیال انگیز اینترنتی فاقد تماس و ارتباط فیزیکی هستند.
سازمان ها بسته به قدرت ارتباطاتشان هر کدام یک جامعه محسوب می شونددر. این جوامع، وجود اعتماد و احترام کاملاً ضروری است . بنابراین ما باید در مورد عملکردمان در این دهکده جهانی کاملاً محتاط و هوشیار باشیم و شبکه های ارتباطی موجود در آن را جایگزین جوامع نکنیم .شاید اینترنت بتواند شبکه های ارتباطی را توسعه بب خشد اما تاوان آن ضعیف شدن جوامع درون و بین سازمانی است
پیترزو واترمن برنامه ریزی را با واژه " تقسیم بندی" معنا می کنند به این مفهوم که نگرانی های مدیریت باید در قالب وظایف مشخص تقسیم بندی شوند تا در بازه های زمانی معین به انجام برسند .البته مشکلی که در این رابطه وجود دارد کنار هم قرار دادن این تکه هاست .وجود یک چارچوب مشخص می تواند مانند یک آهنربا با تکه های مجزا را به یک تصویر منجسم تبدیل کند
مدیریت از درون اطلاعات
مدیریت از درون اطلاعات به این معناست که دو مرحله حذف شده از اهداف غایی مدیران به سرجایشان برگردانده شوند :اطلاعات توسط مدیران تحت بررسی و پردازش قرار می گیرند و سپس از آن ها برای راهنمایی افراد جهت انجام کارهای لازم استفاده می شود .به بیان دیگر، در این پلان مدیران به جای این که مستقیماً روی خود افراد و عملکرد ان ها متمرکز باشند به صورت غیر مستقیم روی اطلاعاتی که سرمنشاء اتفاقات و عملکردها هستند تمرکز دارند.
مدیریت در پلان اطلاعات بواسطه دو نقش عمده معنا می شود که یکی برقراری ارتباط جهت پیشبرد جریان اطلاعات درهمه امور مدیریتی و دیگر نظارت بر رفتار و عملکرد واحدهای تحت مدیریت است
معضلات اجتناب ناپذیر مدیریت هزاره سوم
دنیای مدیریت مملو از معضلات و مسائل بغرنج و پیچیده است .یک مدیر هر راهی را که برگزیند با معما و مسائل ضد و نقیض دیگری روبرو می شود . این دشواری ها همان طناب های باریکی هستند که هر مدیری باید روی آن قدم بردارد .این" دقیقاً وظیفه یک مدیر است که نیروهای معارض، علایق، امیال، شرایط، جایگاه ها و ایده ها را با هم تلفیق کند دقت کنید که به جای فعل حل کردن از تلفیق کردن استفاده شده است
تفکر بدون عمل چیزی جز انفعال نیست و عمل بدون تفکر نیز عجولانه و نابخردانه است .سائول آلینسکای2 در کتاب خود با نام قوانین رادیکال ها3 به این نکته اشاره می کندکه مرور زندگی بسیاری از آدم ها سلسله اتفاقاتی که در زندگی شان تجربه کرده اند را نشان می دهد .این اتفاقات پس از این که بخشی از زندگی فرد می شوند بازتاب می یابند، با الگوهای کلی مرتبط شده و تطبیق داده می شوند و در نهایت تجربیات او را شکل می دهند
در برنامه جامع ما تحت عنوان کارشناسی بین المللی مدیریت تجربی - www.impm.org - مدیران به بررسی و تفکر در خصوص اقدامات خود و تجربیات یکدیگر می پردازند و از اصطلا ح …تفکر عملی »برای توصیف معضلات خود استفاده می کنند
برنامه ریزی به مرور زمان و در مواقعی که مدیر در برابر مشکلات یا فرصت ها قرار می گیر د خود را نشان می دهد .به طور مثال، چگونه کسی که در پارک کانادا با شعار " رسالت ما حفظ یکپارچگی، سلامت، گوناگونی، شکوه و زیبایی میراث ملی و فرهنگ غرب کاناداست " روبروست می تواند با کشمکش ها بر سرتوسعه منطقه پارکینگ کنار بیاید؟
ویژگی جهانی شدن
باید توجه داشت که جهانی شدن دارای چهار ویژگی اساسی است که توسعه اقتصادی، تغییرات اقتصادی و نوع تصمیم گیریها را در هر کشور تحت تاثیر قرار می دهد و اینها جدا از عوامل داخلی است که در هر کشور وجود دارد .این چهار ویژگی عبارتند از :
روند جهانی شدن، واقعیتی است که وجود داشته و نمی توان آن را متوقف کرد .ممکن است نتوانیم با روند حرکتی شدن آن هماهنگ شویم ولی ایده هایمان باید با آن هماهنگ باشد.
جهانی شدن عاملی برای تغییرات .این تغییر می تواند اقتصادی یاسیاسی یا فرهنگی باشد .در روند جهانی شدن باید خودمان را با دیگران مقایسه کنیم و سرعت رشد اقتصادیمان را در نظر بگیریم.
قدر مطلق رشد مهم نیست بلکه آن چیزی که مهم است، رتبه ما در اقتصاد جهانی است .باید واقعیاتی از قبیل نرخ رشد جمعیت، نرخ بیکاری و نرخ سرمایه گذاری را با وضعیت جهانی مقایسه کنیم.
جهانی شدن، بعد فاصله را از بین برده است .جهانی شدن باعث افزایش و سهولت ارتباطات بین المللی و ارتباطات تجاری می شود . بنابراین اینکه چه اندازه قابلیت رقابت پذیری در جهان داریم مهم است، چون رقابت پذیری موضوع حادی در اقتصاد امروز جهان است.
ازآنجائیکه هسته مرکزی اقتصاد " رقابت" است باید فاکتور ها و عوامل رقابت دسته بندی و سازماندهی شوند تا بدین ترتیب بتوانیم اقتصاد جهانی را تجزیه و تحلیل کنیم . ما نمی توانیم تنها یک عامل مانند سرمایه گذاری یا منابع انسانی را عامل توسعه اقتصادی بدانیم
جهانی شدن، موجب تضعیف قدرتهای سیاسی و دولتها شده است .بدین ترتیب، موسسات و بخشهای غیر دولتی قدرت بیشتری گرفته اند و دولتها و سیاستمداران اهمیت گذشته خود را از دست داده اند
هشت عامل سطح رقابت پذیری را در بازار و اقتصا د جهانی نشان می دهد .این هشت عامل و وضعیت ایران از حیث عوامل مذکور در بین 54 کشور مورد بررسی قرار گرفته که چنین است : رتبه ایران در بین 54 کشور رتبه 54
آینده نگری
خوش بینی نسبت به آینده سبب می شود تا روحیه فرد درمقابله با مشکلات قوی تر شده و یاس و ناامیدی، کمتر مانع راه پیشرفت وی گردد . البته خوش بینی های افراطی، که به تخیل گرایی ساده لوحانه تعبیر می شود، در مدیریت کارساز نیست و هیچگاه توصیه نمی شود .چنین خوش بینی باعث می شود در برنامه ها واقعیت در نظر گرفته نشود.
پس خوش بینی مورد نظر ، خوش بینی واقع گرایانه ای است که موارد مثبت احتمالی را در نظر گرفته و با اتکاء به آنها راه پیشرفت و رشد را هموار سازد