بخشی از مقاله
چکیده
قاچاق کالا یکی از اقسام مختلف فعالیتهای موجود در اقتصاد پنهان و اقتصاد زیرزمینی است که هرچند عوامل ایجاد آن را باید در بخش تجاری و بازرگانی جستجو کرد ولی دارای آثار و عواقبی در سطح اقتصاد ملی است. سهم و حجم فعالیت بنگاهها در بخش غیررسمی اقتصاد با پیچیده بودن رویههای فضای کسب وکار تجاری رابطهای معنادار دارد به این معنا که هرچقدر شاخصهای فضای کسب وکار بدتر باشد زمینه برای عدم تمایل آنها به فعالیت در فضای رسمی بیشتر شده و فعالان اقتصادی ترجیح میدهند فعالیت خود را به بخش غیررسمی منتقل کنند. این امر موجب محدودشدن فعالیت رسمی بنگاههای اقتصادی و افزایش ریسک سرمایه شده و رشد اقتصادی کشور را کاهش میدهد.
یکی از راهکارهای صحیح و اصولی مقابله با قاچاق و پیشگیری از آن استفاده از ابزارهای اقتصادی بهخصوص رفع موانع پیشروی فضای کسب وکار است. در بررسی فضای کسب وکار تجاری میتوان به عامل نرخ های تعرفه غیربهینه و تشریفات گمرکی پیچیده به عنوان دلایل اصلی ایجاد انگیزه برای قاچاق اشاره کرد. در این مقاله اقلام قاچاق مکشوفه از مناطق مرزی جنوب کشور شناسائی و دستهبندی میشود. سپس با توجه به رابطه معنادار هر یک با مشکلات و معضلات موجود در نظام تعرفهای و یا موانع پیشروی رویه های گمرکی، راهکارهایی اجرایی برای کاهش انگیزه قاچاق و ورود بازرگانان به اقتصاد رسمی ارائه خواهد شد.
مقدمه
در مورد قاچاق تعاریف متنوعی بهشرح زیر مشاهده میشود. قاچاق عبارت است از آنچه ورود آن به کشور و یا معامله آن از طرف دولت ممنوع است. قاچاق کاری برخلاف قانون که پنهانی انجام شود و یا متاعی است که معامله یا ورود آن به کشور ممنوع است.قاچاق کاری است پنهانی و خرید و فروش کالاهایی که در انحصار دولت بوده یا معامله آنها ممنوع باشد، وارد یا صادرکردن کالاهایی که ورود و صدور آنها ممنوع است.قاچاق ویژگی کالایی است که خرید و فروش و حمل آن غیرقانونی است. قاچاق در فرهنگ لغات دانشگاهی انگلیسی فارسی مترادف به معنای قاچاق کردن در معانی خارج و یا وارد کردن آمده است.
قاچاق بر اساس کنوانسیون نایروبی، تخلفی است گمرکی شامل جابجائی کالا در طول مرزی گمرکی به روشی مخفیانه و به منظور فرار از نظارت گمرکی ،از نظر اقتصادی قاچاق کالا را اینگونه تعریف کردهاند: یعنی واردکردن یا صادرکردن متقلبانه کالای مشمول حقوق گمرکی یا سود بازرگانی یا عوارض دولتی بدون پرداخت حقوق مالی دولت؛ خواه کالای مزبور هنگام ورود و یا خروج مجاز باشد یا مجاز مشروط یا غیرمجاز، یا حمل و نقل متقلبانه یا خدعه آمیز کالای ممنوعه و یا هر گونه اقدام ناقض شرط یا محدودیت قانونی خاص مقرر بر کالاها .قاچاق کالا به دلایل مختلف اجتماعی، اقتصادی و سیاسی کشور به وجود می آید.