بخشی از مقاله
چکیده
در میان طیف وسیعی از سازمانهایی که بر زندگی فردی و اجتماعی مردم تأثیر میگذارند، سازمانهای رسانهای نقش پررنگی را در زندگی روزانه هر فردی ایفا میکنند. رسانههای خبری، یکی از پر اهمیتترین نوع سازمانهای رسانهای میباشد که شاید بیشتر از انواع دیگر، زندگی ما را در ابعاد مختلف احاطه کرده باشد. هدف اصلیاین پژوهش، دستیابی به فهمی عمیق و چند بُعدی نسبت به سازمانهای خبری است.
این تحقیق از انواع تحقیقات کاربردی محسوب شده و از از لحاظ روششناسی در زمره تحقیقات توصیفی تحلیلی قرار میگیرد. دادههای پژوهشی این تحقیق، از طریق مطالعات کتابخانهای و اسنادی جمعآوری شده است. نتایج نشان میدهد که سازمانهای خبری در جوامع، دارای کارکردهای متنوعی از جمله ایجاد جنگ و صلح، مشارکت شهروندی و اثرات سلامت روانی هستند. همچنین این مطالعه نشان داد که سازمان-های خبری چالشهای مخصوص خود را دارند که یکی از مهمترین آنها جذب اعتماد مخاطبان است. همچنین بازیگران اصلی این سازمان در سه گروه متخصصان خبر، عموم مردم و سیاستگذاران معرفی شدهاند.
مقدمه
نیازی به اثبات این موضوع نیست که جامعه ما یک جامعه سازمانی است. برای سازمانها تعاریف متفاوتی در منابع مختلف ارائه شده است اما در مجموع میتوان گفت که سازمانها: دارای ماهیت اجتماعی هستند، هدف مدارند، ساختار آنها به صورت خردمند طراحی گردیده و فعالیتهای آنها در قالبی نظاممند هماهنگ شده است و در نهایت، با محیط بیرونی پیوند خورده و در تعامل هستند - مقیمی، . - 1393 از صبحی که روزمان آغاز میشود، زندگی سازمانی شده را به شکلها و انواع گوناگونی لمس میکنیم. از آبی که میخوریم تا ماشینی که سوار میشویم با سازمانهای گوناگونی روبهرو میشویم که اگر واقعبینانه نگاه کنیم، زندگی بدون آنها غیر قابل تصور است.
عملاً برای مشاهده این پدیده یعنی سازمانها، به گردش علمی نیازی نمیبینیم زیرا آنها ما را احاطه کردند - اسکات، . - 1392 ریچارد ال دف معتقد است: سازمانها به رغم تفاوتهای ظاهری فراوانی که دارند به دلیل خصلت و ذات سازمان دارای ویژگیها و وجوه مشترک هستند. یک. نهاد اجتماعی است دو. دارای هدف است. سه. ساختار آن آگاهانه طراحی شده و دارای سیستم فعال و هماهنگ است. چهار. با محیط خارجی ارتباط دارد - مقیمی، . - 1393 بطور کلی مطالعه ی سازمانها به عنوان یک هنر در تجزیه وتحلیل و درک مسائل گوناگون کمک خواهد کرد چون سازمانها ”مینیاتوری از جامعه“ هستند. در حقیقت درسازمانها فرآیندی نظامیافته از روابط متقابل افراد برای دست یافتن به هدفهای معین را جستجو میکنیم.
در میان طیف وسیعی از سازمانهایی که بر زندگی فردی و اجتماعی مردم تأثیرمیگذارند، سازمانهای رسانهای1 نقش پررنگی را در زندگی روزانه هر فردی ایفا میکنند. رسانهها طی سالهای متمادی به صنعتی عظیم، ثروتمند و پرقدرت بدل شدهاند. اکنون، از قرارگیری تحت نفوذ فراگیر رسانهها گریزی نیست. چه خبر بخواهیم و چه در جستوجوی اطلاعات و سرگرمی باشیم، نیمی از ساعات بیداری ما به مصرف محتوای تولید شده از سوی رسانهها سپری میشود - پری، . - 1394 سازمانهای رسانهای، سازمانهایی هستند که به تولید و انتشار محصول رسانهای - خبر، فیلم، بازیهای رایانهای و از این قبیل - میپردازند. این سازمانها معمولاً با هدف تأثیرگذاری بر افکار عمومی جامعه فعال هستند.
ویژگیهای سازمانهای رسانهای عبارتند از: .1 گستره بالای فعالیتها و، به تبع آن، پیچیدگی بیشتر .2 تنوع محصولات .3 وابستگی زیاد به محیطی با تنوع مشتریها . 4 اداره رسانهها توسط نخبگان اطلاعاتی .5 نظارت بر محیط و بسیج افکار عمومی .6 پویا و متحول بودن محیط پیرامون رسانه .7 تنوع و دگرگونی محیط عملیاتی سازمان رسانهای در مقایسه با سایر سازمانها .8 در معرض ارزیابی دائمی از سوی مشتریان .9 اهمیت مدیریت زمان در این نوع سازمانها .10 جامعیت محصولات رسانهای به تبع تنوع مشتریان .11 ماهیت هنری – صنعتی سازمانهای رسانهای .12 تجربی بودن محصولات سازمانهای رسانهای - خصیصه غیرمادی بودن آنها - . محصولات رسانهای تجربی هستند.
ارزش آنها از خصیصه غیر مادی بودن و خاصیت مالکیت معنویشان، پیامها و داستانهایی که در خود دارند و نمادهایی که به وسیله آنها در ادراک، تجربه و احساس تغییر ایجاد میکند ناشی میشود - روشندل و شریفی، . - 1394 همچنین سازمانهای رسانهای در سیستمهای بازرگانی، هویتی را برای محصولش خلق میکند که متخصصان بازار، آن را برند مینامند - Becker &. - Vlad, 2009 این سازمانها از آنجا که جذب بافت اجتماعی و اقتصادی میشوند - Cristina, 2010 - ، نوع نگاه ویژه، مدیریت و برخوردهای متفاوتی را نسبت به خود میطلبند.
سازمانهای خبری
رسانههای خبری، یکی از پر اهمیتترین نوع سازمانهای رسانهای میباشد که شاید بیشتر از انواع دیگر، زندگی ما را در ابعاد مختلف احاطه کرده باشد. از نظر بازار، رسانههای خبری سازمانهایی هستند که محصولات رسانهای را در زمینهها و مناطق مشخص، تولید و توزیع میکنند. به عنوان مثال؛ موسسهای که روزنامه چاپی منتشر میکند. خبر و روزنامهنگاری به مثابه یک نهاد اجتماعی هستند و از این طریق، رسانههای خبری از دیگر نوع رسانهها و به تبع آن سازمان خبری از دیگر نوع سازمانها متمایز میشود.
سازمانهای خبری از لحاظ اندازه، محل جغرافیایی، نگرش نسبت به مخاطبان، تکنولوژی و امور مالی با دیگر نوع سازمانها تفاوت دارند . - Allern, 2002 - حتی اگر سازمانهای خبری وجود نداشته باشند، خبر از شخصی به شخص دیگر منتقل خواهد شد و خبر همیشه به شکلی وجود خواهد داشت. خبر یک کالا است و میتواند خرید و فروش و تجارت شود. خبرنگاران، خبر را تولید میکنند، ادارات روابط عمومی، اخبار را اداره میکنند و در آخر، مخاطبان، آنها را نیز مصرف میکنند. اخبار همه جا حاضر هستند. نظریهپردازان خوشبین، اخبار را برای نگهداری سیستمهای سیاسی دموکراتیک مهم میدانند. از سویی دیگر نظریه پردازان بدبین، اخبار را همچون مجرایی میپندارند که سیستم سیاسی موجود را حمایت می کنند و از نظر آنها پذیرش بیچون و چرای مردم از صنعت خبری، گواهی است بر این که خبر، نقشی کارکردی را در جامعه بازی میکند.
در یک جامعه دموکراتیک، نقش رسانههای خبری این نیست که آنها، آیینه جهان به همان گونه که هست، باشند و همه مسائل و پدیدهها را نمایش دهند اما به نسبت، کانون توجه عمومی را به سمت مشکلات و شرایطی که نیاز به راهحل و بهبود دارند، جلب میکنند . - Shoemaker, 2006 - حتی زمانی که رسانه خبری، دلیل وجودیخود را صرفاً با ماهیتی تجاری تعریف نکرده باشد و به عنوان مثال به حکومت وابسته باشد، باز هم دلایل ایدئولوژیکی و فرهنگی زیادی برای آن سازمان وجود خواهد داشت که همواره تولید خبری خود را ادامه دهد - Tsfati & Cappella, 2003 - و این نیز به خاطر کارکردهای مختلفی است که تولیدات خبری برای جوامع گوناگون دارند.
رسانههای خبری: جنگ و صلح
در سالهای اخیر، شکهایی به ظرفیت رسانههای خبری در ایجاد یک زندگی دموکراتیک، طیفی از دیدگاههای بحثانگیز قدرتمندی را خلق کرده است . - Coleman et al., 2012 - رسانههای خبری تا آنجا قدرت دارندکه میتوانند صلح را برای جوامع دنیا به ارمغان آورند و یا برعکس، با تصویرسازیهای سوگیرانه، صلح و آرامش را از جوامع سلب کنند.