بخشی از مقاله
چکیده
نهشتههاي کرتاسه در برش مجد واقع در جنوب غرب بشرویه با 81 متر ضخامت از سنگ آهک، سنگ آهک با میان لایه ي مارنی، تناوب سنگ آهک و مارن، مارن فاقد فسیل و مارن فسیل دار تشکیل شده اند. این نهشته ها با مرز گسله بر روي سنگ آهک هاي سازند اسفندیار و با ناپیوستگی فرسایشی در زیر کنگلومراي کرمان راسب شده اند. در این تحقیق تعداد 50 نمونه برداشت شده و بر اساس مطالعات فسیل شناسی تعداد 9 جنس و 24 گونه فرامینیفر بنتیک و تعداد 1 جنس فرامینیفر پلانکتونیک شناسایی شده است. بررسی هاي صورت گرفته جهت بایوزوناسیون منجر به معرفی بایوزون Pseudolituonella reichli- pseudorhapydionina dubia Concurrent rang zone و زیرزون C.lehneri براي این توالی گردید. با استناد به جنس و گونه ها و بایوزون و زیرزون شناسایی شده این نهشته ها طی سنومانین میانی راسب شدهاست.
کلیدواژهها:فرامینیفر بنتیک، بایوزون، کرتاسه، سنومانین میانی
مقدمه
نهشته هاي کرتاسه ایران مرکزي به دلیل به هم ریختگی شدید نامگذاري نشده اند و تمام نامگذاري هاي صورت گرفته محلی هستند. به طور کلی نهشته هاي کرتاسه ایران مرکزي از کنگلومرا، ماسه سنگ، سیلت، شیل، گچ، مارن و سنگ آهک تشکیل شده اند. نهشته هاي کرتاسه مورد مطالعه در جنوب غرب شهرستان بشرویه و در موقعیت جغرافیایی 57˚14′41″ طول شرقی و33˚47′35″ عرض شمالی واقع شده اند و در نقشه زمین شناسی 1:250000بشرویه - Stocklin , et al; 1969 - قرار دارند. به منظور رسیدن به این برش ابتدا جاده فرعی بشرویه_ارسک را که 18کیلومتر است می پیماییم و پس از آن 7 کیلومتر از ارسک به سمت روستاي مجد حرکت می کنیم. برش مورد مطالعه در جنوب روستاي مجد و در مجاورت روستا می باشد - شکل . - 1
منطقه بشرویه در تقسیمات زمین شناسی صورت گرفته در ایران مرکزي شامل دو منطقه ي رنج شتري و دشت لوت می شود؛ که نهشته هاي مورد مطالعه در رنج شتري قرار می گیرند . - Stocklin, et al; 1969 - توالی مورد مطالعه با 81 متر ضخامت از سنگ آهک، سنگ آهک با میان لایه ي مارنی، تناوب سنگ آهک و مارن، مارن فاقد فسیل و مارن فسیل دار تشکیل شده اند. این توالی با مرز گسله بر روي سنگ آهک هاي سازند اسفندیار و با ناپیوستگی فرسایشی در زیر کنگلومراي کرمان راسب شده اند. توالی مورد مطالعه تاکنون در هیچ زمینه اي مورد بررسی قرار نگرفته اند و تنها مطالعه صورت گرفته بر روي آنها در راستاي تهیه نقشه زمین شناسی منطقه می باشد، حتی اینکه این توالی منتسب به کرتاسه پیشین یا پسین است، به طور دقیق مشخص نیست. هدف از این تحقیق تعیین سن دقیق توالی مورد مطالعه با استفاده از فرامینیفرهاي بنتیک موجود است.
روش مطالعه
براي انجام مطالعات آزمایشگاهی تعداد 32 نمونه سنگی جهت تهیه مقاطع نازك و تعداد 18 نمونه مارنی جهت شستشوي فسیلی و به طور کلی تعداد 50 نمونه برداشت شده است. نمونه هاي مارنی به روش واشینگ - Washing method - شستشو داده شده، سپس با میکروسکوپ بیناکولار - لوب دوچشمی - مورد مطالعه قرار گرفته و در ادامه با میکروسکوپ الکترونی - SEM - در آزمایشگاه مرکزي دانشگاه فردوسی مشهد عکسبرداري و مطالعه شده اند.شناسایی نمونه هاي ایزوله فرامینیفرهاي بنتیک با استفاده از کتابها و مقالات متعدد و معتبر خارجی و داخلی از جملهBolli, e al, 1994 و شناسایی فرامینیفرهاي موجود در مقاطع نازك با استفاده از کتاب ها و مقالاتی مانندBoudagher-Fadel, 2008 و زون بندي آنها با استفاده از Sari, et al, 2008 صورت گرفته است.
بحث
زون هاي فسیلی به عنوان کلید تعیین سن نسبی و تطابق، از شروع سالهاي 1800 شناخته شده اند و اگرچه چینه زیستی دستخوش تحولاتی در قوانین خود شده است، اما این روش تا به امروز هم به درستی ادامه دارد.محدوده هاي سنی فسیلی و اولین و آخرین حضور فسیل ها یک چارچوب چینه نگاري بسیار دقیقی براي سنگ هاي رسوبی فراهم می کنند . - Galazzo, et.al, 2015 - در این مطالعه تعداد 9 جنس و 24 گونه فرامینیفر بنتیک و تعداد 1 جنس فرامینیفر پلانکتونیک شناسایی شده که به شرح زیر می باشند - شکل هاي 2 و : - 4با توجه به این جنس و گونه ها و بررسیهاي انجام شده جهت بایوزوناسیون توالی، یک بایوزون فرامینیفري بنتیک در این توالی شناسایی شده است - شکل : - 3
مشخصه ي این بایوزون اولین ظهورPseudolituonella reichli و آخرین ظهور Pseudorhapydionina dubiaاست. علت انتخاب این دو گونه اینست که این دو گونه به طور وسیعی از سنگ آهک هاي کم عمق سنومانین منطقه مدیترانه ثبت شده اند. این بایوزون شامل تعداد زیادي از گونه هاي سنومانین مانند P. parvus, T.avnimelechi, V. radoicicae, B. bentori, B. peneropliformis, N. regularis, P. reicheli, C. gradate و گونههاي متعلق به سنومانین میانی- بالایی مانندمی باشد. گونه هاي لانگ رنج مانند D. schlumbergeri, C. pavonia, N. simplex, P . heimi, N. picardi نیز در این بایوزون حضور دارند . - Sari, et al, 2008 -
این بایوزون داراي دو زیرزون C. lehneri شامل گونه هاي D.schlumbergeri, P. reicheli, C. pavonia, V. radoicicae, N. conica, N. simplex, P. dubia, P. heimi, B. peneropliformis با سن سنومانین میانی و زیرزون C. zubairensis شامل گونه هاي C. pavonia , N. simplex, P.با سن سنومانین بالایی میباشد . - Sari, et al, 2008 - با توجه به جنس و گونه هاي شناسایی شده موجود در توالی مورد مطالعه و توصیف زیر زونها در بالا، این جنس و گونه ها متعلق به زیرزون C.lehneri هستند و بنابراین این نهشته ها طی سنومانین میانی