بخشی از مقاله
چکیده:
توالی دونین بالایی مورد مطالعه در پنجاه و پنج کیلومتري شمال شرق شهر اصفهان واقع شده و نهشته هاي آن از فرازنین پیشین آغاز و تا فامنین پسین ادامه دارد. مطالعات سنگ شناسی به صورت ماکروسکوپی و میکروسکوپی بر روي توالی فرازنین پیشین- میانی، منجر به شناسایی پنج دسته ریزرخساره اي گردید. این ریزرخساره ها نشان می دهند که ت والی فرازنین پیشین- میانی در این برش در یک محیط کم عمق با شیب کم و در بخش هاي ابتدایی رمپ داخلی تشکیل شده اند. در توالی مطالعه شده، سه زون تغییر شکل رسوبات نرم قابل معرفی می باشد که هر یک از این زون ها از لحاظ ضخامت و نوع تغییرشکل متفاوت هستند.
چین خوردگی رسوبات نرم در هر سه زون قابل مشاهده است در حالی که گسل هاي نرمال موازي فقط در زون اول - A - و برش هاي ریزشی در زون هاي دوم - B - و سوم - C - دیده می شوند. تحلیل داده هاي به دست آمده حاکی از تشکیل ساختمان هاي رسوبی تغییر شکل یافته - نظیر چین خوردگی رسوبات نرم - در این توالی، در یک محیط کم عمق دریایی با شیب کم می باشد. وجود سه زون تغییرشکل رسوبات در توالی مذ کور، نشان از تکرار اعمال تنش - به طور مثال توسط زلزله هاي قدیمه - در محیط رسوبگذاري و همزمان با ته نشست رسوبات م ی باشد. واتنش رسوبات نرم در مقابل این تنش ها به صورت تغییرشکل شکل پذیر نظیر چین خوردگی و واتنش رسوبات نیمه سخت شده تا سخ ت به صورت تغییرشکل شکننده یعنی تشکیل برش هاي ریزشی بوده است.
مقدمه:
در ایران، نهشته هاي دوران اول اغلب با رخساره هاي قاره اي شروع می شود و در بخش هاي مخ تلف با لیتولوژي هاي متفاوت ادامه می یابد - ونت و همکاران، . - 1997 در بر خی از قسمت ها نیز در طول پالئوزوئیک نبودهاي رسوبی متعددي به چشم می خورد که بعضی از آنها به صورت محلی و برخی به صورت منط قه اي می باشد. انقراض دسته جمعی در مرز فرازنین- فامنین، باعث شده که افق هاي مربوط به دونین بالایی اهمیت خاصی پیدا کند - مک گی، . - 1996 همچنین مطالعات صحرای ی گسترده ي انجام گرفته توسط نگارندگان بر روي توالی هاي دونین میانی- بالایی در ایران مرکزي حاکی از تغ ییرشکل رسوبات نرم در زمان رسوبگذاري و بلافاصله پس از آن و تشکیل سا ختمان هاي رسوب ی تغییرشکل یافته در برخی از افق ها می باشد.
توالی دونین بالایی مورد مطالعه در پنجاه و پنج کیلومتري شمال شرق شهر اصفهان و سه کیلومتري جنوب غرب روستاي چاهریسه واقع شده است - ش کل . - 1 توالی دونین در این ناحیه از فرازنین پیشین آغاز و تا فامنین پسین ادامه دارد. همانگونه که درشکل - 2 - مشاهده می شود، این توالی با چ ندین لایه کربناته شروع وبه صورت تدریجی به سنگهاي آواري - ماسه سنگ - و نهایتا" لایه هاي کربناته با می ان لایه هاي شیلی تبدیل می گرد د - غلامعلیان، 20 03 ؛ یزدي و همکاران، . - 2000 بر روي آخرین لایه هاي مر بوط به دونین با لایی دراین ناحیه، توالی کربناته - آواري پرمین به صورت ناپیوسته ق رارمی گیرد.
-1 بحث و نتایج:
بر اساس وج ود کنودونت هاي آبهاي کم عمق - ترنر و همکاران، - 2002 و میواسپورها و آکریتارك هاي شاخص - قویدل سیوکی، - 2001، ابت دایی ترین لایه هاي دونین در برش مورد مطالعه سن فرازنین پیشین را نشان می دهند - شکل . - 2 همچنین حضور فلس هاي تلودونت وآکانتودین نشان دهنده کم عمق بودن محیط رسوبی در این زمان می باشد - هایراپطیان و همک اران، 2006، . - 2016 برروي اولین لایه هاي آهکی چند لایه با ماهی ت آواري و کربناته قرار گرفته و مجددا" بر روي آنها تناوب هایی از آهک، دولومیت و ماسه سن گ واقع شده است.
وجود ماسه سنگ هاي سفید رنگ بر روي این تناو ب ها نشان از کم عمق شدن شدید رخساه ها در محیط رسوبی می باشد. در ادامه قرارگیري افق هاي ماسه سنگی به همراه لایه هاي آواري- کربناته و همچنین آهکی قابل تشخیص م ی باشد. در این برش، بخش هاي پایانی فرازنین با آهک هاي خاکستري رنگ حاوي فسیل هایی همچو ن براکیوپود، اکنیودرم و بریوزوئر مشخص می گردد. با توجه به آواري بودن رخساره ها و همچنین عدم وجود کنودونت ها و سایر شاخص هاي فسیلی در این ناحیه، به غیر از فرازنین پیشین، برروي سایر بخشهاي فرازنین به طور دقیق بایوزون بندي انجام نگرفته است.
محیط رسوبی قدیمه:
مطالعات سنگ شناسی به صورت ماکروسکوپی و میکروسکوپ ی بر روي توالی فرازنین پیشین- میانی مورد مطالعه، منجر به شناسایی پنج دسته ریزرخساره اي گردیده اس ت. میکروفاسیس هاي کربناته با توجه به روش دانهام - 1962 - و روش امبري و کلوان - 1 971 - نامگذاري و براساس مطالعات ویلسون - 1975 - و فلوگل - 2004 - رخساره بندي شده اند:
- گرین استون بایوکلاستی به همراه دانه هاي اسکلتی محدود:
- دراین گروه رخساره اي، تنوع آلوک م ها کمتر بوده و بیشتر شاهد فراوانی یک نوع آلو کم اسکلتی هستیم. مهم ترین ریزرخساره در این گروه گرین استون استراکددار اس ت که بیش از شص ت درصد استراکد دارد. این ریز رخساره معادل RMF2 7 فلوگل - 2004 - بوده و اغلب در بخش هاي رو به لاگون سدي رمپ داخلی تش کیل می گردد.
- وکستون- پکستون بایوکلاستی: این گروه ر خساره اي که مربوط به محیط نیمه محصور لاگون می باشد، از تنوع کم آلوکم ها در هر ریز رخساره ایجاد گردیده است. وجود گروهی از گاستروپدها و استراکدها و همچنین آثار جلبکی فراوان باعث شده که این ریزرخساره به لاگون نسبت داده شود. این ریز رخساره معادل RMF20 فلوگل - 2004 - می باشد. اغلب ریزرخساره ها در این گرو ه به صورت پکستون جلبک و پلوئیددار، پ کستون و وکستو ن استراکددار و وک ستون جلبک و مولوسک دار می باشند. همچنین در تناوب با این ریزرخساره ها، ریزرخساره مادستون لامینار که معادل R MF19 فلوگل - 2004 - است نیز مشاهده می گردد.
