بخشی از مقاله
چکیده:
در این مطالعه اثرات ا ستفاده از مکمل کمپو ست بایوجمی بر روی ر شد، ضریب ر شد ویژه و ضریب تبدیل غذایی دوگونه گرمآبی کپور معمولی - Cyprinus carpio - و کپور علفخوار - Ctenopharyngodon idella - و نیز تاثیری که استفاده از این مکمل بر روی پارامترهای فیزیکی و شیمیایی آب استخرها در طی 8 ماه داشت، مورد بررسی قرار گرفت.
در این پژوهش در 3 استخر دو هکتاری از مکمل کود کمپوست بایوجمی استفاده شد. 3 ا ستخر دو هکتاری نیز به عنوان تیمارهای شاهد در نظر گرفته شد. نتایج ن شان داد که ر شد و ضریب ر شد ویژه در ماهیان تیمار بایوجمی افزایش و ضریب تبدیل غذایی در مقای سه با شاهد کاهش یافت. آمونیاک و نیترات در تیمارهای کود کمپوست در مقایسه با تیمار شاهد کاهش معنیداری را نشان دادند
مقدمه
در اکو سی ستم ا ستخرها با تولیدات بالا معمولاً مواد مغذی ا صلی ساده و معدنی مثل نیتروژن و ف سفر تبدیل به مولکولهای بزرگ غذایی مثل پروتئین، کربوهیدارت و چربی می شوند . - Osman, 2010 - درحال حا ضر برای غنیکردن آب ا ستخرهای پرورش به ازای هر هکتار 800-1200 کیلوگرم کودهای شیمیایی و 10-12 تن کود آلی استفاده میشود. هدف استفاده از انواع کودها، تولید فیتوپلانکتون و زئوپلانکتونها است که در برخی موارد عوارض زیست محیطی بجا خواهد گذاشت و برای برخی از ماهیان مانند آمور مناسب نبوده و از طرفی برخی از گروههای فیتوپلانکتونی تولید شده نیز ممکن است برای تغذیه زیاد، مناسب نباشند.
از این رو در طی سالهای اخیر ا ستفاده از مواد جایگزین به خ صوص انواع کودها و کمپو ستهایی که حاوی انواع باکتریهای مفید برای بهبود کارایی دستگاه گوارش - پروبیوتیک - باشند، در پرورش انواع ماهیان رواج پیدا کرده است. پروبیوتیکها با تولید ویتامینهای ضروری و سمزدایی از جیره غذایی و یا تجزیه ترکیبات غیر قابل هضم، اشتها را تحریک کرده و شرایط تغذیهای بهتری را در آبزی ایجاد میکند - . - Irianto, 2002 مهمترین دلیل این امر احتمالاً در ارتباط با تولید آنزیمهایی مانند پروتئولیتیک و پپتیدولیتیک توسط باکتریهای موجود در پروبیوتیک مصرفی میباشد، که ترکیبات ماکرومولکولها را به پپتیدها و آمینواسیدها هیدرولیز میکند
با توجه به اهمیت پرورش ماهیان گرمابی، مطالعات مختلفی بر روی انواع کودها و یا مواد جایگرین جهت غنی سازی ا ستخرها انجام شده است. از جمله این مطالعات میتوان به پژوهش فلاحی و همکاران - 1390 - ، پرورش کپورماهیان را با شیرابه کود آلی تخمیر شده - اسلاری - بررسی و فاکتورهای رشد، مخلوق و همکاران 1392 - - ، بررسی اثرات استفاده از کود شیمیایی و شیرابه کود گاوی بر تراکم، زی توده و ترکیب ساختاری فیتوپلانکتون در آب ا ستخرهای پرورش ماهیان گرمآبی و Fallahi و همکاران - 2013 - ا ستفاده از کود گاوی تخمیر شده بر روی رشد و تکثیر تجمع پلانکتونی، افزایش بقا و میزان رشد ماهی اشاره کرد.
کمپوست بایوجمی مادهی آلی از از ترکیبات گیاهی و جانوری بوده که به دلیل قابلیت انحلال، جذب سریع و ن سبت منا سب بین عنا صر ترکیب شده مواد مغذی لازم را برای رشد گیاهان آبزی و همچنین فیتوپلانکتون و زئوپلانکتونها فراهم میسازد. بایوجمی مایع در کنار کمپوست بایوجمی مواد آلی مورد نیاز رشد فیتوپلانکتونها را فراهم میسازد. اسیل C6 با خاصیت پروبیوتیکی و محلول استیا 400 با داشتن فتوکاتالیست و کاتالیست در ساختار آلی خود سبب افزایش سرعت تجزیه پسماندهای آلی و شیمیایی شده سبب تسریع چرخه نیتریفیکاسیون میشوند
هدف از این پژوهش بررسی تاثیر استفاده از مکمل کود کمپوست بایوجمی بر روی رشد و پارامترهای فیزیکی و شیمیایی استخرهای پرورشی دو گونه ماهی گرمابی کپور معمولی - Cyprinus carpio - و کپور علفخوار - Ctenopharyngodon idella - است.
مواد و روشها
این پژوهش در 6 استخر 2 هکتاری کارگاه پرورش ماهی دزفول و به مدت 8 ماه انجام شد. در همه استخرها میزان مصرف کود گاوی 37200 کیلوگرم، 1540 کیلوگرم، کود آلی 8100 کیلوگرم و کود شیمیایی 200 کیلوگرم طی مدت 221 روز پرورش بود. در 3 ا ستخر مورد مطالعه علاوه بر مقادیر کود بالا، کمپو ست بایوجمی را نیز با مقادیر بایوجمی جامد 1423 - کیلوگرم - ، بایوجمی مایع 200 - لیتر - ، استینا 114 - لیتر - و اوسیل 22/2 - لیتر - دریافت کردند.
میانگین وزن اولیه کپور معمولی 1 0/25 گرم و وزن اولیه کپور علفخوار 30 2/35 گرم بود. تعداد بچه ماهیان کپورمعمولی 2500 عدد و تعداد بچه ماهیان کپور علفخوار 2650 عدد بود. در انتهای دوره از هر استخر 20 عدد ماهی برداشت و وزن ماهیان اندازه گیری شد. فاکتورهای فیزیکی دما، pH و اکسیژن محلول - - DO توسط دستگاه های پورتابل مدل های Hach و WTW اندازه گیری شد. برای اندازه گیری نیترات و آمونیاک، آب هر استخر با ا ستفاده از بطری های 1/5 لیتری تمیز و برچ سب خورده با م شخ صات ثبت شده بردا شت شد، به این صورت که تمام حجم داخل بطری از آب پر شد بدون اینکه هوا داخل آن باقی بماند. سپس نمونه ها به آزمایشگاه انتقال یافت و پارامترهای شیمیایی آب توسط د ستگاه ا سپکتوفتومتر مدلMD600 ساخت ک شور آلمان اندازه گیری و محا سبه گردید . - ,.Clesceru et al 1989 - آنالیز دادهها با استفاده از نرم افزار Spp18 و آزمون تی تست انجام شد.
نتایج
شاخصهای ر شدی و تغذیه ماهیان کپور علفخوار - Ctenopharyngodon idella - و کپور معمولی - Cyprinus carpio - به ترتیب در جداول 1 و 2 آورده شده است. نتایح این دو جدول نشان میدهد که ماهیان موجود در استخرهای دریافت کننده بایوجمی در مقایسه با شاهد، وزن نهایی و ضریب رشد ویژه بیشتری داشتند. همچنین ضریب تبدیل غذایی در ماهیان تیمار بایوجمی پایینتر بود.
جدول :1 شاخصهای رشدی در ماهیان کپور علفخوار - Ctenopharyngodon idella - در دو تیمار مورد بررسی
جدول :2 شاخصهای رشدی در ماهیان کپور معمولی - Cyprinus carpio - در دو تیمار مورد بررسی
مقایسه فاکتورهای فیزیکی و شیمیایی بین استخرهای شاهد و بایوجمی نشان دهنده کاهش آمونیاک و نیترات در استخرهای دریافت کننده بایوجمی در مقایسه با شاهد بود
جدول :3 پارامترهای فیزیکی و شیمیایی در استخرهای شاهد و بایوجمی
