بخشی از مقاله
مقدمه
نظریه هوش هیجانی که توسط سالووی و مایر (1990) مطرح شده است با تلفیق پیشرفتهای اخیر که در علوم شناختی و علوم اعصاب و همچنین رشد کودک بوجود آمده چهارچوب نوینی برای مطالعه و تحقیق در حوزه سازش یافتگی هیجانی و اجتماعی و تدوین برنامههای پیشگیرانه را فراهم آورده است (لوپز و همکاران .(2004
کسانی که هوش هیجانی بیشتری دارند در رقابتهای ورزشی موفق تر عمل می کنند، همچنین این هوش از عوامل موفقیت ورزش (به ویژه در ورزشهای گروهی) است. شاید بتوان با افزایش هوش هیجانی در ورزشکاران مهارتهای روانی و قابلیتهای فردی و اجتماعی، به طور کلی موفقیتهای ورزشی آنان را بهبود بخشید (ریاحی فارسانی و همکاران .(139 2 در برخی از پژوهشها ویژگی روان شناختی ورزشکاران شامل صفات شخصیتی، مهارتهای روانی ـ حرکتی، خصوصیات خلقی، سبکهای مقابله، کمال گرایی و سخت کوشی در سطوح متفاوت موفقیت ورزشی بررسی شده است (بشارت a1384، بشارت b1384، بشارت،
عباسی و شجاع الدین، 1381، توماس واور، 1994، گالد، دیفنباخ و موفت، 2002، می یرز، بورگز و مارای، 1998، می یرز، لی یانز
و بورگز، 1996، ویلیامز و کرین، .(2001 شناسایی فرایندهای روانشناختی مؤثر بر موفقیت و سازگاری نیز پیامدهای مهمی در روانشناسی کاربردی از جمله روانشناسی ورزش دارد (بشارت و همکاران .(1384
افرادی که هوش هیجانی زیادی دارند آماده تغییر و یادگیریهای جدید در هر موقعیت و در طول تمرینات ورزشی هستند و مشکل را فرصتی برای یادگیری میدانند، از این رو فشار روانی ناشی از احساس ناکامی در آنها کاهش مییابد. مهارتهای هوش هیجانی به افراد کمک میکند تا احساسات خود را ابراز کنند و به گسترش ارتباط خود با دیگران دست یابند. ارتباط با دیگران هم از جنبه حمایتی هم از جنبه این که بسیاری از استرسها در محیطهای ورزشی به دلیل عدم توانایی برقراری ارتباط با گروه یا محیط
و افراد هم تیمی خود رخ میدهد مهم است. افراد با هوش هیجانی بالاتر که در محیط کار و ورزش قادر به انجام کار گروهی هستند از این که فشار داشته باشند، مصون میمانند (چرسی .(2000
در یک فعالیت گروهی مانند ورزش گروهی هوش هیجانی نیز تأثیر گذار بر عملکرد و نتیجه فعالیت و بازی محصول هوش هیجانی یک گروه و یک تیم به شمار میرود و نه هوش هیجانی یک فرد یا افراد مستقل. هوش هیجانی یک گروه چه به طور ساده حاصل جمع هوش هیجانی افراد گروه محسوب میشود و چه در یک تبیین دقیق تر حاصل ضرب هوشهای هیجانی افراد گروه به حساب میآید. ضریب و بهره ای بیش از هوش هیجانی فرد را به خود اختصاص میدهد و به همین نسبت نیز تأثیر گذاری آن بر نتیجه و محصول کار و بازی افزون میشود. باتوجه به نتایجبعضاً ضد و نقیض و ناکافی بودن و کاستی برخی تحقیقات انجام شده، محققان پژوهش حاضر بدنبال آزمودن این هدف هستند که آیا بین هوش هیجانی و عملکرد ورزشی ورزشکاران در رشتههای گروهی و انفرادی رابطه وجود دارد؟.
متدولوژی و روش تحقیق
جامعه و نمونه؛ با توجه به موضوع و اهداف پژوهش جامعه آماری شامل کلیه دانشجویان دانشجویان تربیت بدنی دانشگاه شمال به عنوان جامعه آماری در نظر گرفته شدند. از بین این دانشجویان 50 دانشجوی ورزشکار 25) دختر و 25 پسر) که در رشتههای تیمی و انفرادی فعالیت میکردند به عنوان نمونه آماری بطور تصادفی انتخاب شدند. رشتههای این دانشجویان عبارت است از: تنیس خاکی آقایان 13) نفر)، تنیس خاکی بانوان 12) نفر)، والیبال بانوان 11) نفر)، والیبال آقایان 14) نفر)، که تعداد کل ورزشکاران در رشتههای فردی 25 نفر و تعداد کل ورزشکاران در رشتهی گروهی نیز 25 نفر بوده است. ابزار اندازه گیری: در ادامه با هماهنگی در جلسه ای مشترک، پرسشنامهی هوش هیجانی بار- آن به عنوان یک ابزار استاندارد شده بین آزمودنیها توزیع گردید. این پرسشنامه هوش هیجانی بار- آن دارای 90 سؤال میباشد که براساس مدل لیکرت 5 گزینه ای بوده است. پاسخهای آن به ترتیب
کاملاً موافقم، موافقم، نظری ندارم، مخالفم، وکاملاً مخالفم تقسیم شده است. روش آماری: برای تجزیه و تحلیل دادههای تحقیق از برنامه SPSS20 استفاده شده است.
نتایج و یافتههای تحقیق
2
آنالیز توصیفی، پژوهشگران نخست دادههای بدست آمده را وارد برنامه SPSS کرده است تا مورد بررسی آماری قرار دهند. متغیرهای مورد بررسی شامل ارزیابی هوش هیجانی، ورزشهای گروهی، ورزشهای انفرادی بودهاند. به منظور بررسی هر یک از متغیرهای فوق الذکر محققین مقیاسهای هوش هیجانی را در دو گروه مورد بررسی قرار دادهاند. یافتهها به قرار زیر است:
جدول :1 فراوانی آزمودنیها در دو گروه تیمی و انفرادی
× × شاخص
×درصد ×فراوانی ×
× ×جنس
50× 25 ×ورزشهای تیمی
50× 25 ×ورزشهای انفرادی
100 50 ×جمع
جدول بالا نشان میدهد که تعداد کل آزمودنیها 50 نفر است، 50 درصد در گروه ورزشهای تیمی و 50 آ ن ها در ورزشهای انفرادی مشغول به تحصیل میباشند.
جدول شماره :2 رشته تنیس
Std.Deviation Mean Maximum Minimum N
2.49800 23.3600 27.00 18.00 25 روابط عمومی
32.08572 321.9200 380.00 247.00 25 Total
25
Valid N (list wise)
همان طور که در جدول 2 مشاهده میشود، نمره میانگین نمونه آماری در روابط بین فردی میان تنیس بازان با انحراف از معیار 2.49، و نمرههایی از 18 تا 27، 23.36 میباشد.
