بخشی از مقاله
جزوه تجهیز و راه اندازی کارگاه
تعريفات:
پروژه: مجموعه اي از فعاليت هاي مرتبط با يكديگر براي دست يابي به هدف يا هدف هاي مشخص با استفاده از منابع خاص.
منابع پروژه: نيروي انساني و ماشين آلات و مواد و مصالح و سرمايه و اطلاعات و زمان دوره سير (عمر) پروژه:
نصب و راه اندازي اجرا طراحي و تهيه نقش هاي اجرايي انجام مطالعات بررسي و تعريف مساله (پروژه)
آرمان پروژه:
كارفرما: شخص حقيق يا حقوقي كه اجراي عمليات پروژه را بر اساس اسناد و مدارك معين به پيمانكار واگذار مي كند.
مشاور: وظايف مشاور: 1- انجام مطالعات اوليه، 2- تهيه نقشه هاي اجرايي، 3- نظارت بر اجراي كار كه عمليات مربوط به مطالعات اوليه و تهيه نقش هاي اجرايي و نظارت بر اجراي كار از جانب كارفرما را بر عهده دارد.
پيمانكار: شخص حقيقي يا حقوقي كه اجراي عمليات پروژه را بر عهده مي گيرد.
طرح: مجموعه از پروژه ها را گويند.
طرح توليدي
طرح صنعتي
طرح عمراني
طرح عمراني:
طرح استاني 2- طرح ملي
مشخصات طرح هاي استاني شامل موارد زير است:
فايده اين طرح مرتبط با آن استان است.
طول مدت پروژه بين يك تا دو سال است.
نياز به مهندس مشاور معمولا ندارد.
اعتبار محدودي دارد.
طرح ملي: طرحي كه فايده آن مرتبط با تمام افراد جامعه باشد علي رغم آنكه در يك منطقه استان اجرا مي شود.
شواري اقتصاد: تشكيل شده است تعدادي از وزيران و رئيس بانك مركزي و با رياست رياست جمهور جهت هدايت و بنامه ريزي امور اقتصادي كشور تشكيل مي شود.
مراحل بودجه:
مرحله تهيه و تنظيم و پيشنهاد بودجه
مرحله تصويب بودجه
مرحله اجراي بودجه
مرحله نظارت بر بودجه (قوه مقننه)
طرح هاي عمراني:
طرح هاي عمراني انتفاعي
طرح هاي عمراني غير انتفاعي
طرح هاي مطالعاتي
برنامه بودجه از لحاظ زماني:
برنامه كوتاه مدت 2- برنامه ميان مدت 3- برنامه بلند مدت
حدود يك سال 2- 3 تا 7 سال 3- 10 تا 30 سال
مديريت پروژه: هدايت و استفاده صحيح از منابع جهت رسيدن به اهداف پروژه را مديريت پروژه گويند –حداكثر رساندن كيفيت و كميت با حداقل هزينه و كار.
براي راه اندازي يك پروژه به 5 عامل نياز است:
ماشين آلات 2- منابع پولي 3- مردان كار
مديريت 5- مواد اوليه
مدير: سيستم نظامي و يا خطي گويند.
مدير معماري مدير سازه مدير تاسيسات مدير اداري مدير مالي
مدير خوب چه خصوصياتي بايد داشته باشد: (چگونه هماهنگيهاي لازم را در يز بخشهاي تشكيلات انجام دهد)
1) تقسيم مناسب كارها، واگذاري اختيارات و خواستن پيگيري گزارش كارها.
2) داشتن يا گردآوري اشخاص ذيصلاح (متخصص) جهت كديريت كارها (هيئت مديره)
3) آگاهي به امور حسابداري يا مالي و بررسي برنامه ريزي بر اساس گزارشهاي مالي (سود و زيان)
4) استعداد مديريت و رهبري 20/12/87
بررسي ضرورت اجراي يك طرح در يك منطقه:
1- انجام مطالعات اوليه (دسترسيها و امكانات و نياها و نيروي انساني و مالي و سياسي و اجتماعي
2- مذاكره و تبادل نظر با مسئولين منطقه (مجوزهاي لازم)
3- تجزيه و تحليل اطلاعات و شناخت مسائل و مشكلات آن
4- مشخص نمودن اهداف كوتاه مدت، ميان مدت و بلند مدت
5- تهيه و تنظيم برنامه هاي لازم براي رسيدن به اهداف طرح
بررسي اقدامات مقدماتي قبل از شروع عمليت اجراي پروژه:
1- بررسي و شناخت مسائل و مشكلات آن
الف) دسترسيها (راههاي موجود و احداثي در صورت لزوم)
ب) بررسي موقعيت اقليمي و طبيعي و اجتماعي منطقه (توپوگرافي، فصول انجام كار، آب و هوايي)
ج) بررسي طرق تداركات و تهيه مصالح
2- تدوين برنامه هاي اجراي و كارگاه
3- برنامه آماده سازي محل كار
4- تهيه و تدارك مصالح لازم
5- بررسي و تهيه ماشين آلات و تجهيزات لازم
بررسي مطالعه حركت و زمان در پروژه:
مطالعه حركت باعث روشن شدن اين موارد مي شود:
1- روشهاي اجراي عمليات و چگونگي انتخاب روشها
2- چگونگي اندازه گيري حجم و ابعاد عمليات
3- زمانهاي لازم براي انجام پروژه
انواع روشهاي زمان بندي و برنامه ريزي پروژه:
1- روش نمودار ميله اي يا نمودار گانت
2- روش تحليل شبكه GERT- PERT- CPM
1- ابتدا براي واحد زمان پروژه (ساعت، روز، هفته، ...) روي محور طولي با يك واحد طولي مشخص مي گردد.
2- هر فعاليت را به موازات محور زماني پروژه بر حسب زمان مورد نظر رسم مي كنيم.
مسير برهاني
روش ارزيابيو بازنگري پروژه ها- موشك
روش گرافيكي و بازنگري پروژه ها – سفينه
نقاط ضعف نمودار ميله اي:
1- روابط بين فعاليت ها كاملا مشخص نيست.
2- برنامه ريزي بر اساس زمان تحويل پروژه ممكن است صورت گيرد.
3- تفسير و اصلاح نمودار ميله اي دقت زيادي لازم است.
4- با دريافت اطلاعات پيشرفت كار نمي توان زمان خاتمه پروژه را محاسبه كرد.
نقاط قوت:
1- سادگي شكل
2- درك آن براي همه راحت است.
3- براي كارهاي تكراري برنامه ريزي راحت است.
نقاط قوت (cmp):
1- روابط بين فعاليت ها كاملا مشخص است.
2- با دريافت اطلاعات پيشرفت كار مي توان برنامه را به روز نمود.
3- برنامه ريزي در سطح جزئيات مشكلات و مسائل اجرا را براي ما مشخص مي كند.
نقاط ضعف (cpm):
1- نوشتن و تدوين برنامه زمانبندي زمان بيشتري نسبت به نمودار ميله اي مي طلبد.
2- يادگيري و آموزش همگاني نيروهاي زري مجموعه را جهت اجراي آن مي طلبد.
مثالي از يك پروژه ساده:
رفتن به محلي در خارج از شهر، انتخاب منظره و گرفتن عكس
نام فعاليت شرح فعاليت زمان (روز) پيش نيازها
A رفتن به محل 2/1 ----
B انتخاب منظره و گرفتن عكس 2/1 A
C ظهور فيلم و چاپ عكس 3 B
D تهيه قاب 1 ----
E قاب گرفتن عكس 2/1 C,D
18/1/88
• تعاريف و مفاهيم اوليه شبكه زمانبندي CPM
1- فعاليت جزئي از مجموعه كارهاي كه در اجراي يك پروژه احتياج به صرف زمان در اغلب موارد احتياج
2- فعاليت آن دسته از فعاليتها كه ضمن اجراي پروژه وجود نداشته و به هيچ نوع منابع احتياج ندارد.
- رويداد O O نقطه آغاز و پايان هر فعاليت را رويداد گويند.
- رويداد پايه
- رويداد پايان
- رويداد جوششي
- رويداد پوششي
- رويداد آغازين
- رويداد پايانه
- فعاليت پيش نياز
- فعاليت وابسته
1- به هزينه و اترژي دارد.
2- تنها براي نشان دادن وابستگي هاي بين عمليات پروژه بر روي شبكه اضافه مي شود.
3- فعاليت A در صورتي پيش نياز B است كه بلافاصله پس از تكميل A فعاليت B قابل شروع شدن باشد.
• قوانين رسم شبكه (مسير بحراني CPM)
قانون1- هر فعاليتي روي شبكه تنها يك بار ظاهر مي شود.
قانون 2- دو فعاليت نبايد داراي اسم مشابه باشند.
قانون 3- هر شبكه داراي يك رويداد آغازين و يك رويداد پاياني مي باشد.
قانون 4- هر فعاليت از يك رويداد آغاز و به يك رويداد ختم ميشود.
قانون 5- طول كانها نشان دهنده زمان فعاليت نمي باشد.
قاون 6- شبكه ها را طوري رسم كنيد كه رويداد پايه سمت چپ رويداد پايان باشد.
قانون 7- شماره گذاري رويدادها طوري باشد كه همواره شماره رويداد پايه هر فعاليت از شماره رويداد پايان آن كوچكتر باشد.
قانون 8- روابط پيش نيازي و وابستگي در شبكه طوري است كه فعاليتهايي كه از يك رويداد خارج مي شود وقتي مي تواند شورع شود كه وقتي همه فعاليت ها مي رسد انجام شده باشد.
قانون 9- واحد زمان در شبكه ها همواره بايد يكسان باشد.
• اشتباهات
1- وابستگي هاي غير ضروري
2- ايجاد حلقه
3- فعاليت هاي مجازي و غير ضروري
اگر A پيش نياز C است و A و B پيش نياز D است:
؟؟؟
• محاسبات زمان:
1- حركت پيشروي
2- حركت بازگشتي
محاسبه زودترين و ديرترين تاريخ وقوع يك رويداد.
زمان هر فعاليت را روي كمان مربوطه نوشته و تاريخ رويداد آغازين را مشخص كنيد.
- محاسبات زمان شبكه زير را انجام دهيد؟
؟؟؟
25/1/88
• شناوري رويداد: عبارت است از تفاضل بين زودترين و ديرترين تاريخ وقوع آن رويداد.
• رويداد بحراني : رويدادهايي كه داراي شناوري صفر باشد رويداد بحراني گويند.
• راه ها ( مسيرهاي شبكه ): يك دنباله از فعاليت ها كه از رويداد آغازي شبكه شروع و به رويداد پايانه ختم مي شود.
• مسير بحراني : در هر شبكه حداقل يك راه وجود دارد كه شامل طولاني ترين زمان مي باشد اين راه را مسير بحراني و يا راه طولاني گويند.
مثال ) برنامه شبكه مسير بحراني پروژه اي مطابق جدول زير را رسم نماييد .
الف ) زمان هاي رفت و برگشتي را محاسبه نماييد.
ب) شناوري را محاسبه
فعاليتها پيش نيازها زمان (روز)
A ---- 5
B ---- 4
C A 3
D A 2
E B 6
F B 5
G D و E 2
H C 8
I GوF 4
J HوI 3
K J 9
L J 10
M K 3
ج ) مسير بحراني را مشخص كنيد.
• سازمان پيمانكار در كارگاه :
در راس سازمان پيمانكار رييس كارگاه قرارداد كه بايست مورد تاييد دستگاه نظارت باشد بيشتر مواقع در كارگاه حضور داشته باشد و عمليات اجراي كار تحت نظارت به سرپرستي مستقيم رييس كارگاه قرارگيرد هرگونه ابلاغ و دستور كار و يا ؟؟؟؟؟؟ مربوطه به سرپرست كارگاه ارسال مي گرددو او به عنوان نماينده پيمانكار جوابگو مي باشد.
• شرح وظايف رييس كارگاه :
هماهنگ نمودن فعاليت هاي كليه واحدهاي تحت سرپرستي جهت سرعت بخشيدن به كار و كاهش هزينه هاي تمام شده پروژه – تنظيم روابط و مسئوليت هاي مهندسي و تكنسين ها و سركارگرها و كارگرها – ايجاد هماهنگي لازم با دستگاه نظارت جهت رفع نواقص موجود در كار.
• تعداد واحدهاي مستقر در كارگه:
1- سركارگران و سرگروه ها: وظايف : حضور و غياب كارگران و كنترل ساعت كارآنها كنترل نحوه كارگران و تهيه گزارش براي رييس كارگاه – كنترل دستگاه ها و ماشين آلات در حال كار – گواهي اضافه كاري غيبت و تشويق و ترغيب – دادن مرخصي به كارگران تحت نظارت با هماهنگي رييس كارگاه
2- انبار داران: اطلاع از مقدار موجودي انبار – چيدمان مصالح و اجناس جهت دسترسي بهتر- تحويل اجناس درخواستي با تاييد رييس كارگاه – كنترل مصالح و ابزار تحويلي به افراد از نظر مصرف – نظارت بر كيفيت اجناس خريداري شده توسط مسئول خريد – درخواست به موقع خريد كالاهايي كه در انبار موجود نيست- كنترل نحوه تخليه و نگهداري اجناس و مصالح وارد شده به انبار- ارائه گزارش روزانه و هفتگي به رييس كارگاه
3- بخش تداركات و خريد
• شرح وظايف تداركات و خريد :
1- در يافت درخواست ها نيازهاي واحدهاي مختلف با تائيد رئيس كارگاه
2- تهيه و خريد لولزم و اجناس مورد نياز با كيفيت و قيمت مناسب
3- تحويل لازم و اجناس خريداري شده به انبارو اخذ گواهي تحويل به انبار
4- تحويل اسناد مالي مربوط به خريد كالا و اجناس
• شرح وظايف مالي و اداري:
1- انجام كليه مكاتبات و امور اداري كارگاه با امضاي رييس كارگاه
2- تشكيل پرونده براي پيمانكاران دست دوم و تنظيم قرارداد آنها
3- تشكيل پرونده پرسنلي كارگاه
4- پرداخت مطالبات گروه هاي كاري بر اساس دستور رييس كارگاه
5- تنظيم گزارشات اداري و مالي ماهيانه و ارائه به رييس كارگاه
• شرح وظايف بخش فني:
1- برآورد مصالحمورد نياز با توجه به نقشه هاي موجود
2- تهيه برنامه زمان بندي و بررسي كار
3- ثبت كليه كارهاي خارج از نقشه و تنظيم صورت جلسات
