بخشی از مقاله
حيات وحش ايران
سرزمين عزيز ما ايران از معدود كشورهايي است كه به لحاظ موقعيت جغرافيايي خاص خود داراي زيستگاههاي متنوع و به واسته آن گونه هاي مختلف گياهي و جانوري مي باشد. وجود رشته كوههاي سر به فلك كشيده البرز و زاگرس جنگلهاي سرسبز و پر طراوت شمال ، اكوسيستم پر رمز و راز فلات مركزي ايران ، جنگلهاي شگفت آور حرا ، تالاب هاي متعدد و همه و همه باعث گرديده است كه اين مرز و بوم به عنوان يكي از منحصر به فردترين كشورهاي دنيا لقب گيرد.
همچنين رويش پيش از 8000 گونه گياهي ، متجاوز از 500 گونه پرنده ، افزون بر 160 گونه پستاندار (شامل بزرگترين و كوچكترين پستاندار دنيا) ، حدود 220 گونه خزنده و دوزيست و ... بر جذابيت طبيعت ايران مي افزايد. آشنايي با اين مواهب الهي و استفاده از جلوه هاي پرشكوه وحيرت انگيز آن ميسر نمي گردد مگر با ديدن وعلاقه مند شدن به آن.
ما شما را به تماشاي اين زيبائيها دعوت مي كنيم:
استان اصفهان
جغرافيا و تاريخ
استان اصفهان با مساحت 105,937کيلومتر مربع در قسمت مرکزي ايران واقع شده است.استان اصفهان بر اساس آخرين تقسيمات کشوري داراي 17 شهرستان ميباشد که عبارتنداز:اصفهان,اردستان,برخواروميمه, خمينيشهر,خوانسار,سميرم,شهرضا(قمشه), فريدن,فريدون شهر,فلاورجان,کاشان,گلپايگان ,لنجان ,مبارکه,نائين,نجفآبادونطنز. اصفهان ازآنجاکه مرکزاستان ميباشد پرجمعيتترين شهراين استان است. در سال 1375جمعيت اين استان 3,223,255 نفر بوده است که ازاين تعداد74/3 درصد شهرنشينو 25/7 درصد ساکن مناطق روستايي بودهاند. استان اصفهان با قرار گرفتن در مرکز فلات ايران وبه علت گستردگي زياد شامل مناطق متعددکوهستاني وجلگهاي ميباشد.اين مناطق عبارتند از:
ناحيه کوهستاني اردستان
ناحيه کوهستاني شمال شرقيوشرق که شهرستان نطنز در (دامنه بلندترين) قله آنقراردارد.
ناحيه کوهستاني غرب
که شهرستانهاي فريدن وفريدون شهر رادر برميگيرد.
ناحيه جلگهاي
که از آبرفت زاينده رود به وجودآمدهاست وجنوب شرقي اصفهان رادربرميگيرد.
با توجه به موقعيت هاي جغرافيايي وطبيعي آب وهواي اين استان نيز متغيرميباشد.هرچند که اين استان به طور کلي داراي آب وهواي معتدل خشک است امابا توجه به فاصله نسبت به ناحيه کوهستاني غرب ودشت بياباني (کوير) در شرق وجنوب شرقي ميتوان آن را به 3 منطقه آب وهوايي تقسيم نمود.اين مناطق آب وهواي عبارتند از:
آب وهواي بياباني
که نائين,بيابانک وانارک تا شمال اردستان رادر برميگيرد.
آب وهواي نيمه بياباني
که شهرستان اصفهان رادر برمي گيرد.
آب وهواي نيمه مرطوب سرد
که در برگيرنده غرب و جنوب غربي استان است.
بر اساس گزارشهاي سازمان سينوپتيک حداکثر درجه حرارت اصفهان 40/6 درجه سانتيگراد و حداقل درجه حرارت آن 10/6 درجه سانتيگراد ومتوسط درجه حرارت سالانه 16/7 درجه سانتيگراد ميباشد.تعدادروزهاي يخبندان اين استان 76 روز ومتوسط ميزان بارندگي 116/9 ميليمتر است .
جذبه هاي جهانگردي استان اصفهان به علت شرايط جغرافيايي آنجا کمتر از استانهاي ديگرهمچون گيلان ومازندران وآذربايجان ميباشد .اما برخي از مناطق خاص اصفهان داراي جاذبه هاي توريستي هم از ديدگاه ملي وهم از ديدگاه محلي ميباشد.اصفهان با داشتن بيش از 12 پارک جنگلي ومناطق حفاظت شده چندين چشمه آبشار وباغهاي ميوه پربار وتازه وتفريگاههاي تابستاني جذاب شرايط مناسبي رابراي اوقات فراغت بوميان وهمچنين جهانگردان فراهم ميآورد .بزرگترين رودخانه فلات مرکزي ايران, زايندهرود , از اين استان عبور ميکندوبسيار چشم اندازهاي جالبي راايجاد ميکند. امکانات تفريحي هم بر روي زاينده رود جايي که در اصفهان جريان دارد وهم نزديک سدبزرگي که 117 کيلومتر ودر جنوب شهر ميباشد وجود دارد.
مهمترين جذبههاي توريستي استان اصفهان بناهاي معماري وتاريخي به ويژه در شهراصفهان ميباشد که اکثرامتعلق به زمان صفويه وسلجوقيه ميباشد.بيشتر اين بناهاي تاريخي داراي ارزش بين المللي ميباشند که انعکاس دهنده فراز ونشيب تاريخي وباستاني آنجا در اين سرزمين ميباشد.از ميان اين بناها ميتوان به برخي از آنها از قبيل عمارت عالي قاپو,کاخ چهل ستون ,سي وسه پل ,پل خواجو,پل شهرستان,منارجنبان,بازاراصفهان وکاشان, ميدان امام (نقش جهان),خانه بروجرديهاو دهها مکان با ارزش معماري وتاريخي در تمامي نقاط استان پراکنده شدهاند که هر يک از آنان تا آنجا که هنر وزيبايي حائز اهميت است منحصر به فرد وچشمگير ميباشند.
ديگر محلهاي توريستي استان مکانهاي مذهبي وساختمانهايي است که با قدمتشان در استانپراکنده شده اندو سالانه تعداد زيادي زائر وتوريستهايي را که با آنان روابط معنوي دارند به سوي خود جذب ميکنند. به علاوه برخي از اين مکانها به عنوان يادگارهاي مهم وباارزشي از گذشته انعکاس دهنده ميراث گرانبهاي مذهبي وفرهنگي ساکنين اين منطقه در دورههاي متفاوت تاريخي ميباشد. در بين آنها مسجد جامع ,مسجد امام ,مسجد شيخ لطف اله مدرسه چهارباغ ودهها امامزاده وزيارتگاه وآرامگاه چهرههاي درخشان را ميتوان خاطر نشان نمود.
استان اصفهان از زمانهاي خيلي پيش محل سکونت افراد متفاوت بودهاست از جمله آرياييها,سمتيک,ترکها,ارمنيها,وگرجستاني هايي که تحت تاثير فرهنگ ايراني بودهاند. فعاليتهاي فرهنگي اين افراد که نتيجه رسومات وسنتهاي فراوان اين استان ميباشد شامل مراسم متنوع ,سوگواريها,جشنها,موسيقي و رقصهاي محلي است و عليرغم اين قبيله هاوکوچ نشينان موجود در اين منطقه از جمله قشقايي ,بختياري ,بويراحمديوسميرم بخشهاي اصلي فرهنگ خود را حفظ کردهاند واز آنان دست نکشيدهاند. لذا اين پديده يکي از جذبههاي مهم براي بازديد کنندگاني است که با سبک زندگي قبيلهاي و ديگر ويژگيهاي احتمالي آن آشنا نيستند.
اصفهان
شهر اصفهان در 424 کيلومتري جنوب تهران واقع شده است. اصفهان از آنجا که مرکزاستان است بين دو رشته کوه قرار دارد. در غرب مناطق کوهستاني تا استان چهارمحال ادامه دارد. در شرق کوههاي کرکس وقهرود واقع شدهاند. منطقه جلگهاي از آبرفت جويبارهاي کوهستاني ورودخانه زاينده رود به وجود آمده است .اصفهان با داشتن آب وهواي معتدل نسبتافصلهاي منظمي دارد. زاينده رود با جاري شدن در شهر اصفهان مهمترين رودخانه استان ميباشد.
در عهد اشکانيان اصفهان مرکز وپايتخت ايالت پهناوري بود که تحت فرمان حکمرانان اشکانيقرار داشت. در زمان ساسانيان اصفهان محل سکونت وقلمرو((اسپوهران))يا اعضاهفت خانواده بزرگ ايراني که مناسب مهم واصلي سلطنتي را در اختيار داشتند,بود. هم چنين در اين زمان اصفهان يک مرکز نظامي وبسيار مستحکم بود.اين شهر پس از شکست نهايي ايرانيان به تصرف اعراب در آمد. بعد از اسلام,اصفهان همچون ديگر شهرهاي ايران تا اوايل قرن چهارم تحت سلطهاعراب بود تنها خليفه منصور آنجا را مورد توجه قرار ميداد. در زمان
ملکشاه سلجوقي اصفهان بارديگر به پايتختي برگزيده شد وعصر طلايي ديگري راآغاز نمود.در اين هنگام اصفهان يکي از آبادترين ومهمترين شهرهاي جهان به شمار ميآمد.اين شهر در سال 639 ه0ق0 به تصرف مغولها درآمدوآنان مردم را قتل عام کردند.پس از حملات مغولها وتيمور اصفهان به علت موقعيت جغرافيايي مناسبش دوباره سامان گرفت مخصوصادر زمان صفويان که به طور قابل ملاحظهاي توسعه يافت. اصفهان در سال 1000ه. ق. پس از اينکه توسط شاه عباس به عنوان پايتخت انتخاب شد به اوج رونق خود رسيد. انقراض سلسله صفويان توسط محمود افغان وتصرف اصفهان پس از 6 ماه محاصره دوره انحطاطي را براي اين کشور باعث شد. در زمان افشاريه وزنديه دوباره رونق يافت اما در عصر قاجار به دنبال انتخاب تهران به عنوان پايتخت, اصفهان با ديگر روبه زوال رفت .
اصفهان با توجه به شرايط جغرافيايي وتاريخي در زمان پهلوي مورد توجه قرارگرفتوکوششهايي جهت تعمير وبازسازي بناهاي تاريخي اش به عمل آمد. همچنين شهر واستان اصفهان به سرعت تحول يافته وصنعتي شد. طي دو دهه اخير اصفهان با سرعت قابل توجهي از نظر شهري توسعه يافت و بازسازي بناهاي تاريخي بسيار چشمگير بود. امروزه اصفهان يکي از مهمترين مراکز سياحتي ايران وجهان به شمارمي رود . مهمترين مکانهاي جالب توجه اصفهان عبارتند از:
-آبشارهاي سميرم,شالورا,کردمحليا, چشمههاي ورتون,خوربيابانک,آبشارشاه,ديمه,ملاد,لادژوچشمههاي آب معدني گرم
-مناطق حفاظت شده قمشلو و کلاه قاضي
- غارهاي متعدد
-کاخها وعمارتهاي عالي قاپو,چهلستون,هشت بهشت
-ررروستاهاي ميمه,مورچه خورت,مال وروستاهاي تاريخي
-قلعههاي فارفاآن ,ديووترشک
پلهاي تاريخي الله وردي خان,خواجو,شهرستان,مارنان وسعادت آباد
-کاروانسراهاي شيخ علي خان ,مهيار,سراي سفيد,ميرزاکوچکخان,خوانساريها
-منارههاي جنبان,چهل دختر, ساربان ,زيار,رهروان,آتشخانه,دارالضيا,غار,شعيا,گلدسته
-چندين کتيبه تاريخي
-مدرسههاي قديمي چهارباغ,باباقاسم,ملاعبدالله,ميرزاحسن,کاسهگران,نيماورد,جلاليه,شمسآبادوحيدر
-خانههاي اخوان,خرازي,پيرنيا,جمل,قدسيه,شيخ الاسلام
-کبوترخانه هايمتعدد
-ميدان امام(نقش جهان)
-گنبدباز
-چندين مسجدباشکوه بامعماري وکاشي کاري شگفتانگيز
آتشگاه کوه سنگي
-چندين آرامگاه عارفان وشاعران ايراني
-امامزادههاي متعدد
-کليساهاي تاريخي درجلفا
حيات وحش ومناطق حفاظت شده
استان اصفهان به علت استقرار در فلات مرکزي ايران با آب وهواي متنوع ,توپوگرافي ويژه وهمجواري با زاينده رود از تنوع زيستي خوبي برخورداراست ودر نتيجه موقعيت مناسبي براي صيد ماهي دارد.صيد ماهي در زاينده رود از پل ماريان در اصفهان به طرف سرچشمه از اول تير ماه تااسفند امکانپذير ميباشد. شکار گراز,قوچ وميش وحشي,آهو وبز کوهي وپرندگان مختلف بنا بر قوانين سازمان محيط زيست امکانپذير ميباشد. مناطق حفاظت شده قشملو که در غرب اصفهان واقع شده و37000 هکتار مساحت دارد. منطقهاي کوهستاني با اقليمي سردوخشک است.اين منطقه در زمان قاجار شکارگاه شاهزادگان بوده وآثاري نيز از آن دوره در اين منطقه باقي مانده است. اين ناحيه شامل دو قسمت است : يکي پناهگاه حيات وحش وديگري منطقه ممنوع التعليف.حيوانات آن شامل قوچ وميش وحشي وآهو ميباشد. پرندگان آنجا نيز عبارتند از:کبک,تيهو,هوبره,کرکس و...
منطقه حفاظت شده موته با مساحتي حدود 220000 هکتار بين شهرهاي کاشان,لنجان ,محلات,گلپايگان,خوانساروميمه قراردارد. حفاظت اين منطقه عمدتا بخاطر آهو است .
- پناهگاه وحش کلاه قاضي در جنوب اصفهان حدود 26 کيلومتري شهر واقع شده است.اينمنطقه از جانب شرق تحت تاثير کوير واز جانب غرب تحت تاثير رشته کوههاي زاگرس مي باشد.پستانداران اين منطقه عبارتند از:
قوچ وميش وحشي ,آهو ,پلنگ,خرگوش,گرگ,کفتال,شغال ,گربه شني ,روباه وغيره .پرندگاناين منطقه عبارتند از کبک,تيهو,جغد,عقاب,شاهينو... همچنين انواع مختلفي از خزندگان نيز در آن منطقه موجود ميباشد