بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
ژان ژاک روسومعلم بزرگ فرانسوی می گوید:
معلم خوب کسی نیست که بیشترین چیزها را در کمترین زمان آموزش می دهد، بلکه آن کسی است که شوق آموختن و فهمیدن را در در دانش آموزان ایجاد می کند.
علاقه و انگیزه سائقی است که شخص را بسوی هدفی می راند.
اسلاید 2 :
انواع انگیزة تحصیلی
الف: طبقه بندی انگیزة تحصیلی از نظر اهداف:
1- انگیزة تحصیلی بیرونی: بعضی از دانش آموزان برای رسیدن به پاداش های بیرونی مثل نمرات خوب برانگیخته می شوند. استفادة نابجا و تأکید بر این شیوه ممکن است پیامدهای منفی زیادی داشته باشد.
عوامل انگیزة تحصیلی بیرونی:
- تقویت مثبت بیرونی - کسب موقعیت شغلی خوب
- تأیید بزرگسالان - تحسین
- ترس از انزوا و تنهایی یا ترس از تنبیه - احترام و توجه
- توجه دلسوزانه یا حمایت عاطفی - احترام اجتماعی یا خانوادگی
- ترس از محرومیت یا اخراج از مدرسه
اسلاید 3 :
2- انگیزة تحصیلی درونی: ارضای نیازهای درونی و اطلاعات و باورهای آموخته شدة دانش آموز دربارة خود نقش اساسی در یادگیری و انگیزة تحصیلی او دارد . مثل ”من در ریاضیات قوی نیستم“
عوامل انگیزة تحصیلی درونی:
- خود پندارة مثبت - کنجکاوی و علاقه
- خودگردانی و خود مختاری - ترجیح فعالیت های چالش انگیز
- ارزشمندی فردی (شایستگی تحصیلی) - شناسایی و انتخاب
ب: طبقه بندی انگیزه ها از نظر کیفیت:
1- انگیزه های تحصیلی خوشایند: مثل قبول شدن در دانشگاه، احساس رضایتمندی درونی ، کسب موقعیت اجتماعی و ...
2- انگیزه های تحصیلی ناخوشایند: مثل فرار از تنبیه شدن، ترس از طرد شدن توسط خانواده و جامعه و ...
اسلاید 4 :
ج: طبقه بندی انگیزة تحصیلی از نظر مدت:
1- انگیزة تحصیلی کوتاه مدت: مدت این انگیزه ها کوتاه و فقط برای مدت کوتاهی دوام داشته و پس از دستیابی به آن و یا با تغییر شرایط از بین می روند. مثل دریافت پاداش وعده داده شده توسط والدین، دوچرخه سواری و ...
2- انگیزه های تحصیلی بلند مدت: بلند مدت بوده و ممکن است سالیان سال دوام داشته باشد. مثل ارضای حس کنجکاوی، دستیابی یه تخصص یا شغل مورد نظر و ...
اسلاید 5 :
اثرات بی انگیزگی تحصیلی
اثرات جسمانی بی انگیزگی تحصیلی
اگر بی انگیزگی تحصیلی بصورت طولانی ادامه یابد، بخاطر عدم علاقة تحصیلی از یک طرف و فشار اطرافیان از طرف دیگر، باعث استرس و اضطراب فراوان و واکنش های جسمی شده و اندامها و دستگاه های ضعیف بدن دچار بیماریهای روان تنی می شوند (هم ریشة روانی و هم ریشة جسمانی دارند). مثل زخم معده، فشار خون بالا، ضعیف شدن سیستم ایمنی، دردهای مختلف بویژه کمر درد و غیره.
اثرات روانی بی انگیزگی تحصیلی
احساس پوچی و بی هدفی، برخی اختلالات روانی مثل افسردگی، اضطراب و ...
عوارض اجتماعی بی انگیزگی تحصیلی
دانش آموزانی که از نظر تحصیلی در شرایط مطلوبی نیستند و از مهارت های زندگی و مقابله ای ضعیفی برخوردار هستند به رفتارهای ناکارآمد و مخرب زیر اقدام می کنند:
- فرار از مدرسه - اعتیاد
- نابهنجاریهای رفتاری: رفتارهای ضد اجتماعی همچون درگیری با معلم یا دانش
آموزان دیگر، تخریب اموال مدرسه، حمل وسایل ممنوعه در مدرسه و ...
اسلاید 6 :
منابع بی انگیزگی تحصیلی
1- باورها و عقاید
بی انگیزگی روانزاد که در آن هیچ عامل بیرونی باعث ایجاد استرس و فشار نمی گردد بلکه باورهای خود فرد او را بی انگیزه می سازند. مثل باور مربوط به کمالگرایی
2- عدم حمایت توسط عوامل مدرسه
توجه دلسوزانه، پذیرش بی قید و شرط، حمایت از سوی معلم و هم کلاسی ها و عوامل مدرسه در تقویت انگیزة تحصیلی دانش آموز تأثیر فراوان دارد.
3- احساس حقارت
بعضی دانش آموزان احساس می کنند که همیشه نسبت به دانش آموزان دیگر از توانمندی کمتری برخوردارند، لذا عقیده دارند که تلاش آنان بی نتیجه است.
4- شرایط حاکم بر جو خانواده
درگیری والدین، طلاق، کمبود امکانات زندگی و ... باعث کاهش انگیزة تحصیلی دانش آموزان می شود.
اسلاید 7 :
راههای افزایش انگیزه تحصیلی :
1-نظام ارتباطی : داشتن روابط حسنه و توام با درک متقابل از طرف معلم و مسئولان مدرسه فضایی را ایجاد می کندکه دانش آموز ضمن احساس تعلق و امنیت عاطفی در مدرسه ، نسبت به اهداف آموزشی نیز متعهد می گردد.
2- مهارتهای مقابله ای بیرونی :
الف : حمایتهای اجتماعی
ب : متناسب نمودن تکالیف با نیازها،علایق و اهداف شخصی دانش آموزان.
ج : آگاه سازی دانش آموزان با فرایندهای تفکر خویش
د : انجام صحیح هدایت تحصیلی
ذ: کمک به دانش آموزان در انتخاب اهداف درست تحصیلی
ر:آموزش مهارت های تحصیلی
ز: آموزش مهارتهای ارتباطی به معلمان و سایر کارکنان مدرسه
اسلاید 8 :
3- مهارتهای مقابله ای درونی :
الف : تعیین هدف
ب : مرتبط کردن هدف با علایق فرد
ج : قبول خطر تحصیلی
د : برنامه ریزی تحصیلی
ه:مشاوره تحصیلی
و: خود تنظیمی تحصیلی
ز:اعتقادات مذهبی
اسلاید 9 :
4- تا جای ممکن تکالیف آسان شود تا با تلاش متعارف و معمول از عهده ی انجام آن برآید. چنانچه پیش نیاز شناسایی شود حرکت از معلوم به مجهول موجب یادگیری بهتر و عمیق تر می شود. البته مطالب خیلی آسان انگیزه ایجاد نمی کند. به نظر پیاژه مطالب باید تازگی معتدل داشته باشد یعنی نه زیاد پیچیده نه زیادآسان.
به نظر آزوبل: معلم بهتر است ابتدا جبران عقب ماندگی ها یعنی معنی دار کردن مطالب و مفاهیم را داشته باشد. این یک اقدام منطقی برای معلم می تواند باشد از طریق تکالیف منزل ، کمک از همکلاسی ها ، کتب غیر درسی ، مجلات و روزنامه ها و . . .
5- انتظار موفقیت را باید با افزودن تجارب موفق افزایش داد.
6- با به کارگیری استراتژی های آموزشی خاصی که معیارهای موفقیت را به طور روشن بیان می کنند، می توان انتظار موفقیت را در یادگیرندگان تقویت کرد.از جمله ی این استراتژی های آموزشی، بیان اهداف به صورتی دقیق و رفتاری است که در آن شرایط، معیار و رفتار عملکرد به صورتی روشن معین می گردد و در نتیجه ی آن یادگیرنده تکلیف خود را دقیقا می داند و در ابهام قرار نمی گیرد.
7- با ارائه ی بازخورد های مناسب می توان کمک کرد تا یادگیرنده موفقیت را ناشی از کوشش و توانایی فردی تلقی نماید .
اسلاید 10 :
8- با ارائه و آموزش روش های کنترل موفقیت می توان انتظار موفقیت را در یادگیرنده تقویت نمود. آموزش شیوه های کاربردی مانند ، کنترل احساس شکست و یا موفقیت ، روشهای درست مطالعه، چگونگی استفاده از منابع انسانی و غیر انساني، برنامه ریزی تحصیلی و تمام روشهایی که موجب موفقیت در جنبه های گوناگون مربوط به تحصیل می شوند، می تواند در رسیدن به موفقیت،بسیار راهگشا باشد.
9- برای ایجاد و حفظ رضایت درونی مانند رضایت ناشی از دستیابی به هدف و یادگیری باید از تشویق ها، جوایز و نتایج مطلوبی که طبیعتا از انجام کار بدست می آید، استفاده کرد. بهتر است این تشویق ها غیر منتظره و غیر قراردادی باشد و لازم است بازخوردهای مورد نیاز در مورد میزان درستی و یا نادرستی عملکرد و تشویق های مطلوب بلافاصله پس از ارائه ی عملکرد که از کارایی مطلوبی برخوردار است، در نظر گرفته شود تا رضایت درونی مناسب ایجاد و تقویت گردد.
10- برای برانگیختن نیاز به قدرت در یادگیرندگان باید امکان انتخاب، قبول مسئولیت و تاثیرات متقابل را برای آنان فراهم کرد.
11-افزایش انگیزه :اگریادگیرنده دستیابی به اهدافی را مقدمه ی رسیدن به اهداف آتی خود تلقی کند.