دانلود فایل پاورپوینت زندگی و شعر اخوان ثالث

بخشی از پاورپوینت

اسلاید 1 :

زندگی اخوان ثالث

مهدی اخوان ثالث در سال 1307 ش. در مشهد متولّد شد.

تحصیلات ابتدایی و متوسطه را در آن جا گذراند و در هنرستان صنعتی مشهد درس خواند و در آن جا با زبان آلمانی آشنا شد. وی مدتی در روستاهای ورامین به معلمی مشغول گردید. اخوان دوبار به زندان افتاد. وی شغل مشخصی نداشت، قبل از انقلاب در رادیو و تلویزیون و سال های نزدیک به انقلاب و یکی دو سال بعد از انقلاب، گاهی در دانشگاه ها، ادبیات معاصر درس می داد.

او مردی خوش مشرب و خوش سخن بود. از نظر مالی وضع خوبی نداشت و در خانه ی اجاره ای زندگی می کرد و زندگی او اغلب با بی کاری، تنگ دستی و سختی همراه بود.

اسلاید 2 :

اخوان با آن که تحصیلات رسمی نداشت در ادبیات فارسی استاد بود. وی با پشتکار و مطالعه ی مداوم خود به فنون و علوم ادبیات وسیع فارسی آشنا گردید و آثار ارزشمندی را تألیف کرد و اشعار فراوانی به سبک کهن و شعر نو نیمایی سرود.

سرانجام اخوان در شب یک شنبه 4 شهریور 1369 در بیمارستان مهر تهران بدرود حیات گفت. و در باغ شهر توس در کنار آرامگاه حکیم ابوالقاسم فردوسی به خاک سپرده شد.

شاعران زیادی در سوگ اخوان شعر سروده اند؛ از جمله دکتر محمدرضا شفیعی کدکنی چنین سروده است:

ای روشنی باغ و بهاران که تو بودی         وی خرّمی خاطر یاران که تو بودی

سال دیگر این دشت بهار از که بجوید       ای رایت رویان بهاران که تو بودی

سیمین بهبهانی نیز چنین سروده است:

ای شاه سواران که سرا پا دل و جانی      

                                                    چون است که کوکبه ی مرگ روانی

پیغام اجل آن که رساندت ز تو می خواست   

                                                  آفاق سخن تا ابدیت برسانی

چونان تو نزایید و نزاید پس از این همه دانم  

                                                 آن کس که نمرده است و نمیرد همه آنی

اسلاید 3 :

خانواده و خویشاوندان اخوان ثالث

پدر اخوان علی نام داشت که به عطاری و طبابت قدیمی مشغول بود و نام مادرش مریم بود.

اخوان در سال 1329 با ایران (خدیجه) اخوان ثالث، دختر عمو خود، ازدواج کرد و در سال 1332 زندگی مشترک خود را با ایران خانم شروع نمود. اخوان قطعه ای برای زنش سرود که با این بیت شروع می شود:

خانه را روح بهاری می دهد      همسر کوشای پیر خوشگلم

حاصل این ازدواج، چندین فرزند به نام های لاله، لولی، تنسگل، توس، زردشت و مزدک علی بود.

اخوان قبل از ازدواج با ایران خانم با یک زن عرب ازدواج کرده بود. این زن دو پسر دوقلو به نام سعید و ابوالفضل از شوهر اول خود داشت که هر دو در جنگ شهید شدند و پسر اخوان از این نیز در جنگ مفقودالاثر شده است.

دکتر شمیسا درباره ی ایشان نوشته اند:

او در تمام مدت حیات خود به دقت دیوان ها و تذکره ها و متون نثر ادبیات فارسی را می خواند و برای شعرهای خود مواد و مصالح و پشتوانه جمع می کرد. آثار متعدد او مخصوصاً کتاب «عطا و لقای نیما» تتبّع عمیق او را در ادبیات فارسی نشان می دهد. او با ادبیات عرب هم آشنا بود. اخوان نثر شیرینی هم داشت.

اخوان با موسیقی آشنا بود و در نواختن تار مهارت داشت.

اسلاید 4 :

آثار و تألیفات

اخوان ثالث اشعار و تألیفات ارزشمندی از خود به یادگار گذاشته است که عبارتند از:

الف) سروده ها

.1ارغنون (1330)

.2زمستان (1335)

.3آخر شاهنامه (1338)

.4از این اوستا (1344)

.5شکار (1345)

.6در حیاط کوچک پاییز در زمستان (1348)

.7عاشقانه ها و کبود (1348)

.8زندگی می گوید: اما باید زیست (1357)

.9دوزخ اما سرد (1357)

.10تو را ای کهن بوم و بر دوست دارم (1368)

اسلاید 5 :

ب) کتاب ها

.1آورده اند که فردوسی ...

.2مرد جن زده (مجموعه ی چهار داستان، 1354)

.3درخت پیر و جنگل (داستان، 1355)

.4بدعت ها و بدایع نیما (1357)

.5ترجمه ی ادب الرّفیع در عروض قدیم عرب اثر معروف الرّصامی

.6عطا و لقای نیما یوشیج (1361)

.7بحر طویل

.8نقیضه و نقیضه سازان (1374)

هم چنین، آثاری نظیر مجموعه ی مقالات، صدای حیرت بیدار (گفت و گوهای مهدی اخوان ثالث، 1371) و حریم سایه های سبز (جلد دوم مقالات، 1373) از او باقی مانده است.

اسلاید 6 :

تخلّص شاعر

وی در اشعار خود «امید» تخلّص می کرد:

در برابر این تنگ چشم سفله ی گردون

                                               دم مزن از آرزو امید، که بیم است

اخوان در آغاز، شاعری عاشقانه سرا و غزل پرداز بود؛ شاعری که به اقتضای جوانی «تعلّق خاطری» نیز به معشوقه ای توران نام، داشته است.

اسلاید 7 :

خلق و خوی شاعر

مهدی اخوان ثالث دارای شخصیتی ساده، محجوب، صمیمی، باگذشت و بخشنده بود. وی با این که اوضاع مادّی و معیشتی خوبی نداشت، از کمک به نیازمندان خودداری نمی کرد. عماد خراسانی، از دوستان اخوان، درباره مهدی نوشته اند:

دم را غنیمت می شمرد و به آینده نمی اندیشید.

یدالله قرایی، دوست اخوان درباره ی او نقل می کند: او فردی بخشنده و مردی بی ادعا، متواضع و فروتن بود.

محمدرضا باطنی نوشته است:

اخوان شاعری مدّاح نبود. وی هیچ گاه در زندگی شاعریش شعر فارسی قبول نکرد و شعر فارسی نگفت. شعر برای او وسیله ای برای رسیدن به نعمت نبود. وی در شعر «چاووشی» سه راه را در برابر خود باز می بیند:

سه راه پیداست/ نوشته بر سر هر یک به سنگ اندر/ حدیثی که ش نمی خوانی بر آن دیگر/ نخستین راه نوش و راحت و شادی/ به ننگ آغشته اما رو به شهر و باغ و آزادی/ دو دیگر: راه نیمش ننگ نیمش نام/ اگر سر برکنی غوغا و گر دم درکشی آرام/ سه دیگر: راه بی برگشت، بی فرجام.

اسلاید 8 :

اخوان راه سوم را انتخاب کرد:

بیه ره توشه برداریم/ قدم در راه بی برگشت بگذاریم.

راهی که اخوان انتخاب کرد، راه تنگ دستی، سختی و خون دل خوردن اما سرافراز و سربلند زیستن است. اخوان تا پایان عمر به این باور خویش پای بند بود.

مرتضی کاخی درباره ی ویژگی های اخلاقی می گوید:

«اخوان به انسان عشق می ورزید. به هر انسانی، خواه ایرانی و خواه غیر ایرانی. کینه توز و کینه ورز و خامل منزلت نبود، اما چرا کینه ورز بود؛ کینه ی او به حرامیان و ظالمان و متجاوزان و ریاکاران تاریخ حدّ و حصر نداشت و در بیان و تبیین این کینه نه سیاست مدار بود و نه مصلحت جو، این ها به درد «کار ملک» می خورد نه این رند عالم سوز».

اخوان در سال 1335 شعر «زمستان» را در روزنامه چاپ کرد که باعث شهرت وی در بین عام و خاص گردید.

اسلاید 9 :

شاعران هم عصر اخوان ثالث

در این جا تعدادی از معروف ترین شاعران هم عصر اخوان را نام می بریم:

نیما یوشیج، پژمان بختیاری، لطف علی صورتگر، پروین اعتصامی، رعدی آذرخشی، رهی معیّری، امیری فیروزکوهی، مهدی حمیدی، ابوالقاسم حالت، فریدون تولّلی، عماد خراسانی، مهدی سهیلی، احمد شاملو، فریدون مشیری، هوشنگ ابتهاج، سیمین بهبهانی، سیاوش کسرایی، سهراب سپهری، مهرداد اوستا، منوچهر آتشی، فروغ فرّخزاد، محمدحسین شهریار، محمدرضا شفیعی کدکنی و ...

اسلاید 10 :

تاثیرپذیری اخوان ثالث از شاعران دیگر

الف) شاعران عرب

.1عَمروبن کلثوم، شاعر عرب جاهلی

.2ابن معتز، عبدالله بن معتز، از شاعران عهد عباسی

ب) شاعران فارسی

.1رودکی، شاعر قرن چهارم و پدر شعر فارسی

.2فردوسی، حماسه سرای بزرگ ایران در قرن پنجم

.3منوچهری، مبدع قالب مسمّط و شاعر طبیعت

.4انوری ابیوردی، قصیده سرای قرن ششم

.5مولوی، بزرگ ترین شاعر عارف قرن هفتم و صاحب «مثنوی معنوی» و «دیوان شمس»

.6سعدی، بزرگ ترین سخن سرای قرن هفتم و صاحب «بوستان» و «گلستان»

.7حافظ، بزرگ ترین غزل سرای قرن هشتم