بخشی از پاورپوینت

 

اسلاید 1 :

ضرورت بحث

  • امروزه بر همگان روشن است که سعادت هر جامعه، در مرحله نخست، در گرو داشتن قانون مناسب است؛ قانونی که با نیازها و ساختمان روح و جسم انسان همخوان باشد و کمتر بتوان از آن سوء استفاده کرد. همچنین لازم است جنبه عملی آن هم روشن باشد.
  • بی‏گمان، قانون، پیش از اجرا فقط کلمات و واژگانی بیش نیست که بر صفحه کاغذ نقش می‏بندد و کاربردی ندارد. آنچه که به قانون جان می‏دهد و روح می‏بخشد، اجرای آن است.
  • بی‏شک اجرای عادلانه و بدون تبعیض قانون، نیازمند کارمندان و کارگزارانی صالح و شایسته است، ولی به دلایلی که به شرح آن می‏پردازیم، این موضوع حساسیت ویژه‏ای می‏یابد.

اسلاید 2 :

اسلامی بودن نظام

  • در نظام اسلامی، فلسفه وجودی نظام اداری و به خدمت‏گیری کارمندان و کارگزاران در همه مراتب، خدمت‏رسانی به مردم است؛ زیرا سازمان و دستگاه‏های اداری، در حقیقت با بهره‏گیری از سرمایه و امکانات مردم پدید می‏آیند و هدف آنها، ارائه خدمات به مردم است.
  • با پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی و روی کارآمدن دولت انقلابی در ایران و دگرگونی‏های اساسی در ارزش‏ها و فرهنگ حاکم بر جامعه که با اخراج کارمندان ناسالم ادارات و به خدمت گرفتن کارمندان به ظاهر متعهد و انقلابی و تدوین مقررات جدید اداری همراه بود، می‏بایست از پیچ و خم کارهای اداری کاسته شود و خدمت‏رسانی به مردم بهتر صورت گیرد،
  • ولی متأسفانه به دلایل گوناگون، بسیاری از این ساختارها به مرور از اهداف اولیه و ارزشی خود که همان خدمت‏رسانی خالصانه و بی‏منت است، دور شدند؛ به گونه‏ای که گاه احساس می‏شود دستگاه‏های اداری از حالت خدمت‏گذاری خارج شده‏اند و وضعیت طلب کارانه به خود گرفته‏اند.
  • از این‏رو، نیازمند رویکرد دیگری به نظام اداری اسلام هستیم تا ارزش‏های اسلامی و انسانی را در نظام اداری کشور حاکم سازیم، به گونه‏ای‏که هم حق کارمند و هم حق اجتماع برآورده شود.

اسلاید 3 :

در منظر آزمایش بودن نظام

  • بارها از بزرگان دینی و حکومتی شنیده‏ایم که تنها دین می‏تواند جهان خالی از معنویت امروز را درست اداره کند. جمهوری اسلامی ایران نمونه برجسته‏ای از یک حکومت دینی الهی است که جهانیان می‏توانند از آن بهره گیرند. بیان این مطلب به معنی قرار گرفتن نظام نوپای اسلامی در آزمایش داخلی و خارجی است و بی‏شک، اعتبار این نظام به چگونگی رفتار کارمندان و کارگزاران بستگی دارد.
  • این گروه افزون بر اینکه مسئولیت اجرای اهداف مقدس اسلام در متن جامعه را بر عهده دارند، می‏توانند با رفتار و کردار سنجیده با مراجعه کنندگان، معرف نظام اسلامی باشند و در استحکام پایه‏های حکومت و ماندگاری آن نقش اساسی ایفا کنند. باید گفت بی‏توجهی به این مهم، پی‏آمدهای زیان باری درپی خواهد داشت که نتیجه آن، اتهام ناکارآمدی به نظام خواهد بود.
  • بنابراین، برای پیش‏گیری از این‏گونه اتهام‏های نابه‏جا و توانا کردن کارمندان و کارگزاران نظام اسلامی در انجام تکالیف و وظایف‏شان، شایسته است افزون بر معیارهای سازمانی و قانونی، مجموعه‏ای از رهنمودهای اخلاقی و ارزشی اسلام تهیه شود تا آنان را در رفتار اداری یاری کند. به امید آنکه بتوانیم نوعی هماهنگی و وحدت رویه در حرکت به سوی نظام اداری مطلوب و افزایش روح خدمتگزاری در کارمندان را شاهد باشیم.

اسلاید 4 :

ویژگیهای لازم برای گزینش کارمندان و کارگزاران

  • استقرار و دوام حکومت به‏ویژه با شاخصه‏های دین‏داری و عدالت، بدون گزینش و به‏کارگیری کارمندان و کارگزاران شایسته، عملی نخواهد شد. ازاین‏رو، از مقوله‏های مهم و مورد توجه زمامداران اسلامی، گزینش و به کارگیری کارمندان و کارگزارانی است که صلاحیت‏های اخلاقی و تخصصی لازم را داشته باشند؛ زیرا اگر چنین نباشد، بی‏تردید در ترویج پاکی‏ها بی‏تفاوت خواهند بود و چه بسا با عملکرد ضدارزشی، جامعه را به فساد بکشانند.
  • همچنین اگر در رشته خود تخصص کافی نداشته باشند، حوزه کاری خود را دچار هرج و مرج خواهند کرد. امام علی علیه السلام در گفتاری دلنشین به این دو ملاک لازم برای انتخاب کارگزاران و کارمندان توجه داشته و آن را چنین یادآور شده است:
  • در استخدام کارمندان و فرمان‏روایان شفاعت و وساطت کسی را مپذیر؛ مگر شفاعت شایستگی و امین بودن (درستکاری) آنان را.1

اسلاید 5 :

ویژگیهای لازم برای گزینش کارمندان و کارگزاران(2)

  • در این حدیث زیبا، امانت‏داری و درستکاری با شایستگی همراه شده است؛ یعنی اداره امور جامعه، امانتی است که در اختیار کارمندان و کارگزاران نظام اسلامی قرار می‏گیرد و اگر شایستگی امانت‏داری را نداشته باشند، پی‏آمدهای ناگواری را به بار خواهند آورد. این موضوع نه تنها در انتخاب کارمندان و کارگزاران، بلکه در ارتقای شغلی آنان نیز اهمیت دارد.
  • بدیهی است هر اندازه این انتخاب‏ها براساس شایستگی‏های اخلاقی و تخصصی افراد صورت گیرد، سبب افزایش اعتماد به نفس و کارایی آنها خواهد شد. به عکس، هر اندازه ملاک‏های بالا در نظر گرفته نشود و به جای آنها روابط، منافع شخصی و وابستگی، شایستگی‏ها را تعریف کند، رنجش خاطر خدمت‏گزاران درستکار و درنهایت نارضایتی مردم را در پی خواهد داشت.

اسلاید 6 :

ویژگیهای لازم برای گزینش کارمندان و کارگزاران(3)

تقوا

  • نظام اسلامی همواره نیازمند کارمندان و کارگزارانی است که در مقابل زرق و برق‏های دنیا نلغزند و در دام آلودگی‏ها گرفتار نشوند. بی‏شک تنها قدرتی که چنین نیروی بازدارنده‏ای را ایجاد می‏کند تقواست. به سبب اهمیت بسیار تقوا در اسلام، پیشوایان معصوم قدس سرهما آن را عامل مهمی در گزینش کارمندان دانسته‏اند و همواره به این صفت اخلاقی پسندیده سفارش کرده‏اند.
  • از جمله وقتی رسول خدا صلی الله علیه و آله مَعاذ بن جَبَل را به سوی یمن گسیل می‏داشت، به او فرمود: «و اُوصیکَ بِتقوی الله...؛ سفارش می‏کنم تو را به پرهیزکاری».1
  • همینطور امام علی علیه السلام در عهدنامه مالک اشتر در آغاز سخن و پیش از هر سفارشی، مالک را به تقوا و پیروی از خدا فرا می‏خواند: «او را به ترس از خدا فرمان می‏دهد و اینکه اطاعت خدا را بر دیگر کارها مقدم دارد».2

اسلاید 7 :

خیر خواهی نسبت به مردم

  • خیرخواهی می‏تواند یکی دیگر از ملاک‏های اساسی انتخاب کارمندان و کارگزاران نظام اسلامی باشد. امام علی علیه السلام در نامه‏ای به مردم مصر یکی از دلایل انتخاب مالک اشتر رحمه الله به زمامداری مصر را خیرخواهی او معرفی می‏کند و می‏فرماید:
  • مردم مصر، من شما را بر خود برگزیدم او را برای شما فرستادم؛ زیرا او را خیرخواه شما دیدم.1

اسلاید 8 :

ویژگیهای لازم برای گزینش کارمندان و کارگزاران(5)

خلوص

  • خلوص به معنای خالص کردن کار برای خدا همراه با بی‏علاقگی به ستایش خود، دوری از ریا، تظاهر و منّت‏گذاری است که از ویژگی‏های لازم برای هر کارمند و کارگزار مسلمان به شمار می‏رود. امام علی علیه السلام اهمیت این ویژگی را به مالک اشتر رحمه الله چنین یادآور می‏شود:
  • مبادا هرگز خدمت‏هایی که انجام دادی به مردم منّت گذاری یا آنچه را انجام داده‏ای بزرگ شماری... (زیرا) منّت نهادن پاداش نیکوکاری را از میان می‏برد و کاری را بزرگ شمردن نور حق را خاموش می‏کند.1
  • باید گفت اگر کارمند و کارگزار مسلمانی، طالب امنیت و تعالی باشد، شایسته است خود را به صفت خلوص بیاراید و از هرگونه ظاهرسازی و عوام‏فریبی بپرهیزد تا خداوند آثار و برکات خلوص را بر وی نمایان سازد. امام صادق علیه السلام می‏فرماید:
  • هیچ بنده‏ای به حقیقت اخلاص نمی‏رسد، مگر زمانی که دوست نداشته باشد او را برای کارهای خدایی‏اش ستایش کنند.2

اسلاید 9 :

ویژگیهای لازم برای گزینش کارمندان و کارگزاران(6)

اصالت خانوادگی

  • خوش‏نامی و سابقه درخشان خانوادگی در خدمت به اسلام و مسلمین، یکی دیگر از اصول گزینش کارمندان و کارگزاران در نظام اسلامی به شمار می‏رود. امام علی علیه السلام در عهدنامه مالک اشتر این موضوع را چنین یادآور می‏شود:
  • «کارمندان دولتی را از میان مردم با تجربه و با حیا، از خاندان‏های پاکیزه و باتقوا که در مسلمانی سابقه درخشانی دارند انتخاب کن؛ زیرا اخلاق آنان گرامی‏تر و آبرویشان محفوظ‏تر و طمع و روزیشان کمتر و آینده‏نگری آنان بیشتر است».1خود آن حضرت نیز در انتخاب کارگزاران حکومتی به این مسئله توجه داشته است،

اسلاید 10 :

ویژگیهای لازم برای گزینش کارمندان و کارگزاران(7)

بردباری

  • مقام و مسئولیت چه از نوع الهی و چه از نوع بشری، نیازمند بردباری است. امیرالمؤمنین علی علیه السلام در این باره می‏فرماید: «آلَةُ الرِّیاسةِ سَعَةُ الصَّدرِ؛ ابزار سرپرستی، بردباری و تحمل سختی‏هاست».1
  • بی‏شک کارمند و کارگزار مسلمان با بردباری، می‏تواند در رویارویی با گفتار و کردارهای نامناسب افراد بی‏منطق، ناآگاه، بی‏نزاکت و بیمار، در محیط اداری رفتار شایسته‏ای از خود به نمایش گذارد و با به‏کارگیری سیاست‏مدار به مشکلات و نیازهای مردم بهتر رسیدگی کند امام علی علیه السلام در این زمینه می‏فرماید: رأسُ السیاسةِ استعمالُ الرِّفق؛ اساس اداره امور (مدیریت) به کارگیری مداراست.2
  • البته سیاست مدارا، در صورتی به عنوان یک اصل در اداره امور پذیرفته خواهد شد که مورد سوءاستفاده قرار نگیرد. بهتر است در بهره‏گیری از بردباری، داستان کارگزار قرآنی حضرت یوسف علیه السلام را مطالعه کنیم.
در متن اصلی پاورپوینت به هم ریختگی وجود ندارد. برای مطالعه بیشتر پاورپوینت آن را خریداری کنید