بخشی از مقاله
الگوهاي فعاليت بدني در طول زنگ تفريح مدرسه
يک مطالعه در کودکان 6 تا 10 ساله
هدف از اين مطالعه مشخص کردن فعاليت بدني خود انگيز کودکان در طول زنگ تفريح مي باشد مقادير تخمين زده شده فعاليت فيزيکي براساس سن و جنس مي باشد . يک دستگاه فعاليت سنج MTI (مدل 7164) بکار رفته با يک نمونه ي 140 پسر و131 دختر 6 الي 10 ساله . مقادير MTI به واحدهاي کاربردي METS در معادلات رگرسيون براي کودکان تبديل مي شوند. اعداد و مدت متوسط دوره ي فعاليت از نظر شدت در مدت هاي 30 دقيقه اي براي هر بچه محاسبه مي شود . فعاليت بدني آرام يا استراحتي (≤ 2.9 METs), و فعاليت بدني متوسط (3.0-5.9 METs,), و فعاليت بدني شديد ((6.0-8.9 METs و فعاليت بدني خيلي شديد (≥ 9.0 METs) .
پسرها و دخترها در حدود 50 در صد از زنگ تفريح را فعاليت بدني انجام مي دهند. مشخص است که يک وقفه کوتاه در فاصله بين فعاليت بدني آرام به متوسط انجام مي گيرد. تعداد حوادث فعاليت بدني درتمامي سطوح شدت فعاليت در کودکان کم سن پايين تر است در صورتيکه برعکس آن در فعاليت بدني آرام اتفاق مي افتد . پسرها به فعاليت بدني با شدت بيشتر از دخترها هستند. ود رهمان مدت زنگ تفريح فعاليت بدني بيشتري انجام مي دهند.
فعاليت هاي بدني در زمان تفريح
مقدمه
رفتار فعاليت بدني (PA) در بچه ها و افراد بالغ براي ارتقاي سلامتي اهميت دارد . فعاليت بدني به برخي از نتايج مثبت در سلامتي افراد بالغ و جوان مربوط مي شود. طفوليت دوره سني مهمي براي کسب و ايجاد عادت و انجام فعاليت بدني منظم است که ممکن است تا بزرگسالي ادامه يابد . هر چند دنبال گيري
فعاليت بدني از دوره کودکي و نوجواني تا بزرگسالي به طور وسيع بررسي نشده است . ميزان فعلي فعاليت بدني جمعيت مطلوب است مخصوصا اينکه جمعيت معياري پيش بيني شده از ميزان فعاليت بدني را برآورده مي کنند و باور بر اين است که به سلامتي مطلوب مربوط مي باشد . ارزيابي ويژگي هاي فعاليت بدني در رابطه با شدت (متوسط به جاي آرام و شکل (متناوب به جاي دائمي ) در زمينه مزيت هاي نهاني سلامتي بخصوص در بين کودکان اهميت دارد و بچه ها از بازي ، بخصوص فعاليت هايي که به جابجايي کل بدن مربوط مي شوند لذت مي برند . در فرصت هاي معين ، بيشتر بچه ها بازي و فعاليت هاي
بدني ديگر از نوع متفاوت را انتخاب مي کنند . گزارش شده است که بچه ها طبيعتا فعال هستند با اين وجود فعاليت بدني با افزايش سن تفاوت مي کند : بچه ها اغلب دوره هاي کوتاه مدت از فعاليت نسبتا شديد را با دوره استراحتي مکرر انتخاب مي کنند . با اين وجود مطالعات نسبتا کمي ، الگوي فعاليت بدني خود انگيخته را در جوانان که اين تعميم را تائيد مي کند ، بررسي کرده اند
يک بررسي به طور همزمان شدت و مدت و فراواني فعاليت بدني را در جوانان بررسي کرده است ميزان شتاب فعاليت بدني کودکان از طريق مشاهده ارزيابي مي شود ميزان شتاب به صورت برنامه ريزي فعاليت در اصطلاح فراواني مدت و شدت و وقفه هاي بين در زمان فعاليت ارزيابي مي شود .در شيوه مبتني بر مشاهده از دوره هاي ثبت 3 ثانيه اي استفاده شد که کوتاه ترين وقفه ممکن بين مشاهدات بدون کاهش صحت مشاهدات بود . عملي است که وقفه هاي
کوتاه مدت براي فراهم نمودن خصوصيات بسيار دقيق از فعاليت فيزيکي خود انگيز در بچه ها خصوصا با تکنولوژي پيشرفته استفاده شود. زمان تفريح زمينه مناسب براي ارزيابي فعاليت فيزيکي خود انگيز است چون کودکان معمولا آزادانه و بدون هيچ مانعي فقط با مکان و لوازم موجود و بچه هاي ديگر به صورت محدود بازي مي کنند .
زنگ هاي تفريح بالقوه زمان مهمي است که طي آن کودکان مي توانند به بخش مهمي از فعاليت هاي فيزيکي روزانه دست يابند و براي بسياري از بچه ها زمان تفريح ممکن است فرصت اصلي براي فعاليت فيزيکي طي دوران تحصيل باشد . Guinhouy و همکارانش دريافتند که زمان تفريح بيشتر از 26 در صد فعاليت فيزيکي با شدت متوسط تا شديد روزانه کودکان را تشکيل مي دهد . برخي مطالعات مداخله اي با زمان تفريح در مدرسه افزايش چشمگيري را در فعاليت بدني و مصرف انرژي نشان دادند . با اين وجود تنوع قابل توجهي بين مدارس در ايجاد زمان تفريح روزانه در مدرسه وجود دارد . در پرتقال اصولا براي مدارس ابتدايي دوره تفريح 30 دقيقه اي براي هر نيم روز (صبح ها و بعد از ظهرها) تعيين مي شود.
اهداف اين بررسي مشخص کرده شدت و مدت فعاليت بدني خود انگيز در دانش آموزان طي زمان تفريح بود و بررسي تغييرات در رابطه با سن و جنس بود.
شيوه ها
نمونه : اين نمونه شامل 271 دانش آموز 6 تا 10 ساله (140 پسر و 131 دختر ) است . خصوصيات بدني از جمله قد ، وزن و MBT کودکان در جدول 1 خلاصه شده است اين دانش آموزان از 5 مدرسه مدرسه ابتدايي Bragança در شمال شرقي پرتقال انتخاب شده اند . اين مدارس به طور تصادفي از بين 10 مدرسه ابتدايي Bragança انتخاب شده اند . و رضايت نامه ي کتبي از والدين آنها و مديران مدرسه به عمل آمده است .
ارزيابي فعاليت بدني :
فعاليت سنج MTI (CSA سابق) مدل 7164 (ساخت Fort Walton Beach, (FL, USA .به منظور اندازه گيري فعاليت فيزيکي به کار مي رود . اعتبار و نحوه کار دستگاه فعاليت سنج MTI بر اساس گرما دهي غير مستقيم ( r=0.86) و آب دهي مضاعف (r=0.58, r=0.39) که معيار اندازه گيري است ، مي باشد.فعاليت سنج (5.1 X 4.1 X 1.5 cm, 43g) شتاب تک محوري را در محدوده ي .5G تا 2G و با فرکانس .25-2.75 HZ را ارزيابي مي کند سنجش ها 10بار در ثانيه بدست آمده اند.و با دوره زماني تعيين شده کاربر ، (مبناي شروع زمان) براي ذخيره اطلاعات جمع آوري زمان از ثانيه يکم ثبت مي شود . چون جمع آوري اطلاعات در سرتاسر طيف وسيعي از شدت و مدت فعاليت بدني طي اين فاصله زماني امکان پذير است .
دستگاه فعاليت سنج به طور محکم بر روي ران کودکان با کمر بند کشي بسته ميشود .
با توجه به کمبود امکانات 20 کودک به طور تصادفي براي ارزيابي در همان زمان طي دوره تفريح 30 دقيقه اي انتخاب شدند . هر کودک فقط يک بار مورد ارزيابي قرار گرفته. و همه ارزيابي ها در هواي آزاد ار اول جولاي تا ژوئن اجرا شدند در برخي از مدارس ، زنگ هاي تفريح هنگام صبح و در بقيه بعد از ظهر برنامه ريزي شدند . زمين مدرسه براي فعاليت ها فراهم بود . براي بيشتر دوره ها مکان يک محيط باز همراه با کمي چمن بود و بچه ها آزادانه فعاليت هاي انتخابي خودشان را انجام دادند . تاب و سرسره تنها وسايل موجود بودند . همچنين بچه ها مي توانستند با توپ و طناب بازي کنند .
تحليل مقادير سرعت سنج :
مقادير سرعت سنج به کامپيوتر انتقال داده شده است و با برنامه پيشرفته اي که توسط بخش علوم کامپيوتري موسسه پلي تکنيک Bragança به همين منظور طراحي شده است مورد استفاده قرار مي گيرد ويژگي اصلي اين برنامه تبديل مقادير دستگاه فعاليت سنج MTI به واحدهاي مصرف نسبي انرژي (METS ) است . اين مقادير METS با استفاده ار معادله رگرسيون نوشته شده توسط freedson و همکارانش براي کودکان 6_18 ساله تبديل مي شود .
METs = 2.757 + (0.0015 x counts/min) – (0.0896 x age[years]) – (0.000038 x counts/min x age), with r2 = 0.90 and SEE = 1.08 METs.
چون زمان دوره يک ثانيه بوده است امکان جمع آوري طيف وسيعي از متغيير شدت و مدت فعاليت بدني وجود داشت . اين معادله زمان فعاليت را ترکيب مي کند از اين رو مقادير در هر دوره ي يک ثانيه اي قبل از اينکه در معادله وارد شود در عدد 60 ضرب شدند . سپس معادله براي برش تعدادي مقادير که با MET خاص
متناظر مي شوند ،استفاده مي شود . براي هر کودک تعداد و متوسط زمان دوره ها ( به ثانيه ) براي هر يک ار گروهاي زير از شدت فعاليت بدني محاسبه مي شود يعني شدت آرام يا استراحت کمتر يا مساوي 2.9 MET فعاليت بدني متوسط 3_5.9 MET شديد 6_8.9 MET و خيلي شديد 9 MET
تحليل آماري :
آمارهاي توصيفي براي همه متغييرها براساس سن و جنس محاسبه شد. آزمون هاي هنجاري در ابتدا براي همه متغييرها بوسيله آزمون kolmogrov mirnov محاسبه شد . متغييرهاي غير عادي (متوسط زمان استراحت با فعاليت بدني آرام (PA) ،متوسط فعاليت بدني خيلي شديد با تغيير لگاريتمي بود . فاکتوريل ANONA(سن جنس (α براي تحليل تفاوت ها بر اساس گروه سني و جنس استفاده شدند . سنجش هاي مکرر ANOVA براي تحليل تفاوت بين انواع شدت فعاليت بدني در هر جنس و مستقل از سن استفاده مي شود . مقدار معنادار در P≤.05 قرار داده شد .
نتايج
آمارهاي توصيفي براي تعدادي از رويدادها و متوسط مدت از هر ميزان فعاليت بدني در جدول 2و 3 به ترتيب براي پسران و دخترها نشان داده شده است دامنه و انحراف معيار بيشتر ، تغيير بين فردي قابل توجهي را در تعدادي از رويدادهاي با ميانگين مدت زمان نشان مي دهد . تفاوت در تعداد رويدادهاي يا شدت فعاليت هاي بدني در هر يک ار دو جنس چشم گير بود.
[girls: F (128, 3) = 460; p < 0.001; boys: F (137, 3) = 362.667; p
< 0.001
در دختران و هم پسران بيشترين تعداد رويدادها را در MPA (فعاليت بدني متوسط ) رخ داد و به ترتيب با رويدادهايي از تمرين بدني آرام و استراحتي ، شديد (PA) و خيلي شديد (VVPA) همراه بود . به طور کلي طولاني ترين دوره متوسط رويدادها در فعاليت بدني به صورت زير بود
[girls: F (128, 3) = 200.517; p < 0.001; boys: F (137, 3) = 180.842; p < 0.001].
فعاليت بدني آرام يا استراحت ، در دختران 5 ثانيه و در پسران 7.5 ثانيه ،فعاليت بدني متوسط در دختران 1.95 ثانيه و در پسران 2 ثانيه فعاليت بدني شديد در دختران و پسرا ن 1.5 ثانيه و در پسران 2.5ثانيه بود
متوسط مدت رويدادها ي فعاليت بدني خيلي شديد و فعاليت بدني آرام يا استراحت در پسران و دختران به طرف راست نامتقارن بود و تعدا بيشتري از رويدادهاي کوتاه مدت را نشان مي دهد .
مجموع همه رويدادها فعاليت بدني متوسط ،شديد و خيلي شديد از ميزان کلي رويدادهاي فعاليت بدني آرام يا استراحتي فراتر بود با اين وجود متوسط مدت فعاليت بدني آرام يا استراحتي بيشتر از مدت فعاليت بدني با مقدار شدت هاي ديگر بود . ميانگين زمان در هر ميزان از شدت فعاليت به صورت در صد کل از زمان تفريح بود که براي هر سن و جنس در جدول 4 ارائه مي شود . طول زمان صرف شده به فعاليت بدني آرام يا استراحتي بيت 54.5 69.5 درصد براي دختران و بين 45.3 و 64.6 درصد براي پسران متغيير بود و کودکان 10تا9ساله درصد بالاتري از فعاليت بدني آرام يا استراحتي را در مقايسه با نوجوانان دختر و پسر داشتند . ميانگين درصد کل زمان تفريح با شدت هاي ديگر از فعاليت بدني با سن کاهش يافت فعاليت بدني متوسط ،بيشترين مقدار بود و فعاليت بدني شديد کمترين مقدار در هر دو جنس و در همه ي گروه هاي سني بود.
تاثير متقابل سن و جنس فقط براي مدت رويدادهاي فعاليت بدني شديد چشم گير بود [F(4, 260) = 4.113; p = 0.003] دختران 9 تا 10 ساله متوسط مدت فعاليت بدني شديد بيشتري نسبت به پسران داشتند . اين تمايل به فعاليت بدني شديد در نوجواني آشکار نبود تفاوت هاي سني فقط در فعاليت بدني خيلي شديد
[F (4, 260) = 3.952; p = 0.048] براي تعدادي از رويدادها و متوسط مدت دوره ها [F (4, 260) = 4.140; p = 0.043]. چشم گير بودند . پسران تعداد بيشتري از رويدادهاي فعاليت بدني خيلي شديد را نسبت به دختران داشتند . هر چند ميانگين مدت متوسط در هر رويداد در دختران بيشتر از پسران بود .
[F (4, 260) = 6.425; p < 0.001 MPA F (4, 260) = 7.449 p < 0.001 VVPA: F (4, 260) = 5.048, p = 0.001].
تفاوت هاي چشم گيري در همه ي شدت ها فقط بين کودکان 9و8و7و6 ساله رخ داد و تعداد رويدادها بين 6و 9 ساله کاهش يافت . متوسط مدت رويدادها فقط براي تمرين بدني آرام با استراحتي با افزايش در مدت تا 9 سالگي تفاوت چشم گير داشت . (F (4, 260) = 6.365; p < 0.001)
بحث در مورد نتايج
هدف از اين بررسي مشخص کردن مدت و شدت فعاليت بدني خودانگيز و ارزيابي تغيير پذيري در رابطه با سن و جنس کودکان 6 تا 10 ساله بود فعاليت بدني خودانگيز براي گروهي از کودکان با دستگاه فعاليت سنج MTI طي 30 دقيقه زمان و تفريح در مدرسه بين ماههاي آوريل و ژوئن بررسي شد . دستگاه فعاليت سنج MTI ثبت دوره ي يک ثانيه اي را فراهم کرد اين دوره ثبت کوتاه مدت ، بيشتر تغيير پذير ها را در فعاليت بدني کودکان در اصطلاح شدت و مدت فعاليت اثبات مي کند.
کودکان طبيعتا فعال هستند و در فرصت معين هم از لحاظ فضايي و زماني اغلب به فعاليت بدني مي پردازند که در نوع و شدت تفاوت مي کند و اينکه معمولا کوتاه مدت است . کودکان بر اساس تغيير پذيري بالاي بين فردي در مدت و شدت بخش هاي فعاليت بدني در اين مطالعه متمايز شدند مجموع دوره هاي فعاليت بدني متوسط و شديد و خيلي شديد نسبت به کل دوره هاي فعاليت بدني آرام يا استراحتي ، بيشتر بود . ميانگين مدت و درصد زمان نشان مي دهد که بچه ها تقريبا همان زمان تفريح در فعاليت هاي بدني آرام و استراحتي را در فعاليت هاي متوسط ، شديد و خيلي شديد صرف مي کنند رويدادهاي تمرين بدني آرام يا استراحتي طي مدت زمان تفريح اغلب بين دوره هاي فعاليت بدني متوسط ،شديد و خيلي شديد رخ داد.
