دانلود مقاله بررسی و شناخت راههای مناسب ، ترغیب و تشویق دانش آموزان به مطالعه و تحقیق در دوره ابتدایی

بخشی از مقاله

بررسي و شناخت راههاي مناسب ، ترغيب و تشويق دانش آموزان به مطالعه و تحقيق در دوره ابتدايي

بررسي و شناخت راههاي مناسب ، ترغيب و تشويق دانش آموزان به مطالعه و تحقيق در دوره ابتدايي (پايه چهارم و پنجم) وابسته به سازمان آموزش وپرورش شهرستانهاي استان تهران سال1381

سپاس
حمد و سپاس خداوندي را سزاست كه نعمت درك حقايق و شعور و آگاهي را به انسان عطا فرمود ، ستايش او زيباست كه زيبائيها را در نهاد و سرشت انسان به وديعه گذارد ، تا بشر زيبائي حيات و زندگي را در تحقيق ارزشهاي الهي و انساني بداند .بندگي او موجب سربلندي و آزادگيست كه با تعليم انسان او را با كجيها به هدايت و طريقت علم رهنمون كرد . به راستي پيروي از او نعمت بزرگيست كه در توجه انسانها به علم و معرفت و حقيقت نوراني انسانيت قلم را به قسم ياد مي كند و پاسدارندگان آن را پاسدار ارزشهاي رباني و الهي مي شمارد .

بدينوسيله از زحمات جناب آقاي قيومي ، ناظر محترم پژوهش كه با رهنمودهاي اساسي و راهگشاي خويش ، انجام پژوهش در مسير صحيح را امكان پذير ساختند ، كمال تشكر را دارم .
همچنين از زحمات رياست محترم سازمان‌آموزش و پرورش شهرستانهاي استان تهران جناب آقاي محبي و اعضاء ارجمند شوراي تحقيقات سازمان كه با ايجاد فضاي مساعد، زمينه رد جهت ترويج امر پژوهش و تحقيق فراهم مي نمايند ، سپايگزارم .

چكيده :
پژوهش و تحقيق در هر جامعخ ارتباط تنگاتنگي با نظام آموزشي و فرهنگي آن جامعه دارد . بطوريكه با قاطعيت مي توان گفت پژوهش و نوآوري در جامعه اي تكوين و توسعه پيدا مي كند ، كه نظام آموزشي و فرهنگي ، زمينه ها و بستر مناسب ، براي آن را تدارم ديده باشد . از آنجا كه حقيقت جويي و كنجكاوي در نهاد تك تك نونهالان جامعه به وديعه نهاده شده است . لذا نقش نظام آموزشي بسيار حائز اهميت است.

پژوهش حاضر از نوع پژوهشهاي توصيفي محسوب مي گردد و هدف اين پژوهش : ارائه طرح سازنده و راهكارهاي مناسب جهت تشويق و ترغيب و توسعه مطالعه تحقيق در بين دانش آموزان پايه چهارم و پنجم ابتدايي مي باشد . جامعه پژوهش در اين تحقيق دانش‌آموزان پايه چهارم و پنجم ابتدايي ، آموزگاران پايه چهارم و پنجم ابتدايي و مديران مدارس ابتدايي مي باشند . كه در مدارس وابسته به سازمان آموزش و پروش شهرستان‌هاي استان تهران در سال تحصيلي 82-1381 مشغول به كار مي باشند .

پس از نمونه گيري كه با استفاده از جدول مورگان و با توجه به معيارهاي اين پژوهش ، تعداد 1152 نفر از آنها انتخاب گرديده كه 768 نفر دانش آموز ، 128 آموزگار و 128 مدير بودند . اين افراد با روش خوشه اي ،‌تصادفي انتخاب شده اند براي جمع آوري اطلاعات در اين پژوهش از سه نوع پرسشنامه بسته ويژه ، دانش آموزان‌ ، مديران و معلمان ، استفاده شده است .

اطلاعات بدست آمده از مدارس مورد پژوهش در خصوص كليه مواردي كه با موضوع پژوهش همخواني و هماهنگي داشته از جمله متغيرهاي مختلفي همچون نقش كتابخانه مدارس و نقش تحصيلات والدين ، ميزان علاقه به مطالعه و تحقيق ، نقش درآمد خانواده ، نقش مدارس و ... بوده است يافته هاي اين پژوهش در قالب 88 جدول توزيع فراواني و نسبي تهيه و تنظيم و ارائه شده است .

جهت تجزيه و تحليل داده ها از ضريب همبستگي اسپيرمن و آزمون خي دو استفاده شده است .
تجزيه و تحليل داده ها نشان داد كه احتمالاً بين ميزان تحصيلات والدين با تشويق و ترغيب فرزندان به مطالعه و تحقيق رابطه در حد آلفاي 1% وجود دارد . بين ميزان علاقه به مطالعه و تحقيق و استفاده و استقبال از كتابخانه مدارس همبستگي وجود دارد . بين ساعت درسي در برنامه هفتگي با موضوع مطالعه و تحقيق و تشويق و ترغيب دانش آموزان ، همبستگي وجود دارد . بين متغيرهاي ي همچون برگزاري مسابقات علمي و فرهنگي ، شركت در اردوها ، وجود كارگاه آموزشي ، آموزش معلمان و مديران و آموزش خانواده‌ها ، تقدير دانش آموزان با تشويق و ترغيب دانش آموزان به مطالعه و تحقيق همبستگي وجود دارد .

بنابراين شناخت راهكارهاي ترغيب دانش آموزان مي تواند ، بعنوان يكي از عوامل مهم در پيشرفت تحصيلي دانش آموزان از دوره ابتدايي بكار رود . در پايان پيشنهاداتي جهت پژوهشهاي بعدي ارائه شده است . اميد است نتايج حاضر بتواند گام كوچكي در جهت رفع نيازهاي آموزشي فرزندان اين جامعه باشد.

فهرست جداول
عنوان صفحه
جدول شماره 1 : توزيع فراواني جامعه و نمونه آماري دانش آموزان
جدول شماره 2 : توزيع فراواني و نسبي ميزان تحصيلات پدر و مادر
جدول شماره 3 : توزيع فراواني و نسبي شغل والدين دانش آموزان
جدول شماره 4 : توزيع فراواني و نسبي ميزان علاقه دانش آموزان به مطالعه
جدول شماره 5 : توزيع فراواني و نسبي ميزان علاقه دانش آموزان به تحقيق
جدول شماره 6 : توزيع فراواني و نسبي ميزان تمايل دانش آموزان به انجام تحقيق در مورد دروس مختلف

جدول شماره 7 : توزيع فراواني و نسبي فرصت مطالعه و تحقيق دانش آموزان
جدول شماره 8 : توزيع فراواني و نسبي ميزان تشويق آموزگار در كلاس
جدول شماره 9 : توزيع فراواني و نسبي ميزان مطالعه پدر و مادر دانش آموزان
جدول شماره 10 : توزيع فراواني و نسبي ميزان تشويق پدر و مادر نسبت به فرزندان در امر مطالعه
جدول شماره 11 : توزيع فراواني و نسبي امكان مطالعه در خانه براي دانش آموان
جدول شماره 12 : توزيع فراواني و نسبي نوع كتابخانه مدارس با توجه به علاقه دانش‌آموزان
جدول شماره 13 : توزيع فراواني و نسبي وجود كتابهاي مورد علاقه دانش آموزان با موضوعات مختلف در كتابخانه مدارس

جدول شماره 14 : توزيع فراواني و نسبي ميزان استفاده و استقبال دانش آموزان از كتابخانه مدرسه
جدول شماره 15 : توزيع فراواني و نسبي ميزان علاقه به مطالعه كتب غيردرسي در دانش‌آموزان
جدول شماره 16 : توزيع فراواني و نسبي ميان فرصت مطالعه كتب غيردرسي
جدول شماره 17 : توزيع فراواني و نسبي ميزان بزگزاري مسابقات در مدارس
جدول شماره 18 : توزيع فراواني و نسبي ميزان حضور دانش آموزان در مسابقات فرهنگي و علمي در سطح مدارس
جدول شماره 19 : توزيع فراواني و نسبي ميزان علاقه به برنامه هاي تلويزيوني در دانش آموزان
جدول شماره 20 : توزيع فراواني و نسبي نقش برنامه هاي تلويزيوني در ترغيب دانش آموزان به مطالعه و تحقيق

جدول شماره 21 : توزيع فراواني و نسبي ميزان علاقه به مطالعه روزنامه و مجلات در دانش آموزان
جدول شماره 22 : توزيع فراواني و نسبي نقش روزنامه و مجلات در ترغيب دانش آموزان به مطالعه و تحقيق
جدول شماره 23 : توزيع فراواني و نسبي نقش تشويق در حضور جمع در ترغيب دانش‌آموزان به مطالعه و تحقيق
جدول شماره 24 : توزيع فراواني و نسبي انتخاب نوع انجام مطالعه بصورت فردي يا گروهي در دانش آموزان
جدول شماره 25 : توزيع فراواني و نسبي انتخاب نوع كار تحقيق بصورت فردي يا گروهي در دانش آموزان
جدول شماره 26 : توزيع فراواني و نسبي اينكه آيا تشويق دانش آموزان از طرف مدرسه صورت مي پذيرد ؟
جدول شماره 27 : توزيع فراواني و نسبي اينكه آيا دانش آموزان در مسابقات دستاوردهاي علمي حضور دارند ؟
جدول شماره 28 : توزيع فراواني و نسبي اينكه آيا با تعيين ساعاتي خاص در برنامه هفتگي جهت انجام كار مطالعه و تحقيق براي دانش آموزان موافقند ؟

جدول شماره 29 : توزيع فراواني و نسبي اينكه آيا افزايش علاقه به مطالعه به وسيله اهداء جوايز صورت مي پذيرد ؟
جدول شماره 30 : توزيع فراواني جامعه و نمونه آماري آموزگاران
جدول شماره 31 : توزيع فراواني و نسبي ميزان تحصيلات آموزگاران
جدول شماره 32 : توزيع فراواني و نسبي پايه تدريس آموزگاران
جدول شماره 33 : توزيع فراواني و نسبي نقش كلاسهاي ضمن خدمت با موضوع تحقيق و پژوهش ويژه آموزگاران
جدول شماره 34 : توزيع فراواني و نسبي نقش كلاسهاي ضمن خدمت با موضوع آموزش و روشهاي صحيح مطالعه ويژه آموزگاران
جدول شماره 35 : توزيع فراواني و نسبي نقش كتابخانه در مدارس در ترغيب دانش آموزان به مطالعه و تحقيق از ديدگاه آموزگاران
جدول شماره 36 : توزيع فراواني و نسبي نقش قدرداني از معلمان فعال از ديدگاه آموزگاران
جدول شماره 37 : توزيع فراواني و نسبي نقش تعيين ساعت خاص در برنامه هفتگي دانش‌آموزان با موضوع مطالعه و تحقيق

جدول شماره 38 : توزيع فراواني و نسبي نقش آموزش و روشهاي مناسب تحقيق به دانش‌آموزان از ديدگاه آموزگاران
جدول شماره 39 : توزيع فراواني و نسبي نقش آموزش و روشهاي صحيح مطالعه به دانش‌آموزان از ديدگاه آموزگاران
جدول شماره 40 : توزيع فراواني و نسبي نقش آموز دراستفاده صحيح از كتاب و كتابخانه توسط دانش آموزان از ديدگاه آموزگاران

جدول شماره 41 : توزيع فراواني و نسبي ميزان حضور دانش آموزان در مسابقات دستاوردهاي علمي از ديدگاه آموزگاران
جدول شماره 42 : توزيع فراواني و نسبي نقش اهداء جوايز در ترغيب دانش آموزان از ديدگاه آموزگاران
جدول شماره 43 : توزيع فراواني و نسبي نقش قدرداني و ايجاد حس رقابت در دانش‌آموزان
جدول شماره 44 : توزيع فراواني و نسبي ايجاد انگيزه و تعبيه كارگاه آموزشي در مدارس از ديدگاه آموزگاران
جدول شماره 45 : توزيع فراواني و نسبي نقش كار فردي توسط دانش آموزان از ديدگاه‌ آموزگاران
جدول شماره 46 : توزيع فراواني و نسبي نقش كار گروهي توسط دانش آموزان از ديدگاه‌آموزگاران
جدول شماره 47 : توزيع فراواني و نسبي نقش رسانه ها در ترغيب دانش آموزان به مطالعه و تحقيق

جدول شماره 48 : توزيع فراواني و نسبي نقش روزنامه و مجلات در ترغيب دانش آموزان به مطالعه و تحقيق
جدول شماره 49 : توزيع فراواني و نسبي نقش درآمد خانواده ها در ترغيب دانش آموزان به مطالعه و تحقيق از ديدگاه آموزگاران
جدول شماره 50 : توزيع فراواني و نسبي نقش تحصيلات پدر و مادر در ترغيب دانش‌آموزان به مطالعه و تحقيق از ديدگاه آموزگاران

جدول شماره 51 : توزيع فراواني و نسبي نقش مطالعه و تحقيق در يادگيري پايدارتر از ديدگاه آموزگاران
جدول شماره 52 : توزيع فراواني و نسبي نقش برگزاري مسابقات فرهنگي و علمي در مدارس از ديدگاه آموزگاران
جدول شماره 53 : توزيع فراواني حجم جامعه و نمونه آماري مديران
جدول شماره 54 : توزيع فراواني و نسبي ميزان تحصيلات مديران
جدول شماره 55 : توزيع فراواني و نسبي تاكيد بر لزوم وجود كتابخانه در مدارس از ديدگاه مديران
جدول شماره 56 : توزيع فراواني و نسبي انتخاب نوع كتابخانه در مدارس از ديدگاه مديران
جدول شماره 57 : توزيع فراواني و نسبي ميزان برگزاري مسابقات فرهنگي ، علمي در مدارس از ديدگاه مديران
جدول شماره 58 : توزيع فراواني و نسبي تاثير برگزاري مسابقات در ترغيب دانش آموزان به مطالعه و تحقيق از ديدگاه مديران
جدول شماره 59 : توزيع فراواني و نسبي نقش تشويق و اهداء جوايز به دانش آموزان در ترغيب ايشان به مطالعه و تحقيق از ديدگاه مديران
جدول شماره 60 : توزيع فراواني و نسبي انتخاب روشهاي مختلف در تشويق دانش آموزان و ترغيب ايشان به مطالعه و تحقيق از ديدگاه مديران

جدول شماره 61 : توزيع فراواني و نسبينقش برگزاري نمايشگاه كتاب در مداري از ديدگاه مديران
جدول شماره 62 : توزيع فراواني و نسبي اهميت اجراي مسابقات در مدارس ويژه دانش‌آموزان از ديدگاه مديران
جدول شماره 63 : توزيع فراواني و نسبي شركت دانش آموزان در اردوها و نقش آن در ترغيب بر دانش آموزان به مطالعه و تحقيق از ديدگاه مديران

جدول شماره 64 : توزيع فراواني و نسبي اشتراك رايگاه مجلات براي دانش آموزان از ديدگاه مديران
جدول شماره 65 : توزيع فراواني و نسبي غني سازي كتابخانه مدارس توسط مديران
جدول شماره 66 : توزيع فراواني و نسبي معرفي دانش آمموزان موفق سال قبل جهت ترغيب ساير دانش آموزان توسط مدارس از ديدگاه مديران

جدول شماره 67 : توزيع فراواني و نسبي تعيين ساعت خاص در برنامه هفتگي دانش‌آموزان با‌ موضوع مطالعه و تحقيق از ديدگاه مديران
جدول شماره 68 : توزيع فراواني و نسبي نقش آموزش ضمن خدمت مديران با موضوع مطالعه و تحقيق از ديدگاه ايشان
جدول شماره 69 : توزيع فراواني و نسبي نقش آموزش ضمن خدمت آموزگاران از ديدگاه مديران
جدول شماره0‌7 : توزيع فراواني و نسبي ميزان اشاعه فرهنگ نطالعه و تحقيق در مدارس توسط مديران
جدول شماره 71 : توزيع فراواني و نسبي نقش كار تحقيق در يادگيري پايدارتر در دانش آموزان از ديدگاه مديران

جدول شماره 72 : توزيع فراواني و نسبي اختصاص زمان مناسب جهت مطالعه و تحقيق در مدارس از ديدگاه مديران
جدول شماره 73 : توزيع فراواني و نسبي فراهم نمودن فضاي مناسب
جدول شماره 74 : توزيع فراواني و نسبي نقش ميزان تجهيز مدارس در ساخت دستاورهاي علمي از ديدگاه مديران
جدول شماره 75 : توزيع فراواني و نسبي نقش ايجاد و تعبيه كارگاه آموزشي در مدارس از ديدگاه مديران
جدول شماره 76 : توزيع فراواني و نسبي نقش آموزش خانواده ها در ترغيب فرزندان به مطالعه و تحقيق توسط مديران

جدول شماره 77 : توزيع فراواني و نسبي كيفيت كتابخانه مدارس از ديدگاه مديران در مدارسي كه مشغول بكارند .
جدول شماره 78 : همبستگي عامل كتابخانه يا ميزان علاقه به مطالعه و تحقيق از ديدگاه دانش آموزان
جدول شماره 79 : همبستگي عامل كتابخانه با ميزان علاقه به طالعه و تحقيق در دانش‌آموزان از ديدگاه مديران و آموزگاران .
جدول شماره 80 : همبستگي بين عامل برنامه و ساعت درسي با موضوع مطالعه و تحقيق با ميزان علاقه مندي دانش آموزان به مطالعه از ديدگاه دانش آموزان
جدول شماره 81 : همبستگي عامل برنامه و ساعت درسي با موضوع مطالعه و تحقيق با برخي ازمتغيرهايي كه از ديدگاه مديران و معلمان باعث ايجاد علاقه به مطالعه و تحقيق در دانش آموزان
جدول شماره 82 : همبستگي بين متغيرهاي انگيزه مطالعه و تحقيق با حضور در مسابقات در سطح مدارس از ديدگاه دانش آموزان
جدول شماره 83 : همبستگي بين متغيرهاي امگيزه مطالعه و تحقيق با حضور در مسابقات در سطح مدارس از ديدگاه مديران و آموزگاران
جدول شماره 84 : همبستگي بين متغير قدرداني ، اهداء جوايز و ولوح تقدير با ميزان مطالعه و تحقيق در دانش آموزان از ديدگاه دانش آموزان
جدول شماره 85 : همبستگي بين متغيرقدرداني ، اهداء جوايز ، لوح تقدير با ميزان مطالعه و تحقيق در دانش آموزان از ديدگاه مديران و آموزگاران

جدول شماره 86 : خلاصه نتايج آزمون خي دو در خصوص رابطه تحصيلات مادران با ساير متغيرهايي كه در ترغيب دانش آموزان به مطالعه و تحقيق موثر است .
جدول شماره 87 : خلاصه نتايج آزمون خي دو در خصوص رابطه تحصيلات پدران با ساير متغيرهايي كه در ترغيب دانش آموزان به مطالعه و تحقيق موثر است .
جدول شماره 88 : خلاصه نتايج آزمون خي دو در خصوص رابطه معدل سال گذشته با ساير متغيرهايي كه در ترغيب دانش آموزان به مطالعه و تحقيق موثر است .

فهرست نمودارها
عنوان صفحه
نمودار شماره 1 : توزيع فراواني نمونه آماري دانش آموزان
نمودار شماره 2 : توزيع فراواني و نسبي ميزان تحصيلات پدر و مادر
نمودار شماره 3 : توزيع فراواني و نسبي ميزان علاقه دانش آموزان به مطالعه
نمودار شماره 4 : توزيع فراواني و نسبي ميزان علاقه دانش آموزان به تحقيق
نمودار شماره 5 : توزيع فراواني و نسبي ميزان وجود كتابهاي در مورد علاقه دانش آموزان با مضوعات مختلف در كتابخانه مدارس
نمودار شماره 6 : توزيع فراواني و نسبي ميزان استفاده و استقبال دانش آموزان از كتابخانه مدارس
نمودار شماره 7 : توزيع فراواني و نسبي نقش روزنامه و مجلات در ترغيب دانش آموزان به مطالعه و تحقيق
نمودار شماره 8 : توزيع فراواني و نسبي اينكه آيا با تعيين ساعاتي خاص در برنامه هفتگي جهت انجام كار مطالعه و تحقيق براي دانش آموزان موافقند ؟
نمودار شماره 9 : توزيع فراواني و نمونه آماري آموزگاران
نمودار شماره 10 : توزيع فراواني و نسبي ميزان تحصيلات آموزگاران
نمودار شماره 11 : توزيع فراواني و نسبي نقش كتابخانه در مدارس در ترغيب دانش آموزان به مطالعه و تحقيق از ديدگاه آموزگاران

نمودار شماره 12 : توزيع فراواني و نسبي نقش تعيين ساعت خاص در برنامه هفتگي دانش‌آموزان با موضوع مطالعه و تحقيق از ديدگاه آموزگاران
نمودار شماره 13 : توزيع فراواني و نسبي نقش تحصيلات پدر و مادر در ترغيب دانش‌آموزان به مطالعه و تحقيق از ديدگاه آموزگاران
نمودار شماره 14: توزيع فراواني نمونه آماري مديران
نمودار شماره 15 : توزيع فراواني و نسبي غني سازي كتابخانه مدارس توسط مديران
نمودار شماره 16 : توزيع فراواني و نسبي نقش تعيين ساعت خاص در برنامه هفتگي دانش‌آموزان با موضوع مطالعه و تحقيق از ديدگاه مديران

فهرست مطالب
عنوان صفحه
تشكر و سپاس
چكيده پژوهش
فهرست جداول
فهرست نمودارها
فصل اول - كليات
مقدمه

بيان مسئله
ضرورت و اهميت پژوهش
اهداف پژوهش
فرضيه و سوالات
كليد واژه ها
فصل دوم - پيشينه تحقيق
مقدمه
ادبيات تحقيق و گستره نظري
بررسي پيشينه و سوابق تحقيق

نتيجه گيري
فصل سوم - روش تحقيق
مقدمه
روش تحقيق
جامعه آماري
نمونه آماري و روش نمونه گيري
ابزار اندازه گيري
اعتبار و پايايي ابزار
روش هاي آماري تجزيه و تحليل اطلاعات
فصل چهارم - تجزيه و تحليل داده ها
تجزيه و تحليل يافته هاي توصيفي
تجزيه و تحليل يافته هاي استنباطي

فصل پنجم - بحث و نتيجه گيري
مقدمه
خلاصه يافته ها و تجزيه و تحليل آن
بحث و بررسي
نتيجه گيري نهايي
محدوديت هاي تحقيق
پيشنهادهاي تحقيق
منابع و مآخذ
ضمائم

فصل اول - كليات

- مقدمه
- بيان مسئله
- ضرورت و اهميت مسئله
- اهداف پژوهش
- فرضيه و سوالات
- كليد واژه ها
مقدمه :
انسان اصالتاً موجودي است اجتماعي و وارث تمامي تجارب تاريخ زندگي گذشته همه نسلها درهمه عصرها است . تربيت ضرورت رشد حيات آدمي است ودر سايه رشد قواي دروني است كه استعداد ها و عواطف انسان به كمال مي رسد و شخصيت افراد شكل مي‌گيرد.
در باب اهميت مطالعه ونقش آن در پرورش شخصيت افراد ورشد دانش وفرهنگ در جوامع بشري تحقيقات متعددي صورت و مقالات بسياري نگاشته و مي شود .

با اين وجود هر چه در اين زمينه گفته يا نوشته شود باز هم كم است ونياز به مجالي بسيار گسترده و مطلبي بسيط تر دارد . اما به ضرورت بايد به اين نكته اشاره كرد يكي از راههاي سنجش درجه تعالي فرهنگ وتمدن در جوامع وملل مختلف ميزان مطالعه وگرايش به كتاب و كتاب خواني در ميان آنهاست .

ايجاد عشق وعلاقه به كتاب و كتاب خواني از خانواده آغاز مي گردد . به طور كلي ازديدگاه روانشناسان ثابت شده است ، كه شخصيت وهويت كودك در قدم اول در خانواده شكل مي گيرد بنابراين به طور طبيعي والدين علاقمند به كتاب و مطالعه ، فرزنداني دوستدار كتاب و مطالعه خواهند داشت وعكس آن نيز صادق است اكثر علما و دانشمندان در خانواده هايي رشد نموده اند كه والدين آنها اهل مطالعه ، پژوهش وتحقيق بوده اند ويا حداقل دوستدار ومشوق فرزندان خود در كسب علم ودانش بوده اند .

همچنين تجربه نشان مي دهد در محيط هايي كه از نظر سواد وفرهنگ عقب افتاده اند مشكل عمده خود والدين وتوجيه نبودن آنان در مورد لزوم واهميت مطالعه فرزندانشان است زيرا كساني كه خود باسواد نيستند ويا احتمالاً سواد دارند اما به مطالعه عادت ندارند به طور طبيعي نه به اهميت مطالعه واقف هستند ونه اعتقادي به لزوم آن دارند واين مسئله در مورد كودكان آنها نيز اثر گذار مي باشد .
مرحله دوم آموزش در زندگي كودك درمدرسه شكل مي گيرد پس در اولين سالهاي آموزش در دبستان وظيفه اصلي اين است كه به ايشان روشهاي مطالعه وخواندن را بياموزيم در سالهاي بالاتر درك مطلب وسپس تجزيه وتحليل آن ، براي مثال كاربرد اطلاعاتي كه خوانده شده است در واقع مهمترين هدف آموزشگاهي در طي سالهاي تحصيلي اين است كه بياموزند كه چگونه دانش آموزان مشكلاتشان را با كمك اطلاعات در بزرگسالي حل كنند
وبه سواد خويش بيفزايند .
چنانچه پياژه2در اين باره مي گويد : هدف اصلي آموزش و پرورش آفرينش است . آفرينش انسانهايي توانا براي انجام دادن كارهاي نو ، نه صرفاً تكرار آنچه پيشينيان انجام داده اند ، انسانهايي كه خلاق ، نو آفرين وكاشفند .

در نتيجه آموزش و پرورش بعنوان بزرگترين مجموعه آموزشي كشور مي‌تواند برنامه ريزي دقيق و بلند مدت عشق وعلاقه به كتاب و كتاب خواني را در بين دانش آموزان تقويت كند واين معلمان واساتيد گرانقدر ند كه هم بعنوان الگوهاي موفق علمي بشمار مي روند وهم مي توانند زمينه هاي گسترش فرهنگ كتاب خواني ومطالعه وتحقيق را تعالي واستحكام بخشند.

پس بيائيم بسيار جدي تر در زمينه مطالعه چاره انديشي كنيم تا شعله شوقي را كه درجان كودكان به مطالعه است را گسترش دهيم وره آورد اين نسل فردايي باشد بارور و شكوفا با انسانهايي كه هيچ لذتي را با لذت مطالعه و دانستن معاوضه نمي كنند و مطالعه را قدم زدن در قلمرو آفتابي انديشه ها وتنفس در فضاي روح نواز گل زاران مي بيند .

بيان مسئله :
اصولاً يكي از مهمترين شاخص هاي توسعه و پيشرفت هر كشور در گرو توسعه علمي و فرهنگ مي باشد وي ترديد اساس رشد و پيشرفت در مطالعه وتحقيق و پژوهش نهفته شده است و كشوري توسعه يافته تر است كه نرخ مطالعه و تحقيق در آن كشور بالاتر است . بنابراين اگر كشور ما هم بخواهد از قافله علم و پيشرفت تكنولوژي عقب نماند بايد به باز سازي واصلاح پايه‌هاي بنيادين اين پيشرفت كه همان انجام مطالعه وتحقيق و پژوهش است بپردازد .
واين نكته بر همگان روشن است كه در برخي از كشورها از جمله ايران مطالعه و تحقيق نياز به ايجاد بستر مناسب فرهنگي دارد و علي الاصول اين زمينه فرهنگي را بايد از دوره ابتدايي پايه گذاري نمود . اگر در اين زمينه كوتاهي شود تا سالهاي سال ضعف مطالعه و پژوهش در جامعه ما باقي خواهد ماند . و نتيجتاً از جهات فرهنگي و علمي وحتي مذهبي زيانهاي جبران ناپذيري را بايد متحمل شويم و ادامه اين امر جامعة ما را به فقر فرهنگي مبتلا مي نمايد .
پس بر ماست كه از وضعيت موجود احساس نگراني كنيم وبا ايجاد حس مسئوليت به چاره انديشي بپردازيم وفرهنگ مطالعه وگرايش به كتاب و كتاب خواني را در ميان مردم ونسل نو جامعه علي الخصوص كودكان دبستاني پرورش دهيم .

بدين لحاظ پژوهشي را با عنوان بررسي راهكارهاي ترغيب وتشويق دانش آموزان به مطالعه وتحقيق واستفاده از امكانات كتابخانه هاي مدارس ابتدايي وابسته به سازمان آموزش و پرورش شهرستانهاي استان تهران ويافتن پاره اي از علل بكار نگرفتن امكانات كتابخانه اي وعدم علاقه به مطالعه وتحقيق وتجزيه وتحليل اين علل وبهتر شدن كيفيت تعليم وتربيت در دوره ابتدايي است .
لذا در طرح مسئله فوق به موارد زير مي توان اشاره كرد :

1- آيا گنجانيدن ساعتي خاص در برنامه هفتگي با عنوان مطالعه وتحقيق مي تواند راهي درجهت تشويق وايجاد انگيزه در جهت مطالعه و تحقيق در دانش‌آموزان شود ؟
2- آيا تشكيل كلاسهاي ضمن خدمت كوتاه مدت فرهنگيان در زمينه آشنايي با فنون و روشهاي مطالعه وتحقيق جهت تشويق وترغيب دانش آموزان به كارهاي مطالعاتي وانجام تحقيق باشد ؟
3- آيا رابطه اي بين رضايتمندي دانش آموزان از كار مطالعه وتحقيق باميزان ياد گيري دروس آنان وجود دارد ؟

اهميت و ضرورت پژوهش :
ورود به عرصه آموزش و پرورش يا به عبارتي مدرسه به عنوان دومين جايگاه آموزشي واجتماعي براي كودك است و آموزش و پرورش هم كه خود بعنوان بزرگترين مركز تعليم وتربيت در كشور بشمار مي رود ، وظيفه خطيري در جهت بنيادين كردن پايه هاي آموزش به طريق اصولي تري را دارد كه از آن جمله توجه بيشتر به امر مطالعه وتحقيق است كه با برنامه ريزي صحيح و بلند مدت عشق و علاقه به مطالعه و انجام كارهاي تحقيقي را در نسل نوما بيدار كند .

پس از ايجاد اين عشق وعلاقه به كتاب و كتاب خواني در دانش آموزان آنها را با اهداف مطالعه و چگونگي ونقش مطالعه درتوسعه و پيشرفت كشور به خوبي آشنا گرداند واين مسئوليت بزرگ به عهده معلممان ما به خصوص در دوره ابتدايي است . همانطور كه روانشناساني چون واتسون1 و جان لاك2 عقيده داشتند كه« ذهن كودك مانند لوح سفيدي3 است كه تجارب محيطي به راحتي بر آن نقش مي بندد4.

معلمان هم كه در نقش الگوهاي موفق علمي براي دانش آموزان مي باشند مي‌توانند با آموزش روشهاي صحيح مطالعه و تحقيق بستر مناسبي دركلاس درس ايجاد كنند تا با اين روش وبكار گيري آموخته ها در بزرگسالي راه را براي پيشرفت وتوسعه در عرصه هاي مختلف در كشور بگشايند .
لذا به منظور تحقق اين اهداف لازم است كه پژوهشهايي در جهت شناسايي ورفع موانع موجود بعمل آيد . براين اساس محقق را بر آن داشت كه پژوهشي را با عنواني كه موضوع فوق را در بر داشته باشد وهمچنين ضرورتهاي زير را هم در بر گيرد به انجام رساند .

اهم ضرورتهاي اين پژوهش به شرح زير ميباشد :
1- موضوع پژوهش جزء عناوين اولويتي سازمان آموزش و پرورش شهرستانهاي استان تهران در سال 1381 است .
2- محدوديتهاي كه در ساير پژوهشها به آن اشاره شد از جمله اينكه اين پژوهش در ساير استانها انجام گرفته و واضح است كه از نظر موقعيت جغرافيايي و شرايط اقليمي ونگرشهاي فرهنگي ، تفاوتهاي شاياني وجود دارد .

3- پژوهشهايي با موضوع فوق در مقاطع ديگر (راهنمايي ، متوسط )بيشتر انجام گرفته در حالي كه به نظر مي رسد كه اگر موضوع مورد بحث از ابتداي كودكي درمدارس كشور براي دانش آموزان به اجرا در آيد نتايج بهتري حاصل مي شود .
4- بطور كلي دليل انتخاب اين موضوع مبتني بر ضرورت عيني است . امروزه در حوزه آموزشي كمبود چنين تحقيقاتي حس مي شود . باتوجه به اينكه تقريباً 3/1 جمعيت ايران را دانش آموزان تشكيل مي‌دهند . ارائه شيوه هاي صحيح مطالعه وترغيب آنان به پژوهش ، راه براي رشد وتوسعه همه جانبه آنان فراهم خواهد شد.

اهداف پژوهش :
هدف كلي تحقيق :
- ارائه راه هاي ترغيب و تشويق دانش آموزان ابتدايي به مطالعه و تحقيق .
اهداف اختصاصي تحقيق :
- بررسي نقش كتابخانة آموزشگاهي در ميزان گرايش به مطالعه وافزايش كيفيت تحقيق
- تبيين وشناسايي عوامل موثر در علاقمندي دانش آموزان به مطالعه
- اولويت بندي عوامل يا راههاي تشويق دانش آموزان به مطالعه و تحقيق .
- بررسي نقش تحصيلات پدر و مادر در گرايش فرزندان به مطالعه وتحقيق

- بررسي نقش تقدير وقدر داني از دانش آموزان در ميزان علاقمندي ايشان به مطالعه وتحقيق
- بررسي وشناخت راهكارهاي افزايش انگيزه در دانش آموزان جهت شركت در فعاليتهاي پژوهشي
- بررسي ميزان گرايش به مطالعه وتحقيق بصورت انفرادي در دانش آموزان
- بررسي نقش آموزش ضمن خدمت معلمان در ايجاد انگيزه به تحقيق در دانش آموزان
- بررسي نقش گنجانيدن ساعت درسي با موضوع مطالعه وتحقيق در برنامه هفتگي دانش آموزان وايجاد انگيزه به تحقيق در آنها
- بررسي نقش فراخوان ها و مسابقات علمي در ترغيب دانش‌آموزان به مطالعه و تحقيق
- بررسي نقطه نظرات وديدگاههاي دانش آموزان ( پايه چهارم و پنجم ) ابتدايي و آموزگاران اين پايه ها و مديران مدارس در زمينه علل عدم حضور كلي دانش آموزان در كارهاي تحقيقي ومطالعه وتجزيه و تحليل نظرات ارائه شده به منظور شناخت علل اساسي در زمينه مطالعه وتحقيق در دانش آموزان

فرضيه ها :
1. بين وجود كتابخانه در مدارس با ميزان مطالعه و تحقيق دانش آموزان همبستگي وجود دارد .
2. بين گنجانيدن يك برنامه و ساعت درسي با عنوان مطالعه و تحقيق با ميزان علاقمندي دانش آموزان به مطالعه و تحقيق همبستگي وجود دارد .

3. بين انگيزه به مطالعه و تحقيق وشركت در فراخوان مسابقات علمي ، فرهنگي همبستگي وجود دارد .
4. بين قدرداني و اهداء جوايز و لوح تقدير با افزايش ميزان مطالعه و تحقيق همبستگي وجود دارد .
5. بين ميزان تحصيلات مادران باگرايش و ترغيب فرزندان به مطالعه و تحقيق رابطه وجود دارد .
6. بين ميزان تحصيلات پدران با گرايش و ترغيب فرزندان به مطالعه و تحقيق رابطه وجود دارد .
7. بين معدل سال گذشته دانش آموزان با ترغيب ايشان به مطالعه و تحقيق رابطه وجود دارد .

سوال ها :
- آيا وجود كتابخانه در گرايش دانش آموزان به مطالعه وتحقيق موثر است؟
- آيا ميزان تحصيلات پدر ومادر در گرايش فرزندان به مطالعه وتحقيق موثر است؟
- آيا ميزان مطالعه اولياء درمنزل مي تواند باعث ترغيب فرزندان به مطالعه شود؟
- آيا تشويق به مطالعه به علاقمندي دانش آموزان به كار تحقيق مي افزايد؟
- آيا اعطاي لوح تقدير باعث گرايش به مطالعه وتحقيق مي شود؟
- آيا قدر داني در حضور جمع از دانش آموزان در انگيزه وترغيب ايشان در مطالعه وتحقيق موثر است ؟

- آيا گرايش به مطالعه وتحقيق انفرادي با كيفيت يادگيري عميق تر نزديك تر است يا كار گروهي ؟
- آيا از طريق مطالعه وتحقيق آموزگار در كلاس مي تواند دانش آموزان را به فعاليت بيشتر وادار كند؟
- آيا از طريق فراخوان ها با موضوعات مختلف مي توان گرايش دانش آموزان را به مطالعه وتحقيق افزايش داد؟

- آيا مي توان آموزشي دقيق ومنظم به مطالعه وتحقيق رااز دوره ابتدايي ( پايه چهارم و پنجم ) آغاز نمود؟
- آيا مطالعه كردن به روش صحيح وعلمي آن در كيفيت ياد گيري عميق تر در دانش آموزان موثر است ؟

كليد واژه ها :
- مطالعه :
خواندن كتاب يا نوشته اي وفهميدن آن ، نگرش در چيزي براي وقوف بدان ، قرائت نوشته اي براي درك آن . توفيقاتي كه از طرف حق تعالي عارفان را دست دهد بنابراين خواندن هر نوشته به هر منظور را مطالعه گويند .
- مطالعه :
مطالعه را توجه كردن ، تفكر كردن ، آزمون ، امتحان و آزمايش معني كرده است همچنين ذيل واژه مطالعه كردن آورده است ، فعاليتي است معطوف به يادگيري ويژه از طريق خواندن به طور مستمر ونيز فعاليت ياد گيري يا كسب دانش به ويژه از طريق خواندن به طور مستمر ونيز فعاليت ياد گيري يا كسب
دانش به ويژه از طريق منابع مكتوب .
- مطالعه :
1- بكار بردن عقل يا ذهن براي يك مسئله يا موضوع
2- رشته اي از ياد گيري است
3- بحث وبررسي درباره يك موضوع خاص ياگزارش درباره يك تحقيق
-مطالعه :
مطالعه درمعنا و مفهوم وسيع آن همان ارتباط است با دنياي تازه به وسيله آثاري بجا مانده از ديگران آثاري كه نشان دهنده طرز فكر آنان و شامل آثار تاريخي ، جغرافيايي ، اجتماعي ، هنري وغيره است . مطالعه در معناي خاص آن ، عبارت است از ارتباط با افكار ديگران به وسيله كتاب يا هر نوع نوشته ديگر .
- تحقيق :
تحقيق را مي توان به تجزيه و تحليل وثبت عيني وسيستماتيك مشاهدات كنترل شده كه ممكن است به پروراندن قوانين كلي اصول يا نظريه هايي بيانجامد وبه پيش بيني ويا احتمالاً به كنترل نهايي رويداد ها منتج مي شود تعريف كرد .

- تحقيق:
براي مفاهيم علم وتحقيق تعريف مشتركي كه مي توان عنوان كرد اين است كه علم كشف امر خفي وپنهان است يعني كشف يك امري كه در عالم واقع وجود دارد ولي حجابهاي متعددي آن را پوشانده است علم اين حجابها را يكي يكي كنار ميزند تا به آن حقيقت برسد تعريف تحقيق هم در واقع همين است .
-تشويق وترغيب :
تشويق به معني آرزومند كردن ، بشوق افكندن ، راغب ساختن .
ترغيب به معناي خواهان كردن ، گراينده كردن ، راغب كردن وبه رغبت در آوردن است و ... ايجاد ميل در كسي وايجاد گرايش براي انجام دادن كار .
راههاي ترغيب :
در سطح مقياس اسمي ورتبه اي از روي جوابهاي كه پاسخگويان به صورت بازوبسته ارائه
مي نمايند مشخص مي شود مثل تشويق بردن به سمينار ،اجراي مسابقات ، اشتراك رايگان مجلات اهميت دادن به درس تحقيق .
- دانش آموز
دانش آموزنده ، آنكه علم آموزد ، نو ، آنكه دانش فرا گيرد .
در اين پژوهش منظور دانش آموزان دختر وپسر مدارس ابتدايي كه در پايه‌هاي چهارم و پنجم ودر سال جاري به تحصيل اشتغال دارند .
- كتاب :
تا كنون به گونه هاي تعريف شده است از جمله كتاب دانش مدون است ويا كتاب رسانه اي است گروهي كه در آن مطالبي ثبتي شده است واين مطالب قابل انتقال است وبازيابي پيام آن مقيد به زمان و مكان خاصي نيست . كتاب وسيله اي بصري نامحدود ماندني ، سهل و الوصول ، پلي به گذشته وحال وراه‌گشاي آينده ممكن است . از لوحه هايي چوبي يا عاجي بامجموعه اي از ورقه‌هاي كاغذ پوست آهو يا ماده اي همانند آن اعم از دست نويس يا چاپي كه باهم نخ كشيده ويا صحافي شده باشند .
طبق تعريف نونيسكو كتاب معمولاً از 48 صفحه بيشتر به طور مستقل صحافي شده است به كمتر از اين مقدار جزوه يا رساله مي گويند .
-كتابخانه :
كتابخانه آموزشگاهي مجموعه اي است سازمان يافته از مواد چاپي وغير چاپي كه درمدرسه براي استفاده دانش آموزان ومعلمان ايجاد مي شود.1
-كتابخانه:
مركز هدايت انديشه ،ذوق ، استعداد هاي طبايع وتوانايي هاي دانش آموزان است وبا امكاناتي كه در اختيار دارد براي ارتقاء سطح علمي وفرهنگ تربيتي وشخصيتي واجتماعي دانش آموزان تلاش مي كند . 2
- آموزش:
تعليم دانش آموزان ومعلمان در زمينه روش مطالعه وتحقيق كه از اين طريق مهارتها و آگاهي هاي آنان افزايش مي يابد در مورد معلمان آموزش هاي حين تحصيلات دانشگاهي و آموزشهاي ضمن خدمت وبراي دانش آموزان آموزشهاي كلاسي و آموزشهاي فوق برنامه از مولفه هاي آموزش بشمار مي روند .

فصل دوم - پيشينه تحقيق

- مقدمه
- ادبيات تحقيق و گسترده نظري
- بررسي پيشينه و سوابق تحقيق
- نتيجه گيري

مقدمه :
در بررسي چار چوب نظري تحقيق سعي خواهد شد تا ضمن ارائه يك تعريف جامع ا زيادگيري ورابطه آن با مطالعه و تحقيق ومروري بر تحقيقات انجام شده كه در خصوص مباحث فوق صورت گرفته بپردازد تا تصويري واضح وروشن از از مفاهيم كليدي ارائه شود . از آنجايي كه فرضيه هاي تحقيق بر چارچوبهاي نظري استوار گرديده اند ، درك درست از مفاهيم نظري ضروري بنظر مي رسد.

ادبيات تحقيق و گسترده نظري
- تعريف ياد گيري : فرآيند يا فعل وانفعالي است كه بر اثر تمرين ، دگرگونيهاي تدريجي ونسبتاً پايداري را در رفتار موجود زنده پديد مي آورد . اين فرايند مانند ادراك كردن وتجربه هاي حسي وعيني به طور مستقيم محسوس و مشهود نيست ، بلكه از دگرگونيهاي رفتاري برداشت و استنتاج مي شود . فرهنگ و آموزش و پرورش هر ملتي در پرتو ياد گيري شكل ونظم مشخصي به خود گرفته است درجهان امروز هر كشوري كه نظام ياد گيري و آموزش پيشرفته تري دارد نيرومند تر وكامياب تر است .

-عوامل موثر در ياد گيري :
1- رشد طبيعي : منظور رشد بدني ورواني است
2- زمينه معلوماتي : شاگرد هنگامي مي تواند درس جديدي را بياموزد كه زمينه آن را داشته باشد .
3- انگيزه : ميل ورغبتي است كه براي رسيدن به هدفي در فرد بوجود مي آيد شاگردي كه انگيزه اي براي مطالعه ندارد به طور مسلم پيشرفت وموفقيتي نخواهد داشت .
4- توجه1 : متمركز ساختن حواس براي فهميدن موضوع ياد گيري است
5- ادراك2 : معنا بخشيدن به محرك هايي است كه به حواس ما مي رسند .
6- پاداش3 : يكي ازعوامل موثر درياد گيري است ، براي اينكه عادت مطلوب در فرد ايجاد مي شود بايد تقويت بي درنگ پس از ظهور محرك اعمال گردد واگر درانجام آن تاخير شود رابطه ميان محرك و پاسخ گسسته مي گردد.
7- تنبيه4 : از عوامل موثر در ياد گيري بشمار مي آيد وبه هر عمل يا رفتاري اطلاق مي شود كه دلسردي وناخشنودي ياد گيرنده را فراهم مي آورد .

8- روش سراسري : ياد گيري سراسري موثر تر از يادگيري بخشي يا پاره اي است.
9- تمرين : يادگيري نياز به تمرين وتكرار فراوان دارد . زيرا بدون تمرين لازم ياد‌گيري به صورت شايسته حاصل نمي شود .

راهبردهاي مطالعه وياد گيري
- روش اس كيو 4 آريا روش پس ختام
يكي از روشهاي موفق بهبود مطالعه ويادگيري روش اس كيو 4 آر يا روش پس ختام است ( توماس ورابينسون 1979).
اس كيو 4 آر از حروف اول شش مرحله آن تشكيل يافته است 1- خواندن اجمالي يا پيش خواني 2- سوال كردن 3- خواندن 4- تفكر 5- از حفظ گفتن 6- مرور كردن
= روش مردر
روش جديد تر مطالعه وياد گيري روش مرور نام دارد . ( دانسرو 1985) مردر از حروف اول شش مرحله آن تشكيل يافته است .
1- حال وهوا 2- درك وفهم 3- ياد آوري 4- كشف وهضم 5- بسط و گسترش 6- مرور وپاسخ دادن
= روش مشاركتي : باهم مطالعه كردن يكي از روشهاي شناخته شده و موثر يادگيري در ميان دانش آموزان ودانشجويان بوده است در اين روش ياد گيرندگان به صورت دونفري باهم كار مي كنند به نوبت خلاصه مطالبي راكه مي خوانند براي هم مي گويند .
= روش پرسيدن دو جانبه :
روش ديگري كه به افزايش سطح فراشناخت وبه بهبود روش مطالعه كمك مي‌كند روش پرسيدن دو جانبه يا پرسيدن متقابل است اين روش را ماترو 1979) ابداع كرده است اين روش وسيله اي است كه به كمك آن طرح سوال از جانب ياد گيرندگان افزايش مي يابد .
- تحقيق عبارت است از يك عمل منظم كه در نتيجه آن پاسخ هايي براي سوال هاي مورد نظر ومطرح شده در موضوع تحقيق بدست مي آيد . اين چنين پاسخ ها ممكن است كلي و ذهني ، نظير يافته هاي تحقيقات بنيادي يا برعكس قابل لمس و ويژه مانند يافته هاي تحقيقات كاربردي باشد كه درهر حال محقق سعي دارد حقايقي را آشكار كند و بر اساس تعبير و تفسير اين حقايق به دانشي نودست يابد . درحوزه آموزش و پرورش ما از تحقيق درامردرك و شناخت بهتر فرد ، درك وشناخت بهتر روال آموزش و ياد گيري وخلاصه ، جهت يافتن شرايطي كه در آن ، اين روال ( آموزش وياد گيري ) به بهترين وجه به ثمر مي رسد ، استفاده مي كنيم .

بررسي سوابق وپيشينه تحقيق :
عليرغم اهميت بسيار زياد و حياتي موضوع تحقيق پژوهشهاي زياد و دامنه داري در اين زمينه علي الخصوص دراين مقطع تحصيلي كه بعنوان پايه وزير بناي اساسي در تعليم وتربيت به شمار مي رود صورت نپذيرفته واين امر باعث گرديد كه درجمع آوري پيشينه كار را براي محقق با محدوديت روبه رو سازد . اما با اين وجود سعي شده است تا مرتبط ترين مواردي كه از منابع وموسسات پژوهشي جمع آوري شده است بعنوان پيشينه درنظر گرفته شود كه درجهت بررسي مفيد تر به موارد زير دسته بندي مي گردد.

1- در ايران :
الف – پژوهشهايي كه هدف آنها بررسي عادات وعلايق به مطالعه وعوامل موثر بر آن
ب – پژوهشهايي كه به نقش كتابخانه درميزان گرايش به مطالعه
ج – پژوهشهايي كه در زمينه راههاي بر انگيختن به فعاليتهاي پژوهشي وتحقيقي
د- بررسي مقالات در خصوص مطالعه وتحقيق
2- در ساير كشورها
3- نتيجه گيري
1-در ايران :
الف – پژوهش هايي كه هدف آن ها بررسي عادات و علايق به مطالعه وعوامل موثر بر آن
1- ادريسي 1377 ، درپژوهشي با موضوع : بررسي راههاي برانگيختن دانش‌آموزان به مطالعه وتكوين عادت مطالعه در فراگيران دوره راهنمايي شهرستان يزد به انجام رسانيده وي دراين پژوهش از روش مطالعاتي علي – مقايسه اي استفاده نموده جامعه آماري پژوهش كليه دانش آموزان پسر ودختري بودند كه در سال تحصيلي 77-76 درمدارس راهنمايي شهرستان يزد به تحصيل اشتغال داشتند . حجم نمونه 800 نفر دانش آموز و ابزار جمع آوري داده ها پرسشنامه بوده است .
عمده ترين يافته هاي پژوهش به قرار زير است :
- بين علاقمندي وتمايل دانش آموزان به مطالعه در وضع فرهنگي تربيتي خانواده آنان ارتباط وجود دارد .
- والدين اسوه والگوي فرزندانند لذا شوق علم آموزي ودانش اندوزي مي تواند از طريق تقليد به فرزندان آموخته شده باشد .
- استفاده از رسانه هاو ابزارهاي آموزشي درضمن تدريس است.
- بين محتوا كتابهاي درسي وايجاد انگيزه مطالعه دردانش آموزان ياد شده رابطه معني دار وجود دارد.
2- آب روشن 1376 ، در پژوهشي تحت عنوان رابطه بين روشهاي مطالعه با پيشرفت تحصيلي و ويژگيهاي شخصيتي دانش آموزان سال دوم راهنمايي شهرستان بوشهر به انجام رسانيده وي براي بررسي رابطه بين عادات مطالعه با پيشرفت تحصيلي ويژگيهاي شخصيتي دانش آموزان سال دوم راهنمايي شهرستان بوشهر از كل جامعه آماري نمونه اي به حجم 200 نفر (100 نفر دانش آموز دختر و 100 نفر پسر) انتخاب وبوسيله دو پرسشنامه شخصيتي نوجوانان آيزينك و پرسشنامه عادات مطالعه وبا استفاده از كار نامه آموزشي دانش آموزان اطلاعات جمع آوري و مورد مطالعه قرار گرفت .
عمده ترين يافته هاي پژوهش به قرار زير است :
- در روش مطالعه بين دانش آ‎موزان دختر و پسر برونگرا ودرونگرا اختلاف معني دار وجود دارد.
- نوع شيوه انتخابي مطالعه در پيشرفت تحصيلي دانش آموزان موثر است ورابطه بين آن ها معني دار است .
- در پيشرفت تحصيلي بين دانش آموزان دختر برونگرا و درونگرا اختلاف معني دار وجود ندارد ولي بين دانش آموزان پسر درونگرا وبرونگرا اختلاف ميانگين ها از نظر آماري معني دار است بدين معني كه ميانگين معدل دانش آموزان برونگرا بيشتر از دانش آموزان درونگرا است .
- دانش آ‎موزان برونگرا ودرونگرا درميزان مطالعه كتب غير درسي بين آنها اختلاف معني دار وجود ندارد .
- بين دانش آموزان برونگرا و درونگرا از نظر نوع كتب مورد مطالعه تفاوت معني دار وجود ندارد.
3- يوسفي 79-1378 ، در پژوهشي باعنوان : بررسي وضعيت ميزان مطالعه غير درسي دانش آموزان دوره متوسطه قم به انجام رسانيده ، جامعه آماري اين پژوهش دانش آموزان دوره متوسطه نقاط شهري قم بوده و 750 نفر بعنوان نمونه آماري بصورت تصادفي طبقه اي انتخاب شده اند .
داده هاي مورد نياز براي تحقيق با روش توصيفي واز طريق پرسشنامه محقق ساخته جمع آوري شده ازجمله يافته هاي پژوهش عبارتند از :

- ميزان مطالعه دانش آموزان در مقايسه با ساير فعاليتهاي آنان بسيار اندك مي باشد به نحوي كه سرانه مطالعه روزانه آنان حدود 12/12 دقيقه است .
- موضوعات مورد مطالعه بيش از 70 درصد از دانش آموزان جهت دار نيست واكثر آن ها از سوي فرد ياعاملي درمنزل ، مدرسه واجتماع به مطالعه غير درسي تشويق وراهنمايي نشده اند.
4- اكبري 76-1375، در پژوهشي با عنوان بررسي ميزان مطالعه دبيران ومدرسان وراههاي افزايش آن درشهر تهران به انجام رسانيده وي با انتخاب 400 نفر نمونه ازجامعه مدرسان مراكز آموزش عالي فرهنگيان مراكز تربيت معلم به انضمام دبيران رشته هاي مختلف مناطق 19 گانه شهر تهران به تحليل پرداخته است .
اكبري دراين پژوهش به يافته هاي زير دست يافت :
- بين امكانات مطالعه در منزل وميزان مطالعه دبيران رابطه وجود دارد.
- نداشتن كتابخانه هاي شخصي در راه مطالعه معلمان مانع ايجاد مي كند.
- بهبود وضعيت حقوق معلمان بر انگيزه مطالعه معلمان موثر است .
- برگزاري همايش هاي علمي ودعوت از معلمان براي ارائه مقاله ، بر انگيزه مطالعه معلمان موثر است.

ب- پژوهشهايي كه به نقش كتابخانه در ميزان گرايش به مطالعه
1- نيك پناه 1378 ، در پژوهشي با عنوان : بررسي وضعيت كتابخانه هاي ابتدايي استان سيستان و بلوچستان به انجام رسانيده جامعه آماري ايشان كليه مدارس ابتدايي استان مربوطه مي باشد.
يافته هايي كه براساس اين پژوهشي نيك پناه به آنها دست يافته عبارتند از :
- تقريباً مي توان گفت درمدارس استان كتابخانه نداريم .

- كتابخانه هاي موجود استقلال مكاني ندارند .
- به شدت با كمبود كتاب مواجهيم
- كتاب هاي موجود فرسوده يا اكثراً تناسبي با وضعيت دانش آموزان ندارند .
- تلاش معلمان وعلاقه دانش آموزان از نكات مثبت مربوط به كتابخانه است .
2- ايزدي ، 1379 ، در پژوهشي باعنوان بررسي وضعيت كتابخانه هاي آموزشگاهي مقطع راهنمايي ومتوسطه شهرستان قم وارائه راهبردهايي براي بهينه سازي آن به انجام رسانيده .نمونه موردنظر از بين دانش آموزان مدارس راهنمايي و متوسطه مناطق4 گانه قم انتخاب شده است محقق براي بهبود وضعيت ومرتفع ساختن مشكلات موجود آموزش نيروها وجدّي گرفتن كتابخانه هاي آموزشگاهي از سوي مسئولين اجراي جدي بخشنامه كتابدار و معلم ، اختصاص دادن ساعاتي تحت عنوان كتابخانه وكتاب خواني ، تجهيز كتابخانه باانواع مواد سمعي وبصري ملزم نمودن مدارس به اختصاص مكاني مستقل با عنوان كتابخانه آموزشگاهي ، بكار گيري نيروهاي متخصص د ر اداره وراه اندازي كتابخانه ها وفعال كردن فعاليتهاي عمومي كتابخانه ها را مد نظر قرار داده.

ج- پژوهشهايي كه در زمينه راههاي برا نگيختن به فعاليتهاي پژوهشي وتحقيقي
1- مرادي 1379 ، در پژوهشي با عنوان بررسي شيوه هاي تشويق وترغيب معلمان و دانش آموزان به امور پژوهشي از ديدگاه معلمان ودانش آموزان شهر قم به انجام رسانيده در اين زمينه پرسشهايي را مطرح مي سازد .
- بين اعطاي لوح تقدير به دانش آموزان وانگيزه تحقيق آنان رابطه وجود دارد،؟
- بين آ‎موزش روش تحقيق به دانش آموزان وانگيزه تحقيق آنان رابطه معني دار وجود دارد؟
- بين آموزش نحوه مقاله نويسي به دانش آموزان وانگيزه تحقيق آنان رابطه وجود دارد؟
وي با انتخاب 345 نفر نمونه از جامعه دانش آموزي 4 ناحيه آموزش و پرورش قم به انضمام 5/3 نفر از دبيران رشته هاي مختلف مناطق چهار گانه شهر قم به تحليل پرداخته .

يافته هايي كه در اين تحقيق به آن دسترسي يافته بطور خلاصه به شرح زير است .
- آموزش نحوه مقاله نويسي نيز از عواملي است كه با انگيزه ، تحقيق دانش آموزان درارتباط است.
- نتايج نشان ميدهد كه بين برگزاري همايشهاي علمي دانش آموزي وانگيزه تحقيق رابطه وجود دارد .
- انگيزه تحقيق دانش آموزان و قدر داني در حضور جمع با همديگر رابطه دارند اين نتيجه باتمامي نظريه هاي انگيزش كه بر آورده كردن نياز به احترام وتعلق راموجب انگيزه مي دانند .
محدوديتهايي را كه در اين تحقيق به آن اشاره شده عبارتند از :
1- اصلي ترين وملموس ترين محدوديت پيش روي اين پژوهش عدم وجود پيشينه تحقيق مناسب درباره انگيزه تحقيق معلمان ودانش آموزان بود كه محقق را با دشواريهايي روبرو ساخت.
2- اين تحقيق درباره دانش آموزان مقطع متوسطه به انجام رسيده لذا تصميم آ‎ن به ساير مقاطع خالي از اشكال نيست .
3- تمامي فرضيه هاي مورد بررسي در اين تحقيق با سطح خطاي آلفاي 5% مورد آزمون قرار گرفته است . بنابراين نتايج بدست آمده در سطح اطمينان 95% معتبر است ونمي توان در سطوحي بالاتر از 95% يافته هاي اين پژوهش را تصميم داد.
2- مير حمايت 77-1376 ، در پژوهشي باعنوان : راههاي ترغيب معلمان ودانش آموزان به فعاليت هاي پژوهشي در آذربايجان شرقي به انجام رسانيد.
جامعه ونمونه اي را كه در نظر گرفته : جامعه كل معلمان آذربايجان شرقي ونمونه مورد نظر 400 نفر از معلمان ( 200 زن – 200 مرد ) بوده فرضياتي را كه مير حمايت در تحقيق خود آورده بطور خلاصه به شرح زير مي باشد :
- بين جنسيت بابكارگيري يافته ها وراههاي ترغيب معلمان و دانش آموزان به تحقيق رابطه وجود دارد .
- بين تحصيلات افراد با راههاي ترغيب معلمان و دانش آموزان به امر تحقيق رابطه وجود دارد .
- بين موانع تحقيق وبكار گيري يافته ها رابطه وجود دارد .
نتايجي كه در آزمون فرضيه ها بدست آورده بطور خلاصه به شرح زير مي باشد :
- - بين جنسيت بابكارگيري يافته ها وراههاي ترغيب معلمان و دانش آموزان به تحقيق رابطه وجود دارد .
- بين تحصيلات افراد با راههاي ترغيب معلمان و دانش آموزان به امر تحقيق رابطه وجود دارد .
- بين رشته تحصيلي با راههاي ترغيب معلمان ودانش آموزان به امر تحقيق رابطه وجود دارد.
- بين جايگاه تحقيق درجامعه و بكارگيري يافته هاي تحقيق رابطه وجود دارد.

پيشنهاد هاي حاصل :
تامين نيازهاي مالي محققان ، ر فع مشكلات دست و پا گير اداري ، گسترش فرهنگ پژوهش در آموزش و پرورش ،‌ تشويق معلمان ودانش آموزان به فعاليتهاي پژوهشي ، كاربردي نمودن تحقيقات.
د- بررسي مقالات در خصوص مطالعه وتحقيق :
1- ابتكار 1368 ، در مقاله اي پژوهشي تحت عنوان چگونگي ايجاد انگيزه ، كيفيت پرورش محقق ومبتكر و چگونگي جذب استعداد هاي خلاق را مطرح مي كند وسه موضوع محيط مناسب را عامل اصلي انگيزه تحقيق مي راند وي عوامل تشكيل دهنده محيط مناسب را احترام به پژوهشگر ، تامين زندگي پژوهشگران وجبران مالي زحمات آنان ، وجود داشتن وسايل پژوهش مانند كتابخانه هاي بسيار مجهز وخدمات كامپيوتري مي داند وي در پايان مي گويد : همانگونه كه مستعد ترين دانه ها در شوره زار رشد نمي كند بدون ايجاد محيط مناسب ، پژوهشگران قادر به كار نخواهد بود.

2- مرداني نوكنده 1380 ، درمقاله اي با عنوان چگونگي افزايش رخ مطالعه درجامعه( باتاكيد بر گرايش نوجوانان و جوانان به كتابخواني ) را مطرح مي كند وي در ميان با بيان فرهنگي كشور نقش آموزش و پرورش ، فرهنگ وارشاد اسلامي وصدا سيما حساس تر مي شمارد وبايد به اين نكته نيز اشاره داشت كه كار فرهنگي واصلاح يك نگرش نادرست ، كاري بسيار دشوار مي باشد ، ولي اگر همگان احساس مسئوليت نمايند وقدمي هر چند كوچك در اين زمينه بر دارند درمدت كوتاهي وضعيت كنوني به وضعيتي مطلوب وايده آل ارتقاء خواهد يافت .