بخشی از مقاله
چکیده
هدف تحقیق بررسی تاثیر افشای سرمایه فکری بر هزینه حقوق صاحبان سهام در 96 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی یک دوره زمانی شش ساله از 1393-1388 است. بر اساس مبانی نظری موجود سه فرضیه تدوین شده است که برای بررسی رابطه مذکور از مدل رگرسیون چند متغیره و پنل معمولی استفاده شده است. نتایج تحقیق بیانگر وجود ارتباط منفی و معنادار بین سرمایه فکری انسانی و هزینه حقوق صاحبان سهام است؛ همچنین آزمون فرضیه دوم تحقیق شواهدی را مبنی بر وجود ارتباط منفی و معنادار بین سرمایه فکری ساختاری و هزینه حقوق صاحبان سهام فراهم میکند، همچنین آزمون فرضیه سوم تحقیق شواهدی را مبنی بر ارتباط منفی و معنادار بین رابطه بین سرمایه فکری رابطه ای بر هزینه حقوق صاحبان سهام فراهم میکند.
مقدمه
تاکنون تلاش های بسیاری برای تعریف سرمایه فکری انجام شده و نویسندگان زیادی روی پارامترهای اصلی آن به توافق رسیده اند. نخستین تلاش های مرتبط با مفهوم سرمایه فکری مرهون مجلات مچلاپ در سال 1962 میلادی است. اما به لحاظ تاریخی ابداع مفهوم سرمایه فکری به سال 1969 توسط جان کنز گالبریت1 نسبت داده می شود. وی بر این باور بود که سرمایه فکری چیزی فراتر از »تفکر به معنای تفکر صرف« است و درجه ای از اقدام فکری را نیز شامل می شود
استیوارت - 1997 - 3 بیان می کند منابع فکری مانند دانش، اطلاعات و تخصص ابزاری برای ایجاد ثروت هستند پرسرمایه فکری را به عنوان ثروت جدید سازمان تعریف میکند. مطابق با نظر ادوینسون و مالون - 1997 - 4 شکاف موجود میان ارزش دفتری و ارزش بازار شرکت تحت عنوان سرمایه فکری تعریف می شود.
هم چنین کاپلان و نورتون - 2004 - 5 بیان می کند: دارایی های نامحسوس شامل سرمایه انسانی مانند مهارتها و دانش، سرمایه اطلاعاتی مانند پایگاه های داده، سیستم های اطلاعاتی و زیر ساخت های فناوری، سرمایه سازمانی مانند فرهنگ، سبک رهبری و توانایی تسهیم دانش است. این استدلال ها بر اساس ماهیت سرمایه فکری است، در واقع سرمایه فکری ارزش پنهانی است که از صورت های مالی حذف شده و موجب شده سازمان ها مزیت رقابتی بدست آورند
تعداد قابل توجهی از محققان سه جزء اصلی سرمایه فکری را سرمایه ی انسانی، سرمایه ساختاری و سرمایه مشتری - رابطه ای - شناسایی کرده اند بنابراین بررسی پیامدهای اقتصادی اطلاعات افشاء یک موضوع قابل توجه در حسابداری و پژوهش مالی است. انگیزه اصلی برای چنین تحقیقاتی پیامدهای آن جهت سیاست گذاری، بویژه روند تدوین استاندارد است
در حقیقت درک پیامدهای اقتصادی افشا اطلاعات می تواند پایه ای برای ارزیابی هزینه ها و مزایای افشا را ارائه دهند. در زمینه ی پیامدهای افشا این سوال پیش می آید که آیا شرکت ها از طریق افزایش افشا با هزینه کمتر از سرمایه باقی مانده با یک مسئله بحث برانگیز مواجه می شوند؟ در حقیقت، اگر چه تعداد زیادی از مطالعات برای پاسخ به این سوال تلاش کردند با این حال انها نتایج ایجاد شده را ترکیب کردند. نتایج از بیشترین تاثیر منفی، ناچیزترین تاثیر تا داشتن یک تاثیر مثبت و معنی دار مرتب شده اند. برای تطبیق این نتایج، چندین محقق انواع متفاوتی از افشاء برای مثال افشای کلی - بوتاسان9، 1997، بوتاسان دپلوملی10، 2002، فرانسیس و همکاران11، 2005، هایلی. - 200212 افشای اجتماعی - ریچارد سن و والکر13، - 2001 و افشای سرمایه فکری - منگنا و همکاران20014، ارنست و همکاران15،. - 2009 را ارائه دادند.
از طریق بررسی ادبیات، بوتاسان 2006 بررسی کرده است که تحقیق دانشگاهی مربوط می تواند بینشی درون مسله ی ارتباط بین افشا و هزینه ی حقوق صاحبان سهام ارائه دهد - فراهم کند - او نشان می دهد که این یافته ها به طور کلی ترکیبی هستند و حتی مهم تر نشان می دهند که تاثیر افشا بر هزینه حقوق صاحبان سهام متفاوت وابسته به نوع اطلاعات است به عنوان مثال : بعضی از معاملات نشان می دهند یک رابطه منفی با افشای کامل - بوتاسان 1997، فرانیس و همکاران 2005 و هایلی - 2002 افشای استراتژیک به موقع - جیتزمان و ایرلند16، - 2005 دادند. بوتاسان 2006 خواستار تحقیقات بیشتر به منظور افزایش درک ما، از تاثیر متفاوتی از افشا بر هزینه حقوق صاحبان سهام است.
افشای سرمایه فکری شامل سه دسته، سرمایه انسانی، سرمایه ساختاری و سرمایه رابطه ای است سرمایه انسانی شامل دانش مهارت های حرفه ای، تجربه و نواوری کارکنان در سازمان می شود. سرمایه ساختاری متشکل از ساختارها و روندهای توسعه کارکنان و استقرار به منظور مولد، موثر و ابتکاری است در حالی که سرمایه رابطه ای شامل دانشی از کانال های بازار، مشتری، و عرضه کننده روابط شبکه های دولتی یا صنعتی است. پرسش های کلیدی مربوط به این مطالعه عبارتند از:
آیا رابطه ی منفی بین هزینه حقوق صاحبان سهام و سطح افشای سرمایه فکری در گزارش سالانه وجود دارد؟
آیا رابطه منفی بین هزینه حقوق صاحبان سهام و سطح افشا در سه طبقه ی سرمایه فکری فردی - انسان - ، ساختاری و سرمایه ارتباطی وجود دارد؟
مبانی نظری و بسط فرضیات تحقیق
1؛-2مبانی نظری
سرمایه انسانی
بسیاری از نظریه پردازان معتقدند که سرمایه فکری - HC - اولین و مهم ترین جزء سرمایه فکری است. و تا به حال طبقه بندی های مختلفی از سرمایه فکری ارائه شده که همگی در جزئی به نام سرمایه انسانی اتفاق نظر دارند. روس و روس - 1997 - 17 معتقدند کارکنان سرمایه فکری را از طریق شایستگی - مهارت - و چالاکی فکری شان - تفکر در مورد راه حل نوآورانه مسائل - ایجاد می کنند - روس و روس ، . - 1997 در واقع این سرمایه نمی تواند توسط بنگاه های دیگر رونویسی شود، بنابراین منبعی است که دارای منافع رقابتی بادوام است و کارکنان با استفاده از خلاقیت ها و همکاری های شخصی خود فرصتی را برای بنگاه فراهم می کنند تا ارزش تجاری بدست آورد
