بخشی از مقاله
چکیده
این پژوهش به بررسی تاثیر اخلاق حرفه ای بر بهره وری کارکنان شهرداری قره آغاج می پردازد. جامعه آماری این تحقیق را کلیه کارمندان شهرداری قره آغاج در سال1392-93 به تعداد تقریبی 320 نفر را تشکیل می دهند. براساس فرمول تعیین حجم نمونه کوکران حجم نمونه آماری این پژوهش برای کارمندان شهرداری قره آغاج برابر با 170 نفر انتخاب گردید. ابزار گردآوری اطلاعات شامل پرسشنامه اخلاق حرفه ای مشتمل بر 16 سوال می باشد که میزان اخلاق حرفه ای مدیران، کارکنان را می سنجد و پرسشنامه بهره وری که شامل 41 سوال می باشد برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون های همبستگی پیرسون، اسپرمن و آزمون فریدمن استفاده شد. با توجه به نتایج به دست آمده از آزمون همبستگی پیرسون، بین دو متغیر اخلاق حرفه ای و بهره وری کارکنان با میزان ضریب همبستگی معادل با R=0/665 و سطح اعتبار حاصله برابر با p=0/005 و همچنین بین دو متغیر مسئولیت پذیری مدیران و بهره وری کارکنان با میزان ضریب همبستگی معادل با R=0/381 و سطح اعتبار حاصله برابر با p=0/000 و نیز بین دو متغیر صادق بودن مدیران و بهره وری کارکنان با میزان ضریب همبستگی معادل با R=0/381 و سطح اعتبار حاصله برابر با p=0/000 همچنین بین دو متغیر همدردی با دیگران و بهره وری کارکنان با میزان ضریب همبستگی معادل با R=0/370 و سطح اعتبار حاصله برابر با p=0/000 و نیز بین دو متغیر رعایت و احترام نسبت به ارزش ها و بهره وری بامیزان ضریب همبستگی معادل با R=0/981 و سطح اعتبار حاصله برابر با p=0/000 رابطه معنی داری وجود دارد. همچنین با توجه به نتایج به دست آمده از آزمون همبستگی اسپیرمن، بین دو متغیر عدالت و انصاف مدیران و بهره وری کارکنان با میزان ضریب همبستگی معادل با R=0/446 و سطح اعتبار حاصله برابر با p=0/000 همچنین بین دو متغیر وفاداری و بهره وری با میزان ضریب معادل با R=0/540 و سطح اعتبار حاصله برابر با p=0/000 و نیز بین دو متغیر برتری جویی و رقابت طلبی و بهره وری با میزان ضریب همبستگی معادل با R=0/283 و سطح اعتبار حاصله برابر با p=0/000 و همچنین بین دو متغیر احترام به دیگران و بهره وری، با میزان ضریب همبستگی معادل با R=0/268 و سطح اعتبار حاصله برابر با p=0/000 رابطه معنی داری وجود دارد. در بین مولفه های اخلاق حرفه ای، مولفه وفاداری (با رتبه میانگین 7/65 دارای اولویت و اهمیت بیشتری از سایر عوامل است .
کلید واژگان: اخلاق حرفه ای، بهره وری، کارکنان، شهرداری، قره آغاج
1
Survey influence of professional ethics staff of productivity ( case study: Ghareh aghaj town hall )
Abstract
council staff productivity QMUI deals. The population of 1392 to make up a total of nearly 320 people. Cochran؛93
This study examines the impact of professional ethics this research is all municipal employees QMUI in Sal
formula based on a sample size of the study sample of 170 was selected for QMUI municipal employees
.Friedman was used . According to the results of the Pearson correlation test between two variables of professional ethics and employee productivity with the correlation coefficient equal to R =0/665 and the
resulting credit equivalent to p =0/005 and accountability of managers between the two variables Productivity productivity with a coefficient equal to R =0/981 and the resulting credit equivalent to p =0/000 significant
p relationship exists. productivity with a coefficient equal to R =0/540 and the resulting credit equivalent to =0/000 and between the two variables and racing superiority and efficiency of the correlation coefficient is equal to R =0/283 and the resulting credit equivalent to p =0/000 and also respect for others and productivity between
p the two variables, with the correlation coefficient equal to R = 0/268 and the resulting credit equivalent to p=0/000 significant relationship exists. Among the components of professional ethics, loyalty component (with
mean 7/65 priority and more important than other factors.
Keywords: professional ethics, productivity, employees, municipalities, QMUI
1. مقدمه
سازمانهای موجود در هر جامعه با استفاده از منابع محدودی که در اختیار دارند، به گونه ای به رفع نیازهای فردی و گروهی افراد جامعه می پردازند و از آنجا که منابع تولید همواره با یک ویژگی یعنی کمیابی مواجه هستند، اغلب اصلی ترین هدف سازمانها استفاده بهینه از عوامل تولید و رسیدن به اثربخشی است. این عوامل شامل زمین، سرمایه، نیروی انسانی، فناوری و مدیریت است. در این بین نیروی انسانی ارزشمندترین دارایی سازمانهای و از حساسی برخوردار است. عملکرد انسان در درون سازمان انعکاسی از دانش، مهارت و ارزشهای او است. به همین منظور شناخت عوامل مؤثر بر عملکرد کارکنان یکی از اهداف بهسازی نیروی انسانی در مدیریت بخش های دولتی است که برای سنجش دانش، توانایی، انگیزش، رفتار شغلی و عملکردی کارکنان پایه ریزی می شود.
اخلاقیات در سازمان ها به عنوان سیستمی از ارزش ها و بایدها و نبایدها تعریف می شود که بر اساس آن نیک و بدهای سازمان مشخص و عمل بد از خوب متمایز می شود. به طور کلی انسان ها در بعد فردی و شخصیتی دارای ویژگی های خاص اخلاقی هستند که پندار، گفتار و رفتار آنها را شکل می دهد. ممکن است همین افراد وقتی در یک جایگاه و پست سازمانی قرار می گیرند عواملی موجب شود که پندار، گفتار و رفتار متفاوتی از بعد فردی سر بزند که این ویژگی های انسانی بر روی میزان کارایی و اثر بخشی سازمان تاثیر بگذارد. از طرفی اخلاقی بودن یا نبودن رفتارها و عملکرد می تواند موجب بروز پیامدهای مثبت یا منفی در سطح سازمان گردد. جامعه دینی از حیث تعامل سازمانها و نهادهای اجتماعی در آن و نیز از نظر رفتار ارتباطی افراد، متضمن مسائل فراوانی است. این مسائل ازتعیّندینی چنین جوامعی سر برمیآورند و با تعیین دینی نیز باید پاسخ یابند. اخلاق، ساماندهنده رفتار ارتباطی در مقیاس فرد، سازمان، جامعه و روابط جهانی است. رفتار ارتباطی درونشخصی و برونشخصی فرد در زندگی شخصی و زندگی شغلی، از طریق اخلاق سامان و انسجام می یابد. همچنین رفتار ارتباطی سازمان با محیط و نیز تعامل نهادهای اجتماعی با یکدیگر، در دو سطح ملی و جهانی، بر مبنای اخلاق قوام مییابد. اخلاق حرفهای، مانند شمشیر دولبهای است که یک لبه آن تهدید، و لبه دیگر آن فرصت است. ضعف در نظام اخلاقی، تهدید، و تقویت آن فرصت را برای سازمان به ارمغان میآورد. اخلاق حرفهای تأثیری چشمگیر بر فعالیتها و نتایج سازمان دارد و در نهایت، موفقیت سازمان را دنبال می کند. این پژوهش به بررسی تاثیر اخلاق حرفه ای بر بهره وری کارکنان شهرداری قره آغاج می پردازد.
2
2. بیان مساله
اخلاق حرفه ای در دهه اخیر مورد توجه بسیاری از سازمانهای ایرانی قرار گرفته است. سازمانها برای کسب و حفظ مزیت رقابتی ناگزیرند نسبت به تغییرات در دنیای کسب کار حساسیت نشان دهند و تلاش کنند خدمات و محصولات منحصر به فردی ارائه نمایند تا اثربخشی خود را در مقابل تغییر و تحولات حفظ کنند.
اخلاق حرفه ای، مانند شمشیر دولبه ای است که یک لبه آن تهدید است. ضعف در سیستم اخلاقیات، منجر به کاهش ارتباطات و افزایش خسارت در سازمان می گردد و مدیریت، بیشتر بر روی کنترل گذشته نگر تکیه خواهد کرد؛ زیرا افراد به مدیریت، اطلاعات را نمی رسانند و در این صورت، انرژی سازمان به انرژی منفی تبدیل می شود و به عبارت دیگر، توان سازمان به جای آن که صرف هدف شود، صرف شایعه، غیبت، کم کاری و . . . خواهد شد. لبه دیگر این شمشیر، فرصت است. اخلاق حرفه ای، تاثیر چشمگیری بر روی فعالیت ها و نتایج سازمان دارد. اخلاق حرفه ای، بهره وری را افزایش می دهد، ارتباطات را بهبود می بخشد و درجه ریسک را کاهش می دهد؛ زیرا هنگامی که اخلاق حرفه ای در سازمان حاکم است، جریان اطلاعات به راحتی تسهیل می گردد و مدیر قبل از ایجاد حادثه، از آن مطلع می گردد( یقین لو، .(1382
یکی از اهداف اصلی هر سازمانی، دستیابی به بهره وری است. برای رسیدن به این هدف، راهی جز توسل به نوعی دیدگاه سیستمی، بومی و کاربردی وجود ندارد. موفقیت های چشمگیر دهه اخیر سازمان هایی با حداقل امکانات از یک سو و شکست سازمان هایی با بهترین توانایی های مادی از سوی دیگر، بیانگر نقش قابل توجه عوامل غیرمادی و معنوی در موفقیت آنها بوده است که در این میان فرهنگ سازمانی به عنوان عامل مؤثر در عملکرد سازمان تلقی می گردد. البته عوامل درون سازمانی مانند فرهنگ کار، اخلاق کار، انتخاب درست کارکنان، انگیزش کارکنان، بهداشت روانی، رهبری اثربخش و عوامل دیگر، به عنوان عوامل اساسی به تنهایی ما را به هدف نهایی سازمان که افزایش بهره وری است، نمی رسانند؛ بلکه این عوامل را به صورت سیستمی باید مورد توجه، و ارتباط متقابل آنها را با یکدیگر مورد بررسی قرار داد(1998، .(Scheultz
یکی از عمدهترین دغدغههای مدیران کارآمد در سطوح مختلف، چگونگی ایجاد بسترهای مناسب برای عوامل انسانی شاغل در تمام حرفههاست تا آنها با حس مسئولیت و تعهد کامل به مسائل جامعه و حرفه خود بپردازند و اصول اخلاقی حاکم بر شغل و حرفه خود را رعایت کنند. اخلاق به عنوان تنظیم کننده روابط میان انسانها از اهمیت زیادی برخوردار است. چرا که به عنوان یک نظام درونی بدون آنکه نیازی به اهرم های بیرونی داشته باشد قادر است تا عملکردهای اخلاقی را در کارکنان تضمین نموده و یک نظام اخلاقی را به وجود آورد. نقش اخلاق در عملکردها، رفتارها در تصمیم گیری ها، انتخاب، برخوردها و ارتباطات، مهم و تعیین کننده است(الوانی، .(1381 با توجه به اهمیت روزافزون نقش توجه سازمان ها به مسئولیت های اجتماعی، که یکی از ابعاد مهم آن اخلاق می باشد، بررسی این موضوع می تواند باعث ایجاد انگیزه در سازمان ها در توجه به اخلاق گردد که اخلاق حرفه ای یکی از شاخه های با اهمیت آن است.