بخشی از مقاله
چکیده
هدف از نگارش این مقاله بررسی عوامل موثر بر شکل گیری مساله حاشیه نشینی در شهرستان ایذه در استان خوزستان است.روش تحقیق در این مقاله از نوع پیمایشی است.رشد شتابان شهر نشینی و افزایش میزان مهاجرت روستاییان به شهر ها مسئله حاشیه نشینی و مسکن نا مناسب را به وجود آورده است.با توجه به این موضوع که حاشیه نشینان از اقشار کم درآمد و آسیب پذیر جامعه می باشند،بررسی وضعیت سکونت آنان که عمدتا دروازه های ورودی شهر میباشد،دارای اهمیت است.محل های حاشیه نشینی معمولا از لحاظ زیبایی و معماری شهری در جایگاه پایینی قرار دارند.حاشیه نشینی نه به دلیل روند توسعه ی شهر نشینی بلکه به دلیل مدیریت نا مناسب این توسعه میباشد. حاشیه نشینی ارتباط تنگاتنگی با مدیریت شهری دارد.نظام شهری باید به گونه ای باشد که نیاز های افزایش جمعیت و توسعه ی روز افزون شهر را بر آورده کرده و راهی برای مقابله با پس زدن این مهاجران به حاشیه ها بیابد.حاشیه نشینی به این دلیل پدید آمده که گروه های کم درآمد نمی توانند تقاضای خود را در بازار رسمی زمین و مسکن تامین کنند.لذا به نظام غیر رسمی و حاشیه ی شهر ها روی می آورند.
واژه های کلیدی:حاشیه نشینی،ایذه، بافت فرسوده ایذه
اولین همایش منطقه ای معماری و معماری پایدار،شهرسازی ایذه(خشت اول)
-1مقدمه
اجرای برنامه های نو استعماری در کشور های در حال توسعه زیر عنوان برنامه های توسعه در راستای شکست ساختار اجتماعی و اقتصادی سنتی این گونه کشورها عمل کرده و به همراه خود،پدیده ی حاشیه نشینی را به ارمغان آورد.
پدیده ی حاشیه نشینی به مفهوم امروزین آن،در کشورهای پیشرفته ی جهان به وجود آمده و با صدور برنامه های اقتصادی اینگونه کشورها زیر عنوان برنامه های رشد و توسعه در کشورهای در حال توسعه گسترش یافت.پیامد رشد صنعتی کشورهای غربی،بروز مسایل و مشکلات اجتماعی فراوانی بود که یکی از آنها،حاشیه نشینی است.مناطق صنعتی فعال به عنوان قطب های جاذب جمعیت،به فراخوانی نیروی کار از نقاط مختلف کشور خویش و یا دیگر کشورهای جهان پرداخته و مازاد جذب نشده ی این نیروها را در سکونت گاه هایی نامناسب و یا سرپناه هایی سر هم بندی شده در نقاطی بخصوص از شهر گرد هم آوردند و در این راستا حاشیه نشینی چهره ی خویش را آشکار ساخت.
در ایران نیز جریان سریع شهر نشینی در چندین سال گذشته،حاشیه نشینی را به دنبال داشته و این پدیده ی در حال رشد،مشکلات اجتماعی،اقتصادی،فرهنگی،امنیتی و زیست محیطی فراوانی را در اغلب شهرهای ایران به وجود آورده است.واقعیت دیگری را نیز باید به عنوان عامل اساسی در رشد شهرنشینی جهان سوم علی الخصوص کشور ایران مورد توجه قرار داد و آن نرخ بالای مهاجرت از مناطق روستایی به شهرها می باشد.میزا بالایی از جمعیت شهرنشین کشورهای در حال توسعه ناشی از مساله مهاجرت می باشد.اقشار کم درآمد ساکن در مناطق روستایی و شاغل در فعالیت های تولیدی سنتی به جهت در حاشیه واقع شدن این بخش و به منظور رهایی از فقر و بهره گیری از خدمات و امکانات،راهی شهرها میگردند و از اینجاست که شهر در حال توسعه فرهنگ دو گانه ای می یابد؛جزیره ای ثروتمند و محصور در کمربندی سیاه از محرومیت ها و بدبختی ها.برای بررسی موضوع فوق تحقیقی پیرامون مسایل اجتماعی حاشیه نشینی در ایذه انجام گرفته است که به بعضی از مسایل آن پرداخته میشود.
اولین همایش منطقه ای معماری و معماری پایدار،شهرسازی ایذه(خشت اول)
-2طرح مساله
شهر دارای یک آستانه ی جمعیتی است و هدف آن برآوردن نیازهای آن جمعیت است.رشد جمعیت شهری در کشورهای توسعه یافته ،نظم نسبی یافته است،ولی این امر در کشورهای در حال توسعه به علت مهاجرت های بی رویه هنوز چندان سازماندهی نشده است.
بعد از جنگ جهانی دوم یکی از مهم ترین مسایل اجتماعی کشورهای در حال توسعه،رشد و توسعه ی شتابان و ناهمگون شهر نشینی بوده است.بدیهی است که این رشد انفجاری شهر نشینی و در پی آن پیدایش و رشد پدیده ی حاشیه نشینی،برآیند مهاجرت های مداوم داخلی،یعنی از روستاها به شهرها است که بازتاب اقتصادی،اجتماعی و فیزیکی آن رشد گروهها و جوامع حاشیه نشین است که در جاهای مختلف به شکل های گوناگون آلونک نشینی،زاغه نشینی،کپر نشینی و حلبی آبادها و ...بروز می کند.
ایذه را میتوان یکی از شهرهای ایران نام برد،همانند دیگر شهرهای کشور با معضلات و مسایل شهری همچون حاشیه نشینی،فقر فرهنگی،رشد ناموزون،افزایش جرم و جنایت و ...روبرو است.
-3توصیف محل تحقیق
مقاله انجام شده در مورد شهر ایذه میباشد که دارای وسعت 54115541 متر مربع می باشد. ایذه دارای کوههایی در اطراف می باشد که این کوها باعث جلوگیری از ایجاد خط راه آهن وفرود گاه شده است.
ایذه دارای هوای نسبتا معتدل می باشد در فصل بهار و تابستان یعنی از اول فروردین تا اواسط مردادماه هوایی نسبتا "خنک دارد و از اواسط مرداد تا نیمه اول مهر ماه هوایی کاملا گرم و سوزان دارد ایذه دارای جنگل هایی به وسعت 218652 هکتار می باشد ودارای 5565 هکتار مناطق مسکونی می باشد
