بخشی از مقاله
چکیده
فضای باز تا به امروز بخش تفکیک ناپذیر زندگی انسان را تشکیل می داده است و انسان از طریق ارتباط با فضای باز زندگی کرده است ، اما در واحدهای مسکونی امروزی در برخوردی آمرانه انسان مجبور شده است که سکونت عمودی را انتخاب کند و حضور طبیعت و ارتباط با آنرا به کلی نادیده بگیرد . حذف شدن این تمایل فطری و نیاز انسان به فضای باز سبب شده که مفهوم آپارتمان در مقایسه با خانه ناقص تصور گردد . دراین تحقیق سعی شده است به بررسی مزایای استفاده از تراسهای بزرگ آپارتمانها(حیاط)برآسایش زندگی ساکنین پرداخته شده وعوامل مهمی که تاثیر آنرا بیشتر مینمایند مانند عمق وارتفاع تراس شناسائی شوند.
واژه های کلیدی:آپارتمان، حیاط، زندگی شهری
روش تحقیق: این تحقیق با استفاده از روش مطالعات کتابخانه ای , سایت های اینترنتی و مطالعات میدانی انجام شده است.
مقدمه
در دهه های گذشته طبیعت همواره در تعاملی نزدیک با جزئیات زندگی انسان بوده است و حیاط از نظر زندگی و انجام فعالیت ها و ایجاد ارتباط میان قسمت های مختلف ، تعبیه دید و سایر عوامل مرکز خانه محسوب می شده است. ولی در زمان فعلی، با توجه به کمبود مسکن و سیاست های اخیر برای تامین آن مطابق الگوی مصرف مسکن در کشور، فضای باز یا خانه از برنامه طراحی واحدهای مسکونی مستقل حذف یا بسیار محدود شده است. از آن جمله می توان به آپارتمان های مسکونی شهرها اشاره کرد که طراحان و معماران فقط جنبه کار آمدی و زیبایی نما را در طراحی خود مد نظر قرار می دهند و از میزان تاثیر فضای باز چشم پوشی می کنند.
خانه در دوره سنتی
1
در دوره سنتی خانه که محل سکونت خانواده و مهمترین واحد اجتماعی ـ فرهنگی به شمار میرفت. چگونگی شکل گیری محلهای مسکونی، غالباً براساس روابط قومی، خویشاوندی و همچنین در مواردی بر پایه روابط حرفهای و اقتصادی استوار بود.
و هر محله مرز کمابیش مشخصی داشت. در بعضی از شهرهای بزرگ، هر محله به بخشهای کوچکتری تقسیم میشد که گذر، کوی، یا نامهای دیگری داشت. در هر یک از محلهای بزرگ و متوسط غالباً یک مرکز محله وجود داشت. مرکز محلهگاه به صورت طراحی شده و گاه به صورت ارگانیک شکل میگرفت.
در بیشتر خانههای درونگرا در بسیاری از شهرهای مرکزی و شهرهای واقع در نواحی گرم و خشک یا سرد و خشک، نوعی عرصهبندی کارکردی به صورت زمستاننشین در جبهه شمال خانه و تابستاننشین در جبهههای جنوبی و به عبارت دیگر نوعی کوچ و جابهجایی محدود فصلی در خانه وجود داشت.
لوکوربوزیه در کتاب »چگونه به شهرسازی بیاندیشیم« به موضوع خانه به طور مشخص پرداخته و دیدگاههای خود را در عمل نیز در خانهها و آپارتمانهای مسکونی به نمایش گذاشته است. در اینجا به چند مورد از دقایق نظر و حساسیتهای معمار در رابطه اشاره میشود.
خانه پوششی است که در تطابق با برخی از شرایط، رابطه صحیحی را بین محیط خارج و پدیدههای زیستی انسان برقرار میسازد برای اینکه انسان تلف نگردد، برخی از ضرورتهای زیستی که عادتهای هزار ساله انسان به او تحمیل کرده و آهسته آهسته جزئی از طبیعت او شده، حتیاج به عناصر و شرایط کاملاً مشخصی دارند، از قبیل آفتاب، فضا و فضای سبز و به همین ترتیب است که ششهای او احتیاج به هوای مناسب، گوشهای او احتیاج به سکوت کافی و چشمان او احتیاج به نور مناسب دارد.
به نظر میرسد برای لوکوربوزیه عملکردهایی از انسان چون »فکر کردن« و »تناسب ارتفاع با حرکت آدمی« و توجه عمیق به عادات »هزار ساله انسان« در فضاهای خانه، تأکیدی است بر دو وجه جسمی و روحی انسان که میبایست توسط سازمان فضایی خانه پاسخ گفته شود.
نتایج پرسشگری از ساکنان خانههای سازمانی در ایران در سال 1355 به منظور ارائه طرحهایی برای خانههای معاصر، مهندسین مشاور پژوهش و عمران، پرسشگری ارزشمندی درباره خانههای سازمانی انجام داد. این پرسشگری از خانههای سازمانی متعلق به فرهنگیان، کارمندان دولت و نیروهای انتظامی در پنج شهر رشت، شیراز، کرمان، تبریز و بندرعباس صورت گرفت.
با توجه به تمایزهای آشکار اقلیمی و اجتماعی این پنج شهر نکته حائز اهمیت یکسان بودن تقریبی جوابها، نتایج و ضوابط است.
نتایج نشان میدهند که خانوادههای پرسش شونده هنور و همچنان به وجود باغچه و حوض و گلخانه حساس هستند وجود فضای حد فاصلی مانند ایوان سرپوشیده را بسیار ارج مینهند همچنان برای مرزهای مشخص داخل خانه و حریمهای خصوصی
و عمومی احترام قائلند در ضرورت مهیا بودن سازمان فضایی خانه های معاصر برای میهمان شک ندارند به نشستن روی زمین علاقهمندند بر بزرگی آشپزخانهها به منظور جایگیری ماشینهای مختلف خدماتی تأکید دارند حفظ پشتبام و تأمین دسترسی به ان و امکان خوابیدن در فضای باز برایشان مطلوب است.
