بخشی از مقاله
چکیده:
با نگاهی به سیر تحولات مدیریت روستایی در ایران در سالهای قبل و بعد از انقلاب در اغلب مواقع شاهد ضعف و خلاء مدیریت روستایی در کشور بودهایم. تشکیل شوراهای اسلامی روستا و پس از آن تاسیس دهیاریها به عنوان جدیدترین سازمان در نظام مدیریت روستایی بعد از پیروزی انقلاب اسلامی را میتوان گام مثبتی به سوی جلب مشارکت بیشتر روستاییان در مدیریت و توسعه روستایی تلقی کرد. مدیریت محلی نوین روستایی یعنی دهیاری ها تحت نظارت مردمی مستقیم نمایندگان اهالی روستا (شوراهای اسلامی) وکنترل و سیاستگذاری دولت (بخشداری ها و فرمانداری ها) در روستای کشور ایفای نقش مدیریتی می نمایند لذا با عملکرد شایسته دهیاری ها می توان در جهت توسعه پایدار روستایی گام برداشت. روش پژوهش حاضر توصیفی – تحلیلی بوده و روش گردآوری اطلاعات نیز به صورت کتابخانه ای (مقالات، پایاننامهها، کتابها، سایتهایاینترنتی و...) می باشد. مهم ترین هدف این تحقیق ضمن بررسی نظام مدیریت روستایی بیان وظایف و عملکرد دهیاری و دهیاران در توسعه روستایی میباشد.
کلیدواژه: دهیاری، مدیریت روستایی، توسعه روستایی، مدیریت نوین روستایی
-1 مقدمه
یکی از محورهای اساسی در تحلیل مسایل روستایی توجه به ساختار مدیریت در این جوامع است (چوبچیان و همکاران، .(88 :1386 مدیریت مهمترین عامل در حیات، رشد و بالندگی یا مرگ یک جامعه است و روند حرکت از وضع موجود به سوی وضع مطلوب را کنترل می کند (افتخاری، .(1 :1386 روستاها به منزله مکان هایی خاص با شیوه زندگی و فعالیت هایی متفاوت نسبت به شهرهای نیازمند الگوی مدیریتی مجزا و منطبق با شرایط اقتصادی، اجتماعی و بوم شناختی حاکم بر روستا هستند. شکل گیری نهادی رسمی و قانونی برای تثبیت امور عمومی در روستاها برای اولین بار در قالب دهیاری تجلی یافت (اکبری، .(3 :1382 به کارگیری سازمان ها و نهادهای محلی یکی از رویکردهای مدیریتی در جوامع روستایی است که بر برهه هایی از تاریخ توسعه روستایی کشور مورد توجه واقع شده است. دهیاری به مثابه سازمانی عمومی و غیردولتی که با نظارت روستاییان و شوراهای اسلامی، به اداره امور محلی می پردازد، دارای وظایف خاص (صرفاً وظایف دهیاری ها) و وظایف عام (تسهیل کننده وظایف سایر سازمان ها) است. شکل گیری دهیاری ها، با اصلاح قانون شوراهای اسلامی روستایی، عملا از سال 1382 آغاز شد. مدیریت پسماند های روستایی، امور ایمنی و آتش نشانی، اجرای مصوبات شورا، وصول عوارض، صدور مجوز ساخت و ساز، تفکیک اراضی و مواردی از این قبیل جزو وظایف خاص نهاد دهیاری به شمار می روند و در این گونه موارد، سایر نهادها وظیفه ای ندارند. همچنین، در مواردی نظیر ثبت احوال، صیانت از میراث فرهنگی، توسعه گردشگری، کمک به احداث تاسیسات آب، برق، گاز و تلفن، پیگیری و نظارت بر بهداشت عمومی، و معرفی و بازاریابی محصولات کشاورزی، در واقع، نقش دهیاران تسهیل کننده وظایف سایر سازمان هاست. دهیاری های با توجه به غیردولتی بودن ساختار و خاستگاه مردمی خود، می توانند نقشی سازنده در فعالیت های توسعه ای و سیاسی در محیط های روستایی ایفا کنند، که تحقق آن منوط به آسیب شناسی دقیق مسایل و تحلیل نظام ارتباطات و نهادی و نیز تبیین نقاط قوت و کارکرد این نهاد نوپاست. در پژوهش حاضر به بررسی فرآیند تاسیس و وظایف دهیاری ها و چالش های مدیریت روستایی پرداخته می شود.
-2 روش تحقیق
روش انجام پژوهش حاضر به صورت توصیفی – تحلیلی می باشد. روش جمع آوری اطلاعات به صورت کتابخانه ای و اسنادی می باشد که در ارتباط با دهیاری ها و نحوه تاسیس و وظایف آن ها است و در نهایت پیشنهاداتی در جهت بهبود وضعیت فعلی دهیاری های در جهت مدیریت روستایی بیان شود.
-3 پیشینه تحقیق
کتاب مدیریت روستایی در ایران نوشته مهدی طالب از جمله منابع مرتبط با این موضوع است که روند تاریخی مدیریت روستایی از قبل از مشروطیت، جایگاه، وظایف و قوانین مربوط به ان را مورد بررسی قرار داده است. کتاب مدیریت روستایی با تاکید بر ایران تألیف حسن افراخته از دیگر منابع ارزشمند درباره مدیریت روستایی است که در آن مدیریت روستایی به طور مفصل، در سه مقطع قبل از
اصلاحات ارضی، بعد اصلاحات ارضی و بعد از انقلاب اسلامی مورد بررسی قرار گرفته داده شده است. سید علی بدری و سید عارف موسوی در کتابی تحت عنوان ((مدیریت نوین روستایی، در جستجوی راهکاری مناسب برای توسعه دهیاریها)) ضمن پرداختن به مفاهیم و کلیات مربوط به مدیریت روستایی در ایران، شوراها و دهیاریها را به عنوان مدیریت نوین روستایی در کشور مورد بررسی قرار داده است و به طرح چالشهای پیش رو و چشم اندازه آینده مدیریت نوین روستایی پرداختهاند. در کتابهای دیگری مانند (( برنامه ریزی روستایی در ایران))، مطیعی لنگرودی و ((مقدمه ای بر برنامه ریزی توسعه در ایران)) محمد رضا رضوانی نیز میتوان مباحثی درباره مدیریت روستایی مشاهده نمود که در آنها سیر تاریخی و قوانین مدیریت روستایی و... بررسی شده است.
در بحث مربوط به مقالات مرتبط با موضوع پژوهش میتوان به تحقیقات انجام گرفته زیر اشاره کرد:
ردیف نام مقاله نام محقق سال انجام
تحقیق
دهیاریها،تجربه ای نو در
مدیریت روستاهای دکتر مسعود پژوهشهای
1 ایران،نمونه موردی مهدوی و علی جغرافیایی،پاییز
:دهیاریهای استان اکبر نجفی کانی 1384،شماره 53
آذربایجان غربی)،
نتایج
در پایان نویسندگان این مقاله نتیجه گرفتهاند که : دهیاریها میتوانند نقش بسیار مهمی در راستای توسعه روستایی به ویژه اوضاع کالبدی – فیزیکی روستا ایفاء نمایند و فعالیت انجام شده توسط دهیاران گواه بر این مدعاست، اما از طرفی ضعفهایی در مدیریت روستایی کنونی وجود دارد که نظارت عالیه استانداریها ،اختصاص دادن بودجه بیشتر ،برگزاری
دوره های آموزشی مرتبط با شرح وظایف دهیار ،تفویض اختیارات لازم از سوی دستگاهها به فرمانداریها و بخشداریها و فرهنگ سازی برای مشارکت مردم میتوانند تا حدود زیادی از میزان ضعفهای موجود بکاهد.
2
3
ارزیابی نقش کارکردی نظام نوین مدیریت
روستایی،مقایسه تطبیقی
مرتضی نعمتی و
دهیاریهای فعال در روستاهای کوچک و بزرگ سید علی بدری
،مطالعه موردی :استان گلستان، ،
رکنالدین
نگرش به مدیریت روستایی با افتخاری، حمداالله
تاکید بر نهادهای تأثیر گذار سجادی قیداری،
جمشیدعینالی
پژوهشهای جغرافیایی،بهار 1386،شماره 59
فصلنامه روستا و توسعه، شماره 2 تابستان 1386
این مقاله به بررسی و ارزیابی عملکرد دهیاریها و مقایسه
عملکرد دهیاریها در روستاهای بزرگ و کوچک روستاهای استان گلستان پرداخته است.نویسندگان با توجه به فرضیات پژوهش خودتی جه گرفته اندک:-1 وجود پشتیبانی مالی واداری عاملی مهم در توفیق دهیاریها در روستاهای کوچک منطقه مطالعه شده میباشد. -2 دهیاریها را در روستاهای بزرگ موفقتر از دهیاریهای روستاهای کوچک بودهاند. -3
بین وضعیت اقتصادی روستاهای کوچک (وجود امکانات خدماتی و پتانسیلهای طبیعی –محیطی) و کارکرد دهیاریهای رابطه معناداری وجود دارد.-4بین وضعیت اجتماعی روستاها (میزان مشارکت) و کارکرد دهیاریهای روستاهای کوچک رابطه معناداری وجود دارد.
در این مقاله ضمن بررسی سه عنصر مردم و بازار به عنوان بازیگران عرصه مدیریت روستایی و نقش هر کدام از آنها در روند توسعه روستایی، مدیریت مشارکتی را به عنوان الگوی مناسب برای مدیریت روستایی دانسته و اینگونه نتیجه گیری کرده است که امروزه مدیریت در جامعه روستایی برای نیل به توسعه پایدار که در آن انسان محور توسعه بوده و هدف نهایی آن نیز رساندن انسان به رضایتمندی در زندگی خود است، مدیریت مشارکتی است که در آن توانمند سازی یکی از ارکان اصلی مدیریت و توسعه روستایی محسوب میشود
-4 مبانی نظری
مدیریت یکی از ارکان اساسی در جهت پیشرفت و توسعه روستایی می باشد و گامی جهت رسیدن به سطحی از توسعه پایدار است (حیدری، .(1 :1388 نقش و جایگاه روستاها در فرآیند توسعه اقتصادی، اجتماعی و سیاسی در مقیاس محلی، منطقه ای و بین المللی و پیامدهای توسعه نیافتگی مناطق روستایی، موجب توجه به توسعه روستایی گردیده است (ازکیا و غفاری، .(27 :1383 مدیریت روستایی مجموعه ای در هم تنیده از امکانات، شرایط گوناگون طبیعی، انسانی، نهادی و ساختاری – کارکردی است (صیدالی، :1390 .(2 مدیریت روستایی باید برای روستا، برنامه ریزی هایی را به انجام برساند، فعالیت های روستایی را سازمان دهد و بر فعالیت های
انجام شده نظارت کند و حتی برای انجام بهینه امور انگیزش ایجاد نماید. انجام چنین مواردی به آگاهی از اصول مدیریت، برنامه ریزی، ارتباطات، انگیزش، سازماندهی، هدایت و رهبری و نظارت و کنترل بر میگردد. مهم ترین هدف مدیریت روستایی را می توان در ارتقای شرایط کار و زندگی جمعیت ساکن در قالب اقشارو گروه های مختلف اجتماعی و اقتصادی، تشویق به توسعه اقتصادی و اجتماعی پایدار و حفاظت از محیط کالبدی دانست. در فرآیند توسعه پایدار می توان مدیریت روستایی را در سه بعد اصلی اقتصادی، اجتماعی و محیطی در نظر گرفت، که هر یک از این ابعاد دارای جنبه های خاص خود هستند و اهداف مدیریتی در آنها متفاوت است (Zaslow, .2000) بنابراین با توجه به این که این ابعاد سه بعد اصلی توسعه پایدار را نیز پوشش می دهند، مدیریت روستایی نمی تواند در یک خلا و با نادیده گرفتن مباحث اقتصادی، اجتماعی و محیطی پیرامون روستا ظاهر شود. مدیریت روستایی مهم ترین نقش را در موفقیت انواع برنامه ها و طرح های توسعه روستایی و هم چنین مسکن، رفاه عمومی، کاربری زمین، فرهنگ، اقتصاد و تاسیسات زیربنایی و امثال آنها بر عهده دارد. دیدگاه مدیریت نوین روستایی ( دهیاری ها) تحت نظارت مستقیم مردمی نمایندگان اهالی روستا (شوراهای اسلامی) و کنترل و سیاستگذاری دولتدار روستاهای کشور ایفای نقش مدیریتی می نمایند (استعلاجی، .(239 : 1391 شوراها و دهیاری ها برگزیده اقشار مختلف روستا هستند که باید بر نیکبختی مردم، رفع نیازمندی های آنان و گسترش زمینه های رشد و تعالی روستای بیاندیشند. اعضای شوراها و دهیاری ها به عنوان نمایندگان اقشار مختلف مردم و در جهت حفظ و ارتقای ارزش های روستای با مشارکت مردم اداره امور روستاها را پیش می برند و مدیران روستاها باید به درستی تشخیص دهند که چه موردی برای روستا و آینده آن خوب و کدام چیز مضر است. آنان همچنین باید با فنون مدیریت روستایی آشنایی کافی و تخصصی داشته باشند.
یکی از محورهای اساسی در تحلیل مسایل روستایی، توجه به ساختار مدیریت در این جوامع است. ده به عنوان کوچک ترین واحد سیاسی در تقسیمات کشوری الگوی مدیریتی خاصی را در دوران های مختلف تجربه کرده است. مدیریت روستایی در ایران را می توان در قالب چهار دوره تاریخی زیر مورد تجزیه و تحلیل قرار داد:
-1 قبل از انقلاب مشروطیت
-2 از مشروطیت تا اصلاحات ارضی
-3 از اصلاحات ارضی تا پیروزی انقلاب اسلامی
-4 پس از پیروزی انقلاب اسلامی تا قبل از کودتای 1299، روستاها را اربابان و کدخدایانی که اغلب به هیات حاکمه وابستگی شدید داشتند و یا از کارگزاران آن بودند، و
نیز برخی نهادهای اجتماعی که مولود شرایط زمان بودند، اداره می کردند. این نظام اداری اغلب به منظور بهره برداری مداوم از دستاوردهای روستاییان، طراحی شده بود. روستا یک کالای غیر منقول بود که در اختیار مالکان قرار داشت و دولتها دخالت چندانی در امور آن به عمل نمی آوردند. بعد از برقراری مشروطیت، دگرگونی های ناشی از جنبش مشروطیت ابعاد مختلف ایران و جامعه روستایی را تحت تاثیر قرار داد و دولت و حاکمان وقت را علاوه بر توجه به شئونات مختلف زندگی مردم، به دخالت در امور روستاها و احساس مسئولیت بیشتر در قبال آن رهنمون ساخت. از اقدامات اولیه دولت در زمان مشروطیت می توان به لغو تیولداری و تصویب قانون تشکیل ایالات و ولایات و دستورالعمل حکام در مجلس شورای ملی اول اشاره کرد (طالب، .(1371 قانون مذکور به منظور تمرکززدایی و اعمال مدیریت دولتی به جای مدیریت صرف اربابان و مالکان تدوین شد. در این قانون ده کوچک ترین واحد سیاسی قلمداد شد و اداره امور آن به کدخدا واگذار گردید که با رضایت ساکنان ده و تصویب مباشر و مالک و امضای نایب الحکومه انتخاب می شد (بنار، .(1384 در سال های آخر دهه 1340، تحت تاثیر تحولات جهانی و برنامه هایی که در زمینه ایجاد دگرگونی در ممالک در حال توسعه
به ویژه در بخش روستایی به اجرا در آمد، اندیشه تحول در مبانی تولید روستایی کشور عیان گردرد. سرآغاز این تحول، برنامه انقلاب سفید بود که ابعاد مختلفی از زندگی اقتصادی – اجتماعی کشور را در بر گرفت. در این برنامه، به رهایی روستاییان از وابستگی به مالکان و در اختیار قرار دادن زمین به زارعان فاقد زمین بسیار مورد تاکید قرار می گرفت اما یکی از اهداف پنهانی و اصلی آن، حذف سیاسی مالکان از روستا بود. در راستای این اصلاحات و فروپاشی نظام مدیریتی روستا (مالک و ارباب) دولت سعی داشت هر چه بیشتر و به روش های مختلف حضور خود را در روستای تقویت نماید. در این راستا، علاوه بر مجتمع های کشت و صنعت، شرکت های سهامی زراعی، شرکت های تعاونی تولید و شرکت های تعاونی روستایی، که نقشی هر چند کوچک در اداره امور روستاها داشتند، نهادهای دیگری نیز تحت عنوان انجمن ده، سپاهیان انقلاب، خانه انصاف و خانه فرهنگ روستایی به وجود آمد (مهدوی، .(1377 با پیروزی انقلاب اسلامی و استقرار نظام جمهوری اسلامی در ایران، نظام سیاسی حاکم بر کشور تغییر یافت و در سطح کلان جامعه و به ویژه در تمام سطوح مدیریتی کشور دگرگونی به وجود آمد. همچنین ضرورت تداوم و تعمیق این تغییرات در سطح خرد و در مناطق روستایی مورد توجه جدی قرار گرفت و شیوه مدیریت جمعی یعنی مدیریت شورایی برای تغییر وضعیت عمومی و مدیریتی روستاها مطرح گردید که در همین راستا اصولی چند از قانون اساسی به امر اعمال این نوع مدیریت تحت عناوینی نظیر شورای اسلامی روستا، شهر و استان اختصاص یافت. به این ترتیب نظام های نوینی که با دیدگاه های انقلابی هماهنگی داشت به عنوان نهادهای انقلابی، اداره روستاها را به عهده گرفتند که از آن جمله می توان به موارد زیر اشاره نمود: شورای عالی کشاورزی، جهادسازندگی، هیئت های هفت نفره واگذاری زمین، مشاع های تولیدی، مراکز خدمات کشاورزی، تعاونی های تولید کشاورزی، شوراهای روستایی و خانه همیار روستا. آخرین قانون در زمینه مدیریت روستایی در ایران تحت عنوان قانون تشکیلات وظایف و انتخاب شوراهای اسلامی کشوری و انتخاب شهرداران، در سال 1375 به تصویب رسید. بر اساس این قانون، مدیریت روستاها همچنان بر عهده شورای اسلامی روستا است. این شورا در روستاهای تا 1500 نفر جمعیت 3 نفر و در روستاهای با بیش از 1500 نفر جمعیت 5 نفر عضو دارد (کلانتری، .(1384 پس از تصویب این قانون، مشکلات اجرایی مدیریت روستایی سبب شد تا در سال 1377 با تصویب قانونی تحت نام تاسیس دهیاری های خودکفا در روستاهای کشور به وزارت کشور اجازه داده شود تا برای اداره امور روستاها، سازمانی به نام دهیاری تاسیس کند. با اصلاح قانون وظایف تشکیلات و انتخابات شوراهای اسلامی در سال 1382، تجربه اجرایی جدیدی در عرصه مدیریت روستایی شکل گرفت که همان راه اندازی دهیاری ها بود. این نهاد اجرایی و مدیریتی جدید در روستاها زیر نظر شورای اسلامی فعالیت می کنند و وظایف متعدد خدماتی و عمرانی را به عهده دارند. دهیاری ها با توجه به موقعیت محل و با درخواست اهالی، از سوی شورا برای مدت 4 سال انتخاب می شوند و به صورت خودکفا با شخصیت حقوقی مستقل همانند شهرداری ها به عنوان نهاد عمومی غیردولتی مشغول کار می گردند.
تاسیس دهیاری در روستاها را می توان نقطه عطفی در تاریخ مدیریت روستایی به شمار آورد زیرا از هنگام دخالت دولت در مدیریت روستاها و تاسیس انجمن ده همواره مدیریت آنها بر عهده انجمن یا شورای ده بوده است. با تاسیس دهیاری ها علاوه بر شورای روستا به عنوان قانونگذار و تصویب کننده برنامه های عمران روستایی، مدیریت اجرایی امور روستا نیز به عهده دهیاری در روستاها برگرفته از ساختار کنونی مدیریت شهری کشور است که دو نهاد شورای شهر و شهرداری در آن حضور دارند (سازمان دهیاری های وزارت کشور، .(1384 دهیاری ها به عنوان نهاد اجرایی و مدیریتی جدید در روستاها زیر نظر شورای اسلامی فعالیت می کنند و ظایف متعدد خدماتی و عمرانی را به عهده دارند. دهیاری ها با توجه به موقعیت محل و با درخواست اهالی از سوی شورا برای مدت 4 سال انتخاب می شوند (اکبری،.(1 :1382 مهم ترین منبع مالی فعالیت های عمرانی و خدماتی دهیاری ها به جز درآمد محلی حاصل از دریافت
عوارض و بهای خدمات، عواید متمرکز موضوع قانون تجمیع عوارض است که از محل عواید حقوق گمرکی و عواید سوخت، سیگار، شماره گذاری خودرو این قانون برای توزیع بین دهیاری های سراسر کشور در اختیار وزارت کشور قرار می گیرد. همچنین، به استناد همین قانون، صددرصد عوارض خارج از حریم هر کدام از شهرستان ها بین دهیاری های همان شهرستان توزیع می شود که اعتبارات یاده شده نیز با مدیریت وزارت کشور هزینه می شود (دفترطرح و برنامه، .(115 :1383
-1-4 وظایف دهیاری ها
وظایف تفصیلی دهیار و دهیاری جهت اداره و حفظ توسعه پایدار روستا بر اساس قانون شوراها و با رعایت قوانین و مقررات مربوط به شرح زیر است:
1. بهبود وضع زیست محیطی روستا
2. کمک به شورا در خصوص بررسی و شناخت کمبودها ، نیازها و نارساییهای اجتماعی ، اقتصادی ، عمرانی ، بهداشتی ، فرهنگی ، آموزشی و امور رفاهی روستا و تهیه طرحها و پیشنهادهای اصلی و عملی در زمینه های یاد شده و ارائه آن به مسئولان ذیربط جهت اطلاع و برنامه ریزی و اقدام لازم
3. تشویق و ترغیب روستاییان به انجام اقدامات لازم در جهت رعایت سیاستهای دولت
4. مشارکت و همکاری با شورا در جهت پیگیری اجرای طرحهای عمرانی اختصاص یافته به روستا
5. همکاری موثر با سازمان ثبت احوال در جهت تثبیت موالید و متوفیات و تهیه آمار مربوط
6. تأمین اراضی مورد نیاز مرتبط با اهداف و وظایف دهیاری پس از اخذ مجوز قانونی
7. همکاری موثر با مسئولان ذیربط در جهت حفظ و نگهداری منابع طبیعی واقع در محدوده قانونی و حریم روستا
8. تشویق و ترغیب روستاییان به توسعه صنایع دستی و اهتمام به ترویج ، توسعه و بازاریابی محصولات کشاورزی و دامی روستا
9. اجرای مصوبات شورا
1. همکاری با نیروی انتظامی و ارسال گزارش پیرامون وقوع جرایم و اجرای مقررات خدمت وظیفه عمومی ،حفظ نظم عمومی و سعی در حل اختلافات محلی
11. اعلام فرامین و قوانین دولتی مربوط و پیگیری حسن اجرای آنها.
21. مراقبت ، حفظ و نگهداری اموال و تأسیسات عمومی در اختیار دهیاری
31. همکاری با سازمانها و نهادهای دولتی و ایجاد تسهیلات لازم برای ایفای وظایف آنها
41. مراقبت بر اجرای مقررات بهداشتی و حفظ نظافت و ایجاد زمینه مناسب برای تأمین بهداشت محیط
51. ارسال گزارشهای درخواست شده به شورا در موعد مقرر توسط دهیار
61. حضور دهیار در زمان و مکان مقرر و پاسخگویی به سؤالات در صورت تقاضای شورا
71. ارسال گزارش ماهانه فعالیتهای دهیاری برای شورا و رونوشت آن به بخشداری
.18 تهیه تعرفه عوارض با همکاری شورا و ارائه آن به شورای اسلامی بخش به منظور تصویب و طی سایر مراحل قانونی .19 وصول عوارض مصوب مراجع قانونی و مصرف آن در موارد معین
2. مراقبت بر وضعیت بهداشتی گرمابهها ، نانواییها ، قصابیها ، قهوه خانهها و فروشگاه های مواد غذایی و بهداشتی بر اساس ضوابط و مقررات مربوط و معرفی اماکن غیر بهداشتی به مسئولان ذیربط
12. برآورد ، تنظیم و ارائه بودجه سالانه دهیاری و متمم و اصلاح آن به شورا جهت تصویب
22. اهدا و قبول اعانات و هدایا به نام روستا با تصویب شورا
32. فراهم نمودن زمینه ایجاد خیابانها ، کوچهها میدانها ، پارکها ، فضاهای سبز ، ورزشی و آموزشی مراکز تفریحی عمومی و مجاری آب و توسعه معابر و اجرای آنها از طریق دهیاری و همکاری در زمینه طرح بهسازی روستا
42. تنظیف ، نگهداری و تسطیح معابر و انهار عمومی و مجاری آبها و فاضلاب و لایروبی قنوات مربوط به روستا و تأمین آب و روشنایی در حد امکان
52. کمک در احداث تأسیسات تولید و توزیع آب ، برق و مخابرات و تعیین نرخ آن در روستا تا زمان اقدام مراجع ذیربط (وزارتخانه های جهاد کشاورزی ، نیرو ، پست و تلگراف و تلفن و شرکت آب و فاضلاب روستایی(
62. مراقبت بر بهداشت ساکنان روستا و تشریک مساعی با وزارت بهداشت ، درمان و آموزش پزشکی برای واکسیناسیون در جهت پیشگیری از بیماریهای واگیر
72. جلوگیری از تکدی گری و واداشتن متکدیان به کار
82. انجام معاملات دهیاری اعم از خرید و فروش اموال منقول و غیر منقول ، مقاطعه ، اجاره و استجاره
92. ایجاد و سازماندهی غسالخانه و گورستان و تهیه وسایل حمل اموات و مراقبت در انتظام امور آنها
3. اتخاذ تدابیر لازم برای حفظ روستا از خطر سیل و حریق و رفع خطر از بناها و دیوارهای شکسته و خطرناک واقع در معابر و اماکن عمومی و تسطیح چاهها و چاله های واقع در معابر بر اساس مصوبات شورا
13. همکاری در جلوگیری از شیوع بیماریهای انسانی و حیوانی واگیر و مشترک انسان و دام ، اعلام مشاهده این گونه بیماریها به مراکز بهداشتی درمانی و دامپزشکی محل یا سایر مراکز ذیربط ، اهتمام به دور نگهداشتن بیماران مبتلا ، معالجه و دفع حیوانات مبتلا به امراض واگیر ، بلا صاحب یا مضر
23. تشریک مساعی با سازمان میراث فرهنگی در حفظ بناها و آثار باستانی روستا و همکاری با مسئولان ذیربط برای اداره ، احداث ، نگهداری و بهره برداری از تأسیسات عمومی ، اقتصادی ، اجتماعی ، فرهنگی ، ورزشی و رفاهی مورد نیاز روستا در حد امکانات
33. صدور پروانه برای ساختمانهایی که در محدوده قانونی روستا ساخته میشوند با رعایت مقررات مندرج در آیین نامه مربوط به استفاده از اراضی احداث بنا و تأسیسات در خارج از محدوده قانونی و حریم شهرها موضوع تصویب نامه شماره 4940 مورخ 1355/2/22 و سایر مقررات
43. همکاری با شورای بخش و بخشداری به منظور بررسی و صدور پروانه های کسب
53. معرفی خانواده های بی سرپرست و بی بضاعت به سازمان بهزیستی کشور و کمیته امداد امام خمینی و مساعدت به آنها در حد امکانات
63. همکاری در نگهداری و تسطیح راه های واقع در حریم اراضی روستا از طریق خود یاری اهالی روستا و دستگاه های ذیربط
73. مساعدت و همکاری با کشاورزان در جهت معرفی محصولات کشاورزی و تولیدات صنعتی و صنایع دستی روستا در مراکز شهری و
نمایشگاه های ذیربط .38 پیگیری و مساعدت در جهت ایجاد مؤسسات خیریه و صندوقهای قرضالحسنه و مؤسسات فرهنگی
.39 همکاری با واحدهای امداد رسانی در هنگام وقوع حوادث و سوانح غیر مترقبه و. بلایای طبیعی
4. گزارش پیشرفت یا عدم پیشرفت فیزیکی طرحها به شورا و بخشدار و پیشنهاد راه کارهای مناسب برای تسریع در اجرای آنها در جهت اجرای بند (ه) ماده (68) قانون شوراها
14. همکاری با دستگاه های ذیربط در جهت تهیه و اجرای طرح هادی روستا و تهیه پیشنهادهای لازم و تعیین کاربری اراضی واقع در روستا به منظور گنجاندن آن در طرح هادی و اجرای ضوابط مصوب مربوط با موافقت شورا
24. مراقبت و اهتمام کامل در نصب برگه قیمت بر روی اجناس و اجرای تصمیمات شورای اسلامی بخش و روستا نسبت به ارزانی و فراوانی خوار و بار و مواد مورد احتیاج عمومی و جلوگیری از فروش اجناس فاسد شده و معدوم نمودن آنها با هماهنگی مراجع قانونی ذیربط
.43 همکاری با مراجع در جهت تسهیل دسترسی مردم روستا به آرد و نان مرغوب .44 پی گیری و ایجاد زمینه نظارت بر امور بهداشتی روستا از قبیل کشتار بهداشتی دام و عرضه گوشت
54. اجرای مقررات دهیاری که جنبه عمومی دارد و به تصویب شورا و تایید شورای اسلامی بخش رسیده ، پس از اعلام برای کلیه ساکنان روستا لازم الرعایه است.
64. پیشنهاد نام گذاری معابر و اماکن و تأسیسات روستا به شورا جهت بررسی و ارایه آنها به شورای اسلامی بخش جهت سیر مراحل لازم
74. شناسایی زمینه های اشتغال و مساعدت در جهت تأمین کار برای افراد جویای کار با همکاری دستگاه های ذیربط(مجموعه قوانین و مقررات ده و دهیاری،1386،(450
به طور کلی با توجه به شرح وظایف دهیار به گونه های مختلف که اشاره شد، از 48 مورد وظایف دهیار 35 درصد وظیفه اجرایی، 17 درصد وظیفه نظارتی، 10 درصد وظیفه اطلاع رسانی و 37 درصد وظیفه ارتباطی است(رکن الدین افتخاری،.(7:1386
