بخشی از مقاله
چکیده:
شوراهای اسلامی روستایی یکی از ارکان مهم مطالعه، برنامه ریزی و اجرای طرح های گردشگری در سطح روستاها می باشند، از طرف دیگر با عنایت به اینکه ادارات وابسته به سازمان میراث فرهنگی و گردشگری عمدتاً در مراکز استان ها و شهرستان ها استقرار دارند و در روستاها معمولاً شعبه ای ندارند، مسئولیت شوراهای اسلامی و دهیاری ها در زمینه ی فعالیت های فرهنگی، هنری، گردشگری و حفاظت از میراث فرهنگی بیشتر می باشدهدف پژوهش نقش دهیاری ها در توسعه گردشگری روستا های شهر ستان مرودشت می باشد و اهداف جزئی آن بررسی نقش اجرای طرح هادی در توسعه گردشگری روستایی ونقش برنامه های خدمات عمومی دهیاری ها در توسعه گردشگری روستایی شهرستان مرودشت می باشد..این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نوع توصیفی _ پیمایشی است و در حقیقت پژوهش میدانی است .در این تحقیق برای جمع آوری داده ها از دو روش مطالعات کتابخانه ای و پرسش نامه برای جمع آوری اطلاعات لازم در رابطه با فرضیات تحقیق استفاده شده است .یافته ها نشان داد اجرای طرح هادی در توسعه گردشگری نقش دارد ،برنامه های خدمات عمومی دهیاری ها در توسعه گردشگری نقش دارند.بنابراین لازم است تا به خوبی ظرفیت های گردشگری هر منطقه را به طور واقعی شناسایی کرده و امکانات توسعه ظرفیتهای گردشگری را با ارزیابی دقیق مشخص نمود. به همین جهت مطالعه نقش دهیاری ها در
توسعه گردشگری را پی می گیریم.
واژه های کلیدی:توسعه، گردشگری،دهیاری ها ،شهرستان مرودشت.
-1 مقدمه
درحال حاضر صنعت گردشگری جایگاه خاصی در اقتصاد کشورها پیدا کرده ونقش فعال وموثری درارتقا ء ساختار اقتصادی ،اجتماعی وفرهنگی بخصوص درکشورهای روبه توسعه ایفا می کند. صنعت گردشگری از پویاترین بخش های اقتصاد ملی بسیاری از کشورها است. و یکی از منابع عمده ی ایجاد درآمد و رهایی از مشکلات مربوط به محدودیت منابع درآمد ملی در صحنه های
بین المللی است(محمدی،1392ص..(3 جهانگردی خصوصیتی دارد که می توان آن را به منزله ی نیروی محرکه توسعه اقتصادی در تمام کشور ها محسوب نمود. هیچ کشوری یافت نمی شود که فاقد امکانات اولیه ی لازم برای توسعه جهانگردی باشد. هر کشوری با کوشش درخور و سرمایه گذاری مناسب در زمینه جهانگردی می تواند جها نگردان را جذب نموده و از این راه سرعت رشد اقتصادی خود را افزوده و در بالا بردن درآمد ارزی خود کوشا باشد. روش های مستقیم و غیر مستقیمی که جهانگردی از طریق ذخیره منابع ارزی و گردآوری ارزهایی که جهانگردان صرف پرداخت هزینه های مختلف و از جمله هزینه جابجایی و ترانزیت می نمایند. از جمله راه های عمده و مهم تامین منابع ارزی برای یک کشور در حال توسعه به شمار می آید. به عنوان مثال کشور کویت جذب گردشگران را در راس برنامه هایش قرار داده و انتظار دارد تا سال 2024 میلادی میهمان دار حدود 20 میلیون
گردشگر باشد و از این طریق درآمدی برابر با 30 میلیارد دلار بدست خواهد آورد(کارگر،1386ص.(113
کشور ایران، سرزمین کهن با ارزشهای فرهنگی، سابقه تمدن طولانی، شهرها و آثار و ابنیه تاریخی همیشه برای جهانگردان و مسافران جالب و دیدنی بوده است. قرار گرفتن ایران در مسیر جاده ابریشم و راه ارتباطی بین دنیای غرب و شرق باعث گردیده تا ایران به عنوان یکی از قطبهای مهم تمدن بشری در جهان مطرح باشدام.ا شهرستان مرودشت با روستا های اطرافش با برخورداری از جاذبه های باستانی بزرگ جهان ،و جاذبه های بی نظیر طبیعی نظیر کوه های سر به فلک کشیده و زیبا ، دشتهای حاصلخیز و تماشایی مانند جلگه مرودشت جنگلهای سرسبز و دیدنی بلوط کامفیروز ورودخانه های کر و سیوند وسد درود زن با مناطق حفاظت شده محیط زیست که از ذخایر مهم اکولوژیکی کشور در مورد حیات وحش می باشد و همچنین پناهگاه پرندگان مهاجربوده که از اهمیت بین المللی برخوردار است. با وجود این همه مواهب خدادای اما سهم روستا های این شهرستان از
گردشگری شهری و در نگاه کلان کشوری به نظر بسیار ناچیز است.
-2 بیان مساله
صنعت گردشگری آمیزهای از فعالیتهای مختلف است که به صورت زنجیرهای در جهت خدمترسانی به گردشگران انجام میگیرد بنابراین گردشگری شامل تمامی پدیده ها و روابط حاصل از تعامل گردشگران، عرضهکنندگان و فروشندگان محصولات جهانگردی ، دولت ها و جوامع میزبان در فرآیند جذب و پذیرایی از گردشگران میباشد (زیرک باش ، 1386، ص .(12 توسعه گردشگری عبارت است از : استفاده بهینه از منابع طبیعی و فرهنگی کشور در جهت تامین نیازهای نسل های کنونی و آینده به نحوی که ضمن حفظ یکپارچگی و هویت فرهنگی سلامت محیط زیست و تعادل اقتصادی بتوان رفاه و آسایش مردمان کشور و مهمانان آنان را به صورت متعادل و پایدار تامین کرد( کوپر و همکاران،1380 ترجمه ،غمخوار) . بر این اساس هر گونه برنامه ریزی در زمینه
گردشگری بدون توجه به حفاظت محیط طبیعی و اجتماعی ، تعادل اقتصادی و حقوق جامعه میزبان یا مهمان مغایر با اهداف نهایی گردشگری یعنی توسعه رفاه ، عدالت اجتماعی و اعتلای کیفیت زندگی است ( گی و همکاران، 1382ترجمه پارسائیان و اعرابی) . به منظور تحقق توسعه پایدار گردشگری ، همکاری و هماهنگی نیروهای ذی نفوذ از جمله بخش خصوصی ، بخش عمومی ، جامعه میزبان ، گردشگران و نهادهای بین المللی ضروری است . (مهدی زاده،1377،ص. ( 15
دهیاری ها یکی از این نهاد هاست که از بدو تشکیل تاکنون با استفاده از همیاری و مشارکت مردم و کمک های دولت به منظور رفع نیازمندی های عمومی، جمع آوری زباله، ارائه خدمات عمومی و توسعه معابر اقداماتی انجام داده اند.اجرای طرح هادی، برنامه خدمات عمومی و برنامه خدمات اجتماعی- اقتصادی، سه فعالیت عمده دهیاریها را تشکیل می دهد( رضوانی،1383ص.(230
اما نقش دهیاران در جذب گردشگر چگونه است و یا می تواند باشد ؟تشکیل شوراهای اسلامی در نواحی روستایی، اقدامی بسیار موثر در فرایند مردم سالاری و مشارکت مردم در سرنوشت خویش محسوب می شود. در نواحی روستایی که در چند دهه اخیر خلا مدیریت وجود داشت، تشکیل شوراها وبه تبع آن تاسیس دهیاری اهمیت بسیار بیشتری نسبت به نواحی شهری دارد، چرا که شوراها توانسته اند خلا مدیریت را در روستاها پر کنند(رضوانی، 1383 ص.(222 شوراهای اسلامی به عنوان یک نهاد قانون گذاری در مقیاس کوچک و محلی می توانند کمبود های موجود در روستای خویش را به خوبی شناخته و نسبت به آنها برنامه ریزی
نمایندو حتی در انعکاس موانع و مشکلات توسعه روستای مربوطه را به شورای بخش می نمایندتا تصمیم گیری های لازم راجع به این مشکلات در رده های بالای مدیریتی انجام گیرد(رضوانی، 1387 ص..(38