بخشی از مقاله
چکیده
یکی از عوامل مؤثر در وقوع جرم، محیط اجتماع و زندگی است و بررسی موضوعاتی همچون کیفیت و نحوهي معماري مسکن و چگونگی شهرسازي در جوامع و شهرهاي مختلف یک کشور و یا محله هاي متفاوت یک شهر مبین تأثیرگذاري محیط بر بزهکاري است. نوع و کیفیت معماري و شهرسازي در کاهش یا افزایش وقوع جرایم تأثیر بسیاري دارد به گونهاي که امروزه درصد قابل توجهی از جرایم مخل نظم، امنیت و آسایش عمومی افراد ناشی از همین موضوع؛ یعنی بیتوجهی به معماري و شهرسازي صحیح و اصولی است. پژوهش حاضر سعی دارد راهکارهاي نوینی در طراحی محیطهاي شهري و پیشگیري از جرم با طرح ارتقايامنیت و کاهش فرصتهاي جرم و جنایت در سطح شهر تبریز و برخورد علمی و عملی با این پدیده را ارائه دهد.روش پژوهش به صورت میدانی واز نوع مشاهده است. جامعهي آماري مطالعهي حاضر، تعدادي از سرقت هاي ارتکاب یافته به طور تصادفی در دو منطقهي »ولیعصر- سیلاب« شهر تبریز میباشد. یافتههاي پژوهش حاضر نشان میدهد وقوع جرایم سرقت در این مناطق از شهر تبریز از الگوهاي مکانی پیروي میکند و بیشتر جرایم در مناطق حاشیهاي با نظارت محدود که فاقد اصول معماري و شهرسازي مناسبند به وقوع میپیوندند. از طرف دیگر مشخص شد که شرایط محیطی نقش مهم در کاهش جرایم دارد. نتایج این پژوهش نشان میدهد که مکانهاي بیدفاع و حاشیهاي که فاقد اصول معماري هستند شرایط مساعدي را براي وقوع جرم فراهم میکنند. با گسترش شهرنشینی نظارت و کنترل و امنیت شهري کاهش مییابد اما باتوجه به مکانهاي مستعد جرم باید راهکارهایی را در جهت کاهش جرایم از طریق طراحی محیطی و ایجاد فضاهاي قابل دفاع ارائه شود. البته با تخریب بافتهاي فرسوده و از بین بردن فضاهاي بیدفاع و استفاده از سازههاي مناسب و اصول شهرسازي متناسب با نیازهاي بشري میتوان در کاهش وقوع جرم و پیشگیري از تکرار جرم پیشقدم شد .
واژگان کلیدي: معماري، شهرسازي، طراحی محیطی، سرقت، پیشگیري وضعی.
1
The Effects of Architecture and Urban Development on Committing Robbery(A Case Study: Tabriz City)
Babak Pour Gahramani (PhD), Faculty Member, Islamic Azad University, Maragheh Branch, Department of Law, Maragheh, Iran
Sonya Alizadeh, M.A Student in Criminal Law and Jurisprudence, Islamic Azad University, Maragheh Branch, Department of Law, Maragheh, Iran
Abstract:
Introduction: one of the most influential factors in committing crime is life and social environment. Studying issues such as quality and architecture design and urban development methods in different cities and communities of a country or different neighbors of a city indicate effects of environment on crime rate. Urban development and architecture quality and type plays an influential role in reducing or increasing crime rate, in a way that nowadays a considerable percent of such crimes violate discipline, security and public welfare, all of which are caused by not paying detailed attention to systematic and correct urban development and architecture Objectives.
Aim: The aim of present investigation is to study new solutions in designing urban environments and preventing crime commitment with security promotion program and reducing crime chance commitment in Tabriz city and investigating practical and scientific approaches to the phenomena.
Research method: research method of present study is field study of observation type. Statistical population of present investigation involves some robbery cases which were randomly occurred two areas of Tabriz city, Valiasr and Seylab.
Findings: findings of present study indicated that occurrence of robbery crimes in these two areas of Tabriz City follow spatial patterns and most crimes occur at suburban areas which are constructed with less supervision, following no systematic architectural and urban development rules. On the other hand it was determined that environmental conditions play an important role reducing crimes.
Results: results of present investigation indicated that open and suburban areas which have no systematic architecture provide the best conditions for crime commitment. Urban security, control and supervision reduces with development of urbanization, though considering crime-prone areas appropriate solutions should be presented to reduce crime commitment through environmental design and creating defendable places. It is also worth mentioning that crime commitment can be prevented with destruction of distressed areas, eliminating defenseless areas, using appropriate structures and principles of urban development which are in accordance with human needs.
Key words : architecture, urban development, environmental design, robbery, situational crime prevention
همدقم -1
،دنتفا یمن قافتا دنراد هنامرجم لامعا باکترا يارب بسانم يرهاظ هک يرهش زاب نکاما و اهرهش زا جراخ رد میارج ًامازلا هعماج ،هتشذگ رد .دنهدیم خر يرهش نورد زیخمرج طاقن و سیلپ مشچ زا رود هب نکاما رد میارج زا ياهدمع تمسق هکلب تاقیقحت ،سیلپ یتنس ياهتشگ قیرط زا نامرجم يریگتسد طقف نانآ یلصا فده هک هتشاد ار یتیاضران نیا سیلپ زا هراومه یپ اهرازبا نیا تیافک مدع و اهتیدودحم هب سیلپ هک هزورما .تسا هدوب سیلپ ياهتیروف زکارم اب مدرم ياهسامت و یئانج هک یناسک . (1391،شوهاب ،داژنسابع) تسا هدش دنمقلاع میارج عوقو زا يریگشیپ رد نیون ياهرازبا زا هدافتسا هب ،تسا هدرب
2
مرتکب جرم و اعمال ناهنجار می گردند، پس از بررسی محیطهاي گوناگون و طبقهبندي آنها از نظر خطر شناسایی و دستگیري، محیط هاي کمخطر را براي انجام عمل خویش بر می گزینند و بنابر این جرایم و انحرافات اجتماعی در یک محدودهي مکانی رخ میدهند که مجرم با یک برنامهریزي و طرحریزي با در نظر گرفتن جوانب دیگر کار به آن مبادرت میکند. از سویی نتایج بسیاري از تحقیقات که در خصوص اثر عوامل محیطی بر پیشگیري از جرم انجام گرفته، از نقش مستقیم و مثبت عوامل محیطی بر کاهش میزان وقوع جرایم می باشد، به طوري که امروزه پیشگیري محیطی از جرم به یک اولویت در برنامهها و سیاستهاي پیشگیرانه اغلب کشورها تبدیل شده و نتایج حاصل از اجراي این سیاستها نیز رضایتبخش است از جمله از این ابزارهاي مدرن و جایگزین میتوان به شناسایی نقاط جرمخیز از طریق فناوري هاي نوین رایانهاي، GIS و GPS گماشتن گشتهاي هدایت شده در نقاط جرمخیز، گروهبندي نیروها، استفاده از گشت هاي پیاده و جامعه محور اشاره کرد. تفاوت اقدامات جدید با گذشته در آن است که پلیس به جاي واکنش در برابر جرایم که به وقوع پیوسته، سعی بر پیشبینی و پیشگیري از وقوع آنها دارد (کمیزي، . (1387 بزهکاران براي ارتکاب جرم به دنبال مکان مناسب هستند که بتوانند به اهداف خود جامهي عمل بپوشانند. تغییر وضعیت و شرایط در مکانهاي ویژه میتواند به شکل قابل ملاحظه اي جرایم را کاهش داد. به بیان دیگر میتوان با کنترل و پیشگیري، محیط را که در واقع زمینهساز امکان ارتکاب جرم است، به محیطی عاري از جرم تبدیل نمود. پژوهش حاضر با ارائهي راهکارهاي نوینی در طراحی محیطهاي شهري و پیشگیري از جرم با طرح ارتقايامنیت و کاهش فرصتهاي جرم و جنایت در سطح شهر تبریز و برخورد علمی و عملی با این پدیده میکوشد تا به سؤالات زیر پاسخ دهد:
