بخشی از مقاله
چکیده
امنیت یکی از مهمترین عوامل سازنده کیفیت محیط شهری بر مصون ماندن افراد جامعه از خطرات و جرایم دلالت دارد،وجود محیطی امن برای زندگی درکنار سایر نیازهای اساسی و فیزیولوژیکی انسان از ضروریات ونیازهای اصلی انسان محسوب می شود.
ناهنجاری های اجتماعی و جرایمی که مجرمین در محیط های شهری مرتکب می شوند از مصادیق بارز ناامنی محیط زندگی ،سلب کننده امنیت شهرها و آسایش و آرامش مردم است. امنیت به معنی رهایی از ترس و تهدید و هریک از ابعاد آن موضوع کار علوم مختلف است که این مفهوم در شهرسازی به معنی امنیت در محیط شهر است. امروزه رسالت برنامه ریزی و طراحی شهری در زمینه ارتقاء سطح امنیت شهری بیشتر معطوف به چگونگی طراحی فضاها و برنامه ریزی مناسب و اصولی در ساخت و ساز و کاربری های شهربوده است.
جدای از اثرات اجتماعی و فرهنگی ناشی از برنامه ریزی و طراحی محیط های امن شهری بر الگوهای رفتار شهروندی و بهبود کیفیت محیطی نواحی سکونتی، تبیین ویژگیها و اثرات مترتّب بر نقش کالبدی شهر بر کاهش جرایم شهری و یا کاستن از وقوع جرم، موضوع مستقل و بااهمیتی است که در قالب تئوریهای نوین شهرسازی بدان اشاره می شود.
-1 مقدمه
جرم یکی از معضلات اجتماعی است که بر زندگی تک تک افراد جامعه تأثیر می گذارد.جرایم علیه اموال و مالکیت از مهمترین این معضلات است که خود باعث تزلزل امنیت اقتصادی شده و دلسردی در کار و فعالیت روزمره مردم را در پی دارد.جرم رویدادی پیچیده است و هنگامی اتفاق می افتد که چهار عامل همزمان با هم وجود داشته باشند، قانون، مجرم، هدف و مکان وقوع جرم که بدون عامل مکان و سه عنصر دیگر جرمی اتفاق نمی افتد.
تحقیقات نشان می دهد بزهکاران در انتخاب مکان جرم اغلب منطقی عمل می کنندو به دنبال کم خطرترین و مناسب ترین فرصت ها و شرایط مکانی برای بزهکاری هستند.بدین ترتیب در محدوده شهرها کانون هایی شکل میگیرد که دارای تعداد فرصت ها واهداف مجرمانه بیشتر و به تبع آن تعداد جرایم بالاتری می باشد.
امروزه طراحی محیط به صورت اصولی به منظور پیشگیری از وقوع جرم بخش مهمی از دانش شهرسازی و عمران شهری را شکل می دهد.دسترسی ها ،نورپردازی،بافت شهرها ،گره های شهری ، بن بست ها،مسیرهای کم تردد،ایستگاههای مترو،پارکها و فضاهای سبز درون شهرها همگی می تواند موضوع مورد توجه مسئولان و مدیران شهری در کنترل فضا به منظور تقلیل میزان جرایم ارتکابی بیانجامد.
مطالعاتی مرتبط با این موضوع انجام گرفته است که از جمله آنها مقاله پیشگیری از وقوع جرم با طراحی محیطی جرم ستیز به نویسندگی مصطفی آب روشن که در آن ابتدا به کاهش جرم از راه ایمنی و سپس به تبیین راهی جهت کاهش جرم از طریق دگرگون ساختن عوامل جرم پرداخته است.
پژوهشی دیگر با عنوان راهکارهای پیشگیری از جرایم شهری با نویسندگی محمدرضا متین فر وجود دارد که در ان نویسنده پس از توضیح ویژگی های جرایم شهری به راهکارهای آن جهت کاهش جرم پرداخته است.
این پژوهش به روش توصیفی تحلیلی و به کمک منابع کتابخانه ای به تبیین تاثیر شهرسازی و معماری اصولی در پیشگیری از وقوع جرم و بالا رفتن احساس امنیت در جامعه بر اساس نظریه های مرتبط با شهرسازی مورد بررسی قرار می گیرد.
