بخشی از مقاله
نگاهي بر نقش زوجين در خانواده و حقوق آنان
خانواده از ابتداي تاريخ تاكنون در بين تمامي جوامع بشري، به عنوان اصليترين نهاد اجتماعي؛ زيربناي جوامع و منشأ فرهنگها، تمدنها و تاريخ بشر بوده است، پرداختن به اين بناي مقدس و بنيادين و حمايت و هدايت آن به جايگاه واقعي و متعالياش، همواره سبب اصلاح خانواده بزرگ انساني و غفلت از آن موجب دور شدن بشر از حيات حقيقي و سقوط به ورطه هلاكت و ضلالت بوده است.
اسلام به عنوان مكتبي انسانساز بيشترين عنايت را به تكريم، تنزيه وتعالي خانواده دارد و اين نهاد مقدس را كانون تربيت و مهد مودت و رحمت ميشمرد وسعادت و شقاوت جامعه انساني را منوط به صلاح و فساد اين بنا ميداند و هدف از تشكيل خانواده را تأمين نيازهاي مادي، عاطفي و معنوي انسان از جمله دستيابي به سكون وآرامش برميشمارد. دستيابي به اين اهداف والاي مكتب اسلام و حفظ و حراست دقيق ومستمر از آن، نيازمند توجه جدي به خانواده و پياده كردن قوانين مربوط به آن دراسلام است و ضروري است كليه برنامهريزيها و سياستگذاريها در تمام سطوح، حق مدارانه و ملهم از نگرش توحيدي و در راستاي تعالي و مصالح خانواده باشد.
شوراي فرهنگي ـ اجتماعي زنان براساس بند سوم شرح وظائف خود مبني بر «سياستگذاري وبرنامهريزي جهت تقويت نهاد مقدس خانواده بر مبناي آسان كردن تشكيل خانواده،پاسداري از قداست آن و استوار ساختن روابط خانوادگي بر پايه حقوق و اخلاق اسلامـي» و نيز با بهرهگيري از قرآن و سنت، قانون اساسي و ديگر قوانين جاري در نظام اسلامي ايران و رهنمودها و فرمايشات حضرت امام خميني (ره) و بيانات روشنگرانه مقام معظم رهبري در مورد خانواده، اقدام به تهيه سياستهاي تشكيل، تحكيم و تعالي خانواده نموده است.
تعريف خانواده:
خانواده گروهي است متشكل از افرادي كه از طريق نسب يا سبب و رضاع با يكديگر به عنوان شوهر، زن، فرزندان، مادر، پدر، برادر و خواهر در ارتباط متقابلند و فرهنگ مشتركي پديد آورده و در واحد خاصي به نام خانواده زندگي ميكنند.
اصول و مباني:
1.نظام زوجيت از اركان عالم خلقت و از آيات و نشانه هاي الهي است و وحدت زن و مرد در ابعاد انساني و اختلاف آنها در بعد بشري از شاهكارهاي خلقت و موجب تداوم و تكامل حيات آنان ميباشد؛
2. زن و مرد بر اساس حكمت الهي با لحاظ تفاوتهاي طبيعي آنها بايد از حقوق انساني، اجتماعي، اقتصادي و فرهنگي عادلانه برخوردار شوند؛
3. خانواده واحد بنيادين جامعه و كانون اصلي رشد و تعالي انسان است، قوانين و مقررات و برنامههاي كشور بايد در جهت آسان كردن تشكيل خانواده، حمايت و پاسداري از قداست آن و استواري روابط خانوادگي بر پايه حقوق و اخلاق اسلامي باشد؛
4. نتايج ازدواج ايجاد مؤدت، رحمت و آرامش ميان زن و شوهر است و با تكريم و احسان توسط فرزندان و رحمت و تربيت توسط والدين تداوم و تكامل مي يابد؛
5. اعضاي خانواده بويژه والدين نسبت به حفظ حرمت و صيانت خانواده از آفات و آسيبها و توانا نمودن اعضا در ابعاد شناختي و رفتاري جهت هدايت آنها در مسير الي الله و حصول به حيات طيبه مسئول ميباشند؛
6. تربيت و عواطف اجتماعي به عنوان مهمترين ويژگيهاي نظام انساني از خانواده نشأت ميگيرد و توجه به نقش محوري زن به عنوان محور عاطفه و تربيت و نقش محوري مرد در امر تربيت و تأمين معيشت و اداره زندگي، امري ضروري است.
اهداف:
1. تحقق ديدگاه اسلام در خصوص اهميت جايگاه، منزلت و كاركردهاي خانواده در نظام اسلامي؛
2. حمايت از تشكيل، تحكيم و تعالي نهاد خانواده و پيشگيري از تزلزل و فروپاشي آن؛
3. ارتقاء سطح فرهنگي و تربيتي اعضاي خانواده به منظور ايفاي نقش آن در سلامت و بهبود فرهنگي جامعه؛
4. همگرايي و هماهنگي در كليه سياستها و برنامهريزيها در موضوع خانواده به منظور بهبود وضعيت تشكيل، تحكيم و تعالي خانواده؛
5. آگاهي افراد خانواده نسبت به حقوق و وظايف يكديگر و زدودن نگرشهاي غلط جامعه؛
6. گسترش و تعميق ارزشهاي اصيل اسلامي در خانواده براي تربيت نسل سالم، با ايمان، مسئول و مؤثر در رشد خود، خانواده و جامعه؛
7. ايمن سازي خانواده از آسيب و بحرانهاي اجتماعي و حمايت از خانوادههاي آسيبديده؛
هدف اول: تحقق ديدگاه اسلام در خصوص اهميت جايگاه، منزلت و كاركردهاي خانواده در نظام اسلامي
راهبردها:
1.ترسيم الگوي خانواده متعادل و تبيين ويژگيهاي الگويي خانواده آرماني در اسلام ؛
2.تحكيم مباني اعتقادي خانواده و تواناسازي آن در ابعاد شناختي و اخلاقي جهت هدايت خانواده در مسير الهي و تقويت فرهنگ اسلامي؛
3.توسعه آگاهيهاي جامعه و اعضاي خانواده نسبت به اهميت، كاركردها و تأثير آن بر بنيانهاي شخصيت فرزندان و توسعه انساني جوامع به عنوان عامل مهم انتقال فرهنگ و ارزشها؛
4.ارتقاي امنيت وتأمين نيازهاي مادي، معنوي و مصونيت بخشي خانواده در ابعاد فرهنگي، رواني، اقتصادي و اجتماعي؛
5.تأمين نيازهاي مادي، معنوي، عاطفي فرزندان در خانواده به منظور افزايش احساس تعلق اعضاي خانواده به يكديگر؛
6.تأمين و ارتقاء سلامت روحي، جسمي، اجتماعي زنان در مراحل مختلف زندگي و ايجاد تسهيلات مورد نياز و ارائه خدمات مناسب در اين مراحل (دوران بارداري، تغذيه، نوع كار، حضانت كودك و….)؛
7.تقويت شخصيت و جايگاه واقعي زن و مرد به عنوان پدر، مادر و همسر و توجه به نقش اساسي آنها در توسعه انساني و تربيت نسل بالنده در خانواده ؛
8.توسعه آگاهي زنان و اعضاي خانواده در خصوص ايجاد الگوي صحيح اقتصادي و تنظيم درآمدها و هزينههاي خانواده و تأثير آن بر اقتصاد كشور
سياستهاي اجرايي:
- آموزشهاي لازم به دختران و پسران در زمينه انتخاب همسر با در نظر گرفتن سلامت ديني، فكري، جسمي و رواني يكديگر به منظور پيشگيري از بروز آسيبهاي اجتماعي در زندگي؛
- بررسي علل افزايش ناهنجاريهاي فرهنگي و اخلاقي در بين اعضاي خانواده و ارائه راهكارهاي مناسب جهت رفع آن؛