بخشی از مقاله
چکیده
نتایج تحقیقاتی که در سازمان ملل متحد انجام شده، نشان می دهد که بیش از 17میلیون نفر هر سال دچار بیماری روحی افسردگی می گردند که در این میان زنان دو برابر ببیشتر از مردان دچار این بیماری می شوند بنابراین پژوهش حاضر با هدف رابطه بین مؤلفه های خودشفقتی با افسردگی در زوجین انجام شد. این مطالعه یک پژوهش غیر آزمایشی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری این پژوهش کلیه زوجین شهر اردبیل در سال 1394 بودند که به روش نمونهگیری در دسترس تعداد 158 نفر انتخاب شدند. برای جمع آوری دادهها، از پرسشنامه های خودشفقتی و افسردگی بک فرم کوتاه استفاده شد. دادههای پژوهش نیز با استفاده از رگرسیون چند گانه و ضریب همبستگی پیرسون و با استفاده نرم افزار آماری 21 SPSS مورد تحلیل قرار گرفتند.
نتایج نشان داد بین مهربانی با خود، احساس مشترک انسانی و ذهن آگاهی با افسردگی رابطه منفی معنادار و بین مؤلفه های قضاوت در مورد خود ، انزوا و فزون همانندسازی با افسردگی رابطه مثبت معناداری وجود دارد. هم چنین44 افسردگی توسط متغیر های پیش بین تبیین می شود. ضرایب بتا نیز نشان داد مهربانی با خود -0/29 ، احساس مشترک انسانی -0/17، ذهن آگاهی-0/ 35، قضاوت در مورد خود0/ 29 ، انزوا 0/41و فزون همانند سازی0/43 به شکل معناداری افسردگی زوجین را تبیین می کنند. در مجموع میتوان بیان نمود که مؤلفه های خودشفقتی در زمره متغیرهای مرتبط با افسردگی بود و توانایی پیشبینی آن را دارد.
مقدمه
افسردگی از شایع ترین اختلالات روانی در جوامع بشری هست - یزدان بخش، . - 1374لاک برن و کوتراکس معتقدند در سطح معمول بالینی، افسردگی نشانگانی است که تحت سلطه خلق افسرده است و بر اساس بیان لفظی یا غیر لفظی عواطف غمگین، اضطرابی و یا حالتهای برانگیختگی نشان داده می شود - دادستان،. - 1375 در دهه گذشته، هم زمان با افزایش شیوع افسردگی در سنین پایین تر، توجه زیادی به تشخیص و درمان افسردگی در کودکان و نوجوانان جلب شده است. پژوهش های زیادی درباره شیوع افسردگی در کودکان کشورهای غربی صورت گرفته است، اما چنین تحقیقاتی در کشورهای دیگر اندک هستند.
افسردگی واکنشی عاطفی و احساسیاست که معمولاً در پی ناکامی با شکست رویه می دهد و در پی آن نا امیدی از تمامی انگیزه ها به وجود می آید. نکته قابل توجه این است که دستگاه ذهنی انسان هیچ گاه ترس یا اضطراب را بیرون وجود خود درک نمی کند و این خود انسان است که با توجه به هدف ها، انگیزه ها و پیش داوری هایش نسبت به هر احساس و تجربه ای در جهان خارج و زندگی شخصی، خانوادگی با محیط اجتماعی واکنش روانی و عاطفی نشان می دهد. این تجربیات و احساسات می توانند در پاره ای موارد حتی غیر واقعی باشند - حمیدی نیا، . - 1387 خصوصیات اصلی و مرکزی حالت افسردگی کاهش عمیق میل به فعالیت های لذت بخش روزمره، مثل معاشرت، تفریح، ورزش، غذا و روابط جنسی و غیره است.
این ناتوانی برای کسب لذت حالتی نافذ و پایا دارد، به طور کلی شدت افسردگی بستگی به تعداد علائم و درجه نفوذ آن ها دارد. در خفیف ترین شکل ممکن است، فقط معدودی از علائم اساسی وجود داشته باشد - پور افکاری، به نقل از خانجانی و همکاران، . - 1389 همان گونه که قرن بیستم عصر اضطراب خوانده شده، این قرن با عنوان عصر مالیخولیا خاتمه می یابد. داده های بین المللی بیانگر آن است که نوعی شیوع نوگرایانه افسردگی و اضطراب وجود دارد. شیوعی که پا به پای پذیرش شیوه های نوین توسعه در سراسر دنیا گسترش می یابد.
اطلاعات زیادی که از پژوهشهای گوناگون به دست آمده نشان میدهد اختلالات روانی، بویژه افسردگی و اضطراب، میتواند زندگی عادی ما را تحت تأثیر قرار داده و آن را دچار اشکال سازد - خدا رحیمی،. - 2005 براساس نتایج پژوهشها، اعتقاد رایج این است افرادی که دچار افسردگی هستند، قادر به برقراری ارتباط مؤثر و سازگاری با دیگران نیستند و مستعد ابتلا به انواع بیماریهای جسمی میباشند. این اختلال می تواند باعث آشفتگی فرایند تنظیم و اداره احساسات در آنان گردد - مختار پور و امینی، . - 2006 طبق تحقیقات به عمل آمده، بیش از 20میلیون آمریکایی هر سال و یکی از چهار زن و یکی از ده مرد در تمام طول عمرشان به طور جدی دچار افسردگی می شوند.
این اختلال یک حالت روانشناختی نابهنجار است که به وسیله کاهش خلق و علاقه، احساس گناه، دشوار شدن تمرکز، از دست دادن اشتها و افکار مرگ یا خودکشی مشخص می شود - سادوک. - 2007 1به طوری که فرد افسرده به آینده بدبین است، تسلیم سرنوشت شده و به ایجاد تغییر در شرایط و یاری گرفتن امیدی ندارد. برخی از نشانه های افسردگی نظیر خستگی مفرط، بازخورد های شناختی حاکی از درماندگی و نا امیدی و از دست دادن روحیه مبارزه گری میتوانند بر کیفیت زندگی تاثیر منفی داشته باشند. میزان شیوع طول عمر افسردگی 16/6درصد و میزان شیوع یکساله آن 6/7است.
البته اگر احساس غمگینی که بسیار رایج است و اختلال افسرده خویی نیز به این میزان افزوده شود، درصد بسیار بیشتری از افراد جامعه را شامل خواهد شد - کرنه1 و همکاران،. - 2012 نتایج تحقیقاتی که در سازمان ملل متحد انجام شده، نشان می دهد که بیش از 17میلیون نفر هر سال دچار بیماری روحی افسردگی می گردند که در این میان زنان دو برابر ببیشتر از مردان دچار این بیماری میشوند - لیپورث،. - 1985 هم چنین عوامل خطرساز برای ابتلا به افسردگی را جنسیت، پیشینه خانوادگی، رخدادهای تنش زای زندگی، فقدانی سنگین، سوانح و کودک آزاری برشمرده اند - فراکلین،. - 2003 در پژوهش تازیکی و همکاران - - 1380 این نتیجه به دست آمد که بین افسردگی و طول مدت دیابت رابطه معناداری وجود دارد.
نتایج تحقیق باقری نزاد و همکاران - - 1389 نشان داد که نشخوار فکری، به طور معنی داری%30 از تغییر در واریانس افسردگی را پیش بینی می کند. نتایج پژوهش خانجانی و همکاران - - 1389 نیز نشان داد که بین هوش هیجانی و افسردگی رابطه منفی معنادار وجود دارد .فتح اله زاده و همکاران - 1393 - هم به این نتیجه رسیدند که بین خوشبینی و افسردگی رابطه منفی معناداری وجود دارد. × به اعتقاد نف - 2008 - سازه خود شفقتی نمایانگر گرمی و پذیرش جنبه هایی از خود و زندگی است که خوشایند بوده و شامل سه عنصر اصلی می باشد.
اول، هر زمان که فرد متوجه ناکارآمدی خود می شود و از آن رنج می برد، موجودیت خود را دوست دارد و آن را درک می کند. دوم، حسی است از ویژگی مشترک انسانی و تشخیص این امر که درد و شکست جنبه های غیرقابل اجتناب مشترک در تجربه همه انسانها است. سوم، خود شفقتی معرف آگاهی متعادل نسبت به هیجانات خود است و این شامل توانایی مواجهه با افکار و احساسات رنج آور به جای اجتناب از آنها بدون بزرگنمایی و یا احساس غم و تأسف برای خود می شود - نف و همکاران،. - 2007 در تحقیق او گون یمی و مابکوجه - 2007 - 2 رابطه ی خودکارآمدی با اعتماد به نفس و خوش بینی، مثبت و با اضطراب، افسردگی و نشانه های مرضی جسمانی، منفی گزارش شده است.
نف3 خود شفقتی را به عنوان سازه ای سه مؤلفه ای شامل مهربانی با خود در مقابل قضاوت کردن خود، اشتراکات انسانی در مقابل انزوا و به هوشیاری - ذهن آگاهی - در مقابل همانند سازی افراطی تعریف کرده است. خودشفقتی بر پذیرش خود یا پذیرش تجربه خود در چارچوب مهربانی با خویشتن و به هوشیاری - ذهن آگاهی - تأکید دارد. مهربانی با خود، درک خود به جای قضاوت خود و نوعی حمایت نسبت به کاستیها و بی کفایتی های خود است. اعتراف به اینکه همه انسانها دارای نقص هستند، اشتباه میکنند و درگیر رفتارهای ناسالم میشوند، مشخصه اشتراکات انسانی است. خود شفقتی علاوه بر آنکه فرد را در مقابل حالات روانی منفی محافظت میکند، در تقویت حالات هیجانی مثبت نیز نقش دارد.
به عنوان مثال خود شفقتی با احساساتی چون پیوند اجتماعی و رضایت از زندگی مرتبط است. همچنین، خود شفقتی به ارضاء نیازهای اساسی خودمختاری، شایستگی و نیاز به برقراری ارتباط کمک میکند. افرادی که خود شفقتی بالاتری دارند، مهارتهای مقابله هیجانی بیشتری گزارش میکنند - قزاسفلو و همکاران،. - 1393 برودهید4 و همکاران - 1983 - در پژوهشی در زمینه تأثیر محافظتی خودشفقتی در پیشگیری از بیماری ها به این نتیجه رسیدند که فراهم بودن خود شفقتی ببیشتر ما را در برابر بیماری و حتی مرگ محافظت می کند. برومت5 و همکاران - - 2001 در پژوهشی نتیجه گرفتند که بیماران قلبی عروقی که شفقت بیشتری دریافت می نمایند، طول عمر طولانی تری دارند.
