بخشی از مقاله
عربستان سعودی
1-4-2- گردشگری
عربستان سعودی مهد اسلام و قبله مسلمانان جهان است و به دلیل تاریخ،شعائر و سنن و پیشینه مذهبی غنی کانون توجه جهانیان است و در این راستا، دولت با تشکیل کمیسیون عالی گردشگری سعی در تدوین سیاست های منظم گردشگری دارد تا نقش گردشگری به عنوان مهمترین عامل تعیین کننده آینده عربستان در زمینه فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی،هرچه بیشتر نمایان سازد.
شهر مکه به عنوان قبله مسلمانان و شهر مدینه به خاطر آرامگاه پیغمبر اسلام (ص) از نظر تاریخی - مذهبی اعتبار و جذابیت خاصی دارند، به همین دلیل دولت سعودی در نظر دارد زائران مسلمان را به اقامت بیشتر در عربستان ترغیب کند، اقتصاد کشور پادشاهی عربستان با استفاده از در آمد فراوان حاصل از فروش نفت،بهبود یافته و دولت این کشور با توسعه زیر ساخت های بنیادین سعی در بهبود فعالیت های اقتصادی دارد. همچنین با تشویق بخش های دولتی و خصوصی در مشارکت فعالانه، درصدد ایجاد فرصت های شغلی و بالابردن سطح اشتغال ملی می باشد.
عربستان سعودی به طور رسمی در قرن هجدهم تشکیل شد. در کشور عربستان،دولت نقش مهمی در صنایع این کشور ایفا می کند، ولی در سال های اخیر بیشتر فعالیت های اقتصادی به بخش خصوصی واگذار شده است. کعبه، در شهر مکه کانون گردهمایی مسلمانان سراسر جهان و از مراکز عمده جذب
گردشگران مسلمان خارجی به شمار می رود. در سال های اخیر به رغم افزایش انوا ع تسهیلات سفر در عربستان سعودی، سعودی ها هنوز برای دریافت اطلاعات سفر به اقوام مراجعه می کنند،از پول نقد به جای کارت اعتباری استفاده می کنند و به استفاده از تورهای پکیج چندان رغبتی نشان نمی دهند .طبق یک بررسی انجام شده اغلب گردشگران عرب برای مسافرتشان برنامه ریزی نمی کنند، آنها با خانواده شان مسافرت می کنندو ترجیح می دهندپول نقد خرج کنند تا از کارت اعتباری استفاده نمایندکه این مورد نه تنها انتخاب آنها را محدود می کند بلکه به دلیل فقدان تخفیف مخصوص، هزینه سفرهای آنان را نیز
افزایش می دهد. سعودی ها عادت ندارند از کارت اعتباری استفاده کنند.بیش از نیمی از افرادی که دراین نظر خواهی از آنها سوال شده است، گفته اند که پول بلیط و هزینه مسافرتشان را نقد می پردازند. اغلب سعودی ها قبل ازعزیمت پول کشوری را که به آن سفر می کنند را تهیه می کنند.تهیه بن غذای رستورانها و تورها نیز یکی دیگر از کارهایی است که سعودی ها انجام نمی دهند، اما در هر حال، هتل رزرو می کنند. سعودی ها هنوز متوجه اهمیت برنامه ریزی برای سفر نشده اند چون فکر می کنند هرموقع که بخواهند جا برای آنها هست. به رغم بهبود اوضاع در زمینه رزرو محل اقامت نسبت به سال قبل، هنوز تنها 20 درصد از عرب ها برای سفر برنامه ریزی می کنند.
بیشتر خانواده های سعودی پرجمعیت هستند. برخی از آنها به پانزده نفر می رسد که می توان آنها را یک گروه تلقی کرد. امروزه تعداد بیشتری از سعودی ها از برنامه های تورها مطلع شده اند که دلیل آن هم تخفیف قابل توجه تورها، سهولت تهیه محل اقامت، تسهیل در رفت و آمد و برنامه های از پیش تعیین شده تورها است. شرکت های مسافرتی تاثیر بسزایی بر انتخا ب مقصد سفر سعودی ها دارند، اما با این همه 40 درصد ازشرکت کنندگان در این نظر خواهی هنوزاز
خدمات و تخصص این شرکت ها استفاده نمی کنند. بیش از66 درصد از آنها معتقدند که برنامه های شرکت های مسافرتی خوب نیست و اطلاعات دقیقی را ارایه نمی کند. فقط 25 درصد از آنها از اطلاعات شرکت های مسا فرتی در مورد کشور مقصدشان استفاده می کنند، با این همه شرکت های مسافرتی بعد از بستگان، اینترنت،و روزنامه منبع اصلی آنها هستند. در حدود 60 درصد از آنهایی که نمی دانند به کجا می خواهند سفر کنند. اینترنت نقش بسزایی در اطلاع رسانی گردشگری عربستانی ها ایقا می کند. امسال 22 کشور عضو اتحادیه اروپا قانونی وضع کردند که به موجب آن اخذ بیمه برای هر فرد سعودی که متقاضی روادید این کشورها باشد، اجباری خواهد بود. هزینه درمان، و دیگر زیان ها نیز در این بیمه منظور می شود.
قیمت این بیمه به مدت سفر بستگی دارد. در مورد مقصدهای پر طرفدار باید گفت بیش از 42 درصد از آنها کشورهای خلیج فارس به خصوص بحرین و دوبی را برای سفر برگزیدند. پس از آن شرق آسیا و بعد کشورهای عربی و آ فریقای شمالی مقصدهای دیگر بودند. رتبه اروپا و آمریکا افت کرده است اما تعداد سعودی هایی که به بریتانیا سفر کرده اند کمی افزایش یافته است. مقصدهای واقع در کشورهای عربی مثل قاهره، دوبی و لبنان در همه اوقات سال پرطرفدارند، مالزی هنوز هم مورد علاقه مسافران است و تعداد مسافران عازم به استرالیا روز به روز بیشتر می شود. گفتنی است، در سال جاری تمایل گردشگری در اروپا رو بهافزایش است، اما فصل سفر تازه شروع شده است و احتمالا تقاضا بیشتر هم می شود.
اوضاع سفر به آمریکا از سال پیش بهتر است اما در مقایسه با چند سال گذشته افت کرده است. با فرارسیدن تابستان سعودی ها می خواهند از هوای گرم و شرجی فرار کنند، این شلوغ ترین دوره کار عرب ها است مخصوصا همه می خواهند در ماههای ژوئیه (تیر) و اوت ( مرداد) به سفر بروند. طبق این بررسی تعطیلات اغلب سعودی ها یک ماه بیشتر است، به طور متوسط 10 هزار ريال سعودی ، با توجه به طول سفر و مقصد ، در مسافرت خرج می کنند.
طرح های پیشنهادی دولت در بخش گردشگری بر اساس موارد زیر تنظیم گردیده اند:
• ماهیت مهمانپذیری مردم عربستان
• امنیت و آرامش موجود در عربستان
• موقعیت منحصر به فرد عربستان
• گستردگی مساحت عربستان و تنوع آب و هوا ی جغرافیایی و منطقه ای
• پیشینه غنی و تاریخی و باستانی
• وجود زیر ساخت و خدمات پیشرفته مورد نیاز در بخش گردشگری
اهداف اولیه دولت عربستان در بخش گردشگری عبارتند از:
1- تلاش برای درک و شناخت توسعه متوازن اهداف گردشگری داخلی به منظور توزیع عادلانه سود فعالیت های اقتصادی ، فرهنگی و زیست محیطی در جامعه
2- توسعه صنعت گردشگری بعنوان بخش تاثیر گذار و متنوع سازی اقتصاد عربستان و توسعه منطقه ای
3- افزایش در آمدهای محلی ، ترغیب سرمایه گذاری خصوصی و افزایش درآمد ارزی
4- ایجاد فرصت های شغلی، ترویج و توسعه منابع انسانی و راه اندازی برنامه های تحصیلی و آموزشی لازم در جهت بهبود کیفی زندگی شهروندان
5- ارزیابی، شناسایی و در نهایت به حداقل رساندن کسری اقتصادی بدون کاستن از تجربیات گردشگری
6- اتخاد تصمیم های مناسب جهت حفظ و حراست ار منابع طبیعی، انسان ساخت و اجتماعی ، فرهنگی به صورت پایدار
7- توسعه فرصت های شغلی در بازارهای بالقوه بر اساس ورود مسلمانان مراسم حج و عمره و ارائه تصویری مطلوب از میهمان نوازی جامعه عربستان
8- تنوع بخشی محصولات گردشگری درون قلمرو عربستان از طریق توسعه تسهیلات و امکانات گوناگون ارائه شده به گردشگران، پشتیبانی از صنایع حمل و نقل و توسعه زیر ساخت های مورد نیاز در هر محدوده
9- کمک به توسعه تشکیلات و تأسیسات گردشگری با اندازه های کوچک و متوسط بویژه از بعد هنری، صنایع دستی و ایجاد خوابگاههای گردشگری
10- بهبود کیفیت ارائه امکانات وتسهیلات گردشگری در تمام طول سال بمنظور برآوردن نیازهای انواع گروههای گردشگری با درآمدهای مختلف
11- ارتقاء سطح آگاهی جهانی در خصوص منابع موجود و میراث فرهنگی کشور عربستان از نظر جاذبه های گردشگری و بالا بردن غرور اجتماعی مردم
12- افزایش فعالیت ها و تجربیات گردشگری برای گروههای محلی بخصوص خانواده ها، جوانان و سایر گروهها با نیازهای ویژه
اهداف اجرایی
1- تهیه ، تدوین و اجرای قوانین، مقررات و آئین نامه ها در جهت اجرای موثر و کاربردی صنعت گردشگری
2- تشکیل چارچوب و ساختار سازمانی به منظور هماهنگ سازی عملیات مربوطه ، مسئولیت ها و اختیارات مربوط با عملکرد و توسعه بخش گردشگری
3- تلاش برای شناسایی و تعیین اصلاحات آئین نامه ای و سازمانی مناسب برای توسعه گردشگری ظرفیت پذیر
4- تسهیل همکاری مشترک میان طرفین درگیر در سطوح محلی ، منطقه ای، ملی و بین المللی
5- داخل کردن سازمان های حقیقی و حقوقی ذینفع در صنعت گردشگری بطور فعال و ترغیب بخش های خصوصی و دولتی برای مشارکت با یگدیگر
6- ترویج فرهنگ تحقیق و پژوهش در امر گردشگری در جامعه و ایجاد مراکز تحقیقاتی
7- کسب اطمینان از شناخت اثرات اقتصادی ، اجتماعی، فرهنگی و زیست محیطی هر پروژه گردشگری پیش از آغاز آن
8- ترویج و معرفی پروژه های توسعه پایدار و امکان ایجاد فضای مناسب گردشگری
9- توسعه و بکار گیری قوانین و مقررات برای مدیریت حفظ محیط زیست
10- بهبود و توسعه قوانین و استانداردها و نظارت بر کیفیت مطلوب محصولات و خدمات گردشگری
11- توسعه راهکارهای مناسب جهت بازاریابی به منظور شناسائی اهداف ، ایجاد و نقش صنعت گردشگری
12- بهبود کیفی ساختار و ارائه خدمات از طریق بکارگیری آخرین فن آوری های انتقال اطلاعات و ارائه آن از طریق رسانه ها
13- تهیه اطلاعات قابل دسترس مورد نیاز گردشگران و تسهیل در ارئه این اطلاعات برای گردشگران و ارائه منابع اطلاعاتی موجود.
دولت عربستان با استفاده از راهکارهای متنوع اقتصادی سعی در توسعه صنعت گردشگری دارد، در این راستا مرجع عالی تصمیم گیری بخش گردشگری وظیفه تدوین برنامه های گسترش خدمات و تسهیلات گردشگران را بر عهده دارد.
یکی از پروژهای جذب گردشگر در عربستان ، پروژه ایجاد دهکده گردشگری الکار در شهر طائف است که فاز اول آن در سال 2001 آغاز گردیده است . در ژانویه سال 2003 میلادی ، شاهزاده بن عبدالعزیز ، مدیر کل مجمع عالی گردشگری آغاز برنامه های توسعه گردشگری را اعلام نمود. در این برنامه مشارکت بخش های خصوصی و دو لتی، طر ح های اجرایی و برنامه های مدت دار به منظور گسترش گردشگری ملی و توسعه امکانات زیست محیطی و سرمایه گذاری برای بخش گردشگری پیشنهاد شده است.
طبق پیش بینی های این برنامه، با تأمین 50000 اتاق در هتل ها و 74000 واحد پذیرش گردشگری، تعداد گردشگران در سال 2020 میلادی به 3/45 میلیون نفر خواهد رسید.
2-4-2 - موارد و مدارک لازم برای اخذ ویزای ورود به عربستان
1- داشتن گذر نامه معتبر با حداقل اعتبار شش ماهه به همراه ویزای مناسب برای ورود به عربستان الزامی است
2- بجز اتباع کشورهای شورای همکاری خلیج فارس (GCC) و مسافران ترانزیت ، افراد سایر ملیت ها برای ورود به کشور عربستان نیاز به ویزا دارند. این ویزا می تواند بازرگانی،گردشگری، ترانزیت، اقامت، دیدار از خانواده ، انجام مراسم حج و یا شرکت در کنفرانس های مختلف باشد.
3- ویزای ورود به کشور عربستان باید از بخش ویزای سفارت عربستان در کشورهای مقصد بازدید کنندگان و یا از دفاتر کنسولی موجود در شهرهای مهم این کشور ها در سرتاسر جهان اخذ شود.
برای افراد و گروههای زیر ، ویزای ورود به عربستان صادر نخواهد شد:
1- دارندگان گذرنامه اسرائيلي و يا گذر نامه هايي که مهر ورود / خروج به داخل يا خارج از اسرائيل را دارند.
2- افرادي كه قوانين ومقررات ظاهري و رفتاري كشور عربستان را رعايت نمي كنند، مانند افرادالكلي.
3- قوانين ومقررات ويژه اي براي زائران مراسم حج وجوددارد كه آنها بايد براي كسب اطلاعات بيشتر با دفاتر كنسولي عربستان در كشور متبوعشان تماس بگيرند.
4- يهوديان
3-4-2- نكات مهم در ورود به كشور عربستان
1- در صورت ورود بدون همراه يك زن به كشور عربستان ، همسرويا ضامن(پشتيبان) اين زن بايستي او را از فرودگاه همراهي كند.
2- هر زن بايد در طول اقامتش در عربستان مسكن تاييد شده اي را دراختيار داشته باشد.
3- درعربستان زنان حق رانندگي ندارند، بنابراين تنها در صورتي مي توانند با اتومبيل به اين كشور سفركنند كه همراه با شوهر،راننده ويا يكي از افراد فاميل باشند.
4- تمامي بازديد كنندگان از عربستان بايد بليط برگشت به همراه داشته باشند.
5- زائران مراسم حج وعمره بايد مدارك معتبر از جمله گذرنامه با حداقل شش ماه اعتبار داشته باشد.
4-4-2- وليعهد شاهزاده سلطان
شاهزاده سلطان در سال 1928 ميلادي(1346 هجري قمري) در شهر رياض متولد شد. در سال 1951 میلادی فرماندار رياض شد وپس از آن عهده دار مشاغلي از قبيل وزارت كشاورزي(1953 م)، وزارت حمل ونقل (1955 م)ونامزدي عضويت درهیئت نمايندگي عربستان براي شركت در كنفرانس سران كشورهاي اسلامي عرب به رهبري شاه فیصل بوده است.
اودر سال 1962 میلادی در یست وزارت دفاع وهوا نوردي ، معاونت دوم نخست وزيروبازرس كل مشغول بكار بوده است .بعلاوه به عنوان مدير عامل خطوط هوايي عربستان در سال(1963م) رئيس مركزخيريه شاهزاده سلطان بن عبدالعزيز(1995م) ومعاون رئيس شوراي عالي اقتصاد ورئيس كميته عالي گردشگري(2000 م) فعاليت نموده است.
در سالهاي بعد، اومعاونت رئيس كميته عالي سياست گذاري تحصيلي ورياست شوراي عالي كار ومعاونت كشوري عالي اصطلات اداري را بر عهده داشته است وهم اينك نيز رئيس شوراي كميسيون عالي گردشگري عربستان مي باشد.
5-4-2- موزه ها
اداره آثار باستاني وموزه هاي عربستان در شهررياض واقع شده است كه موزه باستان شناسي ونژاد شناسي زير نظرآن اداره مي شود. اين موزه نيز در شهر رياض واقع وسال تاسيس آن 1978 ميلادي مي باشد. در اين مكان آثار باستاني مربوط به دوره عصر حجر، دوران تجارت و بازرگاني و بعد از ظهور وگسترش اسلام نگهداري مي شود. همچنين شش موزه ديگر در نزديكي موزه باستان شناسي ساخته شده است، سازمان مربوطه در صدد است كه يك موزه ملي و پنج موزه ناحيه اي تاسيس نمايد.
جدول - وضعيت كلي گردشگري در عربستان سعودي از سال 1996 تا 2000ميلادي.
شاخص هاي اصلي واحد كد 1996 1997 1998 1999 2000
گردشگري درون مرزي
ورود
بازديد كنندگان
- گردشگران(بازديد كنندگان يك شبه)
- بازديدكنندگان يك روزه
- مسافران تفريحي(عبوري)
هزار
هزار
هزار
هزار
1.1
1.2
1.3
1.4
..
..
..
..
..
..
..
..
..
..
..
..
..
..
..
..
..
6296
..
..
ورود از نظر منطقه جغرافيائي
- آفريقا
- آمريكا
- اروپا
- شرق آسيا واقيانوس آرام
- شمال آسيا
- خاورميانه
هزار
هزار
هزار
هزار
هزار
هزار
2.1
2.2
2.3
2.4
2.5
2.6
..
..
..
..
..
..
..
..
..
..
..
..
..
..
..
..
..
..
..
..
..
..
..
..
..
..
..
..
..
..
ورود از نظر نوع حمل ونقل
- هوائي
- راه آهن
- جاده اي
- دريائي
هزار
هزار
هزار
هزار
3.1
3.2
3.3
3.4
..
..
..
..
..
..
..
..
..
..
..
..
..
..
..
..
..
..
..
..
ورود از نظر هدف از سفر
- گذراندن اوقات فراغت،سرگرمي ، تعطيلات
- حرفه اي و تجاري
- ساير
هزار
هزار
هزار
4.1
4.2
4.3
..
..
..
..
..
..
..
..
..
..
..
..
262
688
5345
اقامت هاي كوتاه مدت/طول مدت اقامت
- اقامت هاي كوتاه مدت در هتلها ومكان هاي مشابه
- اقامت هاي كوتاه مدت در مكان هاي پذيرش گردشگر
- متوسط طول مدت اقامت گردشگران غيرمقيم هزارشب
هزارشب
شب
5.1
5.2
5.5
..
..
..
..
..
..
..
..
..
..
..
..
..
..
..
مخارج / هزينه هاي گردشگري در كشور مبدأ ميليون دلار 8.1 .. .. .. .. ..
شاخص های اصلی واحد کد 1996 1997 1998 1999 2000
گردشگری داخلی
- اقامت های کوتاه مدت
- اقامت های کوتاه مدت در هتلها و مکان های مشابه
- اقامت های کوتاه مدت در مکان های مسافر / گردشگر
هزار شب
هزار شب
5.3
5.4
..
..
..
..
..
..
..
..
..
14540
گردشگری برون مرزی
- خروج/ عزیمت
- مخارج/هزینه های گردشگری در سایر کشورها
هزار
میلیون دلار
6.1
8.2
..
..
..
..
..
..
..
..
..
..
فعالیت های گردشگری
هتل ها و مکان های مشابه