بخشی از مقاله
کارآموزی رشته حسابداری دانشگاه پیام نور
چكيده
دانشگاه پیام نور به مرکزیت قزوین: چهار استان قزوین، گیلان، زنجان و اردبیل در مجموع چهارده مرکز و سه واحد دانشگاهی را تحت پوشش خود دارد که از اواخر سال 1374 فعالیت خود را جهت تسریع در مسائل امور اداری مالی، آموزشی عمرانی و فرهنگی آغاز نموده است.
از زمان شروع به کار تا اواخر سال 1378 کلیه فعالیتهای مالی منطقه با مسئول مالی و عاملیت ذیحسابی اداره می شد که با سعی و تلاش مسئولین محترم وقت در سازمان مرکزی و مناطق، مدیریت امور مالی موفق شد با استقرار ذیحسابی در مناطق سرعت بیشتری را در انجام امور محموله داشته باشد بخش کوچکی از امور مالی ذیحسابی دانشگاه پیام نور منطقه یک به شرح زیر است :
« سرفصلهای حسابهای مستقل و کل دانشگاهها و موسسات آموزش عالی »
1) حساب مستقل وجوه اعتبارات جاری
2) حساب مستقل وجوه اعتبارات عمرانی
3) حساب مستقل وجوه هدایا و کمکهای مردمی
بدون شک برای بهره مندی، ارتقاء کیفیت به روز بودن و هماهنگی های لازم در فعالیتهای مالی منطقه و مراکز تحت پوشش نیازمند برنامه های یکنواخت و محلی در سطح منطقه است.
دانشگاه پیام نور از ساختمانهای مختلفی تشکیل شده است. که یکی از اینها ساختمان اداری است که این ساختمان از قسمتهای مختلفی تشکیل شده است :
1) قسمت امور اداری و مالی
2) قسمت امور فرهنگی و برنامه ریزی درسی
3) قسمت کارپردازی و امور مالی و انبار
4) قسمت آموزش و امور فارغ التحصیلی دانشگاه
رشته های تحصیلی در دانشگاه پیام نور تشکیل شده است از :
1) رشته های روانشناسی
2) مدیریت و بازرگانی
3) آمار و ریاضی
4) جغرافیا
5) الهیات و اقتصاد
6) مهندسی کشاورزی
7) علوم سیاسی
8) حقوق
در قسمت امور اداری کارهای مختلفی صورت می گیرد که از حسابداری دولتی استفاده می شود که همانطور که قبلاً گفتم : از حساب مستقل وجوه اعتبارات جاری، حساب مستقل وجوه اعتبارات عمرانی و حساب مستقل وجوه هدایا و کمکهای مردمی استفاده می شود ولی بیشتر از همه اینها از وجوه مستقل اعتبارات جاری و وجوه مستقل اعتبارات عمرانی استفاده می کنند.
فهرست مطالب
چكيده 2
فصل اول
حساب مستقل وجوه جاري 6
نحوه ثبت فعاليت‌هاي مالي حساب وجوه جاري 8
نحوه به دست آوردن مبالغ براي حساب مستقل وجوه جاري 9
فصل دوم
حساب مستقل وجوه عمراني 17
نحوه ثبت فعاليت‌هاي مالي حساب وجوه عمراني 18
فصل سوم
حساب مستقل هدايا و كمكهاي مردمي 21
نحوه ثبت فعاليت‌هاي مالي حساب مستقل هدايا و كمكهاي مردمي 21
فصل چهارم
نكات راهنماييهاي لازم در رابطه با نرم افزار حسابداري و افكار سيستم 22
فصل پنجم
نحوه ثبت نام دانشجويان 28
نحوه تسويه حساب دانشجويان 31
جدول 32
فصل ششم
روش پول پرداختي دانشجو و بستن پرونده دانشجويي 33
فصل اول
حساب مستقل:
یکی از اصول و استانداردهای مهم حسابداری دولتی لزوم ایجاد ونگهداری واحدهای حسابداری ومالی مستقل تحت عنوان حسابهای مستقل می باشد و علت اصلی نگهداری حسابهای مستقل آن است که سازمانهای دولتی باید برای درآمدها و سایر منابع مالی که برای مصارف خاص و محدود طبق قوانین و مقررات دریافت می نمایند. واحدهای حسابداری جداگانه ایجاد نمایند که به هفت طبقه تقسیم بندی شده است که نحوه نگهداری آن به شرح زیر است:
رقم اول کد حساب
1
2
3
4
5
6
7
حساب مستقل وجوه اعتبارات جاری
حساب مستقل وجوه اعتبارات عمرانی
حساب مستقل وجوه اعتبارات اختصاصی
حساب مستقل وجوه سایر منابع
حساب مستقل وجوه سپرده
حساب مستقل وجوه بازنشستگی
حساب مستقل وجوه هدایا وکمکهای مردمی
فهرست حساب های حساب مستقل وجوه جاری به سه گروه زیر طبقه بندی می شود:
گروه اول : گروه حسابهای بودجه ای
گروه دوم : گروه حسابهای ترازنامه ای
گروه سوم : گروه حسابهای درآمد و هزینه
در گروه اول، ریز حسابهای بودجه ای تشکیل شده از :
1) جاری با ذیحسابی
2) اعتبارات مصوب
3) اعتبارات تخصیص یافته
4) اعتبارات مصرف شده
5) ذخیره اعتبارات پرداختی های غیر قطعی
در گروه دوم، ریزحسابهای ترازنامه ای تشکیل شده از:
1) حساب بانک پرداخت
2) پیش پرداخت
3) تنخواه گردان پرداخت
4) علی الحساب
5) بدهی به سایر حسابهای مستقل
6) بدهی به سایر سازمانها
7) مازاد
در گروه سوم، حسابهای درآمد و هزینه تشکیل شده از :
1) دریافتی از ذیحسابی
« نحوه ثبت فعالیتهای مالی حساب مستقل وجوه جاری »
1) ثبت سند افتتاحیه
2) ابلاغ بودجه
3) دریافت تنخواه گردان از ذیحسابی منطقه
4) ثبت مربوط به پرداخت تنخواه به کارپرداز مرکز
5) ثبت پرداخت علی الحساب
6) ثبت پیش پرداخت
1) ثبت سند افتتاحیه : در آغاز شروع کار با سیستم کامپیوتری ثبت سند افتتاحیه توسط کاربر انجام می شود. برای این منظور مانده حسابهای بانک، تنخواه گردان پرداخت، پیش پرداخت و علی الحساب را از دفاتر دستی استخراج نموده و ثبت مربوطه به شکل زیر انجام می پذیرد :
جاری با ذیحسابی
اعتبارات تخصیص یافته
ذخیره اعتبارات غیر قطعی
بانک پرداخت
تنخواه گردان پرداخت
پیش پرداخت
علی الحساب
مازاد
نکته : تنخواه گردان پرداخت، پیش پرداخت و علی الحساب جزء حساب مستقل ذخیره اعتبارات غیرقطعی است.
طرز تهیه بدست آوردن مبالغ برای حسابهای مستقل وجوه جاری :
مانده حسابهای تنخواه گردان به اضافه پیش پرداخت به اضافه علی الحساب را ( در صورت داشتن موجودی) با هم جمع نموده و معادل آن حساب ذخیره اعتبارات غیرقطعی را بستانکار و حسابهای فوق را بدهکار می نمائیم.
سپس در این مرحله با بدست آوردن مانده حسابها ( اعتبارات تخصیص یافته به اضافه ذخیره اعتبارات غیرقطعی ) معادل آن حساب جاری با ذیحسابی را بدهکار و حساب مازاد در بستانکار می نمائیم. که این رقم دقیقاً برابر با جمع مانده حسابهای بانک، علی الحساب، تنخواه و پیش پرداخت می شود.
لازم به ذکر است که ثبت سند افتتاحیه زمانی صورت می پذیرد که سیستم برای اولین بار مورد استفاده قرار گرفته و اطلاعات اولیه باید به صورت دستی وارد کامپیوتر شود. لیکن از سالهای بعد از شروع کار سیستم به صورت اتوماتیک سند افتتاحیه و اختتامیه را ثبت خواهد کرد.
نکته بسیار مهمی که در اینجا لازم به ذکر است این مطلب است که هر یک از حسابهای فوق دارای حساب و یا حسابهای معین می باشد که ثبت آنها در هر یک از حسابهای کل ضروری می باشد.
2- ابلاغ بودجه یا تصویب بودجه : به این مفهوم است که تایید و تجویز برنامه های مالی دولت بوسیله قوه مقننه می باشد. در این مرحله بودجه ای که دولت تهیه و پیشنهاد نموده است قبل از شروع سال مالی اجرای بودجه به صورت قانون در می آید و جهت اجرا به دولت یا سازمان ابلاغ می شود.
برای نوشتن ابلاغ بودجه در کاربر از کد حساب، عنوان حساب ها ، جزء یا مبلغ، بدهکار و بستانکار استفاده می شود. فرضاً ارقام مندرج در کاربر جهت یادگیری عنوان شده است.
کد حساب عنوان حسابها جزء بد بس
110 حساب بودجه 000/27228164
1103041 فصل اول 000/67768
1102021 فصل اول برنامه 000/000/400
1102022 سایر فصول برنامه 000/285288
1102031 فصل اول برنامه 000/000/000/1
1102032 سایر فصول برنامه 000/148910
1102991 فصل اول 000/000/200
1102992 سایر فصول برنامه 000/110029
1102062 سایر فصول برنامه 000/335482
1103032 سایر فصول برنامه 000/180687
2 1 حساب اعتبارات مصوب 000/27228168
جمع 000/27228168 000/27228168
3) دریافت تنخواه از ذیحسابی منطقه : معادل مبلغی که از طرف منطقه بر حسب برنامه اعتباری به آن مرکز تنخواه پرداخت می شود. که به این صورت ثبت می شود.
« دریافتی از ذیحسابی و حساب جاری »
جاری با ذیحسابی
فصول اول برنامه
سلیر فصول برنامه
« اعتبارات مصوب بودجه »
اعتبارات مصوب
فصول برنامه
سایر فصول برنامه
بودجه
فصول برنامه
سایر فصول برنامه
« بانک پرداخت، اعتبارات تخصیص یافته »
بانک تجارت جاری
فصول اول برنامه
سایر فصول برنامه
4) ثبت مربوط به پرداخت تنخواه به کارپرداز مرکز : یک مبلغ معینی است که ذی الحساب از محل تنخواه گردان حسابداری به منظور انجام پرداخت های جزئی در اختیار عاملین ذی الحساب که واحد تدارکات و کارپردازی می باشد. که دارای ثبت های زیر می باشد.
«اعتبارات تخصیص یافته و ذخیره اعتبارات غیر قطعی »
اعتبارات تخصیص یافته
سایر فصول برنامه
حساب ذخیره اعتبارات غیر قطعی
سایر فصول برنامه
« تنخواه گردان پرداخت، بانک پرداخت »
تنخواه گردان پرداخت
آقای محسنی
حساب بانک پرداخت
بانک تجارت جاری
5) ثبت پرداخت علی الحساب : یک مبلغ معینی است که بابت پرداخت قسمتی از بهای کالا یا خدمت تحویل شده پرداخت می شود. که دارای ثبت زیر می باشد.
« اعتبارات تخصیص یافته، ذخیره اعتبارات غیر قطعی »
اعتبارات تخصیص یافته
فصل اول برنامه
ذخیره اعتبارات غیر قطعی
فصل اول برنامه
علی الحساب
آقای برزگر
بانک پرداخت
بانک تجارت جاری
6) ثبت پیش پرداخت : یک مبلغ معینی است که قبل از دریافت کالا و خدمت پرداخت می شود. که دارای ثبت زیر می باشد.
« اعتبارات تخصیص یافته، ذخیره اعتبارات غیر قطعی »
اعتبارات تخصیص یافته
فصل اول برنامه
ذخیره اعتبارات غیر قطعی
فصل اول برنامه
پیش پرداخت
آقای برزگر
بانک پرداخت
بانک تجارت جاری
7) ثبت اسناد هزینه قطعی تنخواه گردان : هنگامی که تنخواه گردان بابت مخارجی که انجام داده سند می آورد که دارای ثبت زیر می باشد.
« ذخیره اعتبارات غیر قطعی، اعتبارات مصرف شده »
ذخیره اعتبارات غیر قطعی
سایر فصول برنامه
اعتبارات مصرف شده
سایر فصول
هزینه
تنخواه گردان پرداخت
8) ثبت مربوط به تبدیل علی الحساب به هزینه قطعی : حساب علی الحساب یکی از حسابهای مستقل وجوه جاری است که این حساب غیر قطعی است و وقتی که مبلغ این حساب را پرداخت می کنیم، تبدیل به هزینه می شود که دارای ثبت زیر می باشد.
حساب ذخیره اعتبارات غیر قطعی
حساب اعتبارات مصرف شده
هنگام پرداخت و تبدیل به هزینه
هزینه
علی الحساب
9) ثبت تبدیل پیش پرداخت به هزینه قطعی : حساب پیش پرداخت یکی از حسابهای مستقل وجوه جاری است که در این حساب غیر قطعی است و وقتی که مبلغ این حساب را پرداخت می کنیم، تبدیل به هزینه می شود که دارای ثبت زیر است :
حساب ذخیره اعتبارات غیر قطعی
حساب اعتبارات مصرف شده
هنگام پرداخت :
هزینه
پیش پرداخت
10) ثبت سند هزینه حقوق : هزینه حقوق یا در واقع هزینه های پرسنلی هزینه هایی هستند که در برابر انجام خدمت یا بواسطه آن به سیستم یا غیر سیستم به کارمندان شاغل در سازمان ها پرداخت می شود. که جزء هزینه های جاری و روزمره در حساب های دولتی محاسبه می شود و از ثبت های زیر استفاده می شود :
حساب اعتبارات تخصیص یافته
حساب اعتبارات مصرف شده
هزینه:
حقوق کارمندان قراردادی
حقوق کارمندان رسمی
حقوق کارمندان پیمانی
