بخشی از مقاله
چکیده هدف:
با توجه به رشد و توسعه جوامع بشری که در برخی مواقع باعث پیامدهای منفی از جمله بیهدفی و بیمعنایی در زندگی میشود، این
پژوهش با هدف تعیین سهم نگرشهای مذهبی و بنیانهای اخلاقی در پیشبینی هدفمندی زندگی دانشجویان انجام گرفت.
مواد و روش: این پژوهش، توصیفی از نوع همبستگی میباشد. جامعه آماری آن شامل دانشجویان مقطع کارشناسی دانشگاه پیام نور مرکز قم در سال تحصیلی1392-93 میباشد و نمونه شامل 165 نفر داننشجو که از بین دانشجویان دانشگاه پیام نور مرکز قم با روش نمونه گیری خوشهای تک مرحلهای انتخاب شدند. افراد نمونه به پرسشنامههای سنجش نگرش مذهبی سراجزاده بر اساس مدل گلاک و ستارک، پرسشنامه بنیانهای اخلاقی (MFQ30) هایت و گراهام، و پرسشنامه هدف در زندگی کرامباف و ماهولیک پاسخ دادند. دادهها تحقیق با استفاده از نرمافزار spss و روش آماری آزمون ضریب همبستگی و تحلیل رگرسیون چندگانه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.
یافتهها: نتایج نشان داد بین هدفمندی در زندگی و نگرش مذهبی رابطه معنادار وجود ندارد (p>0/05)، و همچنین بین هدفمندی زندگی و بنیانهای اخلاقی نیز رابطه معنادار وجود ندارد(.(p>0/05
نتیجهگیری: بین هدفمندی با بنیان های اخلاقی و هدفمندی با نگرش مذهبی ارتباطی معنادار وجود ندارد. واژگان کلیدی: نگرش مذهبی، بنیان های اخلاقی، هدفمندی.
Predicting Purpose in Life through Religious Attitude Marks and Moral Foundations of Qom Payam-e Noor University Students
Nafisa Habibian4, Reza Ahmadi5, Sakineh Shafi'ei6, Hussein Maleki7
Purpose: Given that human development may have negative consequences including purposelessness and meaninglessness in life. This study aims to investigate the relationship between religious attitudes towards
religious beliefs and moral foundations in predicting purpose in the students' lives.
.1 دانشجوی کارشناس ارشد، گروه روانشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، پردیس علوم و تحقیقات مرکزی- اراک (نویسنده مسئول).
.Email: habibian.n@gmail.com1
-2 عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرکرد، گروه مشاوره.
Email: rozgarden28@yahoo.com
. -3 دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه روانشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، پردیس علوم و تحقیقات مرکزی- اراک. Email: s.shafiei2014@gmail.com
. -4 دانشجوی کارشناس، گروه روانشناسی ، دانشگاه پیام نور استان قم واحد دستجرد-خلجستان.
Email: psy.h.maleki@gmail.com
4 M.A. Student, Department of Psychology, Islamic Open University, Science and Research Centerm - Arak (Writer in charge)
5 Faculty member, Islamic Open University - Shahr-e Kurd Unit -, Counseling Group 6 M.A. Student, Department of Psychology, Islamic Open University, Science and Research Centerm -
Arak
7 M.A. Student, Department of Psychology, Qom Payam-e Noor University, ( Dastjerd Unit), Khalajestan.
1
Material and method: This study is descriptive and correlational. The statistical population includes Qom's Payam-e Noor B.A. students in the year 2013 and 2014. The sample includes 165 students selected through a one- stage cluster sampling technique from the students of Qom Central Payam-e Noor University. The samples replied to Sarajzadeh religious attitude measurement questionnaires based on Glock and Stark model, Graham and Haidt' s moral foundations questionnaire (MFQ30) and Crumbaugh and Maholick purpose in life test (PIL). The research data were analyzed by SPSS software, correlation statistical test
method and multiple regression analysis.
Findings: Findings revealed that there is no significant relationship between purpose in life and religious
attitude (p>./.5) as well as between purpose in life and moral foundations (p>./.5).
Conclusion: There is not a significant relationship between purpose in life and moral foundation as well as
between purpose in life and religious attitude.
Keywords: religious attitude, moral foundations, purpose in l
مقدمه
داشتن هدف1 و معنا در زندگی از مهمترین موضوعات دینی، فلسفی و روانشناختی است که یکی از نشانههای سلامت روان بوده و سبب افزایش تواناییهای فرد میشود (چراغی.، و مولوی، .(2007 ترس از بیبرنامه و بیهدف بودن بشر، انبیا، عارفان و اندیشمندان را بر آن داشته است که آدمی را نسبت به این موضوع هشیار سازند تا از پوچی نجات یافته و زندگی خود را معنا بخشند. به همین دلیل است که قرآن کریم
أَفَحَسِبْتُمْانسانراموردأَنﱠمَاخطاب قرارخَلَقْنَاکُمْمیدهدومیفرمایدعَبَثًا:» وَأَنﱠکُمْ إِلَیْنَا لَا تُرْجَعُونَ؛ آیا پنداشتید که شما را بیهوده آفریدهایم و اینکه شما به سوی ما بازگردانیده نمیشوید؟« (مؤمنون: .(115
روانشناسانی چون آلپورت2، لوین3، اریکفروم4، اریکسون5، یونگ6 درباره هدف و معنای زندگی بحث کردهاند و از میان اندیشمندان مسلمان، غزالی، شهید مطهری و علامه جعفری بر موضوع هدف در زندگی تأکید فراوان نمودهاند (قدیری.، و جان بزرگی، .(2010
با توجه به اهمیت موضوع انتخاب صحیح هدف در زندگی، فرد باید نسبتی از سلامتی را دارا باشد؛ کیفیت زندگی مرتبط با سلامت عبارت است از: »ارزیابی ذهنی فرد از وضعیت سلامت کنونیاش، مراقبتهای بهداشتی، فعالیتهای ارتقادهنده سلامت که موجب سطحی از فعالیت کلی میشود و به فرد اجازه میدهد که اهداف ارزشمند زندگی را دنبال کند« (لنینگر7، 2007؛ نقیبی.، و همکاران، .(1392
با این حال افراد، در انتخاب اهداف زندگی و نگرشی که نسبت به آن دارندبه نسبتِ مالک یافتگیِ هر فرد و میزان تحقق بخشیدن به اهدافشان متفاوت میباشند. یکی از عوامل مرتبط با انتخاب راهکارهای مناسب برای ادراک درست از زندگی، داشتن نگرش و دید مذهبی8 به به زندگی است. مذهب به اعتقاد برخی پژوهشگران با تأثیر بر سبک زندگی و چگونگی حل تعارضهای ارزشی به دو سؤال اساسی درباره