بخشی از مقاله
چکیده: دانشگاه پیام نور به عنوان بزرگترین دانشگاه دولتی با جمعیت دانشجویی قریب به 000،500 نفر تنها دانشگاهی است که بر پایه نظام آموزشی باز و از راه دور ODL مبادرت به پذیرش دانشجو در مقاطع مختلف تحصیلی کرده است. در همین راستا دانشگاه پیام نور می بایست به دنبال راه کارهایی باشد که بتواند خود را به سطح یک دانشگاه مطابق با استانداردهای دانشگاههای باز تبدیل کند. در این مقاله بر آن هستیم که تعدادی از مراکز و واحدهای دانشگاه پیام نور استان کرمانشاه را با روش های به روز تحلیل پوششی داده ها مورد مقایسه و ارزیابی قرار داده ، رتبه و همچنین نقاط ضعف و قوت هر دانشگاه را با توجه به امکانات موجود مشخص نماییم.
. 1 مقدمه
هر ساله در بین دانشگاههای معتبر کشورهای پیشرفته و متمدن دنیا ارزیابی هایی صورت می پذیرد که به واسطه آن رتبه هر دانشگاهی در میان دانشگاههای دیگر بدست می آید و در این ارزیابی واحدهای نمونه معرفی می شوند .یکی از نتایج مثبت این ارزیابی این است که به دانشگاههایی که در این ارزیابی رتبه خوبی کسب ننموده اند کمک میکند که نقاط ضعف خود را بشناسند و در نتیجه به دنبال رفع مشکلات موجود و نیز به خدمت گرفتن متخصصینی باشند که به بهبود وضعیت کیفی دانشگاه کمک کنند.
تعیین کارایی با استفاده از روشهای ناپارامتری برای اولین بار در سال 1957 توسط فارل[2] مطرح گردید. یکی از روشهای ناپارامتری برای محاسبه کارایی روش تحلیل پوششی داده هااست. تحلیل پوششی داده ها یک مجموعه از مفاهیم و روشهایی است که یک چارچوب کاری برای بررسی کارایی و ناکارایی در عملکرد هر یک از واحدهای تصمیم گیرنده با چند خروجی و چند ورودی را فراهم می آورد. کار فارل در سال 1978 توسط چارنز، کوپر و رودز - [3] - CCR تعمیم یافت و تحت عنوان تحلیل پوششی داده ها مطرح گردید. مقاله فارل نقش مهمی در مقاله اساسی چارنز، کوپر و رودز معروف به - - CCR ایفا نمود.
در مقاله CCR، از فرمولبندی برنامه ریزی خطی برای اندازه گیری کارایی یک واحد تصمیم گیرنده نسبت به یک مجموعه از واحدها با تکنیک بهینه سازی ریاضی استفاده می شود. در سال 1984 نیز مقاله ای توسط بنکر، چارنز و کوپر [4] معروف به - - BCC منتشر شد که در حالت خاص همان مدل CCR با فرض بازده به مقیاس ثابت است. همچنین در سال 1994 نیز تالکنز [5] بر اساس مشاهده داده های تعریف شده توسط دپرینز و همکارانش [6] مدلی تحت عنوان مدل FDH معرفی نمود که این مدل برای محاسبه کارایی از فرمول برنامه ریزی خطی مختلط استفاده می کند. در آخر پروفسور یان وهمکاران [7] در سال 2003 یک مدل تعمیم یافته برای تحلیل پوششی داده ها بنام - - GDEA پیشنهاد کردند که این مدل میتواند تمامی مدلهای اساسی مورد بحث را به ازای های مختلف بدست آورد.
در این مقاله بر آن هستیم که تعدادی از واحدهای دانشگاه پیام نور استان کرمانشاه را با روش های به روز تحلیل پوششی داده ها مورد مقایسه و ارزیابی قرار داده ، رتبه و همچنین نقاط ضعف و قوت هر دانشگاه را با توجه به امکانات موجود مشخص نماید. در این پژوهش از روش CCR برای محاسبه کارایی و برای رتبه بندی از روش رتبه بندی توحیدی و همکاران [1] که در سال 2007 ارائه شده استفاده می شود. نتایج این پژوهش کمک می کند که دانشگاههای پیام نور نقاط قوت خود را قوی تر و نقاط ضعف خود را ترمیم کند و این باعث می شود دانشگاه پیام نور خود را به سطح یک دانشگاه مطابق با استاندارد های دانشگاههای باز تبدیل کند.