بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
مقدمه
بعد از مدتی تلاش روزانه وهفتگی(دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد سما کرج) با کمکهای استاد گرام آقای درودیان ومیراث فرهنگی استان کرج بالاخره موفق به بستن این مقاله شدیم.
همواره هدف اصلی ما از جمع آوری این مقاله آشنایی معماران با سبک و شیوه ساخت بنای کوچکی به نام امامزاده سلیمان واقع در ارنگه
می باشد.
در این مدتی که مشغول جمع آوری این مقاله بودیم پیوسته به کتاب های زیادی مراجعه کردیم و اشاعه ی آن مطالب را در این مقاله خواهید دید.
نظر به اینکه مورد قبول معماران عزیز واقع شود.
با تشکر فراوان از استاد محترم آقای درودیان
اسلاید 2 :
تاريخچه:
هنگامي كه از كرج به طرف سد
اميركبيردرحركت
هستيم درفاصله 15 كيلومتري جاده چالوس
جنب ورودي تاسيسات درسمت راست راهي
آسفالته
از جاده اصلي جدا مي شود كه
به روستاي ارنگه منتهي مي گردد.
)شكل1_1(
در اين مسير روستاهاي ارنگه وابهرك و گوراب و
سرزيارت و سيجان وجود دارند كه مجموعا“
ارنگه بزرگ را تشكيل مي دهد.
ارنگه در18كيلومتري شمال شرقي كرج با طول
جغرافيايي 51 درجه و 05 دقيقه و عرض
جغرافيايي 35 درجه 56 دقيقه و درارتفاع
1760
متر از سطح دريا واقع است.
ارنگه دره ايست معتدل وخشك رودخانه اي كه از
كوه هاي پيرامون كوه «بورا» در جنوب
قرار دارند.
اسلاید 3 :
پلان تطبیقی
امامزاده سلیمان مربوط به دوره صفوی می باشد.
با مقایسه ی بناهای هم دوره با امامزاده سلیمان که پلان آن را مشاهده می کنید متوجه شدیم که شباهت های بسیاری با پلان امامزاده سلیمان دارد.و این پلان مشابه هم مربوط به دوره صفوی است.پلان امامزاده سلیمان
نام این بنا مقبره معروف به پیر است. این بنا همانند امامزاده سلیمان دارای گنبدی مخروطی است و درون آن به شکل ساده ای با طاق نماهای کوچک آراسته شده است.پلان مقبره پیر
اسلاید 4 :
فضاها در امامزاده سليمان
امامزاده سليمان ازيك حياط كوچك ويك ايوان
راهرومانند درطرف شرق وجنوب ويك اتاق اصلي تشكيل شده است.
سقف ايوان ياد شده به وسيله تيرهاي چوبي وشاخ و برگ درختان پوشيده و مسطح است.
گنبد مخروطي اتاق اصلي فلزي است.كه براي
حفاظت بيشتر روي آن قيرگوني شده است.
گنبد با سنگ و ملات ايجاد شده است و روي آن
نيز گچ اندود شده ولي هم اكنون مقدارزيادي از
اين اندود گچ ريخته و قسمتهاي ناچيزي ازآن باقي
است.
اسلاید 5 :
قسمت های داخلی بنا
قسمت هاي داخلي بنا با گچبري وطاق
)شكل4 _1)
نماهاي محراب مانند تزيين گرديده است.
ورود به اتاق جهت زيارت آرامگاه ازدر قسمت
شرق وجنوب ممكن است. ) شكل5 _1(
برورودي شرقي آرامگاه درچوبي با
منبت كاري بسيارزيبا و ظريف و
بسيارقديمي
نصب شده است.
بنا به گفته اهالي اين در مربوط به
امامزاده ايست به نام امامزاده ابراهيم كه براي
ساخت مسجد جامع ارنگه تخريب شده و در
قديمي آن به بناي امامزاده سليمان ملحق
شده است.
اسلاید 6 :
مصالح به كار رفته در امامزاده سليمان
جنس مصالح به كار رفته درامامزاده سليمان
بيشتر از سنگ و ملات گچ و خاك و ساروج
مي باشد.
سقف آن به وسيله تيرهای چوبي و شاخ و برگ
درختان پوشيده و مسطح است.
گنبد آن مخروطي است و اطاق اصلي فلزي
است.كه برای حفاظت بيشتر روی آن نيز گچ
اندود شده است.
اسلاید 7 :
گزارشی درمورد مربع های گنبد پوش
تاريخ معماري آرامگاه ايراني تنها در دو گونه اي
اساسي عرضه مي شود اين دو گونه عبارت است
از برج مقبره و مربع گنبدپوش
:مسلما“تركيب اين
دو گونه مانند مقبره تكش در اورگنج يا يك
يا دوگونه ای كه سر سختانه از قرارگيری در
هريك از اين دو دسته خودداری می كنند مستثنی
هستند هرچند به حد كافی مورد تفسير قرار می
گيرند يكی از اين نمونه ها حضيره يا
مجموعه ی آرامگاهی است كه زيارتگاه گازرگاه
نزديك هرات يك نوع عالی از آن به شمار می آيد.
به نظر می رسد كه مربع گنبد دار دو ريشه داشته
باشد يكی از عناصر تاثير گذار می تواند گونه
متداول آتشكده ساسانی يا چهار طاقی باشد كه پلان
مربع همكف آن با چهاربازشدگی در دو
محور متقاطع كه روی آن را گنبدی می پوشاند.
پراكندگی گسترده اين نوع گونه بناها در سراسر
ايران در زمان فتوحات اسلامی اين نوع معماری
را برای مقابر اسلامی از پلانی مشابه در ايران
سر مشق واضح تری مِی سازد.
با اين حال اين مورد آنچنان كه به نظر می رسد ساده نيست.
مقابر مشابهی در ديگر بسته های فرهنگی جهان
اسلامی كه تحت تاثير عوامل اثرگذارزرتشتی
نبودند پديد آمدند.به نظر می رسد كه در جنين
مواردی و احتمالا“ در مورد ايران نيز نفوذ
اساسی از آن نيای ديگر مربع گنبدپوش بوده است.
اسلاید 8 :
يعنی مقبره عميق متآخر و اشتقاقات متنوع آن كه
استخوان دان های سغری را شامل می شود.
در اين جا گذرازبنای پيش از اسلامی به اسلامی
از طريق تداومی از عملكرد بدون فاصله انجام
گرفت.
حال آنكه اشتقاق مطرح شده از چهارطاقی
زرتشتی مستلزم تغييرعملكرد ناگهانی
و اساسی بود.
علاوه بر اين مقبره عتيق متآخر و
كليسا در تعميرگاهها و مشهدهای اوايل مسيحيت
و دوره بيزانس مشتق شده از آن به هيچ وجه آن
گونه كه چهارطاقی بود تنها به يك بيان معمارانه
با شكل گنبد مركزی محدود نمی شد.
اسلاید 9 :
فكر يك پلان شعاعی متمركز بيان كاملا“ خود را
در خاك ايران در ساختار هشت ضلعی بود كه
می توانست با نيازها‍ی كانون مركزی كه معمولا“
با صندوق قبری مجهز می گشت به خوبی تلفيق
شود و جای كافی برای «طواف»و حداكثر ميدان
برای تدابير فضايی و معمارانه باقی
می گذارد.
برعكس.شكل مربع فضاهای زايدی را در گوشه
ها پديد آورد و به تزيينات بيشتراز شكل ميدان
مِی داد.
مقبره مربع گنبد پوش و مشتقات متعدد آن
برعكس تاريخ مقبوليت مستمری را در ايران
داشت كه
حداقل از قرن دهم تا روزگار معاصر ادامه
دارد.اين نوع مقبره مانند برج های مقبره ای نبود
كه عموما“ به شمال ايران محدود می شد.
اسلاید 10 :
هيچ بنای پيشين ايرانی اين عامل بالقوه تزيين را مورد بهره برداری قرارنمی دهد.
خطوط سايه های عميق عناصر كليدی طرح نظير قوس های مردگردها و سردرها و نيم ستون های
گوشه ها را برجسته می سازند.
مربع گنبدپوش و شكل های مرتبط با آن در عين اينكه امكان برابری را برای تزيينات فراهم می آورد تجربه فضاسازی را نيز ترغيب می كرد و اين بود كه در معماری تدفينی ايران نقش مهمتری به آنها داده شد.
در آغاز يك چنين تجربه اِی تمايل به تمركز در يك فضای معين داشت تا اينكه تمام بنای يادبود را در بر گيرد.
