بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
مقدمه
اين خانه در نزديكي خانه تاريخي بروجردي و در جوار بقعه مباركه امامزاده سلطان اميراحمد (كه اين بقعه نيز از آثار هنري قرن نهم و دهم مي باشد ) خانه باشكوهي وجود دارد و به خاطر اينكه سنگ بناي اين خانه را شخصي به نام حاج سيد جعفر طباطبائي نطنزي بنا نهاده است به خانه طباطبائي موسوم و مشهور گرديده است . در زميني به مساحت 4730 مترمربع و در حدود سال 1250 قمري با مهارت و هنرمندي معمار معروف كاشاني استاد علي مريم احداث گرديده است .
خانه طباطباييها مشتمل بر چهار صحن و حياط مي باشد كه حياط مركزي متعلق به قسمت بيروني و دو حياط متعلق به اندروني و يك حياط متعلق به خدمه بوده است .
اسلاید 2 :
قسمت اندروني
خانه شامل اتاق پنج دري ساده در مركز و دو حياط در دو طرف آن و داراي سرداب هائي كه بادگيرها هوا را در آن جريان مي دهند كه اين قسمت محل سكونت خانواده مرحوم طباطبايي بوده است . حياط ضلع شمال غربي بزرگتر و تعداد اتاقهاي آن بيشتر مي باشد و داراي سرسراي پذيرائي مجزائي است . در زير قسمت اندروني مخصوصا اتاق مركزي سرداب بزرگي قراردارد كه داراي مشخصات منحصر به فرد خود است و به علل مختلف از جمله وجود بادگير ، سقف ضربي ، نوع مصالح به كار رفته در بدنه ، دو جداره بودن بدنه ، وجود حوضي كه قبلا مركز سرداب بوده ، اختلاف ارتفاع با سطح كوچه حدود 8 تا 10 متر ، نسيم خنكي كه از سطح حوض حياط مركزي وارد زيرزمين مي شود ، همه اين عوامل باعث شده تا به خصوص در فصل تابستان 15 تا 20 درجه اختلاف دما بين زيرزمين و بيرون آن مشاهده شود .
اسلاید 3 :
قسمت بيروني
: شامل تالار بزرگ ( اتاق شاه نشين ) در مركز با نورگيرها و پنجره هاي مشبك رنگي و پنجره هاي كناري دو جداره كه عمودي باز و بسته مي شود . اين اتاق داراي تزئينات نقاشي و آئينه كاري و گچ بريهاي جالب از جمله پنجره هاي مشبك گچي است كه همچون پارچه توري ظريفي به نظر مي رسد . در دو طرف اتاق شاه نشين اتاق هاي گوشواره بنا شده است در جلوي اتاق شاه نشين ، ايواني با آئينه كاري و گچبري هاي جالب ديده مي شود . در طرفين تالار بزرگ دو حياط خلوت و نورگير به صورت قرينه يكديگر احداث شده است كه داراي تابلوهاي بديع نقاشي مي باشند و از نفايس آثا رهنري اين ديار به شمار مي آيند .
اسلاید 4 :
اسناد و قراين نشان مي دهد كه هنرمند بزرگ و نقاشباشي دربار ناصرالدين شاه قاجار يعني ميرزا ابوالحسن غفاري كاشاني ملق به صنيع الملك با مالك خانه دوستي نزديك و مراوده خانوادگي داشته لذا به احترام دوستي كه با مرحوم طباطبائي داشته در اجراي گچ بري ها و ترسيم نقاشي هاي اين خانه نظارت داشته اين و اين مطلب ارزش و اعتبار تزئينات خانه طباطبائي را بسيار افزايش مي دهد .
اسلاید 5 :
حياط خدمه
شامل اتاقهاي خدمه ، زيرزمين خدمه ، آشپزخانه و اصطبل زمستاني و تابستاني مي باشد كه تعدادي از تاقهاي خدمه از بين رفته است .
آب خانه از دو رشته قنات دولت آباد و نصرآباد تامين مي گرديده است . خانه طباطبائي داراي 5 درب ورودي مي باشد كه ورودي اصلي به دو ورودي اندروني و بيروني در قسمت هشتي تقسيم مي گردد . علت پيچ و خم هاي راهروهاي ورودي جهت شكستن اختلاف ارتفاع و نداشتن ديد مستقيم است .
لازم به توضيح است كه خانه مسكوني و زادگاه شادروان سپيده كاشاني شاعر بزرگ معاصر نيز در مجاورت خانه طباطبائي در جنوب آن قرار دارد .
اسلاید 6 :
تهویه سنتی در معماری خانه طباطبایی ها
بوی معطر خاک و زیبایی خانه های قدیمی کاشان ، طراوت باغ تاریخی فین ، بازار تاریخی بزرگ و شلوغ که روزگاری گذرگاه کاروانهای عبوری جاده ابریشم بوده و صدها بنای تاریخی و امام زاده و ... از جمله جاذبه هایی است که هر کسی را به سوی کاشان می کشاند تا از هزار توی خود ، هنر معماران این شهر را به رخ او بکشد.
برای یافتن راز و رمزهای این معماری ، خیابانها را یکی یکی پشت سر گذاشته و از میدان کمال الملک و خیابان علوی ، پا به محله سلطان امیر احمد می گذارم، جایی که گنبد زیبا و فیروزه ای رنگ امام زاده سلطان امیر احمد ، نخستین چیزی است که چشم را به سوی خود می کشد.در آستانه ورودی صحن امام زاده و در سمت راست ، کوچه کم عمقی است با دیوارهای پوشیده از کاه و گل ، که انتهای آن به دری چوبی ختم می شود.بر بالای آن در ، بر صفحه کوچکی نگاشته اند: خانه تاریخی طباطبایی.
اسلاید 7 :
همین که به درون هشتی خانه پا می گذارم ، نسیمی خنک و مطبوع ، صورتم را نوازش می دهد و مرا به درون خانه می کشاند.از راه پله پیش رویم ، 20 پله ای پایین می روم تا به حیاط زیبا و وسیع خانه برسم.حیاطی که زیبایی خیره کننده اش لحظه ای مرا بر جای خود میخکوب می کند.حوض زیبا و بزرگی از یک سو تا سوی دیگر حیاط کشیده شده و ماهیان قرمز بازیگوش درون آب زلال آن یکدیگر را دنبال می کنند.در دو سوی حوض بزرگ ، شش باغچه هشت ضلعی پر از گلهای زیبا ، طراوت حیاط را صد چندان می کند.
کنار حوض می نشینم و آبی به صورت می زنم و در حالی که زیبایی حیاط و عمارتهای مجاور آن مرا مسحور خود کرده ، بر دستان هنرمند معماران بزرگ کویر ، آفرین و دست مریزاد می گویم ، معمارانی که هنرمندانه و عالمانه ، آب و خاک و عشق را در هم آمیخته و این آمیزه را با آموزه های دینی و ارزشی خود جلا داده و مجموعه ای زیبا و بهشتی آفریده اند.
اسلاید 8 :
یکی از زیباترین و دیدنی ترین بناهای تاریخی کاشان ، خانه طباطبایی ها است این خانه که از شاهکارهای هنر معماران قدیم به شمار می رود ، به وسیله مرحوم سید جعفر طباطبایی -از تجار معروف فرش آن زمان -در سال 1250 هجری قمری ساخته شده است.
معمار ، طراح و سازنده این خانه ، استاد علی مریم ، از معماران برجسته دوره قاجار در کاشان بوده که با بهره گیری از تجارب معماران گذشته و با تکیه بر نبوغ ذاتی و قدرت خلاقیت و ابتکار خود ، بنای این خانه را در 10 سال به سرانجام رسانده است.خانه بروجردی ها و تیمچه امین الدوله در بازار کاشان ، از دیگر شاهکار های اثر دست این استاد هنرمند معمار است.خانه طباطبایی ها همچون دیگر بناهای تاریخی آن زمان، برخوردار از تزیینات مجلل و با شکوه ، اصالت معماری و طراحی متناسب با فرهنگ و اقلیم خاص منطقه است.نقاشیهای خانه و طراحی گچ بری آن با نظارت مرحوم ابولحسن غفاری،ملقب به صنیع الملک،از نقاشان بزرگ دوره قاجار و عموی کمال الملک به انجام رسیده است.
اسلاید 9 :
مجموعه خانه طباطبایی ها مشتمل بر سه بخش اندرونی ، بیرونی و بخش مخصوص خدمه است که ضلع شمالی آن به عمارت اندرونی خانه اختصاص داده شده است که صاحب خانه و خانواده اش در این بخش زندگی می کرده اند.عمارت بیرونی که در ضلع جنوبی خانه قرار دارد ، ویژه پذیرایی از مهمانان و مراجعان بوده است و علاوه بر این امر ، به منظور برگزاری مراسم مذهبی نظیر عزاداری امام حسین (ع) و نیز جشنها مورد استفاده قرار می گرفته است.بخش خدمه نیز شامل حیاط و عمارت در ضلع غربی خانه واقع است که در اختیار خدمه خانه بوده و مطبخ، اسطبل ، بهار بند ، و انبارهای سوخت و مواد غذایی در آن قرار داشته است.مجموعه خانه تاریخی طباطبایی ها با 4700 متر مربع وسعت دارای 40 اتاق ،4 حیاط ، 2 حیاط خلوت ،4 سرداب(زیر زمین) ،3 بادگیر ، و 2 رشته قنات است.
اسلاید 10 :
معماری خانه طباطبایی ها به شیوه معماری حجاب دار ، گودال باغچه ، متقارن و درون گرا است.عنوان این نکته خالی از لطف نیست که در ساخت خانه های قدیم کاشان ،در عین حال که به اقلیم و وضع آب و هوا به صورت اصولی و علمی توجه شده ،به لحاظ پایبندی به اعتقادات دینی و اسلامی از نوعی حجاب و طرح محفوظ نیز برخوردار است.به این معنی که فضای داخلی خانه ، از خارج خانه قابل رویت نیست و حتی از پشت بام خانه های مجاور نیز داخل خانه و از هر بخش ، درون بخش دیگر دیده نمی شود .در واقع علاوه بر اینکه همه فضای داخلی خانه نسبت به خارج از حجاب کامل برخوردار است ، هر یک از بخشهای درون خانه نیز نسبت به یکدیگر از حجاب و پوشیدگی خاصی بهره می برند.خانه طباطبایی ها مانند دیگر خانه های مجلل آن زمان در گودی زمین ساخته شده است.بدین معنی که برای رسیدن به سطح حیاط خانه باید از پله های ورودی تا عمق 6 متری پایین رفت و آنجاست که چشم انداز زیبای درون خانه انسان را به شگفتی وا می دارد.همانگونه که می دانیم در عمق یک متری از سطح زمین ، درجه حرارت در تابستان و زمستان یکسان است.این عایق قطور یعنی یک متر خاک ، مانع از رسوخ حرارت گرم و سوزنده تابستان و سرمای خشک زمستان به عمق زمین می شود.