بخشی از مقاله
گزارش اردوي علمي زمين شناسي
بسمه تعالي
شرح بازديد :
سفر علمي خود را در ساعت 7:45 از مقابل درب دانشكده آغاز كرديم .
در ابتدا اين سفر با دستگاهي به نام كمپاس آشنا شديم . كمپاس وسيله اي است كه بوسيلة آن امتداد و مقدار شيب يك لايه را مي توان تعيين كرد . (شيب : زاويه اي است كه هر خطي در صفحه با تصوير خودش در افق تشكيل مي دهد كه به زاويه اي كه بين خط بزرگترين شيب در صفحه با تصوير خودش در افق تشكيل مي شود شيب حقيقي مي گويند .
امتداد : زاويه اي است كه فصل مشترك يك لايه با يك صفحه ي فرضي افقي نسبت به شمال مي سازد . طرفي از عقربه كه سيم پيچيده شده است جنوب و طرف مقابل آن شمال را مشخص مي كند . از تراز كردي براي تعيين امتداد و از تراز استوانه‌اي (لوبيايي) براي تعيين شيب استفاده مي كنيم . براي تعيين مقدار شيب كمپاس را باز كرده لبه‌آنرا برسطح لايه بندي قرار داده توسط دكمه كنترلي كه پشت كمپاس قرار داد تراز استوانه اي (لوبيايي) را تنظيم كرده و از روي نقطه سفيدي كه در قسمت جلوي تراز لوبيايي وجود دارد و بر روي يكي از اعداد درجه بندي شده قرار دارد ،
مقدار شيب را مي خوانيم . براي تعيين امتداد ابتدا كمپاس را به صورت كاملاً افقي قرار داده تا تراز كروي تنظيم شود . سپس توسط دكمه اي كه روي كمباس قرار داد آنرا قفل مي كنيم و بعد امتداد را از روي عقربه نسبت به امتداد شمال جنوب مي خوانيم .
در مسير رفتن به خمين از مقابل كوههاي منطقه گردو عبور كرديم كه به صورت لايه لايه و متورق بودند كه به آنها شيل شيستي گويند . در ساعت 8:15 در همان مسير پياده شديم و نمونه اي شيل برداشتيم . اكثر شيل هاي موجود در اين منطقه هوازده شده بودند . شيل ها ازگروه سنگ هاي دگرگون شده مي‌باشند . شيل ها در صورتي كه دگرگون شوند ابتدا تبديل به شيست و
سپس گنايس مي شوند . شيل ها از ماسه سنگ هاي ناخالص و به طور كلي همه‌ي سنگهايي كه داراي مقادير زيادي كاني رسي هستند بدست مي آيد كه اين سنگ ها در اثر فشار زياد دگرگون شده اند ك هر چه بيشتر دگرگون شوند داراي ورقه هاي نازك تر و براق تر مي شوند . دومين مكاني كه از آن بازديد كرديم معادن لايبيد و گدار سرخ بود . در اين منطقه معادني از
سنگهاي آهك كريستالي وجود دارد كه به آن سنگ چيني هم گفته مي شود . همچنين سنگ هاي تزئيني نيز از اين معادن استخراج مي شود . آهك فراوانترين سنگ رسوبي شيميايي است كه بيش از %50 آن از كربنات كلسيم تشكيل شده است . در اين منطقه آهك رسوب كرده و در اثر مجاورت با توده‌هاي آذرين كمي دگرگون شده است . در اين معدن با نحوه برش سنگ ها نيز آشنا شديم ؛ به اين ترتيب كه ابتدا سنگ هاي كوه را توسط راسول كه مته‌اي از جنس الماس و به قطر cm10 است سوراخ كرده كه به اين سوراخ ها چال مي گويند .
در هر قطعه سنگي كه از كوه جدا مي كنند دو چال افقي و يك چال عمودي ايجاد مي كنند كه اين چالها در نقطه اي به هم مي رسند كه براي اين كار از شاغول و شمسه گذاري استفاده مي شود سپس سيم برش را كه قطعات الماس در آن بكار رفته است از دو سوراخ افقي رد مي كنند و در اصطلاح سنگ را كف بر مي كنند . دليل اينكه ابتدا كف بر مي كنند اين است كه اگر اول عمودي ببرند زماني كه بخواهند كف را ببرند سنگ آزاد شده بر روي سيم برش مي افتد و آن را پاره مي
كند . پس از بريدن كف دو سمت ديگر را هم مي برند . البته در برش عمودي سنگ را كاملاً جدا نمي كنند تا سنگ در سر جايش باقي بماند . بعداً اين قسمت توسط جرثقيل مي شكند و از كوه جدا مي شود . كف بر كردن يك بلوك سنگ حدود 2 ساعت و بريدن تمام بلوك سنگ حدود يك روز به طول مي انجامد . در مرحله بعدي از بازديد در اين معدن با طرز سوراخ كردن اوليه سنگ آشنا شديم . كه براي سوراخ كردن اوليه سنگ از چكش پي كر استفاده مي شود كه با هواي فشرده
كار مي كند و مته را به داخل سنگ فرو برده و هواي به صورت فشرده از بالاي مته وارد شده و ذرات سنگ به اطراف پراكنده مي شود . بعد از اينكه با چكش پي كر سنگ را كمي سوراخ كردند توسط راسول بقيه چال را ايجاد مي كنند . در مرحله آخر بازديد از اين معدن به غاري كه ديواره هاي آن از سنگ هاي آهكي تشكيل يافته بود رفتيم و نمونه اي سنگ برداشتيم .
در ساعت 11:50 معدن گدار سرخ را ترك كرده و به سمت معادن طلاي موته رفتيم . در طول مسير داخل اتوبوس دو نمونه سنگ ديديم كه يكي از آنها كنگلومرا بود كه مربوط به اطراف يزد مي باشد و ديگري فلورين است كه از دسته هاليدها با فرمول مي باشد و در آلومينيوم سازي اراك و ذوب آهن اصفهان به عنوان كمك ذوب استفاده مي‌شود . ساعت 12:50 به معادن طلاي موته رسيديم . در اين معادن عيار طلا 2/2 گرم در تن مي باشد . سنگهاي اين معدن گرانيتي دگرگون شده و هوازده بودند كه در آن دانه هاي پيريت ( ) وجود دارد كه به طلاي دروغين معروف است .
اين سنگها ( )معمولاً سنگهاي فلزي هستند كه از كانيهاي سيليكاته تشكيل شده اند . ساعت 3:30 به يك كارخانه سنگ كوبي واقع در ميمه در سه كيلومتري جوشقان رسيديم . در اين محل ، دانه بندي سنگ ، خرد و آسياب كردن سنگها انجام مي شود كه ماده اوليه اين سنگ ها سنگ كلوخه است كه از معدن مي آورند . ابتدا سنگ ها را خرد كرده و توسط نوار نقاله به دستگاه كوبيت انتقال مي دهند .
در اين دستگاه دو بار سنگها را خرد مي كنند و توسط نوار نقاله به دستگاه سرند برده مي شوند . در اين دستگاه نمونه ها به 8 قسمت تقسيم مي شوند كه از درجه پودر تا بالاتر مي باشد .
نمونه over size اين دستگاه به قسمت دپو مي رود و دوباره خرد مي شود و نمونه over size دستگاه دپو به فيلور برده مي شود و دوباره خرد مي شود به خاك سنگ تبديل شده كه براي تزئين استفاده مي شود و در آخر ته مانده دستگاه به خاطر داشتن كلسيم در دانه مرغ استفاده مي شود
.
از دانه هاي بزرگ براي استحكام موزائيك در بين سيمان و پودرهاي آن استفاده مي شود . مواد زايد اين كارخانه ، خاكهايي است كه در انفجار معادن سنگ با اين سنگها به كارخانه آورده شده كه اين خاك ها را جدا مي كنند و دور مي ريزند . جنس سنگهاي اين كارخانه مرمريت است كه يك سنگ رسوبي به نام تراورتن است كه در اثر گرما دگرگون شده و به مرميت تبديل شده است . از اين سنگها در ميدان آزادي تهران استفاده شده است .
در ساعت 4:20 در جاده ميمه - كاشان پياده شديم و يك نمونه سنگ كنگلومرا برداشتيم يكي از عوامل مهم در تعيين مشخصات هندسي كنگلومرا‌ها نوع و ميزان سيمان شدگي آنهاست . كنگلومرا از دسته سنگ هاي رسوبي آواري اند كه معمولاً از قطعات گرد شده با ابعاد بيش از mm2 ساخته شده‌اند. كه هر چه ميزان سيمان شدگي كمتر باشد تخلخل و نفوذپذيري سنگ بيشتر مي‌شود .
در ساعت 4:37
نزديك قهرود پياده شديم و يك نمونه سنگ گرانيت با هوازدگي زياد برداشتيم به همه سنگهاي آذرين اشكار بلوريني كه حاوي درصدي از كوارتز و فلدسپات و كانيهاي تيره باشد صرفنظر از ديگر مشخصاتشان گرانيت مي‌گوئيم .
و سرانجام در ساعت 4:50 در جاده ميمه - كاشان بعد از قهرود پياده شديم و يك نمونه سنگ گرانيتي كه هوازدگي آن نسبت به نمونه قبلي كمتر و استحكام آن بيشتر بود را برداشتيم .
