بخشی از مقاله
چکیده
هدف این تحقیق پیمایشی، تحلیل راهکارهاي توسعه کارآفرینی در مراکز آموزش عالی علمی کاربردي کشاورزي شمال غرب ایران بود. جامعه آماري این تحقیق شامل کلیه دانشجویان شاغل به تحصیل در این مرکزها - N=2850 - بود که با بهره گیري از فرمول کوکران شمار 200 نفر به عنوان نمونه تعیین شد. نمونه گیري با روش طبقه اي با انتساب متناسب صورت گرفت که براي این منظور مرکز آموزش عالی به عنوان طبقه تلقی شد. ابزار تحقیق، پرسشنامهاي بود که روایی آن بر اساس نظر گروهی از متخصصان تأیید شد و براي تعیین میزان پایایی مقیاس اصلی پرسشنامه از ضریب آلفاي کرونباخ بهره گیري شد . - α=0/92 - دادهها با بهره گیري از نرمافزار SPSSwin:16 و همچنین نرمافزار LISREL نسخه 8/5 تجزیه و تحلیل شدند.
نتایج به دست آمده از رتبه بندي راهکارهاي توسعه کارآفرینی نشان داد که پشتیبانی از طرحها و دیدگاههاي کارآفرینانه دانشجویان و استادان و برگزاري دورههاي آموزشی کوتاهمدت در زمینه کارآفرینی در دانشگاه به ترتیب در بالاترین رتبهها قرار گرفتند. همچنین بهمنظور شناسایی راهکارهاي توسعه کارآفرینی در مراکز آموزش عالی علمی کاربردي کشاورزي از تحلیل عاملی اکتشافی و بهمنظور بررسی شاخص برازش نیکویی مدل تحقیق از تحلیل عاملی تأییدي و مدل معادلههاي ساختاري بهرهگیري شد. نتایج نشان داد که راهکارهاي توسعه کارآفرینی در مؤسسههاي آموزش عالی علمی کاربردي کشاورزي از پنج عامل مجزاي آموزشی، پشتیبانی، سیاستگزاري، اطلاعاتی- ارتباطی و زیرساختی تشکیل میشوند.
کلمات کلیدي: راهکار توسعه کارآفرینی، آموزش عالی علمی کاربردي کشاورزي، مدل معادلههاي ساختاري.
مقدمه
نیروي انسانی، مهمترین عامل مؤثر هر کشور به شمار میرود و جمعیت هر جامعه نیز به منزله ثروت آن جامعه محسوب میشود. افزایش بهرهوري نیروي کار در هر یک از بخشهاي جامعه میتواند به افزایش بهرهوري اقتصادي و در نهایت ارتقا رشد اقتصادي کشور منجر شود - رحمانی و همکاران، . - 1382 - نظام آموزش عالی کشور به عنوان یکی از دو قطب تعلیم و تربیت مسئولیت تربیت نیروي انسانی متخصص و کارآمد مورد نیاز جامعه را در سطوح و رشتههاي مختلف به عهده دارد. جذب دانشآموختگان دانشگاهها و مراکز آموزش عالی کشور در بازار کار منوط به داشتن توانائیها و ویژگیهایی است که بخشی از آنان میبایست در طول دوران تحصیل در دانشگاه ایجاد شود - نظري کتولی و رحمانی، . - 1384 -
این بخش نیروي محرکهاي براي توسعه اقتصادي - اجتماعی به شمار میآید و شکلگیري سرمایه انسانی، خلق دانش بهواسطه تحقیقات، ظرفیتسازي بهواسطه آموزش و تدریس و ارائه خدمات به گروهها و انجمنها، برخی از مهمترین کارکردهاي آموزش عالی است که انتظار میرود بهمنظور تقویت توسعه اقتصادي اجتماعی صورت پذیرد - بیات، . - 1386 - اما امروزه چالش اشتغال و یا موضوع کار و بیکاري – بهویژه دانشآموختگان دانشگاهی- نه تنها یکی از مهمترین چالشهاي اجتماعی روز کشور به شمار میرود، بلکه با توجه به میزان رشد جمعیت در دو دهه گذشته میتوان آن را مهمترین چالش اجتماعی چند دهه آینده به شمار آورد - تاجآبادي، - 1387 - که حل آن، سیاستگزاران بیشتر کشورها را با چالشهاي بزرگی روبرو کرده است، به گونهاي که میتوان گفت ثبات و زوال برخی از دولتها در گرو حل بحران بیکاري است - صالحی و برادران، . - 1385 -
همین امر سبب شده است تا کارشناسان و برنامهریزان در پی یافتن راهکارهاي مؤثري در این زمینه باشند که کارآفرینی یکی از مهمترین این راهکارهاست و امروزه در کشورهاي مختلف توجه خاصی به کارآفرینی و کارآفرینان میشود - آرچیبونگ، . - 2004 - کارآفرینی مفهومی عینی و عملی است که همزمان با آغاز زندگی انسان بر روي زمین و تلاش براي کسب درآمد و تأمین نیازمنديهاي زندگی پا به عرصه وجود گذاشته است. اما طرح این مقوله بهعنوان یک مفهوم علمی پیشینه چندانی ندارد. ریچارد کانتیلون در حدود سال هاي 1730 میلادي، براي نخستین بار کارآفرین را بهعنوان یکی از عاملهاي عنوان شده در توسعه فعالیتهاي اقتصادي عنوان کرد.
پس از وي ژوزف شومپیتر اقتصاددان برجسته اوایل سده بیستم، کارآفرینی را بهعنوان موتور محرکه رشد اقتصادي معرفی کرده و به بررسی جنبههاي مختلف آن پرداخت - کولت و همکاران، . - 2005 - پیشبینی میشود با ظهور فناوريهاي جدید، کارآفرینی به سوي افقهاي جدیدي میل خواهد کرد. مقوله کارآفرینی در بیشتر کشورها بهعنوان اصلیترین منبع توسعه مورد نظر قرار گرفته است - مکلین، . - 2004 - کلارك - 2004 - بر این باور است که دانشگاههاي پویا در هزاره جدید دانشگاههایی هستند که کارآفرین باشند و بتوانند ارزشهاي تخصصی و مدیریتی را تلفیق کنند. امروزه، آموزش معطوف به کارآفرینی در دانشگاههاي کشورهاي توسعه یافته و در حال توسعه رو به افزایش است که این برنامهها به طور عمده با هدف ایجاد تجربههاي عملی و تربیت
