بخشی از مقاله

ارزیابی نقش امنیت در توسعه گردشگری خارجی ایران

چکیده

امنیت و گردشگری، پارامترهای یک معادله هستند که نسبتی مستقیم و ارتباط تنگاتنگی با هم دارند. اصولا تا امنیت برقرار نباشد، سفری شکل نگرفته و سخن گفتن از گردشگری، بیهوده خواهد بود. هدف این تحقیق سنجش احساس امنیت گردشگران خارجی در ایران است. تحقیق از نوع تحقیقات کاربردی و روش تحقیق توصیفی- تحلیلی است. روش گردآوری اطلاعات به دو صورت مطالعات کتابخانهای و تحقیق میدانی(مشاهده، پرسشنامه و مصاحبه) میباشد. روش نمونهگیری تصادفی و حجم نمونه 150 نفر که با استفاده از روش کوکران محاسبه شد. روش تجزیه و تحلیل دادهها کمی و با استفاده از مدلهای آماری در محیط نرمافزاری spss بود. نتایج تحقیق بیانگر آن است که گردشگران قبل از ورود به ایران شناخت درستی از وضعیت امنیت گردشگری نداشته و %55 آنها وضعیت امنیتی ایران را بد میدانستند. در این بدبینی و عدم شناخت درست نقش رسانههای غربی و تبلیغات منفی آنها تایید شد. گردشگران پس از ورود به ایران و مواجه با واقعیتها %80 آنها وضعیت امنیت گردشگران در ایران را خوب دانسته و راضی بودند. گردشگران اعتقاد داشتند که وجود پلیس ویژهی گردشگران در سایتهای گردشگری باعث بالا رفتن امنیت میشود. اما حضور بسیار زیاد پلیس نتیجه عکس هم میدهد و گردشگران احساس ناامنی روانی میکنند. چرا که احساس میکنند جو امنیتی و پلیسی است. ارتباط معناداری بین امنیت جانی و مالی بالا و انگیزه مسافرت مجدد به ایران وجود داشت. یعنی گردشگرانی که احساس امنیت بالاتری میکردند، تمایل بیشتری برای بازدید مجدد از ایران داشتند. همچنین با توجه به اینکه گردشگری ارتباطی دو طرفه است، نقش آن در اشاعه واقعیتهای ایران در سطح جهانی تایید شد.


واژههای کلیدی: گردشگری، امنیت، رسانهها، ایران.

-1 مقدمه

متن گردشگری امروز گستره جهانی یافته است. که خود ناشی از توسعه نوآوریهای تکنولوژیکی و گسترش همه جانبه سرمایه داری در عصر کنونی می باشد( پاپلی یزدی و سقایی،1382 ،.( 3 و در طی 60 سال اخیر، از رشد پیوسته ای برخوردار بوده است، به طوری که به یکی از بخش های اقتصادی با سرعت بالا در جهان تبدیل شده است. در طی سال های 1950-2005، گردشگری بین المللی با نرخ رشد سالانه 65 درصد، از 25 میلیون گردشگر در سال 1950 به 806 میلیون نفر در سال 2005 افزایش یافت(طیبی،.( 67 : 1387 امروزه گردشگری درحال مبدل شدن به یکی از ارکان اصلی اقتصاد تجاری جهان است؛ و بسیاری از برنامه ریزان و صاحبنظران از صنعت گردشگری بعنوان رکن اصلی توسعه اقتصادی یاد می کنند. درواقع گردشگری در بسیاری از کشورهای جهان یکی از پیچیده ترین کسب و کارهای بشری می باشد و بعنوان فعالیتی چند وجهی دارای کارکردها و اثرات مثبت گوناگون است (زاهدی، .(35 :1385 از جمله می توان اشتغالزایی، کسب درآمد، جذب ارز، و تقویت زیرساختهای اجتماعی، ارتقاء فرهنگی و... کرد (کاظمی، .(1 :1387 براساس آمارهای منتشر شده از سوی سازمان جهانی گردشگری، این صنعت امروزه دومین منبع درآمد بیش از 49 کشور جهان می باشد (قره نژاد، .(1388 و تا سال 2020 میلادی تعداد گردشگران در سرتاسر دنیا به رقمی حدود یک میلیارد و پانصد و شصت میلیون نفر خواهد رسید که 10 درصد درآمدهای جهانی را شامل می شود(.(unwto,2007 در واقع گردشگری از مهمترین فعالیتهای انسانی معاصر است که همراه با بوجود آوردن تغییرات شگرف در سیمای زمین، اوضاع سیاسی، اقتصادی، فرهنگی، منش و روش زندگی انسانهارا دگرگون می سازد(محلاتی ،.(1380: 13 و به عاملی تاثیر گذار در تغییر شکل فضایی مکان های مورد بازدید بدل شود و چهره این مکان ها را تغییر داده است (حاجی نژاد،1388 ،( 92

توسعه و امنیت مکمل یکدیگرند(خسروی، .(45 :1388 بدیهی است امنیت پایدار، مرهون توسعه پایدار است و توسعه پایدار تضمین کننده امنیت ملی است. امروزه هر آن چیزی که از تعریف علمی برخوردار نبوده و قواعد منطقی بر آن حاکم نباشد شکست خورده ویا حالت رکود به خود می گیرد. این امر در صنعت گردشگری و بعد امنیت آن نیز صادق است. به طور مثال، برای امنیت در بخش ترابری و حمل و نقل، اقامتگا هها، هت لها و جاذبه هالازم است سفرسازان و سازمان های گردشگری برای توسعه توریسم هماهنگی لازم را با یکدیگر داشته باشند(صیدایی و هدایتی مقدم، .(100 : 1389

در توسعه گردشگری عوامل متعددی تأثیرگذار هستند که امنیت شاخصترین عامل گسترش گردشگری است(ثبوتی، .(55 :1386 آسایش، راحتی و امنیت از مسائل بسیار مهمی است که گردشگران را به نقاط مختلف دنیا جلب می کند. همگام با گسترش این صنعت در برهه کنونی ارتباط ارگانیک این صنعت با مؤلفه هایی چون امنیت داخلی و ملی، صنایع حمل و نقل، خدمات، رسانه های جامعه، آموزش پرورش و غیره دارد، وارد فاز جدیدی شده است Asli and .(Yasin,2009:27) به اعتقاد کارشناسان میان گردشگری و ثبات و توسعه امنیت، رابطه تعریف شده وجود دارد چرا که توسعه زیر ساختهای گردشگری، همکاری دستگاههای فرهنگی و تبلیغات مناسب مشارکت گسترده دستگاههای امنیتی و اطلاعاتی همزمان با توسعه گردشگری، توسعه امنیت ملی را نیز به همراه خواهد داشت، نقش و تأثیر صنعت جهانگردی در توریسم امنیت ملی یک کشور چنان است که اکثریت کشورهای توسعه یافته با وجود دارا بودن منابع کلان اقتصادی و درآمد، ترجیح می دهند بر روی صنعت توریسم متمرکز شوند. حضور مستقیم بازدید کنندگان و گردشگران در یک کشور علاوه بر توسعه اقتصاد و تبادلات فرهنگی، آن کشور را بعنوان یک قطب امن گردشگری به جهانیان معرفی می کند تا آنجا که امنیت در معنای گسترده یکی از مهمترین مسائلی است که در میزان تقاضای گردشگران خارجی برای سفر به هر کشور دیگر تأثیرگذار است. اکنون کارشناسان گردشگری بر این باورند که رابطه امنیت ملی و گردشگری باید مورد توجه قرار گیرد بطوریکه تعریف جدیدی از امنیت ملی در سایه حضور گردشگران خارجی و شناخت واقعیتهای داخلی و انتقال آنها به خارج یک ابزار ضروری و لازم است. به این ترتیب امنیت داخلی و ملی شاخصترین عامل گسترش گردشگری در هر کشوری است که می خواهد خود را با مشخصات کشورهای پیشرو در امر توریسم تطبیق دهد. با سیاست تنش زدایی در روابط خارجی می توان زمینه مساعدی برای جلب گردشگران کمک کرد.

سازمانهای توسعه گردشگری و کارشناسان این شاخه معتقدند که رشد و توسعه اقتصادی پدیده ایکاملاً امنیت محور بوده و یکی از بخش های اقتصادی که به شدت آسیب می بیند صنعت گردشگری است(ربانی و دیگران، .(12 :1390 توسعه صنعت گردشگری در هر کشور نشان از ثبات امنیت ملی در آن کشور است و نیز زمانی گردشگری در کشور رونق می یابد که توجه دولت آن برای تأمین امنیت گردشگران بیشتر شده باشد. مقاصد گردشگری در تمام نقاط مختلف یک کشور پراکنده است، در صورتی که امنیت در این مناطق تأمین شود، ضریب امنیت ملی آن کشور نیز افزایش می یابد و علاوه بر این ورود گردشگران خارجی به یک کشور نه تنها موجب تهدید امنیت ملی نمی شود بلکه به تحکیم آن نیز کمک می کند(اسدی و دیگران،.(32 :1389


-1 مواد و روش

تحقیق از نوع تحقیقات کاربردی و توسعه ای و روش تحقیق توصیفی - تحلیلی می باشد. روش گردآوری اطلاعات به دو صورت مطالعات کتابخانه ای و تحقیق میدانی می باشد. در روش کتابخانه ای با استفاده از کتاب ها، مقالات، طرح های پژوهشی و اطلاعات آرشیو ادارات و سازمانهای مرتبط اطلاعات گردآوری شد. در روش تحقیق میدانی از طریق مشاهده، مصاحبه و پرسشنامه اطلاعات لازم گرآوری شده است. جامعه آماری تحقیق کلیه گردشگران خارجی وارد شده به ایران طی پاییز و زمستان سال 1391 است. روش نمونه گیری تصادفی و حجم نمونه 300 نفر که با استفاده از روش کوکران محاسبه شد. اعتبار و روایی پرسشنامه بطریق محتوایی و بر اساس نظر متخصصین مورد سنجش قرار گرفت. پس از مشخص کردن مولفه ها و شاخص های اثر گذار برای سنجش ابعاد تحقیق پرسشنامه طراحی شد. و بر اساس نظر متخصصین گردشگری پرسشنامه اصلاح و پرسشنامه نهایی تثبیت شد. منظور از پایایی در علوم اجتماعی این است که اگر یک مفهوم مورد سنجش را با همان وسیله اندازه گیری تحت شرایط مشابهه دوباره بسنجیم، نتایج حاصل شده تا چه حد مطابقت خواهند داشت و یا نتایج حاصل شده تا حد دقیق و قابل اعتماد هستند و یا وسیله اندازه گیری تا چه حد دارای ویژگی تکرار پذیری و بازیافت پذیری است. برای سنجش پایایی تکنیک مختلفی وجود دارد که هر کدام دارای نواقص و مزایایی هستند. یکی از رایج ترین شیوه های محاسبه پایایی، محاسبه ضریب آلفای کرونباخ است. این ضریب به عنوان یکی از ضرایب پایایی با قابلیت بالا شناخته می شود. دامنه اعتماد از صفر تا 1 است. ضرایب بالاتر از 0/7 نشان دهنده این است که همبستگی درونی بین گویه ها زیاد است (افشانی،1387 ،.( 83 هرچه میزان آلفای محاسبه شده به (+1)، نزدیکتر باشد نشان دهنده میزان پایایی بیشتر پرسشنامه است. محاسبه ضریب الفای کرونباخ پرسشنامه در محیط نرم افزار Spss انجام شد. میزان آلفای کرونباخ محاسبه شده برای پرسشنامه عبارت است از 0.799 چون میزان آلفای محاسبه شده بالاتر از 0.07 است در نتیجه پرسشنامه از پایایی لازم برخوردار است. روش تجزیه و تحلیل داده ها کمی و با استفاده از مدلهای آماری در محیط نرم افزاری spss است.

-2 یافته های تحقیق

در چند دهه گذشته تصویر بدی از وضعیت امنیتی کشور ایران نزد افکار عمومی جهان نقش بسته است. و به غلط امنیت ایران را همانند کشورهای جنگ زده و ناامن افغانستان و عراق می دانند. نتایج تحلیل پرسشنامه بیانگر این است که 50 درصد از گردشگران قبل از ورود به ایران تصوری که از وضعیت امنیتی ایران داشته اند تصور بدی بود. و 5 درصد نیز تصور بسیار بدی داشتند و از ورود به ایران ترس داشتند

و 10 درصد وضعیت امنیتی ایران را در حد متوسط می دانستند و فقط 35 درصد از آنها تصور درست و خوبی از امنیت ایران داشتند. در جدول 1 نیز نتایج آزمون تی تک نمونه ای در مورد این مولفه نشان داده است. با توجه به وزن 32.225 تی و سطح معناداری 0.000 در نتیجه آزمون معنادار است. یعنی گردشگران در سطح معناداری تصور بدی از وضعیت امنیتی ایران داشتند.

در متن اصلی مقاله به هم ریختگی وجود ندارد. برای مطالعه بیشتر مقاله آن را خریداری کنید