بخشی از مقاله
استفاده از پروبيوتيک هاي نوترکيب در فرآورده هاي لبني جهت توليد غذا-داروها
چکيده : تکنولوژي نوترکيب کردن بعنوان انتقال ژن موردنظر از يک ارگانيسم به پلاسميد ارگانيسم ديگر تعريف ميشود، که پيشرو در پيشرفت هاي شگفت انگيز در دستيابي به مولکول هاي مفيد از جمله دستيابي به پروبيوتيک هاي نوترکيب است . پروبيوتيک ها ميکروارگانيسم هاي زندهاي هستند که تأثيرات مثبتي بر سلامتي انسان و حيوان دارند.
ميکروبهاي مفيد قرنهاست که در تغذيه ، سلامت و محيط استفاده مي شوند. پروبيوتيک ها، مانند لاکتيک اسيدباکتريهاي رژيم غذايي در ماست وجود داشته و باکتري هاي گرم مثبت غيرمهاجم و غيربيماري زا به حساب ميآيند که براي ايجاد يک اثر مفيد سلامتي ممکن است براساس سويه باکتري يا نوع اثر مطلوب سلامتي موردنظر متغير باشند. فراوردههاي لبني ناقل هاي مناسبي براي انتقال پروبيوتيک هاي نوترکيب به مجاري معده اي- رودهاي مي باشند. توليد بستني حاوي پروبيوتيک نوترکيب با قابليت درمان آلرژي نمونه اي از اولين اقدامات انجام شده در اين راستا ميباشد و با توجه به پتانسيل بالاي فرآوردههاي لبني براي انتقال پروبيوتيک ها و مصرف روزافزون اين محصولات و نيز توجه پژوهشگران به توليد غذا-داروها، به نظر مي رسد در آينده تحقيقات بيشتري در اين زمينه انجام خواهد شد.
کلمات کليدي : پروبيوتيک ، فرآورده هاي لبني، نوترکيب .
١- مقدمه
تکنولوژي نوترکيب کردن پيشرو در پيشرفت هاي شگفت آور در دستيابي به مولکول هاي جديد و پروبيوتيک هاي بيخطر است . توسعه ي رويکردهاي جديد استفاده از تکنولوژي نوترکيب کردن و پروبيوتيک هاست که به درمان شناسي١ اجازه داده است تا غشاي مخاطي را به عنوان يک ناحيه ي مورد علاقه براي تحقيق به طور دقيق هدف قرار دهد.
ساخت پروبيوتيک هاي نوترکيب و استفاده از آنها شامل اووآلبومين نوترکيب ، اووآلبومين هاي جديد جهش يافته و مولکولهاي نوترکيب غير.کم - حساسيت زا فرصتي براي بررسي هاي آتي تأثيرات آنها بر غذا، تغذيه ، محيط و سلامت فراهم مي آورد.
تکنولوژي نوترکيب کردن بعنوان انتقال ژن مورد نظر از يک ارگانيسم به پلاسميد ارگانيسم ديگر تعريف مي شود، که پيشرو در پيشرفت هاي شکفت انگيز در دستيابي به مولکول هاي مفيد از جمله دستيابي به پروبيوتيک هاي نوترکيب است . پروبيوتيک ها ميکروارگانيسم هاي زندهاي هستند که تأثيرات مثبتي بر سلامتي انسان و حيوان دارند.
ميکروبهاي مفيد قرنهاست که در تغذيه ، سلامت و محيط استفاده مي شوند.
پروبيوتيک ها، مانند لاکتيک اسيد باکتريهاي رژيم غذايي در ماست وجود داشته و باکتريهاي گرم مثبت غيرمهاجم و غيربيماري زا به حساب ميآيند که براي ايجاد يک اثر مفيد سلامتي ممکن است براساس سويه ي باکتري يا نوع اثر مطلوب سلامتي مورد نظر
متغير باشند. از لاکتيک اسيد باکتري(LAB)ها در فرآوري و محافظت غذا استفاده مي شود.
شواهد علمي فراواني از مطالعات کلينيکي و مکانيستيک ٢ مبني بر فوايد بسيار سلامتي زاي پروبيوتيک ها وجود دارد. هسيستم تحويل واسطه اي پروبيوتيک ٣ نياز به سيستم هاي خالص سازي مولکولها را رفع کرده است و مولکول هاي مورد نظر را مستقيما به موکوز انتقال ميدهد. "زيست دارو٤" مفهومي است براساس مصرف خوراکي ميکروارگانيسم هاي نوترکيب زنده براي پيشگيري يا درمان بيماري هاي مختلف [١].
٢- پروبيوتيک هاي نوترکيب
حالت ايمن LABها و ظرفيت زنده ماني آن ها در طي عبور از مجاري معده اي- رودهاي (GI) آنها را به کانديدهاي عالي براي توليد پروتئين هاي درماني بصورت در محل به مجاري معدهاي- رودهاي تبديل کرده است . در طي دو دهه ي اخير فوايد سلامتي بسياري براي LABهاي نوترکيب مخاطي، غالبا با استفاده از مدل هاي حيواني به اثبات رسيده است . اخيرا تحقيقات به سمت حوزهي آزمايشات کلنيکي انساني منتقل شده است .
LABها براي هزاران سال است که براي توليد و نگهداري موادغذايي تخميري نظير: گوشت ، شير و سبزيها مورد استفاده قرار ميگيرند و چون اثرات پاتوژنيک از خود نشان نميدهند طبق تعريف FDA،GRAS ٦ شناخته ميشوند. به خاطر مزيت ذاتي که
LABها دارند ميتوانند جانشين بسيار خوبي براي ساير سيستم هاي انتقال مواد به مخاط و ساير ابزارهاي انتقال مثل ليپوزومها و پاتوژنهاي ضعيف شده باشند.
تا امروز لاکتوکوکوسها و لاکتوباسيلوسها دوجنس عمده از LABها بوده اند که براي توليد مولکولهاي نوترکيب مانند آنتي ژنهاي گرفته شده از باکتري، عوامل عفونت انگلي و ويروسي و آلرژنهاي با منشأ ويروسي بصورت واکسيناسيون مخاطي استفاده شده اند. rLABها همچنين براي ترشح ساير پروتئين هاي يوکاريوتي مثل اينترلوکين ها آنتي بادي ها و ساير پروتئين هاي درماني براي معالجه ي بيماريهاي معدهاي- رودهاي، طراحي شده اند. پشيرفت هاي پزشکي در آينده نسل جديد لاکتيک اسيد باکتري هاي نوترکيب ( rLAB) را ارائه خواهد داد که قادر به انتقال مولکولهاي درماني به مکان صحيح در زمان صحيح خواهند بود [٢].
٢-١- rLAB ها چگونه با مخاط روده اي واکنش مي دهند؟
rLABها براي توليد موثر پروتئين هاي درماني نياز مبرم به آداپته شدن با شرايطي دارند که در خلال عبور از مجاري GI با آن روبرو هستند(شکل ١). اين شرايط ناسازگار شامل تنش اسيد شديد در معده و به همان اندازه اسيدهاي صفراوي است . به منظور بهبود ميزان زنده ماني سلول هاي rLAB در مجاري گوارشي و افزايش ظرفيت انتقال آنها لازم است که از آداپته شدن rLABها با محيط درک مناسبي داشته باشيم . آداپته شدن rLABها با شرايط روده رابطه ي بخصوصي براساس واکنش ذاتي LABها با سيستم ايمني مخاط ميزبان است . تأثيرگذاري rLAB به عنوان عامل درماني يا پيشگيري کننده در طي واکنش آنها با مجاري GI ممکن است شديدا تحت تأثير انتخاب گونه و سويه مورد استفاده بعنوان عامل انتقال دهنده باشد که ممکن است کاربردهاي مخاط مثل سد اپيتليال و يا ايمني مخاطي محلي و تحمل را تحت تأثير قرار دهد. بسياري از مطالعات اخير نشان داده است که انتقال اينترفرون بتا بوسيله Lacobacillus acidophilus کولتيس آزمايشگاهي را بدتر کرده است .