بخشی از مقاله
بازنگري در زون بندي زیستی سازند قم براساس روزن داران
چکیده
براساس توزیع زیست چینه نگاري روزن داران چهار زون زیستی تجمعی در برش مورد مطالعه از سازند قم شناسایی شده است. این بیوزونها معرف اشکوبهاي روپلین و چاتین از زمان الیگوسن و اشکوب هاي آکی تانین و بوردیگالین از زمان میوسن می باشند.
واژگان کلیدي: سازند قم، ریست چینه نگاري، روزن داران، الیگوسن- میوسن
مقدمه
زون ایران مرکزي از شرق به بلوك لوت و از شمال به رشته کوه هاي البرز و از جنوب به زون سنندج و سیرجان محدود می شود.حوضه قم مرکزي بخش وسیعی از ایران مرکزي را زیر پوشش داشته ولی بخاطر عمق کم قادر نبوده بسیاري از ارتفاعات قدیمی تر را زیر پوشش خود ببرد. به ناچار اغلب فرورفتگی ها و دره هاي موجود بین رشته کوه ها را اشغال کرده است. اولین گزارش در مورد وجود سازند قم توسط اشتال ( Stahl, 1911 ) در ناحیه قم منتشر شده است.در این گزارش
وي چینه شناسی سازند قم را مورد بررسی قرار داده است. فورن و ماري(Furon&Marie,1939 ) از سازند قم به عنوان مارن هاي لیپیدوسیکلینادار نام می برند. دزي(( Dozy,1944 ضمن مطالعه زمین شناسی این منطقه از رسوبات مارنی و آهکی محدود بین سري هاي قرمز بالایی و زیرین تحت عنوان سري هاي دریایی یاد نموده است.
برش مورد مطالعه در منطقه کهک در 30 کیلومتري جنوب شهرستان قم ، با مختصات جغرافیایی به طول شرقی و عرض شمالی جاي دارد (شکل .(1 هدف از این مطالعه زیست چینه نگاري نهشته هاي سازند قم در برش مورد مطالعه براساس تجمعات فرامینیفر هاي بنتیک می باشد. در این تحقیق براي نخستین بار زون بندي زیستی سازند قم بر مبناي بیوزون هاي معرفی شده توسط(Laursen et al. (2009 انجام داده شده است.
شکل :1 راههاي دسترسی به برش مورد مطالعه از سازند قم در برش کهک
شرح و بحث
بر اساس گزارشات اشتوکلین (Stoklin,1952) و بـزرگ نیـا( (Bozorgnia,1966 در زمـان الیگوسن- میوسن حوضه ایران مرکزي و حوضه زاگرس به صورت یک واحد و به هـم مـرتبط بـوده اند. آدامز و بورژوا( (Adams&Bourgeois, 1967 نیز این ارتباط را از بخـش بـالایی اکیتـانین پسین به بعد دانسته انداحتمالاً. شباهت فوناي سازند قـم و سـازند آسـماري نیـز بـه دلیـل وجـود ارتباط بین دو حوضه است.
86 Sr / 87Sr بر اساس داده هاي ایزوتوپی (Laursen et al., 2009)لارسن و همکاران بیوزون جدیدي را براي سازند آسماري معرفی کردند. به علت هم ارزي زمانی سازند هاي آسماري به عنوان مرجعی Laursen et al., (2009)و قم و شباهت قابل توجه فوناي آنها بیوزوناسیون براي مقایسه و زون بندي زیستی سازند قم در برش مورد مطالعه گردید. بر مبناي مطالعات انجام شده در برش کهک چهار بیوزون به شرح زیر تشخیص داده شده است (شکل .(2
- زون زیستی تجمعی شماره 1
شامل گونه هاي Nummulites fichteli و Nummulites vascus بـوده کـه معـادل بـا زون زیسـتی تجمعـی " . " Nummulites vascus- Nummulites fichteli لارسـن و همکـاران (2009) و متعلق به اشکوب روپلین (الیگوسن) می باشد.
- زون تجمعی شماره: 2
شـامل.Eulepidina - Eulepidina dilitata- Lepidocyclina sp. Operculina sp
sp. بوده که معادل با زون زیستی تجمعـی Lepidocyclina – Operculina – Ditrupa"
" از لارسن و همکاران (2009) و متعلق به اشکوب چاتین (الیگوسن) می باشد.
- زون زیستی تجمعی: 3
شامل فسیل هاي.Elphidium sp. -Pseudolituonella reicheli - Peneroplis sp که معـادل بـا زون زیسـتی تجمعـی " Miogypsina - Elphidium sp. 14 – Peneroplis " farsenensis از لارسن و همکاران (2009) و متعلق به اشکوب آکیتانین (میوسن زیرین) مـی باشد.
