بخشی از مقاله
بررسي سواد اطلاعاتي دانشجويان تحصيلات تکميلي دانشگاه علوم پزشکي کرمانشاه بر اساس مدل شش مهارت بزرگ آيزنبرگ و برکويتز
چکيده
هدف :هدف اصلي اين پژوهش ، مشخص نمودن سطح سواد اطلاعاتي دانشجويان دورة تحصيلات تکميلي دانشگاه علوم پزشکي کرمانشاه است .
روش :اين پژوهش به روش پيمايشي -توصيفي و با کمک پرسشنامه انجام گرفته است و جامعۀ آماري آن را ١٨١ نفر از دانشجويان دوره تحصيلات تکميلي (شامل ١٥٨ دانشجوي دوره دستياري تخصصي و ٢٣دانشجوي دوره کارشناسي ارشد) تشکيل ميدهد.
يافته ها:نتايج بررسي نشان ميدهد که مهارت جامعۀ پژوهش در درک درست نياز اطلاعاتي با ميانگين نمرة ٣.٦٠، در راهبردهاي جست وجوي اطلاعات با ميانگين نمرة ٣.٦٩، در مکان يابي و دستيابي به اطلاعات با ميانگين نمرة ٣.١٢، در استفاده از اطلاعات با ميانگين ٣.٤٣، در ترکيب اطلاعات جديد با دانسته هاي قبلي خود با ميانگين ٣.٢٩، از لحاظ ارزيابي نتيجۀ فرآيند جست وجو در رابطه با رفع نياز اطلاعاتيشان با ميانگين ٣.٠٩درحد مطلوبيميباشند. در نهايت ، نتايج کلي پژوهش وضعيت سواد اطلاعاتي دانشجويان دوره تحصيلات تکميلي دانشگاه علوم پزشکي کرمانشاه را با ميانگين ٣.٣٧بالاتراز حد متوسط نشان ميدهد.
اصالت .ارزش :اين مقاله با تکيه بر مدل شش مهارت بزرگ آيزنبرگ و برکويتز به شناسايي توانمنديهاي سواد اطلاعاتي دانشجويان تحصيلات تکميلي پرداخته است . و بر مبناي اين مدل سعي در کشف و بررسي اين که آيا دانشجويان تحصيلات تکميلي دانشگاه علوم پزشکي کرمانشاه مجهز به اين مهارت ها هستندو آيا نياز به کسب اين توانايي ها را در خود احساس ميکنند اين مطالعه انجام شده است .
کليدواژه ها:سواد اطلاعاتي، دانشجويان تحصيلات تکميلي، دانشگاه علوم پزشکي کرمانشاه ، مدل شش مهارت بزرگ آيزنبرگ و برکويتز.
مقدمه
"سواد اطلاعاتي به عنوان مجموعه اي از مهارت هابه منظور توانايي شناسايي درست منابع اطلاعاتي، دسترسي به آن هاو همچنين توانايي استفاده هدفمندازآن ها وسيله و ابزاري براي توانمندي فردي است " (پريرخ ، ١٣٨٦، ص ١٧).مهارت هاي سواد اطلاعاتي شايد مهم ترين ابزاري باشند که علاوه بر تجهيز دانشجويان به منظور ادامه تحصيل در مقطع تحصيلات تکميلي ، به آساني آن ها را به يادگيرندگان مادام العمر تبديل مي کنندو بدين ترتيب پس از پايان تحصيلات تکميلي نيز ابزارهاي لازم براي ارتقاي سطح دانش و نيز براي روزآمدي دائمي را در اختيار آنان قرار ميدهند (قاسمي ، ١٣٨٣، ١٥٣). ضرورت برخورداري از اين توانمندي ها براي دانشجويان دوره هاي تحصيلات تکميلي که قرار است در آينده در پست هاي اجرايي، آموزشي و پژوهشي در نقش هايي مانند مدير، مدرس و پژوهشگر در جامعه ايفاي نقش نمايند از جايگاه ويژه اي برخوردار است (نظري ، ١٣٨٤، ص ٩٤).
با وجود اهميت و نيازي که بر دانستن اين مهارت براي دانشجويان وجود دارد همواره شواهد بسياري وجود داشته که دانشجويان براي گذراندن برخي از دروس خود فاقد سواد اطلاعاتي لازم هستندو بسياري از دانشجويان واحدهاي درسي رشتۀ خود را در حالي پشت سر ميگذارند که تنها دانش اندکي در انجام پژوهش ، چگونگي استفاده از ابزار پژوهش و ارزيابي منابع دارند. از اين روي، دانشجويان فاقد مهارت هاي لازم پژوهشي و سواد اطلاعاتي، پس از فراغت از تحصيل قادر به فعاليت مؤثرو مطلوب در محيط هاي فن آوزانه پيشرفته نخواند بود (داورپناه ، ١٣٨٧، ص ٩-٨).
به عنوان اولين گام در جهت پويايي نظام آموزش عالي و ايجاد فضايي پژوهشي در دانشگاه هاو محافل علمي کشور، کسي که به عنوان فارغ التحصيل از دانشگاه خارج ميشود بايد تواناييهاي لازم را در دستيابي به اطلاعات و انتخاب منابع مورد نيازش کسب کرده باشدو با ابزارهاي سنتي و الکترونيکي بازيابي اطلاعات آشنايي کافي داشته و به طور کلي از سوادو دانش روزآمدو مناسب جهت استفاده ازکتابخانه هاي الکترونيکي و بانک هاي اطلاعاتي، رايانه و شبکه جهاني برخوردار باشد (بختيارزاده ، ١٣٨١، ص ١٨).
توجه و اهتمام به امر پژوهش ، يکي از مهم ترين و اساسي ترين امور در دانشگاه هاو مراکزتحقيقاتي محسوب ميشود، با توجه به اينکه بخش عظيمي از يافته هاونوآوريهادر محدوده علوم پزشکي است و عمدتا دانشگاهيان ، دانشگاه هاو مراکز تحقيقاتي وابسته در پديد آوردن آن ها سهيم و پيشتاز هستند. بنابراين ايجاد زمينه هاي مساعدو تشويق و ترغيب افراد مستعدو علاقه مندبه ويژه قشر دانشجو، يکي از موثرترين گام ها در اين خصوص است . در اين راستا ايجاد زمينه هاي مساعد براي پژوهشگران و دانشجويان يکي از اصولي ترين اقداماتي است که بايد به آن مپقاريدساخکاتره بردشانووادع (روصهياامياارن زيابوي دحسستريس ن پيذي.ري٨٦و١٣س،يص ها ١).با وجود آن که پژوهش هاي بسياري در مطالعه سواد اطلاعاتي و مدل هاي جست وجوي اطلاعات صورت پذيرفته ، تاکنون پژوهشي در حوزة علوم پزشکي دربارة سواد اطلاعاتي دانشجويان تحصيلات تکميلي در شهرکرمانشاه انجام نشده است . به همين جهت انجام تحقيقات براي بررسي سواد اطلاعاتي دانشجويان تحصيلات تکميلي که تشکيل دهندة جامعه متخصص و پژوهشگر هستند، امري ضروري به نظر ميرسد. به اين منظور، پژوهش حاضر با هدف شناسايي و تعيين سواد اطلاعاتي دانشجويان تحصيلات تکميلي دانشگاه علوم پزشکي کرمانشاه براساس مدل شش مهارت بزرگ آيزنبرگ و برکويتز در سال ١٣٨٨ صورت گرفت تا بواسطۀ آن دانشگاه بتواند برنامه ريزي هاي آموزشي کاربردي لازم را جهت افزايش توانايي هاي دانشجويان طراحي نمايد.
اهميت پژوهش
پژوهش حاضر به منظور آگاهي مسئولان و دست اندرکاران آموزش عالي از سطح سواد اطلاعاتي دانشجويان انجام شده است . در اين راستا وضعيت فعلي دانشجويان تحصيلات تکميلي مورد بررسي قرار ميگيرد. پژوهش فوق نظر مسئولان رابه اهميت اين مقوله و اقدام در جهت برگزاري دوره هاي آموزشي براي ايجاد مهارت هاي سواد اطلاعاتي، با کمک اعضاي هيأت علمي و کتابداران جلب ميکند. پژوهش فوق همچنين توجه کتابداران را به اين مسأله که امروزه يکي از رسالت هاي ايشان به عنوان بخشي از جامعه آموزشي -پژوهشي ، آموزش دانشجويان و کاربران به منظور استفاده بهينه و مطلوب از اطلاعات است جلب ميکند که ميتواند موجب پويايي اين جامعه و کتابخانه به عنوان قلب آن شود. نيل به اين اهداف ميتواند به شکوفا شدن جامعه آموزشي -پژوهشي کشورو پويايي آن کمک کند.
پرسش هاي اساسي
١. مهارت هاي دانشجويان تحصيلات تکميلي دانشگاه علوم پزشکي کرمانشاه در درک درست نياز اطلاعاتيشان در چه حد است ؟
٢. مهارت هاي دانشجويان تحصيلات تکميلي دانشگاه علوم پزشکي کرمانشاه در راهبردهاي جست وجوي اطلاعات در چه حد است ؟
٣.مهارت هاي دانشجويان تحصيلات تکميلي دانشگاه علوم پزشکي کرمانشاه در مکان يابي و دستيابي به اطلاعات در چه حد است ؟
٤.مهارت هاي دانشجويان تحصيلات تکميلي دانشگاه علوم پزشکي کرمانشاه در استفاده از اطلاعات در چه حد است ؟
٥.مهارت هاي دانشجويان تحصيلات تکميلي دانشگاه علوم پزشکي کرمانشاه در ترکيب اطلاعات جديد با دانسته هاي قبليشان در چه حد است ؟
٦.مهارت هاي دانشجويان تحصيلات تکميلي دانشگاه علوم پزشکي کرمانشاه در ارزيابي نتيجه فرآيند جست وجو در رابطه با رفع نياز اطلاعاتي شان در چه حد است ؟
٧.سواد اطلاعاتي دانشجويان تحصيلات تکميلي دانشگاه علوم پزشکي کرمانشاه با توجه به مهارت هاي فوق چقدر است ؟
٨.دانشجويان تحصيلات تکميلي دانشگاه علوم پزشکي کرمانشاه کدام عامل را (کتابدار، منابع چاپي، منابع الکترونيکي، اينترنت و همکاران ) در افزايش ميزان سواد اطلاعاتي خود مهم ترميدانند؟
تعاريف عملياتي
براي درک بهتر مفاهيم مطرح شده در سؤال هاي پژوهش تعريف هاي عملياتي مربوط به
بعضي از مفاهيم اصلي مطرح شده ارائه ميشود:
مدل شش مهارت بزرگ ايزنبرگ و برکويتز: براساس اين مدل براي بررسي سواد اطلاعاتي جامعه مورد پژوهش ، سئوالات به شش دسته تقسيم شده است . سواد اطلاعاتي، معادل مهارت آن ها در درک درست نياز اطلاعاتي شان ، راهبردهاي جست وجوي اطلاعات ، مکان يابي و دستيابي به اطلاعات ، استفاده از اطلاعات ، ترکيب اطلاعات جديد با دانسته هاي قبلي شان ،وتوانايي ارزيابي نتيجۀ فرآيند جست وجو در رابطه با رفع نياز اطلاعاتي شان مي باشد. ازاين رو سواد اطلاعاتي دانشجويان تحصيلات تکميلي دانشگاه علوم پزشکي کرمانشاه ، ميانگين نمراتي است که افراد در پاسخ به ٢٢پرسش پرسشنامه به دست ميآورند.
دانشجويان تحصيلات تکميلي: منظور از دانشجويان تحصيلات تکميلي کليۀ دانشجوياني است که در مقاطع دستياري تخصصي باليني وکارشناسي ارشد دانشگاه علوم پزشکي کرمانشاه تحصيل ميکنند.
ادبيات پژوهمقاشيسۀ کاربرد انواع روش هاي ارزيابي دسترس پذيريوب سايت ها
پس از بررسي مدل هاو استانداردهاي مختلف سواد اطلاعاتي از جمله مدل فرايند پژوهش
«پيتزو استريپلينگ »١، مدل کولثااو٢،استانداردهاي سواد اطلاعاتي استراليا٣، استانداردهاي سواد اطلاعاتي براي مدارس ٤و استانداردهاي سواد اطلاعاتي براي آموزش عالي ٥؛ با توجه به اينکه جامعۀ پژوهش حاضر از ميان دانشگاهيان (دانشجويان تحصيلات تکميلي ) انتخاب شده اندو مدل شش مهارت بزرگ به طورگسترده اي براي تدريس درس مهارت هاي سواد اطلاعاتي در دانشگاه هاي آمريکابه کارميرود،رهنمودهاي سواد اطلاعاتي دانشگاه کلرادو٦در مقايسه با ساير مدل ها مناسب ترو مفيدتر به نظر رسيدو به عنوان اساس کار پژوهش حاضر برگزيده شد.
اين مدل توسط مايک ايزنبرگ ٧و باب برکويتز٨در اواسط دهۀ ١٩٨٠ توسعه يافت و مشهورترين و متداول ترين رويکرد در آموزش اطلاعات و مهارت هاي اطلاعاتي و حل مشکلات اطلاعاتي است . اين مدل جست وجوي اطلاعات را يکپارچه ميسازدو مهارت ها را همراه با ابزار فن آوري در يک فرآيند نظام مند براي يافت ، کاربرد، اجراو ارزيابي اطلاعات بنا بر نيازو وظايف خاص مورد استفاده قرار ميدهد. شش مهارت بزرگ ، يک مدل فرآيندي است که نشان ميدهد چگونه افراد در سنين مختلف يک مشکل اطلاعاتي را حل نمايند ( صميعي ، ١٣٨٣، ص ٤٦٦).
طراحان اين مدل اظهار ميدارند اين مدل «تفکر انتقادي» را در دانشجويان تقويت نموده و مهارت هاي لازم براي آمايش اطلاعات -و نه صرفا استفاده ازآن -را به آن ها مي آموزد. اگر دانشجويان بياموزند هنگام جست وجوي اطلاعات اصولي و بادقت عمل کنند، مهارت هاي اطلاع يابي شان را در جهت يافتن ، پردازش و استفاده مؤثر اطلاعات بهبود بخشيده اند. اين راه حل اصولي را ميتوان «سواد اطلاعاتي » ناميد.
اين مدل ٦مرحله اصلي دارد که هر مرحله نيز داراي ٢مرحله فرعيبه ترتيب زيرميباشد:
١.توصيف مسأله ؛
١-١.تشريح مسأله اطلاعاتي ؛
١-٢.توصيف نياز اطلاعاتي به منظور کامل نمودن مسأله ؛
٢.راهبردهاي جست وجوي اطلاعات ؛
٢-١.تعيين دامنه منابع اطلاعات ممکن و در دسترس ؛
٢-٢.ارزيابي منابع اطلاعاتي مختلف براي تعيين بهترين منبع ؛
٣.مکان يابي و دستيابي ؛
٣-١.مکان يابي منابع ؛
٣-٢.يافتن اطلاعات از طريق منابع ؛
٤.استفاده از اطلاعات ؛
٤-١.به کار بردن ( مثلا خواندن ، شنيدن ، ديدن ، لمس کردن ) اطلاعات در يک منبع ؛
٤-٢.استخراج اطلاعات مرتبط از يک منبع ؛
٥.ترکيب جديد؛
٥-١.سازماندهي اطلاعات از منابع ؛
٥-٢.ارائه اطلاعات ؛
٦.ارزيابي ؛
٦-١.سنجش نتيجه ( کارآمد بودن )؛
٦-٢.ارزيابي فرآيند حل مسأله اطلاعاتي (بردستاني ، ١٣٨٣، ص ٦٦-٦٤).
در خصوص موضوع سواد اطلاعاتي پژوهش هاي متعددي انجام شده که در ادامه به برخي از آن ها اشاره ميشود.
بختيارزاده (١٣٨١) پژوهشي با عنوان «بررسي سواد اطلاعاتي دانشجويان سال آخر دوره کارشناسي دانشگاه الزهراء (س )»انجام داد. براساس يافته هاي اين پژوهش تفاوت در سواد اطلاعاتي بين دانشجويان رشته هاي مختلف تحصيلي معنادار است . همچنين نتايج به دست آمده نشان داد که سطح سواد اطلاعاتي جامعه پژوهش کم ميباشد.
نظري و عليدوستي (١٣٨٣) طرحي پژوهشي با عنوان "سواد اطلاعاتي براي دوره هاي تحصيلات تکميلي "انجام دادند. اين طرح مشتمل بر مباحثي در خصوص مدل هاي مختلف آموزش سواد اطلاعاتي، طراحي، آزمون ، اجرا، و ارزيابي درس سواد اطلاعاتي براي دوره هاي تحصيلات تکممقاييلسيۀ کباوربدرد. ابنوراايرو اش ن هاينارظزيوابري پدسس ترس زپذيمرطيالوعب ساميدل اهاي مرسوم آموزش سواد اطلاعاتي براساس زمينه و متناسب با واقعيت هاي آموزش عالي ايران ، رويکرد آموزش سواد اطلاعاتي به عنوان درسي مجزا در کنار ساير دروس دوره هاي تحصيلات تکميلي انتخاب شد. براي طراحي اجزاي اين درس مدلي انتخاب و براي طراحي اهداف و خروجيهاي درس ، استانداردهاي سواد اطلاعاتي «انجمن کتابخانه هاي دانشکده اي و تحقيقاتي » مورد استفاده قرار گرفت . پس از طراحي، فراگيري چندين برنامه آموزشي اينترنتي در خصوص سواد اطلاعاتي، پژوهش مبتني بروب ، سواد کتابخانه اي و مواردي از اين دست توسط محقق ؛ درس طراحي شده در قالب يک کارگاه يک روزه براي گروهي از دانشجويان دوره هاي تحصيلات تکميلي آزمون ، اجراو ارزيابي شد. نتايج اين آزمون نشان داد که سواداطلاعاتي دانشجويان در مجموع در وضعيت نامطلوبي قرار دارد و آموزش اين درس تفاوت چشمگيري در ميزان سواد اطلاعاتي ايجاد ميکند. بر اساس نتايج اين آزمون مناسب بودن طرح درس سواد اطلاعاتي براي دوره هاي تحصيلات تکميلي مورد تأييد قرار گرفت .
طبيب نيا (١٣٨٥)پژوهشي با عنوان «بررسي سواد اطلاعاتي دانشجويان تحصيلات تکميلي دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبايي» انجام داد. نتايج پژوهش طي فرضيه هاي مورد نظر نشان داد که ١.سواد اطلاعاتي دانشجويان دوره تحصيلات تکميلي دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبايي بالاتر از حد متوسط است .٢.بين سواد اطلاعاتي دانشجويان دوره تحصيلات تکميلي دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبايي و استفاده از کتابخانه رابطه معنيداري وجود دارد. ٣.بين سواد اطلاعاتي دانشجويان دوره دکتراو کارشناسي ارشد دانشکده تفاوت معنيداري وجود دارد.
بررسي اين متون ، بيانگر آن است که همواره اين واقعيت پذيرفته شده که دانشجويان ما هنوز در مورد سواد اطلاعاتي بسيار کم اطلاع هستندو توجه به فراگيري مهارت هاي سواد اطلاعاتي آنان ضروريست . عليرغم اين که نوع جامعۀ آماري (از نظر موقعيت هاي حرفه اي و تحصيلي)، روش پژوهش ، و مدل هاي انتخاب شده در همۀ اين پژوهش ها متفاوت است ، اما هرکدام از مطالعات ذکر شده سعي داشته اند بر اساس نوع جامعۀ مورد بررسي خود به راهکارهايي دست يابند که در بهبود وضعيت موجود جامعۀ پژوهش نتيجه بخش باشد. در مقايسه با تحقيقات پيشين ميتوان گفت که در پژوهش حاضر، نوع جامعۀ آماري و مدل انتخاب شده متفاوت است و اين پژوهش در حوزة علوم پزشکي و براساس مدل شش مهارت بزرگ سواد اطلاعاتي دانشجويان تحصيلات تکميلي مورد بررسي قرار گرفته است .
مايبي ١(٢٠٠٥) در پژوهشي درک دانشجويان زن دورة ليسانس دانشکدة مايلز کاليفرنيارا در استفاده از اطلاعات سنجيد. اين پژوهش از طريق مصاحبه با ١٨نفر دانشجوي زن انجام گرفت و دربارة دانش ارتباطيشان در استفاده از اطلاعات سؤالاتي به عمل آمد. نتايج نشان داد که پژوهش مقوله اي ادراکي است و دانشجو موقعي به اطلاعات دست مييابد که از مهارت هاي سواد اطلاعاتي برخوردار باشد.
لو٢(٢٠٠٦) در پژوهش خود با عنوان « ارائۀ مدلي براي واحد درسي سواد اطلاعاتي در دانشگاه علوم انساني» به مسأله درس سواد اطلاعاتي پرداخته است . يافته هاي اين پژوهش نشان داد که هر دانشگاه متناسب با اهداف ، نيازهاو محيط هاي آموزشي خود، نيازمند مدلي خاص براي طراحي درس سواد اطلاعاتي است . اين پژوهش ، شيوه هاي نويني را که در محيط واقعي ، تجربه و آزمايش شده اند، براي ارائه و آموزش سواد اطلاعاتي پيش روي افراد ميگذارد. نتايج اين پژوهش عواملي را که نيازمند به کارگيري آن ها در طراحي درس سواد اطلاعاتي مي باشد، شناسايي و سپس معرفي ميکند.
وما٣و هپ ورس ٤(٢٠٠٧) ) پژوهشي با عنوان «ارزيابي طرح آموزش سواد اطلاعاتي در دانشگاه دارالسلام » انجام دادند. اين پژوهش به بررسي تأثير روش هاي مختلف بر روي سواد اطلاعاتي دانشجويان سال آخر کارشناسي دانشگاه دارالسلام تانزانيا ميپردازد. يافته ها نشان داد که اطلاعات از روش هاي گوناگون و جلسات و کنفرانس هايي که به صورت شفاهي و ويدئويي بوده جمع آوري شده است . اين روش ها به علم انتقادي، مهارت حل مسأله ، راهبردهاي يادگيري مستقيم و مهارت هاي تيمي فراگيران کمک مي کند. نتايج اين مطالعه نمايانگر موفقيت در برنامه هاي سواد اطلاعاتي ازطريق اکتساب مهارت هاي اساسي آي سي تي ١(فن آوري ارتباطات و اطلاعات )توسط فراگيران ميباشد.
بوردونارو٢(٢٠٠٨) در پژوهشي با عنوان «در جست وجوي ارتباط بين سواد اطلاعاتي و نوشتن براي دانشجويان بين المللي» به بررسي ارتباط بين سواد اطلاعاتي و نوشتن بر روي دانشجويان فارمغ قياسلتحکارصبريل انواغع يرروبش مهايي اانرزگيالبييسديستروس پدذاينرشيجوويسااين ت مهاشغول به تحصيل که از لحاظ مهارت در زبان انگليسي محدود هستند پرداخت .نتايج نشان داد که فراگيران فارغ التحصيل ارتباطي قوي بين اين دو مرحله ايجاد کردند، اما فراگيران مشغول به تحصيل هم زمان دو مرحله را پيش بردند؛ ولي ارتباطي قوي بين اين دو نيافتند.
پترسون ٣(٢٠٠٩) پژوهشي با عنوان «تجزيه و تحليل نيازمندي ها براي برگزيدن سواد اطلاعاتي براي پژوهش : مطالعۀ موردي در دانشگاه دوبلين » انجام داد. اين پژوهش با هدف پايه گذاري سواد اطلاعاتي در بين دانشجويان فوق ليسانس صورت گرفت . يافته ها نشان داد که اکثر دانشجويان مورد مطالعه در درک سؤالات پژوهش و استفاده از فنون جست وجوي پيشرفته با مشکلاتي مثل عدم اعتماد به نفس روبه رو هستند.لازمۀ مهارت هاي خواندن و نوشتن اطلاعات ، داشتن سواد رايانه اي است و بدون مهارت هاي رايانه اي، دستيابي به هرگونه استاندارد سواد اطلاعاتي امکان پذير نمي باشد.
روش و جامعۀ پژوهش
پژوهش حاضر به روش پيمايشي -توصيفي انجام گرفته و از نوع کاربردي است .
ازآن جايي که در اين پژوهش منبع تعيين سواد اطلاعاتي افراد خود آن ها هستند، روش پيمايشي براي اين پژوهش برگزيده شد.
جامعۀپژوهش حاضر تمامي دانشجويان تحصيلات تکميلي دانشگاه علوم پزشکي کرمانشاه است که در سال تحصيلي ١٣٨٨ مشغول به تحصيل بودند. تعداد اين دانشجويان ١٨١ نفر که شامل ١٥٨ دانشجوي دورة دستياري تخصصي باليني و ٢٣دانشجوي دورة کارشناسي ارشد بود.با توجه به محدود بودن جامعۀ آماري نمونه گيري انجام نشدو کل جامعه ، مورد بررسي قرار گرفت .با توجه به جدول زيراز ١٥٢ نفري که دراين پژوهش شرکت کرده اند، تعداد ٩٣نفر (معادل ٦١.٢درصد) از کل نمونه مرد و٥٩نفر (معادل ٣٨.٨درصد) زن ميباشند.
همان طوريکه در نمودار ١مشخص شده ، بيش ترين تعداد فراواني پاسخ دهندگان مربوط به مقطع دکتري (٨٥.٥درصد) است که از اين تعداد ٨٣نفر مرد و٤٧نفر زن ميباشند. کم ترين تعداد فراواني پاسخ دهندگان نيز متعلق به مقطع کارشناسي ارشد (١٤.٥درصد)است که از اين تعداد ١٠نفر مرد و١٢ نفر زن ميباشند.
