بخشی از مقاله
بررسي مشکلات اجرايي بتن در سواحل گرم خليج فارس
چکيده :
با توجه به اهميت ويژه توليد، اجرا و عمل آوري درر مناطق جنوبي و با توجه به وجود انواع نمـک هـا و سـولفاتها و همچنين هواي بسيار گرم اين مناطق و نيز اهميت استراتژيک فعاليتها و پروژه هاي در دست احداث مناطق جنوبي ايران در اين مقاله به بررسي مشکلات اجرايي بتن در اين مناطق پرداخته و به ارائه راه حلهـاي مناسـب ،اجرايـي و ظريف براي توليد اجرا و عمل آوري بتن در مناطق ساحلي گرم خليج فارس پرداخته مي شود.
واژه هاي کليدي :اوضاع طبيعي –عوامل آلوده کننده بتن –توصيه هاي مثبت
۱-مقدمه
کاوش و جستجو نشانگر آن است که پيرامون هيچ يک از مصالح ساختماني به اندازه سـيمان وبـتن مباحـث متنـوع و بحث انگيز علمي وعملي صورت نگرفته است اين فرآورده براي گروهي به عنوان بهترين مصالح و براي گروهـي ديگـر، همين بهترين فرآورده مسأله ساز است . در سالهاي اخير سواحل گرم خليج فارس بازار مهمي براي عرضه کـالا و ارائـه خدمات ساختماني بوده است که داراي اهميت بسزايي است با بررسي واقعيت ها مشخص مي شـود کـه پيمانکـاران و مشاوران ،اهميت و تأثير شرايط محلي واقليمي را در تهيه و ساخت بتن و نگهداري آن به خوبي درک نکرده اند.
۲-اوضاع طبيعي سواحل خليج فارس و درياي عمان
سواحل خليج فارس و درياي عمان به طور اعم در امتداد سلسله کوههاي طاقديسي قرار گرفته اند و از نـوع دشـتهاي پست با کرانه گلي و بعضاً کوهستاني مي باشد سواحل عليا خليج فارس به تدريج توسط رسوبات آبرفتي رودهاي دجله و فرات و کارون پر مي شود و به همين علّت اراضي ماوراي خرمشهر را صحراي نمکزار و بياباني تشکيل مـي دهـد ،از اروند رود يک خط ساحلي پست و گلي رسوبي به طرف جنوب تا بندر بوشهر امتداد مي يابد و در سواحل بندر عبـاس خط ساحلي از نوع ماسه يي سنگلاخي مي باشد. سواحل ايران در قسمت شمالي خليج فارس از مرز ايران و عـراق تـا بوشهر و اراضي داخل استان خوزستان از بسترهاي متعلق به دوران چهارم زمين شناسي تشکيل شـده کـه شـامل تـه نشيني آبرفتي و دشتهاي ساحلي است .
۳- هواشناسي
منطقه خليج فارس داراي تابستانهايي گرم و زمستانهايي معتدل است در تابـستان عمومـاً آسـمان بـدون ابـر ولـي در زمستان به علت وزش بادهاي شمال غربي هوا معتدل تا خنک مي شود، ريزش باران کم و تقريباً محـدود بـه ماههـاي زمستان و بعضاً فصل بهار است و طي ماههاي تابستان تقريباً باران نمي بارد .طوفان گرد و غبار همراه با رطوبت و نمک در خطوط ساحلي ديده مي شود به نحوي که گاهي به عّلت طوفانهاي گرد و خاک و يا شـن ميـدان ديـد در نزديکـي ساحل به کمتر از km ۱ کاهش مي يابد عوامل جوي از لحاظ تأثير بر بتن بسيار مهم هستند و به همين عّلت در ايـن مقاله به صورت خلاصه ولي با ذکر کليه عوامل و اثرات آن آورده مي شوند.
۳-۱ باد:
عموماً منوط به تغييرات فشار جوي است که در ماههاي آذر و دي به حداکثر مي رسد و در طول سال بادهايي از سوي مغرب تا شمال ،جنوب شرقي وجنوب تا مشرق مي وزند. در منطقه بندر عباس بادهاي ساحلي قوي در تمام ماههاي سال به هنگام صبح زود و در جهت شمال شرق تا شمال غرب مي وزند و بعد از ظهرها نيز وزش باد جنوبي شروع مي شود باد بدون توجه به جهت وزش آن مي تواند عامل اصلي انتقال ويروس بتن و فولاد باشد و باعث زوال بتن و آرماتور گردد.
۳-۲ باران :
ميزان بارندگي در سواحل شمالي خليج فارس که داراي طبيعت صحرايي مي باشد کـم اسـت و متوسـط سـاليانه آن
١٠٠ تا ٢٠٠ ميلي متر ثبت شده است . گرد و خاک شديد طي ماههاي آذر و دي حدود ٥ درصد در فروردين به ٢٠ تا
٣٠ درصد و درماههاي تير و مرداد به ٦٠ تا ٧٠ درصد و در شهريور مجدادًا به ٢٠ درصد کاهش مي يابـد. قابـل توجـه است که اين گرد و خاک مي تواند عامل اصلي امراض بتن و فولاد باشد.
۳-۳ دما:
ميانگين حداکثر دما در منطق بندرعباس ۳۸.۱ و حداکثر مطلق آن ۴۲.۹ درجه سانتي گراد ثبت شده است .
۳-۴ رطوبت نسبي :
حداقل و حداکثر رطوبت نسبي طبق گزارشهاي اداره کل هواشناسي بين ٤٥ تا ٧٩ درصد گزارش شده اسـت . رطوبـت نسبي بالا در شهريور ماه از لحاع انتقال يون کلر وگاز گوگرد مربوط به چاه هاي نوت موجود در سواحل خليج فارس به ساحل و آلوده سازي محيط قابل توجه است .
۳-۵ املاح موجود در آب خليج فارس :
حداقل ميزان املاح موجود در آب در مرداد ماه و حداکثر آن دربهمن ماه و در تنگه هرمز است . ميزان متوسط املاح در
آب خليج فارس در مقايسه با املاح آب درياهاي آزاد بر حسب ppm در جدول زير نشان داده شده است :
ملاحه مي شود که غل ت انواع نمکها در خليج فارس معادل و يا بالاتر از حداکثر آن در آب درياهاي آزاد است که در طرح و ساخت سازه هاي ساحلي ودريايي بايد به آن توجه م۱صو: و همه جانبه گردد.
ميزان خورندگي آب دريا در خليج فارس را مهندسين مشاور متالوهي و خورندگي مورلي و آتلي بـر روي شـما هـايي فولادي در جنوب خليج فارس را mm ۱۴ .ن در سال بر آورد کرده اند که اين ميزان خورندگي البته کلي است و براي هر تروهه بايد صورت جداگانه بررسي و مراسب لازم در محاسبات و تيش بيني ها محاسبه و براي تيشگيري مناسـب
در زمان طرح و اجرا من ور شوند:
٤- عوامل آلوده کننده بتن
اجزا و عواملي که موجب آلودگي بتن در مراحل م۱تلو مي گردند و نهايتاً آنرا دزار ويروس مـي نمانيـد عبارتنـد از: معدن شن و ماسه –نوع سنگدانه از ن ر زمين شناسي و کاني شناسي –آب – شکستن ،دانه بندي و دتوي مـصالم - مراورت –وزش بادهاي ساحل به ساحل –وزش بادهاي دريا به ساحل –دتوي ميلگرد-نوع سيمان –نوع حرم سيلو و سيستم ت۱ليه سيمان به داخل سيلو –دسته کردن و نگهداري کيسه هـاي سـيمان تـاکتي از لحـاظ ارتگـاع و زمـان - اختلاط بتن و نوع م۱لوط کن -جني دانه بندي شن و ماسه و اندازه دانه هاي سنگي و شکل دانه ها –دتوي سنگدانه در تشت ببيني تلانت به صورت باز –جابه جايي بتن –حرارت بتن آماده و حرارت محيط -آلودگي آرماتورهاي اصلي و انت ار –ري۱تن و لرزاندن بتن –نمونه برداري و
