بخشی از مقاله
چکیده
هدف از پژوهش حاضر بررسی تأثیر بهکارگیري تختهي هوشمند بر انگیزش و پیشرفت خواندن دانشآموزان دختر با اختلال یادگیري در پایه سوم است. این پژوهش از نوع تحقیقات نیمه آزمایشی به شمار میآید. جامعه آماري پژوهش حاضر کلیهي دانش آموزان پایهي سوم شاغل به تحصیل شهرستان تربت حیدریه 40 - دانشآموز - که به طور تصادفی در دو گروه آزمایش 20 - نفر - و کنترل 20 - نفر - در سال تحصیلی 92- 93 میباشند و از روش نمونهگیري مبتنی بر هدف و بهصورت تصادفی استفادهشده است. ابزار این پژوهش پرسشنامه محقق ساخته میباشد که قبل و بعد از جلسات آموزشی توسط گروه نمونه تکمیل و به کمک نرمافزار spss17 مورد تجزیهوتحلیل قرار گرفت. در مرحله نهایی دادههاي حاصل با استفاده از آمار توصیفی و آزمون تی دو نمونه مستقل و تحلیل کوواریانس مورد تجزیهوتحلیل قرارگرفته و نتایج نشان داد که: استفاده از تخته هوشمند باعث افزایش انگیزش و پیشرفت خواندن در دانشآموزان داراي اختلال یادگیري میگردد.
واژههاي کلیدي: انگیزش، تختهي هوشمند، خواندن، اختلال یادگیري
مقدمه
اختلال یادگیري1 بهوسیله ي متخصصان بهداشت روان و پزشکی بهعنوان نوعی اختلال عصبی زیستی، شناختی و یا پردازش زبان تشخیص داده میشود که معلول عملکرد نابهنجار مغز است یکی از پیامدهاي بدکاري مغز این است که افراد داراي اختلال یادگیري فرایندها و اطلاعات موردنیازشان را بهگونهاي متفاوت از عملکرد معمولی مورد انتظار کودکان یا بزرگسالان بدون مشکل به دست میآورند - جانه و همکاران، 1391؛ به نقل از معتمدي و همکاران، . - 1391
بدون شک برنامه آموزش مستقیم براي دانشآموزانی که در معرض خطر افت تحصیلی هستند یا بهعبارتدیگر براي دانشآموزان نیازمند آموزشهاي ویژه سودمندترین برنامه آموزشی خواهد بود. برنامه ترمیمی آموزش مستقیم بهطورکاملاً معناداري یادگیري نوشتن - دست خط، املا و انشا - دانشآموزان پایههاي دوم تا پنجم را بهبود میبخشد - زید، حسین و توماس2008 2، به نقل کریمی، علیزاده، فرخی و سعدي پور، . - 1389
نفوذ سریع فنآوري اطلاعات در میان آحاد مردم موجب تغییر شیوه زندگی آنان شده است تحولات سریع ناشی از کاربرد فنآوري اعم از فنآوري مولد و فنآوري اطلاعاتی در زندگی بشر تغییرات شگرفی را در ساختارهاي صنعتی، اقتصادي، سیاسی و مدنی جوامع به وجود آورده است و این تغییرات، تأثیرات به سزایی در روند زندگی و کار مردم در سراسر جهان گذاشته و با روشهاي سنتی آموزش، یادگیري و مدیریت آموزشی بهطورجدي به مقابله پرداخته است - اسلامی، . - 1381 رایانه بخش گرانبهایی از فنآوري، براي کودکان با نیازهاي ویژه است که منابع مختلفی از اطلاعات را از قبیل متن، موضوع، صدا و تصویر را بهصورت همزمان و هماهنگ در کنار هم ارائه داده، باعث کسب تجربه و عامل محرکی براي کودکان است تا بتوانند مهارتهاي کلامی و ارتباطی خود را رشد داده، بهبود بخشند - ویزنتز، . - 2010 شواهدي دال بر وجود اثرات مثبت آموزشها و بازيهاي رایانهاي بر تقویت مهارتهاي خواندن و املا و نیز بهبود مهارتهاي شناختی، توجه و تمرکز، کنترل حرکات، ایجاد لذت و شادي و کاهش رفتارهاي پرخاشگرانه گزارششده است - برگر، روبرت و پاسنر، . - 2000
از طرفی محققان همواره به دنبال یافتن پاسخی براي پر کردن خلأهاي یادگیري، رفع مشکلات و کمبودهاي ناشی از نقص در فرایند تدریس و یادگیري بودهاند. آنها به دنبال راه هایی بودهاند که تمرینات روزمره و خستهکننده را به تجربیات تعاملی و لذتبخش براي اداره شاگردان تغییر دهند، بهطوريکه دانشآموزان مبانی اساسی و لازم و مفاهیم عمیق را درك کنند - تورنتن3، 1997؛ به نقل صفاریان، . - 1389
یادگیري دانش آموزان مبتلابه اختلال یادگیري آموزش مستقیم میباشد. عناصر کلیدي در آموزش مستقیم شامل الگوبرداري، تقویت، بازخورد، تقریبهاي متوالی و فعال بودن یادگیرنده - بریتر و انگلمن4، 1966؛ جویس وکالهون5، 2000؛ مارك، ساراو ریچارد6، . - 2001 با اشاره به یافتههاي پژوهشی مربوط به روش آموزش به کمک کامپیوتر دریافتهاند که این روش هم پیشرفت تحصیلی یادگیرندگان را افزایش می دهد و هم در آنان نگرش مثبتتري نسبت به فعالیتهاي آموزشگاهی ایجاد میکند. در فرا تحلیلی که بهوسیله - جونز 1990، به نقل مک کولوگ، - 2000 انجامگرفته است، مطالعهي 36 تحقیق مستقل نشان داد که کاربرد
رایانه اثر مثبتی در رشد تحصیلی از دبستان تا دانشگاه دارد. در این بررسیها دانشآموزان داراي اختلالهاي یادگیري ویژه که آموزشهاي رایانهاي را دریافت کرده بودند، عملکردشان در دروس املا و خواندن و ریاضی به نحو معناداري تقویتشده بود و نیز بهطور قابلتوجهی مهارتهاي نگرشی بهتري را نشان دادهاند.
با توجه به اینکه دانشآموزان مبتلابه اختلال یادگیري نسبت به همسالان خود مشکلات جدي در زمینه ترك مدرسه - اولمان - 1957 1، بزهکاري - روف و گلدن2، - 1972 مشکلات روانی - کاون، پدرسون، بابیگنال، لزو و تروس3، - 1973 دارند.
بهکارگیري نرمافزار آموزشی در محیطهاي یادگیري راه مناسب و لازم براي کشف و دسترسی به منابع اطلاعاتی در جهت آمادهسازي فراگیرندگان براي زندگی آینده است. کاربرديترین جنبه نرمافزارهاي آموزشی، یادگیري، سهولت و دسترسی آسان فراگیر به محتواست. فراگیرنده با بهکارگیري برنامههاي نرمافزار آموزشی در محور یادگیري قرار میگیرد و با محیط خود تعامل پیدا میکند - کفاشی، . - 1389
ازاینرو تحقیق حاضر به دنبال روشی نوین براي بهبود اختلال خواندن و درك و فهم و نوشتن در کودکان با اختلال ویژهي یادگیري است که بیشترین تأثیر را داشته باشد. در این بین نرمافزار تخته هوشمند ضمن رعایت اصول سهولت کاربري، محیطی مناسب جهت تدریس، سمینار و حتی جلسات عملیاتی را فراهم مینماید. کار کردن با آن بسیار ساده می باشد و از مزایاي آن قابلیت بالا در نوشتن بر روي بردهاي هوشمند، قابلیت رسم اشکال هندسی 2 بعدي و سهبعدي، قابلیت ضبط تدریس بهصورت هوشمند و آزمایشگاه مجازي استفادهشده است تا به رفع مشکلات یادگیري خواندن و درك و فهم در کودکان داراي اختلال خواندن کمک کند. کودکان با اختلال ویژه ي یادگیري، با توجه به داشتن هوش طبیعی با مشکل یادگیري مواجهاند و زمانی تشخیص داده میشوند که پیشرفت در آزمونهاي استانداردشده براي خواندن، ریاضیات یا بیان نوشتاري بهطور چشمگیري زیر حد مورد انتظار برحسب سن، سطح تحصیلات و سطح هوشی باشد. این کودکان مشکلات زیادي در زمینهي خواندن و نوشتن دارند و مشکل آنهامعمولاً دیر تشخیص داده میشود. مسائل عاطفی دوران نوجوانی و بزرگسالی آنها بیشتر مربوط به دوران تحصیلی و میزان ترك مدرسه در آنها 1/5 برابر حد متوسط است. - فرهبدومینایی، 1382؛ کاپلان و سادوك، . - 1378
کودکان مبتلابه اختلال یادگیري در یک یا چند مورد از تواناییهاي تحصیلی مانند خواندن، نوشتن و ریاضیات و یا هر سه این موارد مشکلات جدي دارند - کاواناك و تروس، . - 1988
اختلال خواندن، اختلال در یادگیري ریاضیات و اختلال نوشتن از انواع رایج اختلالات یادگیري به شمار میرود. عوامل متعددي ممکن است باعث اختلال یادگیري شود؛ که میتوان از بین آنها به عوامل ارثی، عوامل مادرزادي، عوامل محیطی و عوامل آموزشی اشاره کرد - شکوهی یکتا و همکار، . - 1385
تحقیقات نشان میدهد که کاربرد کامپیوتر بهعنوان مربی در ترکیب با آموزش سنتی براي تعلیم و تمرین و ارائه آموزش، باعث افزایش یادگیري در دورههاي سنتی و مهارتهاي پایهاي می شود. همچنین دانشآموزان سریعتر یاد میگیرند، حافظهي بیشتري نشان داده و اگر کامپیوتر کار میکنند به بهتر آموختن تشویق میشوند - عچرش، . - 1389
فنآوريهاي کمکی یک حیطهي وسیع و گستردهاي را از یک مداد و کاغذ ساده تا فنآوريهاي برتر و بالایی مانند رایانه را دربرمی گیرد. این فنآوريهاي حمایتی ازلحاظ آموزش به سه گروه فنآوريهاي پایین، میانی و بالا - برتر - طبقهبندي میشوند - شارپ، 2006؛ اسخومارکر، . - 2009