بخشی از مقاله
چکیده
مقدمه: تحقیق حاضر به بررسی رابطه بین حافظهی فعال، انگیزش پیشرفت و پیشرفت تحصیلی در دانش آموزان سال سوم مقطع متوسطه شهرستان سرپل ذهاب می پردازد که هدف اصلی آن یافتن رابطه بین متغیرها و پیش بینی متغیر پیشرفت تحصیلی از روی متغیرهای حافظهی فعال و انگیزش پیشرفت میباشد.
روش: این تحقیق روی 104 نفر 52 - دانش آموز دختر و 52 دانش آموز پسر - از دانش آموزان انجام گرفت که به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. برای سنجش حافظه فعال از آزمون حافظه ی فعال 2 جمله ای تا 7 جمله ای - دانیمن و کارپنتر، - 2006، و برای سنجش انگیزش پیشرفت از پرسشنامه 29 جمله ای انگیزش پیشرفت - هرمنس، - 2007 و برای پیشرفت تحصیلی از نمرات معدل سال تحصیلی جاری استفاده گردید.
یافته ها: بین انگیزش پیشرفت و پیشرفت تحصیلی رابطه معناداری وجود دارد ولی رابطه حافظهی فعال با انگیزش پیشرفت و پیشرفت تحصیلی معنی دار نیست. مابین پسران و دختران از نظر حافظهی فعال تفاوت معنی داری وجود دارد، ولی بین انگیزش پیشرفت پسران و دختران تفاوت معنی داری وجود ندارد.
نتایج: پسران حافظهی فعال بالاتری دارند اما سطح انگیزش پیشرفت در پسران و دختران تقریبا یکسان است.
-1 مقدمه:
حافظه
روانشناسان حافظه را به عنوان یک ظرفیت و توانایی ذهنی برای دریافت، اندوزش، پردازش و بازیابی اطلاعات تعریف می کنند - چایلد، . - 2008 بدون حافظه، تعداد بسیار اندکی از فرایند های شناختی با موفقیت انجام خواهند شد. وظایفی از قبیل ادراک، بازشناسی، فهم زبان، برنامه ریزی، حل مساله و تصمیم گیری همه وابسته به حافظه هستند - ترانل و داماسیو، 2009به نقل از اسدزاده، . - 1390 حافظه ی فعال یک نظام ذهنی است که وظیفه ی اندوزش و پردازش موقتی اطلاعات برای انجام یک رشته از تکالیف پیچیده شناختی نظیر فهمیدن، استدلال کردن و یادگیری را برعهده دارد. - بدلی، 2004، به نقل از اسدزاده، . - 1390
حافظه ی فعال دارای یک سیستم محوری است که مسئول کنترل کل نظام است و »مجری مرکزی« خوانده می شود مجری مرکزی از سوی دو سیستم جانبی همراهی و یاری می شود که به آن امکان میدهند تا برخی از کارکردهای اندوزش کوتاه مدت را واگذار کند و در نتیجه بخشی از ظرفیت آن برای اجرای تکالیف خبرپردازی پرکارتر آزاد شود - بدلی، - 2004 این مؤلفه اصلی حافظه ی فعال، دارای منابع انعطاف پذیر پردازش با ظرفیت محدود است، و می تواند هم برای تنظیم و هماهنگ سازی جریان اطلاعات در درون حافظهی فعال و هم برای اجرای پردازش و اندوزش اعمال به کار رود - موریس، گرونبرگ، . - 2004
انگیزش پیشرفت و پیشرفت تحصیلی
مطابق پژوهشهای انجام شده، افراد دارای انگیزه پیشرفت زیاد در انجام کارها و از جمله یادگیری بر افرادی که از این انگیزه بی بهره اند پیشی می گیرند برای نمونه مک کللند - - 1961 دو گروه آزمودنی را که از لحاظ انگیزه پیشرفت با هم متفاوت بودند به انجام تکلیف واحدی وا داشت. تکلیف این بود که آزمودنیها حروف مخلوط شدهای را که به آنها داده می شد به کلمات معنی دار تبدیل کنند. در آغاز کار، هر دو گروه دارای عملکرد مشابه بودند اما با پیشرفت آزمایش گروه دارای انگیزش پیشرفت زیاد از گروه دارای انگیزش پیشرفت کم پیشی گرفت.
در تحقیقی که توسط چیو - 2002 - بر روی 2063 دانش آموز مقطع راهنمایی و دبیرستان انجام شده نتایج نشان داد که بین انگیزه پیشرفت و موفقیت تحصیلی رابطه معنی دار وجود دارد. در آزمایشی که توسط تاکمن، - 2001 - انجام شد اثرسنجی افزایش انگیزه در مطالعه کردن و پیشرفت تحصیلی که بوسیله یک راهبرد مرحلهبندی شده ارائه می شد، تا دانش آموز در مطالعه کردن از آن بهره جوید، مورد مطالعه قرار گرفت. یافته ها نشانگر این امر بود که استفاده از راهبردهای یادگیری و موفقیت تحصیلی به سطح انگیزشی دانش آموزان وابسته است.
مک ایور، - 2008 - تاثیر انگیزش پیشرفت بر پیشرفت تحصیلی را در دانش آموزان دبیرستانی مورد مطالعه قرار دادند. در این مطالعه هدف پژوهش بالا بردن انگیزه جهت یادگیری بود. نتایج پایان سال نشانگر این امر بود که دانش آموزانی که در کلاسهای مربوط به افزایش انگیزه پیشرفت شرکت کرده بودند، از پیشرفت تحصیلی بیشتری نسبت به دانش آموزانی که در کلاسهای فوق شرکت نکرده بودند برخوردار شدند. همچنین نتایج مطالعه بیانگر این موضوع بود که انتظارات معلمان از دانش آموزان بخش عمده ای برای پیدایش انگیزه پیشرفت در دانش آموزان میباشد.
اگروگلو و والبرگ - به نقل از سیف، - 1390 ضریب همبستگی بین اندازههای انگیزش و پیشرفت تحصیلی حاصل از پژوهشهای انجام شده در مورد 637000 دانش آموز کلاس اول تا 12 را بررسی کرده و نشان دادند که میانگین ضرایب همبستگی موجود برابر با %34 است. خرمی - 1379 - در تحقیقی که بر روی 205 نفر از دانش آموزان سال سوم دبیرستان رشته ریاضی، فیزیک انجام داده بود به این نتیجه رسید که از میان متغیرهای انگیزه پیشرفت، هوش و عزت نفس، انگیزش پیشرفت بهترین پیش بینی کننده پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دختر و پسر بوده است.
در پژوهشی که اتکینسون 1950 - ، به نقل از تیوان و اسمیت، - 1366 با آزمون درک مطلب TAT روی عده ای آزمودنی انجام داد به این نتیجه رسید که افرادی که از نظر نیاز به پیشرفت در سطح بالایی بودند انتظار نمرات بالاتری از امتحان داشتند، بطوریکه تفاوت بین نمره ترم و معدل کل بیشتر از قبل بود. نتیجه ای که از این آزمایش بدست آمد، این بود که هرچه موقعیت مبهم تر باشد تاثیر نیاز به پیشرفت بر انتظارات بیشتر خواهد بود.
با توجه به تحقیقات مربوط به انگیزش میتوان گفت دانشجویان دارای انگیزه پیشرفت آمادگی بیشتری دارند که روی یک تکلیف درسی وقت بیشتری صرف کنند و یادگیریهای آنها در نتیجه این آمادگی بهتر می شود. اگر تحقیقات فوق را خلاصه کنیم، نتیجه می گیریم که نیاز به پیشرفت بالا موجب افزایش تلاش مستمر و توقع بالاتر می شود. و رابطه نامشخصی با نمرات دانشگاه دارد - امیرافشاری، . - 1380
تفاوتهای جنسی در انگیزش پیشرفت
بررسی تحقیقات نشان می دهد در حالیکه در دهه های 1940 و 1950 موضوع انگیزش پیشرفت در زمان به ندرت مورد توجه بوده در دهه های 1960 تا 1970 مطالعات گستردهای در این زمینه انجام شده است. بیشترین اهداف این مطالعات پرداختن به دلایل درون زا - عوامل فردی - در عدم پیشرفت زنان درمقایسه با مردان بوده است. در دهه 1990 بررسی سبکهای پیشرفت و تاثیر محیط بر این انگیزه بیش از گذشته مورد توجه قرار گرفت. در دهه 2000 بیشتر پژوهشها به بررسی ارتباط بین خصوصیات شخصیتی زنان و انگیزش پیشرفت پرداخته و در کنار عوامل فردی به مسایل امکانات و ساختارهای اجتماعی، فرهنگی نیز توجه شده است. - شهرآرای،1385،هاریس، - 1993 ماتیناهورنر جزء اولین پژوهشگران در زمینه تفاوتهای جنسی در انگیزش پیشرفت میباشد.
وی بیان میکند که زنان برای دستیابی به موفقیت برانگیخته می شوند ولی از موفقیت می ترسند. مطالعاتی که بعد از هورنر صورت گرفت از نتیجه تحقیق وی حمایت نکردند. ناهماهنگی بین این پژوهشها و نتیجه پژوهش هورنر این تردید را ایجاد کرد که شاید پژوهش هورنر بجای ترس از موفقیت، ترس از شکست را ارزیابی کرده باشد - فرانکن، 1988، شولتز و شولتز، 2008، ترجمه سید محمدی، - . - 1389 در مطالعه ای که توسط لاو - 2005 - انجام شد، تفاوتهای جنسی در انگیزش پیشرفت با توجه به عامل نژاد در آزمودنیهای آمریکایی و ایتالیایی که کودکان یازده ساله بودند مورد مطالعه قرار گرفت، نتیجه تحقیق نشان داد که دختران ایتالیایی در مقایسه با پسران ایتالیایی و حتی در مقایسه با دختران و پسران امریکایی نمره های پائینی در نیاز به پیشرفت داشتند.
اما بین دختران و پسران آمریکایی تفاوت معنی داری در نیاز به پیشرفت مشاهده نشد، نتیجه دیگر این مطالعه نشان داد که بین دو عامل جنس و ملیت - نژاد - تعامل معنی دار در نیاز به پیشرفت وجود نداشته است. مارجوری بانکس - 2006 - در دو مطالعه تفاوتهای جنسی و نژادی را با توجه به عامل جو خانواده مورد مطالعه قرار داد. او مطالعه خود را ادامه مطالعه لاو - 2005 - اعلام کرد. وی در اولین مطالعه خود 615 - 1999 - نفر از کودکان یازده ساله و والدین آنها در سه گروه نژادی که همگی در استرالیا زندگی می کردند، در جو خانواده و انگیزش پیشرفت مورد مقایسه قرار داد.
این گروههای نژادی شامل یونانی تبارها، ایتالیایی تبارها و انگلیسی های مقیم استرالیا بودند، نتیجه این تحقیق علاوه بر اینکه تفاوت معنی داری را در جو خانواده بین سه گروه نژادی نشان داد، در بخش تفاوتهای جنسی این نتیجه را در پی داشت که پسران ایتالیایی تبار نمره بیشتری از دختران هم گروه خود داشتند. در حالیکه دانش آموزان دختر یونانی و انگلیسی در مقایسه با پسران هم نژاد خود از نمرات بالاتری برخوردار بودند. در پژوهشی که توسط توکلی - 1385 - روی دانش آموزان مقطع سوم متوسطه انجام گرفته است نتایج حاکی از آن است که نمره انگیزه پیشرفت پسران در همه کلاسها و نیز در مجموع از دختران بالاتر است.
