بخشی از مقاله
چکیده:
موضوع این مقاله بررسی تشویق و تنبیه در پیشگیری از فساد اداری می باشد. فساد معضلی است که وقتی در جامعه ای ایجاد شود آن جامعه را نابود خواهد کرد. اکر کشورها به دنبال ارائه راه کارهایی برای کنترل فساد اداری هستند به همین دلیل است که عناصر خاصی برای مقابله با فساد اداری استفاده می کنند. از جمله این عناصر بحث تشویق و تنبیه می باشد که از زمانی که با شیوه هایی سر و کار داریم تأثیر گذاری بر رفتار افراد مورد استفاده قرار می گیرند به مواردی چون کنترل تنبیه و تشویق بر می خوریم. ساختار این مقاله در طی دو فصل معین گرد آوری شده است که فصل اول را به چیستی فساد اداری می پردازد و آن انواع و عوامل بروز فساد اداری را بررسی می کند در فصل دوم نیز عنصر ابزار و تشویق و تنبیه را مورد بررسی قرار می دهد که کارکرد کنترل و تشویق و ارتباط آنها را مورد بررسی قرار می دهد.
لذا نتیجه ای را که ضمن این مقاله می توان مطرح نمود این است که تشویق و تنبیه افراد اگر به موقع و بجا صورت گیرد میتواند عامل مؤثر و کارآمد باشد. در جهت کنترل و کاهش میزان فساد اداری و دیگر اینکه همین تشویق و تنبیه به موقع می تواند باعث افزایش کارایی شود و این افزایش کارایی باعث جلوگیری از انجام تخلف شده و مانع از وقوع فساد اداری خواهد شد.
واژگان کلیدی: فساد، تشویق، تنبیه، فرد، جامعه
مقدمه :
فساد معضلی است که امروزه تمام کشورهای دنیا را با خود همراه کرده است به همین دلیل است که می گویند فساد همزاد دولت است زیرا هر جا که حکومت وجود داشته باشد فساد هم وجود خواهد داشت. به طور کلی عوامل بسیار زیادی در جوامع وجود دارد که رفتار فرد را تحت تأثیر قرار می دهد لذا در برخی شیوه ها به گونه ای است که ایجاد تأثیر به صورت یک باره صورت می گیرد و در آن هدف شیوه هایی است که به کار می رود.
لذا امروز در کشورهای در حال توسعه این معضل بیشتر از کشورهای توسعه یافته مشاهده می شود به این خاطر است که اکثر جوامع به دنبال ارائه راه کار برای حل مشکلات هستند. این مقاله از طریق مطالعات میدانی و کتاب خانه ای گردآوری شده است که فصل اول را به بحث مفاهیم فساد اداری و فصل دوم را نیز به ابزار تشویق و تنبیه به منظور جلوگیری از وقوع فساد می پردازد لذا سوالاتی را که می توان مطرح نمود این است که:
آیا تشویق افراد می تواند مانع از بروز فساد اداری شود؟ آیا فرایند تشویق ارتباطی با کارایی افراد دارد؟ فرضیاتی که مطرح نمود این است که خیر تشویق و تنبیه افراد ارتباطی با میزان کارایی افراد ندارد و فرضیه دوم اینکه بله فرآین تشویق اگر به جا و به موقع باشد می تواند مؤثر باشد و مانع از تحقق فساد گردد لذا این امر هم باید با برنامه ریزی دقیق و منسجم صورت گیرد. از آنجایی که فساد پدیده ای دیرپا و قدیمی است حل و فصل آن هم نیازمند راه کارهای قطعی و کارآمد خواهد بود.لذا ضمن این مقاله به بررسی سوالات و فرضیات مطرح شده خواهیم پرداخت.
فصل اول:تعریف فساد
در ادبیات دری عامل همچو اعمال را مفسد می .فساد به معنی لغوی آن شر ,تباهی , گزند ,زیان, ظلم و ستم وغیره کلیمات زشت را گویند انسان مخلوق .گویند . اصطلاح عام است که میگویند - بسیار آدم مفسد هستی - یعنی این همه کلیمات بالا شامل حال واحوال آقاست اجتماعیست ودین مبین اسلام منحیث رابطه کامل حیات انسانی به حیات اجتماعی ارزش فراوان قایل گردیده است وبه همین دلیل است که .فساد را دایمآ به الفاظ صریح ناقص حیات اجتماعی دانسته وآنرا محکوم نموده اند - «قلی پور،. - 82:1386 .بهمین دلیل درفقره سوم ماده 75 قانون اساسی کشور تامین نظم وامن عامه وازبین بردن هرنوع فساد وظیفه حکومت دانسته شده است
درماده 50 قانون اساسی آمده است : دولت مکلف است بمنظورایجاد اداره سالم وتحقق اصلاحات درسیستم اداری کشورتدابیرلازم را اتخاذ .نمایند .اداره اجرات خود را بابی طرفی کامل ومطابق به احکام قانون عملی میسازد حکومت وملت متحدانه میتوانند جلو فساد را بگیرند وعلیه هر نوع فساد با جدیت تمام مبارزه نمایند . درغیرآن نمی توان فساد را با این اعظمت وبزرگی اش توانست ریشه کن ساخت . بنآ فساد ومفسد را با شجاعت ومردانگی جلوگیری نمود ونگذاشت مانند موریانه سیستم .وجامعه را یکجا نابود نمایند - «قلی پور،. - 82:1386
آنها با گامهای استوار در این راه میتوانند گام بمانند تا باشد . طرح وایجاد سیستم نوین وعاری از هرنوع فساد وظیفه مردان واقعی تاریخ است .جامعه عاری از هرنوع تشنج وبد بختی را بنیان گذاری نمایند
بخش اول:انواع فساد
هیدن هیمر محقق علوم سیاسی ، فساد اداری را به سه گروه تقسیم کرده است :
-1 فساد سیاه : که از نظر توده ها و نخبگان سیاسی منفوراست و عامل آن باید تنبیه شود. برای مثال می توان از دریافت رشوه برای نادیده گرفتن استانداردها و معیارهای ایمنی در احداث مسکن نام برد.
-2 فساد خاکستری : که از نظر نخبگان منفور است اما توده های مردم در مورد آن بی تفاوت هستند. مثلا" کوتاهی کارمندان در اجرای قوانین که در بین مردم محبوبیت چندانی ندارد و فردی جز نخبگان سیاسی به مفید بودن آنها معتقد نیستند.
-3 فساد سفید : که در ظاهر مخالف قانون است اما اکثرنخبگان سیاسی و مردم عادی آن را مضر نمی دانند و مثال گویای آن نقض مقرراتی
است که بر اثر تغییرات اجتماعی و فرهنگی موضوعیت خود را از دست داده است. - «کریمی،. - 96:1385
در مطالعه دیگر فساد به چند دسته تقسیم شده است :
1 - فساد خرد: چنانچه به کارکنان دولت - که ممکن است اساس شریف و نجیب باشد - رشوه های اندک پیشنهاد شود آن را در جهت
رفع مشکلات تغذیه و تحصیل خانواده خود رد نمی کنند.
